یاددان چیخیر قاراباغ؟ !
(یادداشتی بر آخرین سفرم به جمهوری آذربایجان)
از 28 خرداد تا سوم تیر ماه سال جاری به اتفاق دوستان عزیز آقایان اکبر حمیدی علیار و مجتبی قربانی در سفر باکو بودم. ظاهراً این هشتمین سفرم به جمهوری آذربایجان بود و خیلی خوش گذشت. چرا که سفر دل و اندیشه و سیر آفاق و انفس بود. امامزاده «بی بی هیبت» و «نارداران» و مقبره دو شاعر بزرگ تاریخ آذربایجان «حاج سید عظیم شیروانی» و میرزا علی اکبر طاهرزاده «صابر» و بازدید از موزه خانگی صابر در شهرتاریخی و زیبای شماخی و دیدار با دوستان شاعر و نویسنده و روزنامه نگار و فرهیخته و هنرمند و دیگر دوستان اهل معرفت و صمیمی از برنامه های این سفر به یادماندنی بود
اما همین جا بگویم که آذربایجان به ویژه پایتخت آن باکو - باکوی زیبا- در اثر توسعه و زیباسازی و ساخت و سازهای دو – سه سال اخیر به سبک دوبی، رفته رفته زیباتر و فریبنده تر می شود و شبهایش البته رؤیایی تر از روزهایش است. این خوب است و لازم. اما ترسم این است که از یاد رود قاراباغ!... آذری ها یک ترانه حسرت آلود حماسی و بی نظیر و افسونگر دارند که دو مصرعش این است: «عالم جنته دؤنسه/ یاددان چیخماز قاراباغ...» یعنی اگر عالم تماماً جنت هم باشد، باز هم زیبایی فسونکار و طبیعت زیبای بی نظیر قره باغ فراموش نمی شود.
امیدواریم زیبایی ساحرانه باکو، اشغال قره باغ را از یادها نبرد و ملت و دولت آذربایجان مسأله آزادی اراضی اشغال شده آذربایجان توسط ارامنه را از یاد نبرند و فراتر از شعار، در عمل کاری بکنند. اما گاهی بوی فراموشی به مشام می رسد!!
باری، دوستان ما در باکو بسیار لطفها در حق ما داشتند خدایشان خیر دهاد. در یادداشتهای آتی به آن اشاراتی خواهم داشت ان شاءالله تعالی.
مصطفی قلیزاده علیار
شعر نئجه یاراندی؟ الله تعالی بوتون موجوداتی خلق ائدنده جانلیلار آراسیندا »انسان« آدلانان بیر وجود دا یاراتدی. بو انسانلارا کیم طرفیندن خلق اولوندوقلارینی، خالق قارشیسیندا نه ائدهجکلرینی، هانسی وظیفهنی یئرینه یئتیرمهلی اولدوقلارینی بیلدیرمک اوچون آدم (علیه السلامی) یارادیب، خلیفه اولاراق یئر اوزونه گؤندردی. آدم (ع) یاراداندا اؤزونه »اَحسن« دئین الله اونو بدنله روحون بیرلشمهسیندن وجوده گتیردی. بو وجود جسماً و روحاً هم گؤزللیکدن ذؤوق آلماغا، هم ده اضطرابدان عذاب چکمهیه قادر یارادیلدی. بو باخیمدان الله آدم اؤولادینا جسماً و روحاً بوتون گؤزللیکلری دویماق و اونلاردان ایستر روحانی، ایستر جسمانی ذؤوق و لذت آلماق قابلیتی وئردی.
