صابر - مصطفی قلیزاده علیار

مصطفی قلیزاده علیار

برترینِ اعمال، دوستی در راه خدا و دشمنی درراه خداست . [رسول خدا صلی الله علیه و آله]

صفحه نخست

پیام رسان

پست الکترونیک

اوقات شرعی

لوگوی وبلاگ

دسته بندی موضوعی یادداشتها

شعر ، دنیز ، آذربایجان ، ارومیه ، علیار ، قلیزاده ، مصطفی ، غربی ، امام ، ترکی ، علی ، ترکی ، شاعر ، دنیزنیوز ، حوزه ، هنری ، حسین ، اسلامی ، حمیدی ، غزل ، محمد ، حاج ، ایران ، فارسی ، باکو ، قرآن ، کتاب ، نشریه ، اسلام ، تبریز ، طنز ، کتاب ، عاشیق ، شهریار ، اکبر ، انقلاب ، مصطفی قلیزاده علیار ، نخجوان ، شهید ، سایت ، سید ، باکو ، اهل بیت ، ابراهیم ، سفر ، دریاچه ، فخری ، ادبیات ، تصویر ، خمینی ، دفاع ، رضا ، پیغمبر ، جمعه ، اسرائیل ، مقدس ، نامه ، مهدی ، حوزه هنری ، حمید ، صادق ، فاطمه ، پیامبر ، بهرام ، اکبر ، اهر ، فاطمه زهرا ، نارداران ، مقاله ، عاشورا ، عکس ، زهرا ، ترکیه ، کربلا ، همایش ، واقف ، ترکیه ، بسیج ، بیت ، جمهوری ، اهل ، انتظار ، امام علی ، ادبی ، در ، عراق ، صابر ، شهر ، شامی ، خامنه ای ، خدا ، دوستی ، زن ، سعید ، اسدی ، آیت الله ، امام حسین ، هنرمندان ، ورزقان ، هفته ، مردم ، موسیقی ، نقد ، قم ، محمود ، کانون ، امام خمینی ، جنبش ، جشنواره ، خاطرات ، حافظ ، حجاب ، حسنی ، حسن ، تاریخ ، سال ، رستمی ، شیخ ، عکس ، فرهنگی ، فرهنگ ، فضولی ، عید ، عشق ، سیاسی ، رمضان ، زبان ، سلیمانپور ، شاعران ، سوریه ، ترجمه ، تهران ، به ، حاج علی اکرام ، ایرانی ، آمریکا ، وبلاگ ، واحدی ، نویسنده ، مدح ، محفل ، مجلس ، مجتبی ، میرزا ، مرثیه ، مصر ، آمریکا ، آراز ، احمد ، استاندار ، اکرام ، حیدر ، تبریزی ، پیامبر اسلام ، سلبی ناز ، روز ، زندگی ، زینب ، رضوانی ، دو ، داستان ، صراف ، عظیم ، علی یف ، علیزاده ، علمیه ، علمدار ، فتح الهی ، فرانسه ، فلسطین ، فیلم ، شاهرخ ، شجاع ، دو هفته نامه ، دیدار ، رسول ، رجبی ، زلزله ، پیام ، بهمن ، حزب ، جواد ، ادب ، اردوغان ، آذربایجان غربی ، آثار ، مطبوعات ، مشهد ، مهدی موعود ، محمداف ، کانون ، نویسندگان ، هفته نامه ، هنر ، وطن ، ولی ، یاد ، هادی ، نوروزی ، نماز ، قیام ، کرکوک ، محسن ، مثنوی ، ماه ، مایل ، ملی ، آذری ، آزادی ، ارشاد ، از ، اسماعیل زاده ، انگلیس ، اورمیه ، اکرام ، جاوید ، حدیث ، حسینی ، حضرت ، بهرامپور ، بعثت ، روزنامه ، رهبری ، سعدی ، رباعی ، رزم آرای ، دینی ، دانشگاه ، شب ، غدیر ، غفاری ، علامه ، عرب ، عرفان ، فارس ، فرزند ، صمداف ، صادقپور ، صدر ، طلعت ، طلاب ، خوی ، دوزال ، رهبر ، بزرگ ، بیداری ، تبلیغات ، حمایت ، حماسه ، حاجی زاده ، جعفری ، توهین ، امین ، انتخابات ، انجمن ، امام زمان ، الله ، استاد ، اخلاق ، آیت الله خامنه ای ، آران ، آغدام ، آقازاده ، منظومه ، مسلمان ، مراغه ای ، مسئولان ، موعود ، موسی ، ماهر ، محمدی ، هریس ، یادداشتهای ، وفات ، یحیی ، یک ، کردستان ، کربلا ، نوروز ، نمایندگان ، وحید ، مایل اوغلو ، گرمان ، مولانا ، میلاد ، نباتی ، مسجد ، مرگ ، مرسی ، مسئول ، معلم ، آغری ، آذربایجانی ، اسلامگرایان ، اسماعیل ، ارمنستان ، ارمنی ، ارزشها ، اشغال ، باکو 10 ،

آمار و اطلاعات

بازدید امروز :127
بازدید دیروز :1799
کل بازدید :2877754
تعداد کل یاداشته ها : 881
103/2/8
2:19 ص

مشخصات مدیروبلاگ

قلیزاده علیار[263]

خبر مایه

بایگانی وبلاگ

مهر 89[6] آبان 89[10] آذر 89[3] دی 89[3] بهمن 89[6] اسفند 89[14] فروردین 90[4] اردیبهشت 90[13] خرداد 90[26] تیر 90[26] مرداد 90[11] شهریور 90[14] مهر 90[17] آبان 90[27] آذر 90[27] دی 90[21] بهمن 90[20] اسفند 90[27] فروردین 91[23] اردیبهشت 91[28] خرداد 91[41] تیر 91[42] مرداد 91[30] شهریور 91[35] مهر 91[31] آبان 91[16] آذر 91[21] دی 91[29] بهمن 91[23] اسفند 91[11] فروردین 92[4] اردیبهشت 92[13] خرداد 92[10] تیر 92[7] مرداد 92[6] شهریور 92[15] مهر 92[12] آبان 92[9] آذر 92[8] دی 92[15] بهمن 92[6] اسفند 92[14] فروردین 93[10] اردیبهشت 93[9] خرداد 93[5] تیر 93[7] مرداد 93[14] شهریور 93[12] مهر 93[8] آبان 93[9] آذر 93[5] دی 93[8] بهمن 93[5] اسفند 93[8] فروردین 94[3] اردیبهشت 94[4] خرداد 94[1] تیر 94[3] مرداد 94[1] شهریور 94[3] بهمن 94[1] اردیبهشت 95[1] تیر 95[1] شهریور 95[3] آبان 95[1] آذر 95[1] اسفند 95[3] بهمن 95[1] فروردین 96[1] مهر 96[2] اردیبهشت 96[1] دی 96[4] اسفند 96[1] بهمن 96[1] خرداد 97[1] مرداد 97[5] شهریور 97[1] مهر 97[2] آبان 97[4] آذر 97[1] دی 97[1] فروردین 98[1] بهمن 97[1]

