سفارش تبلیغ
صبا ویژن
دل، سرچشمه حکمت و گوش، آبگیر آناست . [امام علی علیه السلام]
لوگوی وبلاگ
 

دسته بندی موضوعی یادداشتها
 
شعر ، دنیز ، آذربایجان ، ارومیه ، علیار ، قلیزاده ، مصطفی ، غربی ، امام ، ترکی ، علی ، ترکی ، شاعر ، دنیزنیوز ، حوزه ، هنری ، حسین ، اسلامی ، حمیدی ، غزل ، محمد ، حاج ، ایران ، فارسی ، باکو ، قرآن ، کتاب ، نشریه ، اسلام ، تبریز ، طنز ، کتاب ، عاشیق ، شهریار ، اکبر ، انقلاب ، مصطفی قلیزاده علیار ، نخجوان ، شهید ، سایت ، سید ، باکو ، اهل بیت ، ابراهیم ، سفر ، دریاچه ، فخری ، ادبیات ، تصویر ، خمینی ، دفاع ، رضا ، پیغمبر ، جمعه ، اسرائیل ، مقدس ، نامه ، مهدی ، حوزه هنری ، حمید ، صادق ، فاطمه ، پیامبر ، بهرام ، اکبر ، اهر ، فاطمه زهرا ، نارداران ، مقاله ، عاشورا ، عکس ، زهرا ، ترکیه ، کربلا ، همایش ، واقف ، ترکیه ، بسیج ، بیت ، جمهوری ، اهل ، انتظار ، امام علی ، ادبی ، در ، عراق ، صابر ، شهر ، شامی ، خامنه ای ، خدا ، دوستی ، زن ، سعید ، اسدی ، آیت الله ، امام حسین ، هنرمندان ، ورزقان ، هفته ، مردم ، موسیقی ، نقد ، قم ، محمود ، کانون ، امام خمینی ، جنبش ، جشنواره ، خاطرات ، حافظ ، حجاب ، حسنی ، حسن ، تاریخ ، سال ، رستمی ، شیخ ، عکس ، فرهنگی ، فرهنگ ، فضولی ، عید ، عشق ، سیاسی ، رمضان ، زبان ، سلیمانپور ، شاعران ، سوریه ، ترجمه ، تهران ، به ، حاج علی اکرام ، ایرانی ، آمریکا ، وبلاگ ، واحدی ، نویسنده ، مدح ، محفل ، مجلس ، مجتبی ، میرزا ، مرثیه ، مصر ، آمریکا ، آراز ، احمد ، استاندار ، اکرام ، حیدر ، تبریزی ، پیامبر اسلام ، سلبی ناز ، روز ، زندگی ، زینب ، رضوانی ، دو ، داستان ، صراف ، عظیم ، علی یف ، علیزاده ، علمیه ، علمدار ، فتح الهی ، فرانسه ، فلسطین ، فیلم ، شاهرخ ، شجاع ، دو هفته نامه ، دیدار ، رسول ، رجبی ، زلزله ، پیام ، بهمن ، حزب ، جواد ، ادب ، اردوغان ، آذربایجان غربی ، آثار ، مطبوعات ، مشهد ، مهدی موعود ، محمداف ، کانون ، نویسندگان ، هفته نامه ، هنر ، وطن ، ولی ، یاد ، هادی ، نوروزی ، نماز ، قیام ، کرکوک ، محسن ، مثنوی ، ماه ، مایل ، ملی ، آذری ، آزادی ، ارشاد ، از ، اسماعیل زاده ، انگلیس ، اورمیه ، اکرام ، جاوید ، حدیث ، حسینی ، حضرت ، بهرامپور ، بعثت ، روزنامه ، رهبری ، سعدی ، رباعی ، رزم آرای ، دینی ، دانشگاه ، شب ، غدیر ، غفاری ، علامه ، عرب ، عرفان ، فارس ، فرزند ، صمداف ، صادقپور ، صدر ، طلعت ، طلاب ، خوی ، دوزال ، رهبر ، بزرگ ، بیداری ، تبلیغات ، حمایت ، حماسه ، حاجی زاده ، جعفری ، توهین ، امین ، انتخابات ، انجمن ، امام زمان ، الله ، استاد ، اخلاق ، آیت الله خامنه ای ، آران ، آغدام ، آقازاده ، منظومه ، مسلمان ، مراغه ای ، مسئولان ، موعود ، موسی ، ماهر ، محمدی ، هریس ، یادداشتهای ، وفات ، یحیی ، یک ، کردستان ، کربلا ، نوروز ، نمایندگان ، وحید ، مایل اوغلو ، گرمان ، مولانا ، میلاد ، نباتی ، مسجد ، مرگ ، مرسی ، مسئول ، معلم ، آغری ، آذربایجانی ، اسلامگرایان ، اسماعیل ، ارمنستان ، ارمنی ، ارزشها ، اشغال ، باکو 10 ،

آمار و اطلاعات

بازدید امروز :275
بازدید دیروز :64
کل بازدید :2866117
تعداد کل یاداشته ها : 881
102/12/29
11:10 ص
مشخصات مدیروبلاگ
 
قلیزاده علیار[263]