حاج علمدار ماهر
بؤیوک یارادان بدن اوچون جوربهجور غیدا ماددهلری یاراتدیغی کیمی، روح اوچون ده مختلف غیدالار-ذؤوقلر یاراتدی. بو روحانی ذؤوقلردن بیر ده »شعر«دیر. شعرله بشر اؤولادینین روحونو اوخشاماق اوچون ائله اؤز آراسیندان بعضیلرینی سئچیب، الهام وئردی و شاعر ائتدی
شبههسیز، بو اللهین عدالت و رحمتیندن ایرهلی گلن بیر مسأله ایدی کی، انسانین روحانی ذؤوقونو تأمین ائتمک اوچون ائله اونون اؤزونه ده الهام وئرمیشدی. قرینهلر، عصرلر اؤتدوکجه دیگر علملرله یاناشی ادبیات آدلی بیر علم ده یاراندی. بو علم انکشاف ائتدیکجه شعر ده انکشاف تاپدی و داها گؤزل شکیلده فورمالاشماغا باشلادی. بئله لیکله، شعر فورما اعتباریایله داها رنگارنگ شکله دوشدو و موضوع اعتباریایله داها دا زنگینلشدی. ادبیات عالمینده فردوسی، رودکی، خاقانی، نظامی، سعدی، حافظ، نوایی کیمی بشر روحونا داها گؤزل ذؤوق وئرمهیی باجاران داهی شاعرلر یئتیشدی. بو بؤیوک اوستادلاردان بیری ده آذربایجان شعرینین پولاد تملی، تورک شاعرلرینین باباسی ساییلان محمد فضولیدیر.
(کتاب: منیم تانیدیغیم فضولی، حاج علمدار ماهر، باکی، 2009، نورلان نشریاتی، ص 7-8)
چاپ: منبع:هفته نامه « دنیز» - نؤمره 33، نشر تاریخی 19/3/92 - سایت دنیزنیوز www.Daniznews.ir
تانینمیش شاعر حاجی زکی اسلام
اکبر حمیدی علیار
زکی اسلام اوغلو یوسفاوف، 1939-نجو ایل آذربایجانین قدیم بؤلگهلریندن اولان گؤیچه ماحالیندا جیل کندینده، ضیالی عائیلهسینده آنادان اولموشدور. آتاسی اسلام معلم، اونون دوغولدوغوندان آز سونرا قاییتمایاجاغی ایکینجی دونیا محاربهسینه گئتدی. آتا حسرتی ایله یازیلان طالع اونون دوشونجه و حیاتیندا، سونرالارسا یارادیجیلیغیندا سیلینمز ایز بوراخدی. زکی اسلام 1957-نجی ایلده باسارکئچر رایونونون شیشقایا کندینده اورتا مکتبینی بیتیردی. 1973-نجو ایلده گنجه دولت پئداقوژی انستیتونو، 1979-نجو گنجه کند تصرفاتی انستیتونو بیتیردی. او اوزون مدت مختلف وظیفهلرده و رهبر ایشلرده چالیشمیشدیر. اونون گؤردویو ماراقلی و آلقیشا لایق ایشلردن بیری شورالار حکومتی زامانیندا، گیزلیجه اسلام تقویمینی چاپ ائدیب یاییملاماسی ایدی. او ایندیلیکده ده هر ایل 2000 نوسخه اسلام تقویمی، اؤز شخصی حسابینا چاپ ائدیر، پایلاییر. زکی اسلام 1988-نجی ایلدن باکی شهرینه کؤچموشدور. اونون نه تکجه مغنیلر و عاشیقلار طرفیندن بلکه دینخادملری طرفیندن ده عینی درجهده قارشیلانان شعرلری ، هله کتابلاری چاپ ائدیلمهمیشدن دیللر ازبری اولموشدور. زکی اسلامی سئودیرن عمده کیفیتلردن بیری اونون پوئزیاسینین معنویته بلهنمهسیدیر. اونو اسلام شاعر آدلاندیرساق بئله یانیلمامیشیق. دین اوزهرینده هله ساوئت قاداغاسی موجود اولدوغو ایللرده بئله یازمیشدیر:
من عاغلیم کسندن، گؤزوم گؤرندن
الله و محمد، علی دئمیشم
اونایکی اماما، حضرت عباسا
اوز توتوب خدایا "بلی" دئمیشم.