پیوندهای روزانه

http://pahlavani.persianblog.ir/ [8] افسون زمانه [5] پایگاه خبری استان آذر بایجان غربی [232] قنبر حاجی وند [88] اکبر حمیدی علیار [88] آرشیو پیوند روزانه [5]

لوگوی دوستان

پیوند دوستان

سرچشمه ادب و عرفان : وب ویژه تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید شقایقهای کالپوش بچه مرشد! سکوت ابدی هم نفس ►▌ استان قدس ▌ ◄ نغمه ی عاشقی جریان شناسی سیاسی - محمد علی لیالی سرچشمه همه فضـایـل مهــدی(ع) است ساده دل ماییم ونوای بینوایی.....بسم الله اگرحریف مایی ....افسون زمانه طراوت باران تنهایی......!!!!!! جـــیرفـــت زیـبا سارا احمدی بیصدا ترازسکوت... .: شهر عشق :. پیامنمای جامع شهر صبح ماتاآخرایستاده ایم سایت روستای چشام (Chesham.ir) وبلاگ گروهیِ تَیسیر منطقه آزاد محمدمبین احسانی نیا رازهای موفقیت زندگی مرام و معرفت یامهدی Dark Future امام خمینی(ره)وجوان امروز عشق ارواحنا فداک یا زینب سیاه مشق های میم.صاد مهاجر مردود دهکده کوچک ما گروه اینترنتی جرقه داتکو بسیج دانشجویی دانشکده علوم و فنون قرآن تهران هفته نامه جوانان خسروشهر آتیه سازان اهواز بیخیال همه حتی زندگیم عمو همه چی دان پـنـجـره صل الله علی الباکین علی الحسین تینا شهید آوینی Chamran University Accounting Association پدر خاک فقط خدا از یک انسان ع ش ق:علاقه شدید قلبی تبریک می گوییم شما به ساحل رسیدید!!!!! گاهنامه زیست جوک و خنده دهاتی دکتر علی حاجی ستوده قلب خـــــــــــــــــــــــــــاکی کشکول sindrela شیدائی تنها عاشقانه سیب آریایی نیروی هوایی دلتا ( آشنایی با جنگنده های روز دنیا ) به یاد تو آخوند مالخر و تمام طرفدارانش در سیستم حکومتی فروشگاه من قاضی مالخر یا قاضی طمع کار کدامیک ؟؟؟؟ پایگاه خبری،قرآنی، فرهنگی آذربایجان غربی عاشقانه زنگ تفریح

عناوین یادداشتهای وبلاگ

ملامحمد فضولی از شکسپیر برتر است معتبرترین نسخه متن حیدربابای شهریار مظفر خداوندگار در جمع شاعران آموزگار - نکوداشت، گؤروش 14 تا چه حد می توان به تاریخ منقول اعتماد کرد؟ یادداشت عناوین یادداشتها[881]

هاشم بیگ ثاقب دن ایکی غزل - دنیز

قلیزاده علیار

هاشم بیگ ثاقب دن ایکی غزل

غزل

هئچ بیلمدیم کیم ائتدی منی مبتلا سنا

نادیده ائیلدیم دل و جانی فدا سنا

بیر من اسیر اولمامیشام دام زلفووه

حیران اولوبدو گؤر نئجه شاه وگدا سنا

اغیار یئتدی وصلووه، قان ائتمه باغریمی

سیندیرما قلبیمی، اوتورور چوخ بها سنا

ای دل دولانما کویینه اول ماهپاره نون

پیوسته یوز وئرور غم و درد و بلا سنا

لعلوندن آلدی کام دل ای شوخ، هر یئـتـن

دل قانه دؤندی کیم، دئیه جک بی وفا سنا

ای قان اولان کؤنول، بو مَهَه اویما، ال گؤتور

اویموش رقـیبه ائیلمه ییر اعـتنا سنا

گیسوی زلف یاره اسیر اولماغـین یئتـر

بخت قـرا اودور، دئیه بخت قرا سنا

دست تملق هئچ کسه آچما زمانه ده

گر کاسه – کاسه خون دل اولسا غذا سنا

حالیندان اولمادون گئنه آگاه ثاقبین

عشقون یولوندا اولدی عجب خاک پا سنا.

غزل 2

گؤردی عمرینده نه لذت او کی دونیا دوتدی؟

چکدی بوش زحمت بیجا، رهِ بیجا دوتدی

گؤردی باشدان آیاغا غصه و غمدور بو جهان

دئمه مجنون نه ایچون دامن لیلا دوتدی

نفسوون دوشمنی فرعون کیمی اولما ، حذر ائت

وئرمه دی دقت او، بیر دم اونی دریا دوتدی

رتبه سین ائیله دی کم، سؤیله دی « رَبی اَرنی»

باخ بو موسی یه، عجب گؤر نه تمنا دوتدی

دولانور گؤز قاباغیندا او پری چهره مدام

گؤمه یور الده نچون بس یدِ بیضا دوتدی

کیشی عیسی کیمی اولسون گره ک، ای واعظ شهر

قاچدی بو خلقدن، افلاکده مأوا دوتدی

ای خلیله اودی گلزار ائله ین شیرین لب

داغ هجرین دل دیوانه ده مین جا دوتدی

عالمی ائیله دی بیر قان چان چاناغی اهل غرض

نه ایچون عالمی بس بیر بئله غوغا دوتدی؟

گؤسترور یول منه چوخسی:«بو یول ایله گئده سن!»