خبر مایه
پیوند دوستان
 
سرچشمه ادب و عرفان : وب ویژه تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید شقایقهای کالپوش بچه مرشد! سکوت ابدی هم نفس ►▌ استان قدس ▌ ◄ نغمه ی عاشقی جریان شناسی سیاسی - محمد علی لیالی سرچشمه همه فضـایـل مهــدی(ع) است ساده دل ماییم ونوای بینوایی.....بسم الله اگرحریف مایی ....افسون زمانه طراوت باران تنهایی......!!!!!! جـــیرفـــت زیـبا سارا احمدی بیصدا ترازسکوت... .: شهر عشق :. پیامنمای جامع شهر صبح ماتاآخرایستاده ایم سایت روستای چشام (Chesham.ir) وبلاگ گروهیِ تَیسیر منطقه آزاد محمدمبین احسانی نیا رازهای موفقیت زندگی مرام و معرفت یامهدی Dark Future امام خمینی(ره)وجوان امروز عشق ارواحنا فداک یا زینب سیاه مشق های میم.صاد مهاجر مردود دهکده کوچک ما گروه اینترنتی جرقه داتکو بسیج دانشجویی دانشکده علوم و فنون قرآن تهران هفته نامه جوانان خسروشهر آتیه سازان اهواز بیخیال همه حتی زندگیم عمو همه چی دان پـنـجـره صل الله علی الباکین علی الحسین تینا شهید آوینی Chamran University Accounting Association پدر خاک فقط خدا از یک انسان ع ش ق:علاقه شدید قلبی تبریک می گوییم شما به ساحل رسیدید!!!!! گاهنامه زیست جوک و خنده دهاتی دکتر علی حاجی ستوده قلب خـــــــــــــــــــــــــــاکی کشکول sindrela شیدائی تنها عاشقانه سیب آریایی نیروی هوایی دلتا ( آشنایی با جنگنده های روز دنیا ) به یاد تو آخوند مالخر و تمام طرفدارانش در سیستم حکومتی فروشگاه من قاضی مالخر یا قاضی طمع کار کدامیک ؟؟؟؟ پایگاه خبری،قرآنی، فرهنگی آذربایجان غربی عاشقانه زنگ تفریح

اینجا ترکیه است، صدای جمهوری اسلامی ایران!

یادداشت های سفر به ترکیه

بخش دوم

مصطفی قلیزاده علیار

امکانات داخل اتاقها

برگردیم به داخل اتاقهای مهمانسرای پلیس آغری؛ تلویزیون رنگی کوچکی بود با کانال های متعدد و همه جور فیلم و تبلیغات و برنامه های متنوع از اخلاقی و دینی و سکسی و نیمه سکسی و خانوادگی و سیاسی و اخبار و اجتماعی و خوب و بد و بنجل و وطنی و غربی و شرقی و مسجد و میخانه و ... و اغلب مزخرف که ایرانی جماعت در داخل ایران با دستگاه و دیش و ماهواره و هزار دوز و کلک دیگر و با هزار ترس و لرز، آنها را تماشا می کنند، اما آن شب ما به راحتی دیدیم در اتاق 218، بی هیچ اضطراب و پنهانکاری و ترس از مأموران انتظامی وغیره.

حمام هم آب گرمش البته بی هیچ معطلی می آمد هر چند در آن دو شبانه روز ما دو نفر اصلاً استحمام نکردیم نه من و نه آقازاده. توالت داخل اتاق ها فرنگی بود که آقازاده به هیچ وجهی از وجوه و تحت هیچ شرایطی، به آن داخل نشد و عند الضروره یک راست به طبقه اول و حوزه سنتی می رفت! ... من اما اغلب اوقات در همان فرنگی داخل اتاق رفع و رجوع می کردم، با رعایت تمام موازین شرعی و اصول بهداشتی مثلاً!...

یک موضوع دیگر هم برای من و دیگر همسفران توالت سنتی - ایرانی این مهمانسرای دولتی ترکیه خنده دار و خاطره انگیز بود و آن اینکه در این توالت سنتی آفتابه و شیلنگ وجود نداشت، یک پارچ آب کوچک پلاستیکی گذاشته بودند که به اندازه یک لیوان آبخوری ظرفیت داشت! حالا با آن کجایت را می توانی پاک کنی؟!... لذا همه همسفران محترم در آن دو روز دلشان برای آفتابه های خانگی ده پانزده سال پیش لک زده بود، بعضی ها هم می گفتند کاش یک متر شیلنگ با خود می آوردیم ... گرچه در ادارات ما هنوز هم این آفتابه حضور دارد، برای نمونه نمی دانم راهتان به استانداری استان خودمان افتاده یا نه! ...

در دستشویی های مهمانسرای پلیس آینه های بزرگ دیواری نصب کرده بودند، مایع دستشویی هم به حد کافی بود و هم یک خروار دستمال کاغذی ضخیم گذاشته بودند تا دلت بخواهد.

از یخچال و مواد رنگارنگ پذیرایی که معمولاً در هتل های ما – مخصوصاً برای مهمانان خارجی - هست، خبری نبود، حتی آب معدنی و دستمال کاغذی و دیگر لوازم ضروری هم نگذاشته بودند! احتمالاً دستمال کاغذی اتاق ها را هم در همان توالت ها و دستشویی های عمومی سنتی انبار کرده بودند...

دومین حال گیری

این که در بعضی اتاقها یخچال و اسباب پذیرایی نبود یا بعضی اتاقها یخچال داشتند اما در داخلشان باد می وزید یعنی که خالی خالی بود و از مهمانان ارجمندی چون ما شرمنده بودند! برای ما غیر مدیران چندان مسأله ای نبود، اما برای مدیر کل ها و فرمانداران همسفر ما مسأله ای شده بود واقعاً! چرا که این بندگان خدا وقتی مهمانانی رسمی و دولتی از ترکیه وارد می شود، هم بهترین هتل شهر و دیارشان را در اختیار آنان می گذارند و هم پذیرایی های سانتی مانتال و فانتزی و اسراف آمیز از جیب بیت المال مسلمین و غیر مسلمین شهر و دیارشان سخاوتمندانه حاتم بخشی می کنند ... (خودشان در آنجا می می گفتند البته) اما حالا که این برخورد خفت آور طرف مقابل را می دیدند، حساب دستشان آمده بود که « ای دل غافل! تا حال عجب اشتباهی کرده ایم ها، انگار واقعاً حساب، حساب است و کاکا برادر!»!... 