اونون "اسلام" تخلصونو ائشیدن هر بیر کیمسه طبیعی کی بو تخلصون اسلام دینی ایله باغلی اولدوغونو دوشونور، حتی اونون آتاسی اسلام کیشینی تانییانلار بیله بیرآنلیق آتاسینین اسلام اولدوغونو اونودورلار. او اسلام دونیاسینین بوتون مقدس شهرلرینه سفر ائدیب زیارتگاهلاری زیارت ائتمیش اصیل معنادا بیر مؤمن کیمی یاشاییر. اونون شعرلرینی اوخودوقدا بو شعاری اوزه چیخیر: آللها عبادت، وطنه محبت، آتا-آنایا حؤرمت!
او بیر انسانسئور، وطنپرور شاعردیر، تانری سئوگیسی باشدا اولماقلا بوتون سئوگیلر اونون شعرینده دالغالانیر. صمیمیلیک، سادهلیک و درین اینانج تفکرو زکی اسلامین بوتون اثرلرینی احاطه ائدیر.
حاجی زکی اسلامین بوگونه قدهر چوخلو کتابلاری ایشیق اوزو گؤروب او جملهدن:
"گؤیچه نین تونقالی سینه مده"، 1995
"الیم تانری اتهیینده" ،1995
"زیارتگاهلاریم منیم"،1996، باکو و 1997،ایران
"دونیا نورا بلهندی"،1998
"مکتوبلار-جاوابلار، یئنی شعرلر" ،2001
"سئچیلمیش اثرلر"، 2005
"قتل مرهب، فتح خیبر علیدی" و ...
کتابلاری حاقدا اؤنملی بو کی زکی اسلام – کتابلاریمدان، بیرینی ده اولسون، ساتمامیشام، هامیسینی الله یولوندا امام احسانی کیمی پایلامیشام- یازیر!
محمد (ص)
یئددی قات گؤیلرده حاق ملاکهلر
حیران قالدی کمالینا ، محمد.
آی خجالت چکدی، گونش باش اهیدی
بارک الله جمالینا، محمد.
سن نوردان یاراندین، دونیا گردشی
دوز وئریب قیمتین یارادان کیشی
آدمین گوناهی، نوحون سهو ایشی
باغیشلاندی هر حالینا، محمد.
نبیلر نبیسی، عالمین سرّی
گونو گون اورتادان قایتاران گئری
اللهین ساغ الی، معراجین شیری
جواب وئردی سؤالینا، محمد.
اؤزون یوخسان، ساییلیرسان مقدس
قوربان اوچون من حاضیرام، آپار کس
جان شیریندی، ائیلهمرم بیرجه سس
قبول اولسا آمالینا، محمد.
قدرتیندن قدرتینه یاراندیم
آلله- و محمد، علینی آندیم
بختیم دئدی، زکی اسلام، اویاندیم
شوکور اولسون جلالینا، محمد.
بیزیمکیدی
آ قاچقین، دیدرگین قارداشیم، باجیم
او چمن، او چیچک، گول بیزیمکیدی.
او داغلار، درهلر، یاشیل مئشهلر
او لوقمان بولاقلار، چؤل بیزیمکیدی.
دیواری نم، انسانی غم چورودر
بئله گئتسک بیزی بو درد اریدر
قیزیلقوش اووونو اوباشدان گودر
گودمهلیییک، گودک گل، بیزیمکیدی.
اورکدن بیر اولاق، کینسیز بیرلهشک
غیرته ال آتاق، دیدک-دیدیشک
آتا-بابا یوردوموزدا اهیلهشک
وئدی، اولوخانلی، ائل بیزیمکیدی.
بسدی دؤزوموموز، بسدی صبریمیز
یوخدو قبرستانلار، یوخدو قبریمیز
قاراباغ، زنگهزور، درهلزیمیز
گؤیچه بیزیمکیدی، گؤل بیزیمکیدی.
