ایکی شاعره بیر شعر!
اوستاد شامیدن بیر خاطیره
حمید واحدی
اورمودا منیم یول تاپدیغیم ایلک ادبی انجمن، ارشاد اداره سینین شهرچای پارکیندا یئرلهشن دهخدا کتابخانسیندا تشکیل ائتدیگی هفته لیک شعر انجمن ایدی. او زمانلار بیر ایکی ایل ایدی شعر یازیردیم. انجمنه گلن شاعرلردن چوخونون آدی ایندی ده یادیمدادیر، میرحسن سربلند (پولاد)، عبدالحسین شیرپنجه رضایی (تنها)، حاج علی رضایی، محمود صادقپور (شامی)، ... الله تعالی هامیسینا رحمت ائله سین. همچنین عزیز دوستوم کریم گلندام، میر حبیب زمانی، ابراهیم نژادی، بیتالله جعفری و بیر نئچه گنج شاعر ده اورا گل – گئت ائدیردی.
من بو شاعرلرین آراسیندا ایکی نفر ایله داها آرتیق علاقه ساخلاییردیم؛ شعرلریمی اولارا اوخویور، فکیرلرینی بیلمک ایسته ییردیم. بیری مرحوم «شامی» و ایکینجی ایسه رحمتلیک «تنها» ایدی.
شامی و تنهانین شعرلری او زمانلار منیم اوچون چوخ ماراقلی و تاثیر ائدیجی ایدی. شعرلریمی شامی یه اوخویاردیم او دا ائشیدیب، معین یانلیشلارا دوزه لیش وئرردی. حتی انجمن دن علاوه اونون ایش یئرینه (تعاونی روستایی فروشگاهلاریندا) ده هر دن گئدیب، اونونلا گؤروشوردم، اونا شعر اوخویاردیم، او مرحوم دا دوزلیش دقتله ائشیدیب، نقطه نظرلرینی سؤیلردی. بونا گؤره اونون منیم بوینومدا اوستادلیق و معلیملیک حقی وار. او بو گؤروشلرده حتی اؤز شعرلریندن ده منه اوخویاردی. من اونون شعرلریندن چوخونون الیازمالارینی آلیب ساخلامیشام.
او زمانین گنج شاعرلری آراسیندا من شامی یه داها چوخ یاخینلاشدیم، 17 – 18 یاشیم وارایدی؛ اونون دا تخمیناً 35 یاشی. البته شامینین شاعر دوستلاری چوخ ایدی، مرحوم عباس بزرگامین، کریم گولاندام، علی شریف دلجویی (آدسیز)، عسگر شاهین پر، حبیب زمانی، عادل پیر شاهوردی (آرمان) و ...
من او زمانلار چوخ فارسجا شعرلر یازیردیم، تورکجه شعرلریم ایسه شامی و تنهانین شعرلرینین تاثیری آلتیندا ایدی. شامییه بیر فارسجا غزل اتحاف ائتمیشدیم، اونو بیهنیبب، منی آلقیشلادی و بیر - ایکی مصراعسینی دا اصلاح ائتدی. غزل بو ایدی:
دل از زیارت یاران ز شوق لبریز است
شنیدن سخن دوستان دلانگیز است
کنیم گفته تاریخ گوشواره گوش
که زندگانی اسلاف عبرتآمیز است
شکوفههای دلم زردگونه گردد از آن
که در درون دل من همیشه پاییز است
چنان محبت تو گشته با دل من عجین
«شکنجههای تو بر من محبتآمیز است»
مجال گفتن حق بر همه میسر نیست
چرا که در پس هر پرده تیغها تیز است
به شهر اورمیه «شامی» است شهریار سخن
اگر چه جایگه شهریار تبریز است.