لطفاً بقیه مطلب را در سایت دنیز نیوز ( www.daniznews.ir) بخوانید

  


91/9/24::: 1:35 ص
نظر()
  

  نقش تأثیر گذار حوزه های علیمه بانوان آذربایجان غربی

گزارشی از اولین نشست مؤسسان، هیات امناء، مدیران و معاونان حوزه های علمیه خواهران استان آذربایجان غربی در ارومیه – آذر ماه 1391

تدوین گزارش: جواد قلیزاده علیار

 سرویس فرهنگی دنیز نیوز: روز نهم آذر ماه سال جاری اولین نشست مؤسسان، هیأت امناء، مدیران و معاونان حوزه های علمیه خواهران استان آذربایجان غربی در حوزه علمیه خواهران » الزهراء« ارومیه برگزار گردید.

به گزارش دنیزنیوز، در این جلسه که با حضور حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا حسنی نماینده ولی فقیه وامام جمعه ارومیه و میهمانانی از حوزه علمیه قم، شهر ارومیه و برخی از شهرستانهای استان تشکیل یافته بود، بعد از قرائت آیاتی از قرآن مجید، حجت الاسلام و المسلمین سید محمد فخری مدیر حوزه علمیه خواهران استان آذربایجان غربی ضمن عرض تسلیت ایّام سوگواری حضرت سیدالشهداء امام حسین (ع) اظهار داشت: زندگی بشر وحیات طیبه او با حفظ ارزشهای دینی ومعنوی تحقق می یابد وپیام امام حسین (ع) پیام عزت وشرافت بود.

وی افزود: درسی که شهداء کربلا به انسانها آموختند، درس مقاومت وپایداری در راه تحقق آرمانها واهداف عالیه اسلام بوده است

مدیر حوزه های علمیه بانوان استان ضمن تأکید بر اهمیت حفظ زیّ طلبگی از سوی طلاب علوم دینی، گفت: اهتمام و عشق به امر طلبگی باید در روح و فکر افراد ریشه داشته باشد و ورود به این عرصه اگر با خلوص و خالص برای خدا (قربه الی الله) باشد، به نتایج مثبت و مؤثری منتهی خواهد شد.

فخری، علاقه به برنامه های حوزوی وعلم آموزی را از دیگر شرائط موفقیت یک طالب علم دینی دانست و خاطر نشان ساخت: جدیت در فراگیری دانش، طی مدارج و سطوح علمی، اهتمام به امور واجب و مستحب، دوری از محرمات و مکروهات و داشتن نظم در امور از ضروریات امر طلبگی است که تمام این موارد در سفارش بزرگان دین آمده است.

وی با استناد به حدیث پیامبر (ص) افزود: باید از فرصتها حد اکثر استفاده را کرد، چرا که فرصتها به سرعت ابر از دست می روند همچنانکه پیامبر (ص) فرمود: »الفُرصَ?ُ تَمُرُّ مَرّ السَّحاب فَاغتَنِمُوا فُرصَ الخَیرِ« (فرصت همچون ابر از دست می رود، فرصت هایی مفید را مغتنم شمارید.)

فخری تدبیر در امور را از آموزه های مورد تأکید پیشوایان دینی عنوان کرد و افزود: حضرت امیر مؤمنان علی (ع) فرموده است: »التَدبیر قَبلَ العَمَل یُؤمِنُکَ النَّدم« (تدبیر و بررسی امور پیش ازانجام آن، تو را از ندامت باز می دارد) 

 وی در پایان گزارشی اجمالی از فعالیتهای فرهنگی، پژوهشی، آموزشی و مالی حوزه های علمیه خواهران و مدیریت استانی آن را به حاضران ارائه داد.

حجت الاسلام والمسلمین شکوری امام جمعه شهرستان خوی و مؤسس حوزه علمیه الزهراء (س) این شهرستان، طی سخنان کوتاهی گفت:

همکاران ما در مرکز نسبت به امور حوزه های علمیه اشراف دارند و نظارت کامل بر برنامه های علمی وآموزشی مدارس و انتخاب مدیر شایسته و تعامل با دولت مردان و دفاع از حقوق طلاب و رسیدگی به مشکلات آنان از امتیازات مرکز مدیریت حوزه های علمیه است.

امام جمعه خوی، رسالت حوزه های علمیه در زمان حاضر را سنگین دانست و افزود: گرایش روز افزون ملل مسلمان به آشنایی بیشتر با فرهنگ اهل بیت (ع)، موج بیداری اسلامی و شکست استکبار جهانی در مواجهه با امت اسلامی، رسالت حوزه های علمیه را سنگبن تر کرده است.

شکوری افزود: تدریس، تحصیل، بحث و تبیین دقیق فقه حکومتی محورهایی است که حوزه های علمیه باید مدنظر داشته باشد .

وی در پایان ضمن ارائه گزارشی از حوزه علمیه الزهراء (س) خوی خاطر نشان ساخت: حضور و اشتغال 250 نفر طلبه درطی 2 سال، اجرای همایشهای مختلف فرهنگی، آموزشی، پژوهشی و تبلیغی، راه اندازی سطح 3، ایجاد مرکز تخصصی علوم قرآنی، تأسیس مرکز پژوهش و تحقیقات و فعال کردن مهد کودک تخصصی علوم قرآنی از فعالیت های حوزه علمیه بانوان شهرستان خوی است.