نچون ای دل، اؤزی ایمدی ره دونیا دوتدی؟!

باد? کوثره بالمرّه دخی میل ائله مز

لبوون فکری ایلن کیم می ِ مینا دوتدی.

منبع: دو هفته نامه دنیز، شماره 14- مورخ 17/2/91. چاپ ارومیه

91/2/18::: 9:5 ع

اولین دیدگاه را شما بگذارید

حافظ ، صراف ، غزل ، شعر ، مصطفی ، باکو ، دنیز ، ترکی ، علی یف ، تبریزی ، صابر ، نباتی ، ثاقب ، مایل اوغلو ، سعدی ، بزوونا ، راجی ،

هاشم بیگ ثاقب ین شعرینه بیر باخیش (2)

قلیزاده علیار

هاشم بیگ ثاقب ین شعرینه

بیر باخیش (2)

مصطفی قلیزاده علیار

ایکینجی قسمت:

1- «نَمل» آیه سینون بحثینی ائتمک سنا بسدور

کسب ائیله گیلن اوندا دور هر کشف و کرامت (دیوان، ص638)

«نَمل» آیه سی 18- جی آیه «نمل»(قاریشقا) آدلی سوره دن: بیر قاریشقا دئدی: ای قاریشقالار، اؤز یووالارینیزا داخل اولون، سلیمان پیغمبر و اونون قوشونو سیزس بیلمه دن آیاقلاماسینلار!

ثاقب بو بیتده «تلمیح» صنعتی واسطه سی ایله قرآندا گلن حضرت سلیمان و قاریشقا حکایتینه اشاره ائدیبدیر.

همچنین دیوانین 366 – جی صحیفه سینده «دوتدی» ردیفلی 10 بیت دن تشکیل اولان بیر غزلین 6 بیتینده، قرآن آیه لریندن تلمیح واسطه سی ایله استفاده ائدیلمیشدیر.

نمونه اوچون ثاقبین قرآندان نهایت استفاده ائتمه سیندن بو قدره کفایتله نیرم.دئیه بیلرم کی، اوست – اوسته ثاقب شعرلری نین بئشده بیرینده قرآندان الهام آلیبدیر. بودا اونون قرآنلا درین اُنس و اُلفتینی ثبوت ائدیر.

همچنین عزیز پیغمبریمیزحضرت محمد(ص) و اونون خلیفه لری اولان معصوم اماملاریمیزین دا سؤزلری ثاقبین بیر سیرا شعرلری و سؤزلرینه حکمت نورو ساچیبدیر. مثال اوچون:

حبِّ وطـن کـؤنـولـدن محـو اولـدی، محـو یکـسـر

صرف ائتدین عمری ثاقب، صد حیف خطّ و خاله – ص 330

چوخ آشکاردیر کی، بو بیتده گلن درین اجتماعی معنا( وطن سئوگیسی) پیغمبرین « حُبّ الوطن من الایمان»( وطنی سئومک ایماندان دیر) حدیثیندن آلینیبدیر.

و مستزاد بیر قصیده ده اولان بو بیتی:

دوشمنلیک ایله پاره لنور پرده عصمت

«المؤمن اخوه» دئییب اول سرور اکرم(ص)

ملت نه یاتیبسان؟! (ص431)

شاعر، حضرت پیغمبرین « المؤمنُ اخُ المؤمن»( مؤمن، مؤمنین قارداشی دیر) حدیثیندن اقتباس ائتمیشدیر.

ب – شاعرلرین ادبی ارثی

شاعرلرین تأثیری ده ثاقبده چوخدور. بورادا آذربایجان دیلینده یازیب، یارادان بئش بؤیوک کلاسیک شاعرین و ایکی بؤیوک فارس دیلینده اولان داهی لردن ثاقبین شعرینه تأثیر ائتدیک لرینه، نمونه اوچون مثال لار گتیریرم:

1- فضولی:

زهی ذاتین نهان و اول نهاندان ماسوا پیدا

بحار صنعینه امواج پیدا، قعر ناپیدا

ثاقب:

اگر ذاتین نهاندورف هئچ نهان ائتمز عیان پیدا

عیاندور، بس اولوبدور اول عیاندان آسمان پیدا (ص22)

البته فضولی نین تأثیری ثاقبین شعرینده اولدن آخره دک معلومدور.

2- سید ابوالقاسم نباتی:

بیرجه باخ گؤر آچیلوب اول گل حمرا، حمرا

که بئله واله اولوب بلبل شیدا، شیدا

ثاقب:

وصف رخسارین اوخور «لیلة الاسرا» اسرا

گؤز سرون خسته سی دور، نرگس شهلا، شهلا (ص22)

بو بیتده قرآنین دا تأثیری( اسرا سوره سی، آیه 1) آشکاردیر.

3- میرزا ابوالحسن راجی تبریزی:

عالم نیه بس اولمادی ویران علی اکبر

اول گون که سنی ییخدیلار آتدان علی اکبر؟

ثاقب:

عالمده مکر یوخدو مسلمان علی اکبر؟

کسدی باشیوی ظلم ایله عدوان علی اکبر (ص415)

4- حاج رضا صراف تبریزی:

دئیردیم قامت سرون قیامتدن علامتدور

بئله بیلمز ایدیم قامت دئگول، مطلق قیامتدور

ثاقب:

قیامت ماجراسی سنده کی بو سرو قامتدور

قیامت بیرده الماز گر قیام ائتسه قیامتدور (ص139)

5- میرزا علی اکبر صابر:

فعله سن اؤزون داخل انسانمی سانیرسان؟!

پولسوز کیشی انسانلیغی آسانمی سانیرسان؟!

ثاقب:

قان تؤکمه گی ناحق یئره آسانمی سانیرسان؟

قان ایچمه گی سن دردیوه درمانمی سانیرسان؟ (ص605)

6- حافظ شیرازی:

من دوستدار رو خوش و وی دلکشم

مدهوش چشم مست و می صاف بیغشم

ثاقب:

زاهد، شرابخانه ده رند صبوکشم

مست و خراب باد? گلفام بیغشم (218)

دئملی یم کی، ثاقب فارس دیللی شاعرلرده حافظدن داها چوخ الهام آلیب و تأثیر قبول ائدیبدیر. گؤردویوموز کیمی اوسته کی غزلده ثاقب، حافظین فارسی غزلینه ترکی نظیره یازیبدیر. نئجه کی، ترک دیللی شاعرلرده ده فضولی ثاقبه هامیدان چوخ تأثیر ائدیبدیر.