غربی آذربایجان، بورچالی هریان
منیم بابامیندی همده داغیستان
زکی اسلام، کیم ال چکر تورپاقدان
کولونگ بیزیمکیدی، بئل بیزیمکیدی.
قایناقلار:
زکی اسلام سئچیلمیش اثرلری، 2005، باکی
مکتوبلار-جاوابلار، یئنی شعرلر، 2001، باکی
شاعرله دانیشیق،2009، باکی (دانیشیق آپاران: ا.ح.علیار)
نصیحت
واقف محمداف – نخجوان
عمانا یول آلان گمی کیمییم،
بیر غریب نیسگیلی، غمی کیمییم.
گؤردون سویا حسرت زمی کیمییم،
یاغیش اول اوستومه یاغ، یاغا بیلسن.
تورپاغیم تالانیب، دردی قالیبدی،
از میدان تحریر تا میدان تقسیم
سرگذشت دیکتاتورها یکی است!
مصطفی قلیزاده علیار
ناآرامیهای شهرهای ترکیه، نهمین روز خود را پشت سر گذاشت و امروز چهارشنبه 15 خرداد 92 / 5 ژوئن 2013 سندیکاهای کارگری ترکیه هم به امواج معترضان بر ضد دولت رجب طیب اردوغان پیوستند. اردوغان در 7، 8 سال گذشته به هر شیوهای که شده بود و البته با اغوای دول غربی توانست ابتدا خود را به شکل یکی از رهبران جهان اسلام جا بیندازد، حتی فلسطینیها را فریفت و رودست زد به کشورهای اسلامی و حتی ایران و ... تا اینکه دستش رو شد که او را آمریکا و اسرائیل با سناریویی از پیش نوشته شده جلو انداختهاند تا به جای حسنی مبارک بدبخت و قذافی بخت برگشته و ... در کنار دولتهای قطر و سعودی مأموریتهای محوله را به انجام برساند و ژاندارم منطقه شود... اما او در دو سال گذشته با جسارت تمام و کمی ناشیانه خود را افشا و رسوا کرد مخصوصاً در اوج جریان بیداری اسلامی، که امت محمدی (ص) در میدان تحریر قاهره و در یمن و مراکش و لیبی با شعار الله اکبر پرچم رژیم جعلی صهیونیستی را آتش میزدند، جناب اردوغان به این ملل مسلمان پیشنهاد کرد که به جای حکومت اسلامی، خواستار حکومت لاییک باشند! ... و این اولین رسوایی او در جهان اسلام بود، ولی او از رو نرفت و رهبری گروههای تروریستی بر ضد ملت و نظام و دولت سوریه از سوی آمریکا و اسرائیل و انگلیس بر عهده او گذاشته شد و او هم با گستاخی این مأموریت را پیگیری کرد و دستش را به خون دهها هزار سوری بی گناه آلود... و امروز به برکت بیداری ملت غیرتمند ترکیه، میدان تقسیم استانبول به میدان تحریر دیگری در جهان اسلام تبدیل میشود و این دفعه نوبت این باباست... راستی سرنوشت خدمتگزاران آمریکا یکی است. اما تعجب اینجاست که این هیچ یک از خادمان آمریکا در نیم قرن اخیر از سرگذشت یکدیگر عبرت نگرفتند و نمی گیرند از شاه ایران ما بگیر تا حسنی مبارک و زین العابدین بن علی و عبدالله صالح و قذافی و اینک نوبت رجب طیب اردوغان است و بعدش جناب محمد مُرسی و ... فقط باید کمی صبر کرد. البته معترضان را صد در صد نمی توان نمی توان گفت که اهدافی مقدس و یا ملی دارند. این هم مسأله ای مهم است که نمی توان از نظر دور داشت. اما هر جه باشد، موضوعی است که دولت اردوغان زمینه ساز آن شده است.
منبع: دنیزنیوز www.daniznews.ir