حجت الاسلام موسوی امام جمعه و بانی حوزه علمیه خواهران سلماس طی گزارشی از حوزه علمیه این شهرستان اظهار داشت: حوزه علمیه بانوان سلماس در سال 1385 افتتاح شده و حدود 150 نفر طلبه در پنج پایه تحصیلی در حال تحصیل هستند و هر سال 35 نفر پذیرش حضوری داریم.

وی با اشاره به برنامه های مختلف حوزه خواهران سلماس، تصریح کرد: اجرای برنامه های صبحگاهی نماز، جماعت صبح و برگزاری جلسه های فرهنگی در هفته 5 ساعت، برگزاری مراسم در اعیاد وشهادت ائمه اطهار (ع)، دعوت ازخانواده های طلاب برای حضور در جلسات، اعزام مبلغ وائمه جماعات، روحانی کاروان و اردوهای راهیان نور، برگزاری مسابقات فرهنگی، برپایی مسابقات ارسالی از مرکز و شرکت طلاب در جشنواره علامه حلی از برنامه های برجسته این حوزه بوده است.

حجت الاسلام رنجبر امام جمعه ومؤسس حوزه علمیه شهر ماکو نیز طی بیاناتی اظهار داشت: وجود حوزه خواهران در کشور و در منطقه مخصوصاً در ماکو که در مرز فرهنگی قرار دارد، اهمیت خاصی دارد

حجت الاسلام قهرمانی مؤسس حوزه علمیه خواهران میاندوآب و امام جمعه این شهر طی سخنان کوتاهی، تبلیغ واعزام مبلغ با هدف بهره برداری از زحمات چندین ساله طلاب  و برگزاری جلسات اخلاق هرهفته حداقل یک بار برای طلاب با حضور اساتید برجسته را مورد توجه متصدیان امور حوزه های علمیه برشمرد.

خانم دکتر مهاجرانی استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه و میهمان ویژه جلسه در رابطه با ارتباط حوزه و دانشگاه گفت: ارتباط بین حوزه و دانشگاه خصوصا در رشته علوم تربیتی باید ارتباطی تنگاتنگ باشد.

وی تأکید کرد: بعضی ازمؤسسات برای آموزش علوم دینی هستند، بعضی برای آموزش غیر علوم دینی و بعضی ها هم مشترکند.

مهاجرانی افزود: نیاز دانشگاه به اسلامی بودن و نیاز مراکز دینی به علمی بودن مطالعه مستمر و به روز رسانی دانش خود و نیازسنجی دوره های آموزشی از امور ضروری امروز ماست

حجت الاسلام والمسلمین قدسی پور مشاور اداری مالی حوزه های علمیه خواهران کشور، ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری امام حسین (ع) گفت: خون شیعه با این حزن حسنی عجین شده است وبا پشت کردن مردم مسلمان به ولایت ائمه اطهار، این فاجعه را به وجود آورد

وی با اشاره به جایگاه ولایی حوزه های علمیه بانوان کشور، تأکید کرد: حوزه های علمیه خواهران نوپاست و 10 یا 15 سال برای تشکیلات عظیمی مثل حوزه زمان زیادی نیست با این حال، حوزه خواهران یک لشکر در خدمت ولایت آل محمد (ص) است و این مدال افتخار را به سینه دارد.

قدسی پور گفت: باید از تمام ظرفیتهای موجود بالاترین استفاده را داشته باشیم و نگاه ما به حوزه باید یک اتاق فکری از لحاظ مدیریتی، تربیتی، آموزشی و پژوهشی باشد.

 وی پشتیبانی از حوزه ها را برای ادامه حیات آن بسیار ضروری دانست و خاطر نشان ساخت:  حمایت همه جانبه از حوزه ها و اهتمام به ایجاد منابع مالی پایدار خصوصاً از طرف هیات امناء بسیار لازم است.

حجت الاسلام والمسلمین جامعی مسئول هیت امناء ومؤسسین مدارس علمیه در بیان نقش و وظایف هیئت امناء مدارس گفت: انتخاب هیئت امناء توسط موئسس به مدت سه سال انتخاب می شود، هیئت امناء باید درایت و کارآیی لازم را داشته باشند ، وظیفه اصلی هیئت امناء امور مالی نیست ، استفاده از استعدادها و اندیشه هاست که در اتاق فکر به عنوان بازو و پشتوانه فکری برای مدیران فعالیت می کنند.

وی افزود: هیئت امناء برای درآمدهای پایدار در مدارس اقدام می کنند ودر این راستا هیئت امناء نقش بسزایی دارند و بودجه مدیریت و مدارس را ساماندهی می نمایند.

جامعی تأکید کرد: زمینه سازی وایجاد فرصتهای جدید برای حضور فارغ التحصیلان درعرصه های آموزشی، تبلیغی و فرهنگی در سطح شهر و استان، معرفی نقش تأثیرگذار حوزه های خواهران در جامعه نیز از وظایف هیئت امناء است

 وی افزود: حوزه های علمیه خواهران از سال 75 رسماً کارش را با عنایات رهبری و شورای عالی حوزه علمیه قم، شروع کرده و در این مدت بیش از 360 مدرسه سطح 2 و 3 در کل کشور فعال شده است.