7- سعدی شیرازی:

شرف مرد به جود است و کرامت به سجود

هرکه این هر دو ندارد، عدمش به ز وجود

ثاقب:

رام اولور خلق سالارسان الیوه دنیانی

«شرف مرد به جود است و کرامت به سجود» (530)

بونو دا دئملی یم کی، ثاقب هر شاعر کیمی بؤیوک شاعرلردن الهام آلسادا، هئچ وقت صرف تقلیدچی اولمامیشدیر. اونون مستقل فکرلری و اؤزونه مخصوص سؤز طرزی وار.

منبع: دو هفته نامه دنیز، شماره 14- مورخ 17/2/91. چاپ ارومیه

91/2/18::: 8:58 ع

اولین دیدگاه را شما بگذارید

حافظ ، صراف ، غزل ، شعر ، قرآن ، مصطفی ، باکو ، دنیز ، ترکی ، علی یف ، تبریزی ، صابر ، نباتی ، ثاقب ، مایل اوغلو ، سعدی ، بزوونا ، راجی ،

هاشم بیگ ثاقب ین شعرینه بیر باخیش (1)

قلیزاده علیار

هاشم بیگ ثاقبین شعرینه

بیر باخیش (1)

مصطفی قلیزاده علیار

شاعرین حیاتی باره ده بیر نئچه سؤز

1870– میلادی ( 1287 – جی هجری قمری) ده باکونون «بزُونا» کندینده، تاجر عایله سینده دونیایا گلن شاعر «هاشم بیگ ثاقب» حاجی بیگ اوغلو هدایت بیگ اف، اوشاقلیق و جوانلیق دؤورونده جدی تحصیل آلماقلا یاناشی، ذاتی استعداد و شخصی مطالعه، درین تفکر و گئنیش چالیشمالاری نتیجه سینده ، یاشا دولدوقدا آذربایجان ادبیات و مدنیت سما سی نین پارلاق اولدوزلاریندان بیری اولموشدور؛ نئجه کی، اؤزونه سئچدیگی تخلص یعنی«ثاقب» سؤزو ده ائله پارلاق اولدوز معناسیندادیر!

اونون حیاتی باره ده یازانلار قید ائدیبلر کی، ثاقب فارس، عرب، ترک، روس دیللرینی مکمل اؤیرنمیش، شرق ادبیاتی، تاریخ، الهیات علملرینی ده چوخ گئنیش و کامل بیلرمیش. اونون شعرلری ده البته بو حقیقتی آیدین صورتده ثبوت ائدیر.

ثاقب، «محمد جرمی»نین باکودا تأسیس ائتدیگی «مجمع الشعراء» آدلی ادبی انجمنی نین قعال عضولریندن اولموش، او مجلسین ده ثاقبین شعر و صنعتده پخته لشمه سینه بؤیوک تأثیر ائتمیشدیر.

غزل، قصیده، مثنوی، ترجیع بند، ترکیب بند قالبلرینده عرفانی، دینی، عاشقانه ، اجتماعی و سائره موضوعلاردا چوخلو شعرلر یازیب، یارادان استاد شاعر ثاقب 61 ایل معارف پرورلیک و خیریه چیلیکله افتخارلی حیات سوردوکدن سونرا، 1931 (1352 هـ .ق / 1310 هـ . ش) ده اجل منزلینه چاتیب، دونیاسینی ده ییشدی و باکی نین «بی بی هیبت» قبرستانیندا تورپاغا تاپشیریردی. رحمه الله علیه.

ثاقبین شعری ایله ایلک آشنالیغیم ( بیر خاطره)

من نخجواندا اولان ایللر ده (1996 – 2000 ) هاشم بیگ ثاقبین آدی و شعری ایله تانیش اولموشدوم. اونون دا سببی بوندان عبارت ایدی کی،96 – جی ایلده نخجواندا ساکنلشندن آز سونرا اورا شاعرلری ایله آشنا اولوب، «اهل بیت ادبی مجلسی» نی اورادا تأسیس و دؤرد ایل اونو ایران مدنیت شعبه سی نین یانیندا اداره ائتدیم. بو مناسبته آذربایجان شعر و ادبیاتی و ادبی مجلس لرینه عاید یازیلمیش کتابلاری دا اوخویوردوم. اونلاردان بیری ده «پوئتیک مجلسلر» کتابی ( نصر الدین قارایف، باکو، یازیچی،1987) ایدی. او کتابدا (ص 397 – 300 ) ثاقبین باره سینده 4 سطرلیک قیسا معلومات و 2 غزل درج و بو سؤز ده قید ائدیلمیشدی کی :« اثرلریندن آز نمونه قالمیشدیر».

او زماندان 7- 8 ایل سونرا « دئییلن سؤز یادگاردیر» کتابی (جعفر رمزی اسماعیل زاده، باکو، یازیچی، 1987 ) الیمه چاتدی. اوکتابدا دا ( ص62 – 64 ) ثاقب باره سینده قیسا معلومات، بیر مثنوی و ایکی غزل چاپ ائدیلمیشدی.آنجاق بو قدر آز معلومات آز سونرا بلکه ده بوتولوکله یادداشیمدان محو اولموشدور.

ثاقبین دیوانی

ایکی ایل بوندان اول ثاقبین دیوانی ( ترتیب ائدن: حاج مصطفی مایل اوغلو، باکو، نورلان،2009 ) الیمه چاتدی. بو دیوانی گؤردوکده چوخ حیرتلندیم! چون یادیما دوشدو کی، بو شاعر حاقدا یازیبلار : « اثرلریندن آز نمونه قالمیشدیر». اونا گؤره بو حجمده (680 صحیفه لی) دیوان، بو قدر عالی، قدرتلی، گؤزه ل شعرلر منی تعجبلندیردی. بزونالی هاشم بیگ ثاقبین دیوانینی ترتیب ائدن حؤرمتلی عالم ، ادیب دوستوم حاج مصطفی مایل اوغلو طرفیندن نوروز بایرامی گونو (یکشنبه، فروردین آیی نین اول گونو 1389 – بازار گونو 21 مارت 2010) گلیب منه چاتدی. ( او زمان بو مقاله نی یازیب، ایلک دفعه اولاراق ثاقبی و اونون شعرینی ایرانلی آذربایجانلی لارا تانیتدیردیم و مقاله تبریزده "سرخاب" روزنامه سینده 1389، اردیبهشت آیی نین 14 ده چاپ اولدو.)

بو نفیس ، معنوی نوروز هدیه سی منی چوخ سئویندیردی. دیوانین گؤزه ل و نفیس چاپی دا دقتی چکن ایدی. دیوانین اولینده ایکی اؤنملی مقدمه چاپ ائدیلیب: بیری زیاد صمد زاده دن، دیگری ایسه ثاقبین لیازما شعرلرینی بیر یئره توپلاییب، شاعرین اؤلوموندن 80 ایل سونرا اونون دیوانینی تدقیق، ترتیب ائدیب، چاپا حاضرلایان حاج مصطفی مایل اوغلوندان دیر.

هر ایکی یازی شاعرین حیات و یارادیجیلیغینا عاید اولور و ثاقبین یاشاییب، یاراتدیغی دؤوردن و اونون ادبی علاقه لری و اثرلرینه دایر اوخوجویا قیمتلی معلومات وئریر.

دیوان اوچ حصه دن تشکیل اولور: غزللر، نوحه لر، مختلف شعرلر.دیوان بوگونون ضرورتینه گؤره لاتین الفباسی ایله چاپ اولونسادا،غزللرین شاعرین اؤز یازدیغی اصیل الفبا یعنی عرب الفباسی اساسیندا ترتیب ائدیلمیشدیر.

داها علمی بیر شیوه بو دیوانین چاپیندا اوندان عبارتدیر کی، بوتون شعرلر شاعرین اؤز یازدیغی شیوه و لهجه ده یازیلیب، معاصرلشدیریلمه ییبدیر. حورمتلی عالم ترتیبچی نین بو اصولا رعایت ائتمه سی، تاریخ، دیل و ادبیات شناسلیق باخیمیندان چوخ اهمیت کسب ائدیر.

آرزو ائدیریک ثاقبین دیوانی یاخین گله جکده شاعرین اؤز یازدیغی اصیل عرب الفباسی ایله ده چاپ اولونا و ایرانلی اوخوجولارا تقدیم ائدیله.

ثاقبین الهام منبع لری

ثاقبین شعرلری عموماً درین محتوالی، حکمت آمیز، عرفانی، دینی و اجتماعی مضمونلاری اؤزونده عکس ائتدیریر و اوخوجونون وقتینی هدر ائتمیر. شاعرین دیلی ساده، صنعتکارلیق باخیمندان چوخ زنگین دیر. بو حاقدا چوخلو دانیشماق اولار، اما من بورادا ثاقبین الهام آلدیغی مهم منبع لره و اونون شعر و دوشونجه لرینه تأثیر ائدن اساس قایناقلارا اؤتری بیر باخماق ایسته ییرم. منجه ثاقبین شعرینده اولان فکرلره الهام باغیشلایان سرچشمه لر و منبع لر عمومیتله بونلاردان عبارتدیر: قرآن کریم، پیامبر (ص) و معصوم اماملارین سؤزلری، اسلام تاریخی، دنیا تاریخی، معاصر دونیا حادثه لری، اسلام معارفی، عرفانی فکرلر، فلسفی دوشونجه لر، اسطوره لر، افسانه لر،ضرب المثل لر، آذربایجان خلقی نین دئییملری و دویوملاری.

اما او شعری نین فرمالاشماسیندا و اؤزونو صنعتکارلیق ذیروه سینه قالدریماقدا هئچ بیر شبهه یوخدور کی، ذاتی استعداد و بیر عمر جدی چالیشماقدان علاوه، کئچمیش لردن و معاصرلریندن اولان بؤیوک فارس دیللی و تورک دیللی شاعرلری اؤزونه اؤرنک سئچمیشدیر. دقتله باخساق چوخلو بؤیوک شاعرلرین تأثیرینی لفظ و مضمون باخیمیندان اونون شعرینده آیدن شکیلده گؤره ریک. البته بو دا آیدین دیر کی، هئچ بیر شاعر الهامسیز و اؤزوندن قاباقداکیلارا باخمادان، نه شاعر اولابیلر، نه ده ذیروه یه چاتابیلر. شاعرین الهام قایناقلاری نه قدر بؤیوک، درین، گئنیش، مقدس، الهی و انسانی اولسا، شعری ده او قدر تأثیرلی، سحرانگیز اولار و دونیا بویدا گئنیش بیر ساحه نی احاطه ائده بیلر. نظامی، فردوسی، فضولی،حافظ، سعدی، مُتـَنـَبّی، آلمانیالی اوته، شکسپیر، پوشکین، میرزا علی اکبر صابر،شهریار و...بونا جانلی مثال اولابیلر.

عکسینه اولورسا شاعرین فکری آنجاق داریسقال افقلرده ال - آیاق چالار و اوخوجولارینی دا کیچیک بیر دونیادا حبس ائدر.

الف - قرآن کریم و حدیث لر

هاشم بیگ ثاقبین قرآندان الهام آلماسیندا هر شئین اول اونون «ثاقب» تخلصی دیر. چون کی، «ثاقب» عرب سؤزودئر و نورلو، پارلاق و نفوذلو معناسیندا ایشله نیر.

اما هاشم بیگ ثاقب هئچ بیر شبهه سیز «ثاقب» کلمه سینی قرآندان گؤتوروبدور: النّجم الثّاقب (او پارلاق اولدوز) – طارق سوره سی، آیه 3

ثاقبین شعرلری گؤستریر کی، او دوغروداندا آذربایجان شعر و ادب سماسیندا بیر پارلاق اولدوزدور و بو تخلص حقیقتاً ده اونا یاراشیر.

دئمک اولار کی، ثاقب شعرلری نین اکثریتینده قرآندان بهره له نیبدیر. او دا ایکی یول ایله دیر: یا «اقتباس»(تضمین) صنعتی اساسیندادیر، بئله کی، قرآن آیه لری نین اؤز جمله و کلمه سینی عیناً اولدوغو کیمی شعرینده گتیریب و یا « تلمیح» شیوه سیندن اسفاده ائدیب، یعنی آیه لرین مضمونوندان فایدالانیب، یا اونلارا اشاره ائتمکله شعری نین معناسینی زنگین لشدیریب.