جامعی با بیان اینکه در حال حاضر 9 مدرسه علیمه خواهران در سطح استان آذربایجان غربی   فعال است، تصریح کرد:  فعلا دراستان برای هر هزار نفر یک طلبه وجود دارد و 7500 طلبه نیاز است تا میانگین طلبه برای هر 5 نفر یک نفر باشد

منبع: هفته نامه « دنیز» شماره 26 مورخ 20/9/91 - چاپ ارومیه

 


91/9/23::: 1:2 ع
نظر()
  

اینجا ترکیه است، صدای جمهوری اسلامی ایران!

یادداشت های سفر به ترکیه - بخش اول

مصطفی قلیزاده علیار

سر آغاز

این بار قرعه فال برای اولین بار به نام من به همراه چهار نفر دیگر از اصحاب رسانه زده بودند که در کنار هیئتی از مدیران استانی پا در رکاب سفر به کشور ترکیه بگذاریم. موضوع این سفر شرکت در چهارمین اجلاس توسعه همکاری های استانداران مرزی ایران و ترکیه بود که قراربود طی  دو روز شنبه و یکشنبه 27 و 28 آبان 91 ( 17 و 18 نوامبر 2012) در شهر «آغری» مرکز استان آغری ترکیه برگزار شود. از اصحاب رسانه من بودم و ابراهیم آقازاده و حاج یوسف رحیمی و خانم سکینه اسمی؛ به ترتیب، بنده مدیر مسئول دو هفته نامه «دنیز»، حاج یوسف رحیمی نماینده خبرگزاری ایرنا و مدیر مسئول دو هفته نامه «دیلمقان»،خانم اسمی مسئول خبرگزاری مهر. حاج ابراهیم آقازاده هم مدیر مسئول روزنامه «آراز آذربایجان»، مدیر مسئول هفته نامه »امانت« و مسئول خبرگزاری فارس در ارومیه؛ آنچه اهل رسانه همه دارند، ایشان بحمدالله تنها و یکجا دارد (آنچه خوبان همه دارند تو تنها داری!).

البته جناب حجت فیروز بخت مدیر مسئول دو هفته نامه «تسنیم روح» هم حضور داشت که بیشتر در ترکیب هیئت استانداری و نماینده روابط عمومی آنجا بود. دو نفر هم از بچه های نجیب مرکز صدا و سیمای استان همراه ما بودند: پرویر شیدایی و مهدی رضایی. با یکی دو جعبه مخصوص خود که لابد دوربین و دیگر وسائلشان را برای تهیه خبر و گزارش می آوردند.

حرکت

ظهر جمعه 26 آبان ماه از مقابل استانداری آذربایجان غربی در ارومیه سوار اتوبوسی شدیم و اتوبوس رأس ساعت 14 از ارومیه بیرون رفت.... ادامه در سایت «دنیز نیوز»

متن کامل از بخش اول یادداشت های سفر به ترکیه را در سایت «دنیز نیوز» : www.Daniznews.ir  و یا در شماره 25 دو هفته نامه «دنیز» مورخ 1/9/91 بخوانید


  

 

 

 

 

 

 

  ماکو -  شوط آدلاری

یازان: بهنام ثریّا

آذربایجان خلقینین     تاریخینی اؤیرنمکده اَن اهمیتلی، لازیم، بکر، ده رین، مباحثه سیز و قطعی منبع و سندلردن بیریده دیل، ائل، شخص و یئر آدلاریدر. بوتون حقیقتلره او دئمکدیرکی، بیر میلتین دیلینی اونون تاریخیندن آییرماق اولماز. بعضی متعصب تاریخچیلر اَن قدیم دؤورلردن بو گونکی ایران تورپاقلاریندا اولان حادثه لرین باش وئرمیشینی و اوندان چیخان سندلی آدلاری آوروپادان گلن ائرمنیلر و باشقا نژادلارا نسبت وئریرلر. ائل طایفا و خلقلر یاشادیقلاری، یئر، اؤلکه و منطقه نین داغ، دره،   چای، گؤل، مئشه و سایره سینی، ایله جده قوروب یاراتدیقلاری کند، قالا و شهرلری نین اؤز دیللری نین کلمه لری ایله آدلاندیرمیش وآدلاندیریلار. دئمک اولار بو آدلار شفاهی شکیلده آغیزدان آغیزا زمانمیزه گلیب چاتمیش و یقین قید ائتمک دیرکی تاریخی اثرلردن معلوم اولان اسکی یئر و جغرافی آدلاری او دؤورولرین دیلیندن یادگار قالمیش و اَن محکم سند و مدرکلردیلر. ماراقلی بوراسیدیرکی، اردشیر بابکان اؤز دووروندن باشلایاراق، ساسانی شاهلاری نین اسکی تاریخینی و مدرکلرینی محو ائتمکله، او زامانین اثرلری باره ده کی بیلیکلری آرادان آپاردی، لاکین یئر، کند و عمومیتله جغرافی آدلاریندان او دیلین قورونوب ساخلانیلماسینی فیکر ائده بیلمه دیکلریندن بو آدلاری ده ییشمه یه اقدام ائتمه دیلر. آنجاق سون زامانلار پهلویلرده آذربایجان منطقه سینده یئر، کند، چای و عمومیتله جغرافی آدلاری، اَن اسکی دیلین عنصلری نین ساخلانیلماسینی گؤردوکده، اونلاری سرعت و عنادلا دییشمه یه ایلکین و اصلی شکیللریندن، شفاهی خلق دیلینده تلفظ اولونوب دئییلدیگی شکیللریندن چیخاتماغا چالیشدیلار. آما شوکورلر اولسون کی ایراندا اسلامی انقلابین باش وئردیگی سبب اولدو بو منفور رژیم اوز ایستدیگینه الی چاتماسین.