هر حالدا بو مسلمان و عارف شاعر قرآنین سونسوز معنا اقیانوسوندان حکمتلی گوهرلر اله گتیریب، اؤز شعرینه ابدی عمر، الهی علویت و انسانی ده یر قازانمیشدیر. نمونه اولاراق:

1- لـَن تـَرانی دئمه سیدین سن اگر موسایه

سالماز ایدی یوزوه ماهوشیم، مو سایه! (دیوان، ص353)

«لن ترانی»: منی هئچ وقت گؤرنمرسن ای موسی.

(اعراف سوره سی، آیه 143)

2- جام وحدتدن ایچوب باده می آلوده ایدیم

آی? «فـَاجتـَنِـبوا»، نار جهنـم یـوخ ایدی ( دیوان، ص370 )

«فـَاجتـَنِـبوا»: قماردان، شرابدان اوزاق اولون، چکینین.

( مائده سوره سی، آیه 90)

3- ملیت ایچون یول وئریلیب « قالوا بلی» دن

گـؤزلــر قـابـاغـیـندا دولانـیـر آغ و قـرادن (دیوان،ص549)

«قالوا بلی»: آدم اولادی دئدیلر: بلی سن بیزیم ربّیمیزسن.

(اعراف سوره سی،آیه 172 )

4- باخ «کید عظیم» آیه سینه ائیله بیر عبرت

قــرآنـده نفـرت ائـله یـوب خـتـم نـبـوت (دیوان، ص618)

«کید عظیم»( اِنَّ کیدکنّ عظیم): سیز قادینلارین حیله سی دوغروداندا چوخ بؤیوکدور. ( یوسف سوره سی، آیه 28)

قالانی ایکینجی قسمتده

منبع: دو هفته نامه دنیز، شماره 14- مورخ 17/2/91. چاپ ارومیه

91/2/18::: 8:52 ع

اولین دیدگاه را شما بگذارید

صابر بزرگ‏ترین شاعر اجتماعی و مسلمان قفقاز- 3

قلیزاده علیار

صابر بزرگ‏ترین شاعر اجتماعی و مسلمان قفقاز- 3

(به مناسبت یکصدمین سال وفات میرزا علی اکبر طاهر زاده صابر)

نوشته: رسول اسماعیل زاده دوزال

منبع:نشریه دنیز،شماره 7

- صلح‏طلبى و وحدت مسلمانان

صابر یک شاعر وحدت‏گرا و صلح‏طلب است. او انسان‏ها را به صلح و صفا دعوت مى‏کند. در شعر بین‏الملل از اختلاف به وجود آمده میان ارامنه و مسلمانان سخت ناراحت است و این اختلاف را خلاف عقل و علم و دین مى‏داند. او مى‏گوید: ارامنه و مسلمانان در قفقاز سال‏هاست با صلح و صفا در کنار هم زندگى کرده‏اند. پس چرا باید صلح باصفا را به جنگ و ستیز مرگ‏بار تبدیل کرد؟

صابر از تشتت افکار و عدم وحدت بین مسلمانان نیز ناراحت است. دعوت به وحدت، وحدت شیعه و سنى، وحدت متفکرین مسلمان، وحدت مستمندان و ثروتمندان، وحدت اقوام گوناگون قفقاز اساسى‏ترین درد صابر است. شعر »تحسر« وى اوج وحدت‏گرایى یک شاعر است :

اولسایدى صفا زمره عرفان آراسیندا !

قالسایدى وفادن اثر اعیان آراسیندا،

دورسایدى صداقت بیگ ایله خان آراسیندا،

قالمازدى کرد ذرّه‏جه انسان آراسیندا

داعى به اخوت اولور ایکن بیزه قرآن،

امر ائیلر ایکن بیرلیگه پیغمبر ذى‏شان،

تاپمازسان ایکى متفق الرأى مسلمان،

قفقازدا اولان بیر نئچه میلیان آراسیندا .

دینمز عجبا معنى قرآنى بیلنلر؟

اسلامى بئله تفرقه‏ده خوار گؤرنلر،

آیا اوخومازلار نه اوچون دینى بؤلنلر -

»کانوا شیعاً« رمزینى قرآن آراسیندا؟

آخر بو نه تفریق و تخلّف‏دور، اى امت؟ !

الدن گئدییور، دینله‏مییور سیزمى، بو ملّت؟

تا کى بو تخلّف، بو تفرق، بو عداوت؟

بیر دین، بیر اسلام و بیر ایمان آراسیندا؟

اسلامیمیزى ائتمه‏لى‏ییز بؤیله‏مى احیا !

ایمانیمیزى قیلمالى ییز بؤیله‏مى ایفا،

اسلام او دئییلمى‏کى، جگر گوشه زهرا -

باش وئردى یولوندا سوسوز آل قان آراسیندا؟

4- محبت اهل بیت و روح مذهبى صابر

صابر که شیعه بود و به قول خودش شیعه نابى که حقیقت ‏پرست است. همان گونه که در پیش اشاره شد، صابر صداى دلنشینى داشته و در عشق‏آباد، شماخى و عتبات عالیات سال‏ها به روضه‏خوانى مشغول بوده است. صابردر این سال‏ها نوحه‏هاى زیادى در رثاى حضرت‏ امام‏ حسین‏علیه‏السلام سروده است. متأسفانه به دلایل مختلف نوحه‏هاى صابر تا کنون جمع‏آورى نشده است و به احتمال زیاد در اثر حکومت بلشویکى روسیه این اشعار معدوم شده‏اند. زیرا به گفته پسرعموى صابر، میرزه‏على‏اکبر همیشه نگران آثارش بوده و در هنگام مرگ نیز چشمانش به سوى آثارى که در طاقچه اتاق گذاشته بود، نظاره‏گر بود ولى نوحه‏هایى که به دستمان رسیده است، اوج محبت شاعر نیست به آل‏عبا در آن متبلور است.

ارباب علم و کمال خوب مى‏دانند که من در آسمان شعر و ادب چون ستاره درخشانم.

دیده خورشید از خاک پاى من نور مى‏گیرد. چرا که من نوکر حسین)ع( هستم، فلذا پادشاه عالم هستم.

اتهامات

با این وجود صابر در آماج تیرهاى دوست و دشمن بود. او را به بى‏دینى متهم مى‏کردند و چه آزار و اذیت‏هایى که نکردند. او هم از دوست کتک مى‏خورد، هم از دشمن. او را تکفیر مى‏کردند، تحقیر مى‏کردند ولى در روح او ذره‏اى شکست حاصل نشد، اشعاری طنزآمیز در جواب اتهامات واهی سروده است . او مى‏دانست که دوستانش جاهل و بى‏سوادند، عصر، عصر نامردان است، اهالى بى‏علم، معرفت‏اندوزى خوار گشته، چرخ کج‏مدار، خلق حیله‏گر، بخت تیره، همرهان ساده و صالحین به تیر سوءظن نشانه، همت‏ها بى‏قرار و قلب‏شکنان جسور و ظالمین پررو گشته. چه باید کرد. باید با این ساخت و به تکلیف عمل نمود.

تحجر، جهل، استحمار مرتجعین، بى‏سوادى و خرافه‏زدگى عوام عرصه را بر فردى چون صابر که روشن، بیدار و مترقى بود تنگ کرده بود. سیل تهمت و افترا و تکفیر بر سر شاعر سرازیر بود. صابر در عین این که دیندار، دلسوز، و خداپرست واقعى بود متهم به بى‏دینى و کفر و ارتداد مى‏شد. او نیز علیرغم این بى‏مهرى‏ها و مشکلات از مبارزه در راه علم و دین کوتاهى نمى‏کرد و مقاومت می ورزید به گفته خود:

سیل طعن ائیله تموجله آلیب دور و بریم

بنزرم بیر قوجامان داغه کی، دریاده دورار

( امواج سیل طعن دور و برم را در بر گرفته / به کوهی می مانم که در میان دریا ایستاده است!)

در اوقات فراغت همراه با دوستانش چون عباس صحت و محمد طراح به بحث و بررسى اشعارشان مى‏پرداخت و با ادبا و علما و شعرا مکاتبه و معاشره داشت.

وفات

در نهایت شاعر جام راحتى و آسایش ابدى را از دست اجل بنوشد و به سال 1911 میلادى جان به جان آفرین تسلیم نماید و سیل اندیشمندان، متفکران روحانیون براى تشییع بزرگ‏ترین شاعر قفقاز به شماخى جمع شدند و در شهر عزاى عمومى اعلام گشته، مدارس تعطیل شدند، و پس از اقامه نماز میت با شرکت جمع کثیرى از مردم و اندیشمندان در قبرستان گونبذ شماخى دفن گردید. امسال (2011) در ست یک قرن تمام از فقدان این شاعر مسلمان اندیشمند و بزرگ می گذرد.

صابر در آخرین نفس‏هاى خود این رباعى را نوشته بود:

راهم بدهید رو به راه آمده‏ام،

بر درگه حضرت اله آمده‏ام،

بى‏تحفه نیامدم، نه دستم خالی است،

با دستانی پر از گناه آمده‏ام.

مجموعه اشعار صابر با نام «هوپ هوپ نامه» در ایران و ترکیه و آذربایجان و تاتارستان و عراق و ترکمنستان و ... بسیار مشهور و پر طرفدار است و در میان شاعران فارسی زبان ایرانی کسانی چون سید اشرف الدین نسیم شمال و ملک الشعرا با دیده احترام به او می نگریسته و از او الهام گرفته اند و نسیم شمال مضامین اشعار صابر را ترجمه می کرد. و استاد از شیفتگان او بود. پایان

90/10/13::: 12:41 ص

اولین دیدگاه را شما بگذارید

فاطمه زهرا ، دنیز ، رسول ، اسماعیل زاده ، صابر ، هوپ هوپ ،

صابر بزرگ‏ترین شاعر اجتماعی و مسلمان قفقاز - 2

قلیزاده علیار

صابر بزرگ‏ترین شاعر اجتماعی و مسلمان قفقاز - 2

نوشته: رسول اسماعیل زاده دوزال

منبع: نشریه دنیز، شماره 7

حضور در مطبوعات اجتماعی و انتقادی

صابر با پیوستن به مطبوعات عملاً وارد مبارزه سرسختانه با جهل و بى‏سوادى و خرافه‏پرستى گردید. ارتباط ادبى او با جامعه مطبوعات بیدار گر و پیشرو اجتماعی آذربایجان سبب شد که او از لحاظ ادبى و اجتماعى به عنوان یک شاعر بین‏الملل مطرح گردد. بخصوص اشعار ساتیریک او در تقبیح خرافات و جهل و بى‏سوادى و تلاش ادبى‏اش در راه بیدارى مسلمانان آوازه و شهرتش را به دورترین نقطه جهان چون مصر، هند، آسیاى میانه و ترکیه رساند .

او یک مسلمان دردآشنا بود که از عقب‏ماندگى و بى‏سوادى و جهل مسلمانان سخت ناراحت بود و از این که خیلى‏ها از این عقب‏ماندگى‏ها و جهالت‏ها را با دین و دیندارى مرتبط مى‏کردند، نگران بود. به همین خاطر نیز سعى مى‏کرد از طرفى حساب دین و اسلام را از حساب روحاین نمایان و مسببین جهل و بى‏سوادى جدا کند و از طرف دیگر با نشان دادن چهره واقعى و حقیقى از دین مانع اجراى نقشه‏هاى شوم مغرضان و دشمنان دین را که براى ضربه زدن به دین در کمین نشسته بودند و از آب گل‏آلود قصد ماهى گرفتن داشتند، مى‏شد .

مصلح و متفکر

او اسلام سنتى را با زبان جدید و متد نو تبلیغ مى‏کرد. او وظیفه‏اش را خوب درک کرده بود و چون آینه شفاف ارزش‏ها و ضدارزش‏ها، کمال و نقصان و خوب و بد، راستى و دروغ را به خوبى نشان مى‏داد. نه حقیقت را بر مصلحت فروخت و نه این که در درک حقیقت دچار لغزش شد .