دئمک اولار بوتون کند، داغ، چای، دره و سایره قدیم جغرافی آدلاری میلاد دان 2،3،4 مین ایل اول دیلیمیزین قالیقلاریدیر. اونلاری خلقین دئدیگی کیمین دقتله قیده آلیب ساخلاماق، اونلارین اؤزرینده ایشله ییب، آچچیقلاماق اَن اؤنملی و واجب میللی وظیفه لریمیزدن بیریدیر.

آذربایجان اراضیسینده ایلک انسانلار داغلارین قوینوندان دوزرنلیک لره گلیب بورالاردا اکین چیلیک و حیواندارلیقلا مشغول اولاراق، اوتوراق حیات تشکیل ائتدیکده، یادلارین هجومو مقابلینده اوزلرینی مدافعه ائتمک و سئل کیمی طبیعی حادثه لردن آماندا قالماق اوچون، داغلارا یاخین و دوزنلیکلره سپه له نن، تپه لرده یورد سالیب یاشامیشلار. بو وضعیت آذربایجان ائللرینده اولموشدور و بونا گؤره ائللرین داخلینده "تیز"و دیز"سؤزو اولان کند آدلاریندا چوخ تصادف اولونور. مثلا شوط و گونئی ماحاللاریندا دیزه، دیزه مرجان، دیزه خللی، سرکندیزه و... کندلرینی گؤرستمک اولار. سؤزونون معناسی ایسه یوکسک یئر، اوجا یئر، تپه دئمکدیر.

بو تپه لر مدافعه لره آسان اولماق اوچون، معمولاً , قالا شکلینده دیوارلی و محکم اولاردی . بوتون آذربایجان اراضیسینده بئله تپه لر اولموشدور، خصوصی ایله اورمو گولونون اطرافی، ماکو و شوط اطرافلاری، هشتری، همدان، قوم، قزوین، زنجان طرفلری بو جهتدن چوخ زنگیندیر، لاکین تاسفلر اولسون کی، چوخلاری هله تانینمامیش و اوزه چیخاریلمامیشدیر.

بو گونه قدر آذربایجاندا تانینمیش بو تپه لردن"حسنلی (حسنلو) تپه سی، گوی تپه، یانیق تپه، شوطون خلیل اوا آشود تپه سی، کشمیش تپه، تبریز وماکونون قره تپه سی و چوخلو اوزه چیخمامیش تپه لری سایماق اولارکی هله تدقیقات اوستلرینه اولونمویوب.

هر بیر تاریخی حادثه نی اؤیرنمک اوچون نئچه قایناقی بیلمه لییک:

1- حادثه نین چاغداش اولموش انسانلارین یازدیقلاری و کتیبه لری

2- یئر آلتی و یئر اوستوندن تاپیلان تاریخی اثرلر و سندلر

3- تاریخ حادثه لرین چاغداش اولمایان عالیم و یا تاریخ چیلرین آپاردیقلاری تدقیقاتلار و یازیپ ویاراتدیقلاری اثرلر، دیل، شخص و یئر آدلاری.

مشهور متخصص علی پاشا اؤز تاریخی حقوق اثرینده سومئرلرین اصلیتینه گؤره یازیر: تقریبا 7مین ایل بوندان اول سومئرلر بیر یاخشی و حاصلخیز تورپاقلار آختارماخ اوچون قفقاز، آذربایجان و ایرانین شمال غرب تورپاقلاریندان گئچمکله ، بوگونکو عراقین دجله و فرات چایلاری نین اطرافیندا اؤزلرینه وطن و یاشاماق یئری قورموشدولار. علی پاشا یازیر: بو گونکو آنادولو ساکینلری نین بدن شکیللری دؤرد مین ایل مدنیت مدتینده هله دگیشیلمه میشدیر.

بیر سیرا جغرافی آدلار اوزون ایللر بویو التصاقی دیل و ائللر طریقیله بوگونکو زامانیمیزا گلیب چاتیپ، از جمله او آدلاردان ماسیس(بوگونکو آغری داغیندان چیخان چم، کی گئچمیش انسانلار "ماسیس" دئیرمیشلر)آشود(شوط) و آراس =آراز(البته بو آدلاری ائرمنی خلقلر، اؤزلرینه نسبت وئریرلر) و ماکو(ماکور).

ماسیس (مه تند) و ماکو (ماکور: تند و یا دیرک داغ) دئمکدیر از جمله او آدلاردیلار کی سومئرلر زامانیندان بو گونه گلیب چاتیپلار. حتی سومئرلردن آیریلان آفریقا اؤلکه لرینه گئدن ابرانیلر بو گونکو زیمباوه و زامبیا مرزینده اولان ویکتوریا شیر شیریندان چیخان چم لره ماسی دئیرلر.

 بوگونکو گورجوستاندا اولان کور چایی سومئر لغتینده داغ چایی معناسی وئریر. حتی بونا گؤره ذهتابی یازیر: سومئر دیلینده کور= داغ دئمک ایدی و اورارتو و ماننا دیللرینده داغا "کور"و"کول"دئییلمه سی احتمالی واردیر. دئمک بو کلمه نین حقیقی معناسی داغلار اولموشدور.

آل کلمه سیده »ال« شکلینده ایشله نیر؛ نئجه کی، آل آروادی کلمه سی بیر سیرا لهجه لرده ال آروادی شکلینده دئییلیر. بوتون بو آدلاردا »ر« سسی »ل«سسینه چئوریلمیشدیر کی، عادی فونئتیک بیر حادثه دیر و چاغداش تورک دیللری او جمله دن آذری تورکجه سی نین دانیشیق دیلینده گئنیش یاییلمیش بیر سس ده ییشمه سیدیر. »ما« کلمه سی( تند، دیرک و یا خشن) معناسیندا کی»ما+کور« کلمه لرینی بیر یئره قویاندا( تند داغ ویا دیرک داغ)معناسی وئریر. بو لغت معناسی ماکو شهری نین فعلی جغرافی ییرینن دوز گلیر. بو سندلر ماکونون ماکور و یا ماکول اولماغینی اثبات ائله ییر .

بیز بو سؤزو چوخلو گوجیله دییه بیلریک کی هر بیر کلمه نین معناسینی بیلمگه اؤز اطرافینی آختارمالییق، گورک کی بیر شهر یا کندین و یا جغرافی یئرلریمیزده نه لر اولابیلر و یا نه لر اولوپ کی بیر اؤلکه نین آدی نین تشکیل تاپماسینا سبب اولوب.

ماکو شهرینه تقریباً 2 کیلومتر قالان شوط (آشوت) شهری کی دئمک اولار بوگون منطقه نین ان سیاسی و مذهبی شهرلریندن ساییلیر و قدمتی او اثرلری کی شوطون بوگونکو خلیل آوا تپه سیندن تاپیلیپدیر میلاد دان 1 الی 2مین ایل اوّله، اورارتولار زامانینا قاییدیر. اما آشوت نه معنادا و نه اوچون بو شهرین آدینا آشوت دئیبلر؟ بیز بیلیریک کی، آنا دیلیمیزده مخرجلری بیر بیرینه یاخین اولان فونئتیک سسلردن بیری ده »د« و »ت« سسلریدیر. بو ایکی سسین بیری- بیرینه چئویریلمه سی هم تاریخ بویو دیلیمیزده موجود اولموش، همده بوگون دیلیمیزین فونئتیک بحثینده معین سس قانونو کیمی اؤزونه یئر آلماقدادیر. بو فونئتیک حادثه ان قدیم دوورلردن، دئمک اولار,بوتون تورک دیللرینده اولموشدور. مثال (دوروک = تورک). (آلداد = آلدات). (اوخشاد = اوخشات). (محمد = ممت). بو کلمه لرین بیریده (آشود= آشوت = شوط) کلمه سیدیر کی آشوت و بوگونکو شوط شکلینه چئویرلیبدیر.

(آش+اود) آش کلمه سی سومئرلر و التصاقی دیللی اورارتولاردا و ماننایی لرده »سو« معناسی وئریر کی»ش« سسی »س« چئوریلیب و عادی بیر فونئتیک دیل بحثیدیر(آش = آس) نئجه کی آراش = آراس کلمه سینه تبدیل اولوبدور(بوگونکو آراز) = (آراس)= آر+آس )= (بؤیوک سو)معناسی وئریر. بونو قئید ائتمک لازیم دیر کی آراس کلمه سی آر آزا کورپو کلمه سی ایله ادغام اولونوب

»اود« کلمه سی ده همان »اود« و یا »ایسدی« معناسیندادیر کی بو اود کلمه سی اوزون ایللر بویو بو گونه قدر دگیشیلمه میشدیر. کلمه لرین ترکیبیندن (ایسی سو و یا اود سو) معناسیندادیر، چوخ قطعی دئمک اولار کی بو کلمه اصلینده »آشود« هئچ ارمنی کلمه سی اولا بیلمز نئجه کی شوط شهری نین نئچه یوز متیرلیگینده ده ایسی سو چئشمه سی ایندیلرده ده واردیر کی چوخ قطعی دئمک اولار اورارتولار بو آدی اوردان آلیپلار. ایندیلرده بو طبیعی اثر میراث فرهنگی عنوانیندا ثبت اولونوپدور.

 منبع: دو هفته نامه « دنیز » شماره 25، تاریخ نشر 1/9/91 - و سایت دنیز نیوز ( Daniznews.ir)

 


  

ادبی بیرلیک

یازان: اکبر حمیدی علیار

-اؤلن عاشیقلارین روحونا صلوات !..

-اؤلن مداحلارین روحونا صلوات !..

بو، قوجامان بیر دین خادمی و روحانی دوستومون، هر منبره چیخدیقدا، بیرینجی چئویرتدیردیگی صلواتلاردیرلار. او – بیزیم دیلیمیزی ایندی یه قدر قورویوب ساخلایان بو ایکی طایفا اولوبدور- دئیه، همیشه اؤز منتدارلیغینی بو سایاق اونلارا بیلدیره ر؛ من بو کئچیددن باشقا بیر قونویا کئچمک قراریندایام، البته اؤتن عصری نظره آلدیقدا، منیم دوستومون سؤزو یئرلی دیر، منحوس پهلوی دؤنمیندن تورکجه یازیب اوخوماق یاساقلانارکن، تکجه عاشیقلار و نوحه چیلر ائده بیلیبلر خلقین ایچینده اؤز دیللرینده ادبی اثرلر یازیب اوخوسونلار و تورک ادبیاتینی ساخلاماقدا یئترینجه ائتگی بوراخسینلار.