او به عنوان یک مسلمان بیدار و روشن بین و غیرتمندى که زبانش و وسیله انتقال افکارش شعر بود، آنچه که در جامعه نقص و عیب، انحراف و لغزش، کجى و تقلب، جهل و خرافه‏پرستى و تحریف حقایق مى‏دید، انگشت روى آنها مى‏گذاشت و چون ذره‏بین آنها را چنان هویدا نشان مى‏داد که هر کس به عیب خود واقف مى‏شد .

میرزا على‏اکبر صابر به عنوان یک مصلح و مسلمان حقیقى وضعیت جامعه خود را مى‏دید و به وضوح مظلومیت دین محمدى را احساس مى‏کرد. او مسائل شرق را با جهان‏بینى اسلامى و با دید وحدت اسلامى تحلیل مى‏کرد. او راهش را و هدفش را انتخاب کرده بود. وظیفه شاعرى خود را به نحو احسن انجام مى‏داد. هدفش وحدت مسلمین، سربلندى اسلام، ترقى و تکامل مسلمانان و در سطح بین‏المللى، صلح، نوعدوستى، انسان‏دوستى بود. او شعرش را در خدمت هدف مقدسش به کار گرفت. دقیقاً افشاگرى طبقات مختلف جامعه و به باد انتقاد گرفتن نویسندگان، روشنفکران، وکلا، حاجى‏ها، قضات، روحانی نمایان، اطباء، تجار، روضه‏خوان‏ها، شعرا و روزنامه‏نویس‏ها، همه و همه در راستاى اصلاح و از سر دلسوزى و اصلاح‏طلبى بود، از باب تمسخر، استهزاء، عیب‏گیرى، تهمت و افترا نبود

او در شعر »تحسّر« مى‏گوید: اگر در بین اعیان و اشراف و بیگ‏ها و خان‏ها و عرفا و شعرا وحدت مى‏بود، ذره‏اى غم و حزن و اندوه در جامعه باقى نمى‏ماند. این در حالى است که قرآن و پیغمبر اسلام، ما را به اخوت دعوت مى‏کند. با این حال در بین چند میلیون مسلمان، دو مسلمان متفق‏الرأى وجود ندارد. اگر بخواهیم عمده‏ ترین موضوعاتى که صابر به آن پرداخته است را احصاء کنیم، مى‏توانیم به طور مختصر به موارد ذیل اشاره کنیم:

1- مبارزه با جهل و خرافات

جهل ، خرافات و بى‏سوادى مفرط اقشار مختلف جامعه مسلمین را فرا گرفته بود، در قفقاز سیستم آموزش به صورت مکتب‏خانه‏اى بود و مکتب‏خانه‏ها را اکثراً افراد بى‏سواد اداره مى‏کردند. شاگردان حق نوشتن مطالب را نداشته و زنان و دوشیزگان حق شرکت در کلاس‏هاى درس را نداشتند. مردم نیز نسبت به علم و سواد بى‏رغبت بودند. صابر با درک موقعیت، هر چه توان داشته بر علیه جهل و جهالت مبارزه کرده و اشعارى در تقبیح جهل و تشویق مردم به علم‏آموزى مى‏سرود. او در اشعار: بیلمم نه گؤروبدور بیزیم اوغلان اوخوماقدان، تحصیل علوم ائتمه‏کى، علم آفت جاندیر ... اوشاق منیمدیر اوخوتمورام ال چکین...« وضعیت موجود را تبیین کرد.

2- اهتمام به امور مسلمین

صابر مى‏دید که مسلمانان ظاهر دین را گرفته و با حقیقت دین بیگانه‏اند. دینى که در آن حقوق مستمندان در دارایى و ثروت‏دارایان پیش‏بینى شده است، چگونه مى‏تواند در مقابل عده‏اى ثروتمند که نه زکات مى‏دهند و نه به امور مسلمین اهتمام مى‏ورزند، سکوت کند. صابر در شعر: »هر نه وئرسن وئر، مبادا وئرمه بیر درهم زکات« کاملاً روشن مى‏سازد که یکى از بزرگ‏ترین مسائل دینى زکات است و متأسفانه ثروتمندان عوض این که زکات بدهند و یا در مراسم عیدقربان به فکر مستمندان باشند به عنوان اعیاد اسلامى به فکر عیش و نوش خویش هستند و این را نیز از دیندارى‏شان تلقى مى‏کنند. صابر با دیدن این اعمال سخت مى‏آشوبد و مى‏گوید:

»بیر ایلدیر اولور ظلم‏ایله تاراج مسلمان،

اطراف بلدلرده قالیر آج مسلمان،

آیا نه روادیر اولا محتاج مسلمان؟

گون رزقینه، بیر بؤیله مسلمان آراسیندا.«

»سال‏هاست که با ظلم و ستم مسلمانان هلاک مى‏شوند، در اطراف و اکناف در گرسنگى به سر مى‏برند. آیا با وجود این همه مسلمان )غنى( سزاوار است که مسلمانى محتاج نان شب باشد؟«

صابر دقیقاً در تبعیت از مولایش على)ع( به تمام انسان‏ها من حیث انسان بودنشان احترام و ارزش قایل است، او تنها به فکر مسلمانان قفقاز نیست، به همان اندازه نیز به فکر مسلمانان ایران، عثمانى و سایر کشورهاى اسلامى است. براى او ایرانى، عثمانى، ترک و فارس و عرب معنا ندارد. او انسان‏ها را به انسانیت و آدمیت مى‏شناسد و به اسلامیت و مسلمان بودن افتخار مى‏کند. نه افتخار و تعصب کورکورانه، بلکه افتخار آگاهانه. به نظر او مترقى‏ترین مکتب، دین اسلام است. دایره تفکر صابر در نژاد و زبان و خاک محصور نیست. او نه تفوق قومى بر قومى را مى‏پذیرد و نه بیگانگى نسبت به فرهنگ خودى را قبول دارد. براى او ترک آذربایجانى با ترک عثمانى فرقى ندارد، همان گونه که بین ترک و فارس فرقى وجود ندارد.

ادامه در قسمت سوم و پایانی

90/10/13::: 12:34 ص

اولین دیدگاه را شما بگذارید

شعر ، فاطمه زهرا ، طنز ، ترکی ، دنیز ، صابر ، قفقاز ، هوپ هوپ ،

< 1 2 3 >