 هرحالدا او چاغلار ایندی سوووشوب و بیز بو سون 15-20 ایلده ادبیاتیمزین ایره لیله ییشی و گلیشمه سی نین شاهدی اولموشوق، آنجاق بیز بیر مسلمان خلق اولالی مرثیه و نوحه ادبیاتینی ادبیاتیمزین اؤنملی بیر قولو حساب ائتمکدن قاچا بیلمریک و بو ادبیاتین بیزیم یاشامیمیزدا درین یئر توتماسی دانیلمازدیر. آنجاق وورغولایاجاغیمیز مسئله، مرثیه ادبیاتی نین کلاسیک و عمومی ادبیاتلا آیاقلاشا بیلمه مه سی و اوندان آیریلماسی دیر و بو مسئله دیل باخیمیندان داها دا اسفلی بیر دورومدادیر. بیز بیلیریک کی ایندی بیزیم غزل دیلیمیز، غزلیمیزین و لیریکامیزین داهیسی ساییلان فضولی نین دیلی ایله تام فرقلی دیر و هابئله باشقا شعر نوعلری ده؛ دئمک اولار اؤتن عصرین اول لرینه کیمی نوحه و کلاسیک ادبیات قوشا آددیملاییب سونرالارسا ، خصوص ایله بو سون ایللرده، نوحه ادبیاتی تأسف له هم مضمون همی ده دیل باخیمیندان ایره لی آددیملاماقدان گئری قالیب، ایندی نوحه کتابلارینی واراقلایاندا بوتون قافیه لر و ترکیبلرین عربجه و فارسجادان قایناقلانماسینی و قیدالانماسینی گؤروروک و بو – بیزیم رادیو - تلویزیونوموزدا دانیشیلان تورکجه! قده ر – آدامین قانین قاچیران دیر.

و آما ندن لری دوشوندوکده بئله نظره گلیر کی شاعرلر تک بویوتلو (تک بُعدی) اولاندان ادبیاتدا دا آیریلیق یارانیب، یعنی کئچمیشه باخاندا شاعرلر هم اجتماعی همی ده مذهبی دوشونجه لری آراسیندا بیر وحدت و بیرلیک یاراتمیش ادبیاتین سؤزو گئدن هر ایکی قولونو بیرگه اؤنه سورموشلر، مثال اوچون صراف تبریزینی گؤتورسک، او هم غزل شاعری همی ده نوحه شاعری دیر، هر ایکی سینده ده گوجلو چیخیش ائتمیش، آنجاق سونرالار شاعرلرین ایچینده ایکی لیک یاراندیقدا ادبیات پارچالانیر، یعنی ملی و اجتماعی بیر شاعر اؤزونو دینی و مذهبی دوشونجه لردن یان ائدیر، باشقا جوره دئسک، مذهبی دوشونجه لرینی اؤز شعریندن یان ائدیر و هابئله نوحه شاعری اؤزونه، یئنی ادبیاتدان بیر نمونه لر اوخوماغا زحمت وئرمه ییر، ادبی انجمنلرده -–هئچ اولماسا من شاهدی اولدوغوم تهراندا – نوحه شاعرینه و حتی مذهبی آنلاملاردا شعر یازان بیر شاعره باشقا بیر گؤزله باخیلیر و نوحه شاعری بونو دویاراق ادبی ییغینجاقلارا گلمکدن چکینیر و ترسینه، یعنی توپلومسال بیر شاعر، نوحه شاعری ایله قارشیلاشاندا شعر اوخوماقدان چکینیر، اؤرنک اولاراق اثر صاحبی اولان، اجتماعی شعرلر یازان بیر شاعر دوستوم وار، اؤزو بیر حسینی هیئتی نین باشچیسی،  بیر نئچه حسینیه نین ده امنا هیئتی نین عضوودور آما هله بوگونه قده ر بیر مذهبی هیئتده اؤز شعرلریندن اوخوماغا جسارت تاپماییب و چوخ آزراق دوستلاری نین (حسینیه دوستلاری) اونون شاعر اولماغیندان خبرلری واردیر خبری اولانلار دا اؤنم وئرمه ییرلر!

بیز قونشو اؤلکه میز آذربایجان جمهوریتی ادبیاتینا دا باخدیقدا اوردا اولان ادبی بیرلیگی گؤرور و دویوروق، یئنه ده نمونه اولاراق حسین جاویدین بدیعی اثرلری کناریندا داهیانه سؤیله نمیش "پیغمبر پؤئماسی"نین دا شاهدی ایک و یا بوگون مرحوم حاج مایل علی یئوین گؤزل غزللری یانیندا مذهبی شعرلری نین ده شاهدی ایک، داها بیر اؤرنک گؤزللیکلر شاعری زلیم خان یعقوبون دیللر ازبری اولان قوشمالاری نین کناریندا، اؤزو اؤز عؤمرونون بهره سی آدلاندیران قالین- قئییم " پیغمبر " کتابی نین دا تانیغی (شاهدی) اولوروق؛

سؤزون قیساسی بیزیم ادبیات عالمینده بو اسفلی دورومون داوامی ایلا سونوج بو اولور کی بیر یاندان نوحه ادبیاتیمیزدا ایشله نیلن یانلیش و خسته دیل، اوخوجویا و دینله ییجی یه آشیلانیر و صاف، دورو و تمیز بیر ادبی دیلی ساخلاماق، اوخوماق و یازماق عموم خلقه چتین گلیر و بیر یاندان دا نوحه ادبیاتیمیز یوز ایلدن بری کی دورغونلوغوندان خلاص یولو تاپماییر، منجه بو ایکی اؤنملی تورک ادبیاتی قولونون، آرتیق، باریشماق زمانی و مقامی گلیب چاتیب و بوتون شاعرلر، یازیچیلار، ادبی درنک لر و درگی لر بو اؤنمه دقت یئتیرمه لی دیرلر.

منبع: دنیز نشریه سی، نؤمره 25 - نشر تاریخی 1/9/91 - دنیز نیوز  سایتی ( Daniznews.ir )

 


91/9/4::: 2:6 ص
نظر()