***
دئدیگیم کی مرحوم عبدالحسین تنها ایله ده سیخ علاقه ده ایدیم، بیر مدت ده بینالارا رنگ وورماق و رئمونت ایشلرینده اونون یانیندا شاگردلیک ائتمیشدیم. تنهانین عالمی شامی ایله فرقلی اولماغینا باخمایاراق، من هر ایکیسیندن تاثیر آلیردیم. شامییه یازدیغیم فارسجا غزلین سونوندا «شامی» کلمهسینی «تنها» کلمه سیایله عوضله ییب، مرحوم تنهایا تقدیم ائتدیم! البته بو ایش منیم خاملیغیمدان تؤرنمیشدی! ... نه ایسه، تنها رحمتلیک ده بهیهندی و منی تحسین ائتدی. حتی ازبرله میشدی و هر یئره بیرگه گئتسیدیک، منی هوسلندیرمک اوچون، او غزلی اوخویاردی! قضادن بیر گون تنها ایله بیرگه اونون ماتاسکلتینه (موتورسیکلتینه) اوتوروب اورمیهنین اطرافیندا اولان «بارجوق» کندینه شامیگیله قوناق گئتدیک. دانیشیقلار آراسیندا شامی بیردن اوزونو تنها مرحوما توتوب: «حمید بیر تزه غزل یازیب!» دئدی. من ایسه بو سؤزو ائشیدنده ائله بیر حالا قالدیم کی، الله بیلیر! ... تنها سؤیله دی: هه، منه ده اوخوموشام، یاخشی دیر!
من بو سؤزدن داها آرتیق آجیناقلی بیر حس کئچیردیم. شامی رحمتلیک اؤز شعرلرینی یاددا ساخلامازدی و دفتر – کاغاذ اوزوندن اوخویاردی، آمما منیم او غزلیمی حفظ ائله میشدی! ... باشلادی شعری اوخوماغا؛ هر بیتی اوخودوقجا من تر تؤکوردوم! اورکده آللها یالواریردیم که سون بیتینی اوخوماسین!!
شامی سون بیته یاخینلاشدیقجان منیم حالیم دهییشیردی ... بئشینجی بیتی اوخودوقدان سونرا، اوزونو تنهایا توتوب دئدی: سونونجو بیتی ده بیلیرسن دا!...
تنها دا باشینی ترپتمکله اونون سؤزونو تایید ائلهدی.... ندنسه، رحمتلیک شامی آلتینجی و سونونجو بیتی اوخومادی و من داها چوخ خجالت چکمکدن خلاص اولدوم .... مجلس قورتاردی.
البته آیدین دیر کی، او مرحوم نه اوچون سونونجو بیتی اوخومادی! ... هر حالدا بو دا بیر درس ایدی من اوچون، ائله او ساعتدن عهد ائلهدیم کی بیر ده بو ایشلردن گؤرمه ییم!
تانریدان هر ایکی شاعریمیزه رحمت دیله ییرم.
منبع: نشریه «دنیز» شماره 97
آشنایی با فعالیت های مؤسسه امور خیریه ضمیر منیر بصیر
(گفتگوی دنیز)
- آقای ستاری، بفرمایید چطور شد که با وجود چندین مرکز و مؤسسه و صندوق کمک به مستمندان و کمیته امداد امام خمینی (ره)، شما هم به فکر تأسیس یک مؤسسه خیریه دیگری افتادید؟
بسم الله الرحمن الرحیم . بنده و سایر دوستان محترم هیئت 9 نفره مؤسسه خیریه ضمیر منیر بصیر، بالاخره به این فکر افتادیم که کار خیری در جهت کمک به بندگان مستمند و بی چاره خداوند انجام دهیم که مستحق مساعدت هستند اما دستشان به جایی نمی رسد. درست است که امروز مراکز و انجمن ها و صندوق های کمک به مستمندان و فقرا در کشور ما بحمدالله زیاد و هدفشان یکی است، ولی هیچگاه روش کمک رسانی، شیوه جذب کمکهای مردمی و مواد کمکی آنها یکی نیست و افرادی هم که برای امداد یا استمداد به این مؤسسات مراجعه می کنند، در یک سطح فکری، اعتقادی و اقتصادی قرار ندارند. بنابر این لازم است مؤسسات گوناگون در سطوح مختلف برای کمک به نیازمندان واقعی جامعه اقدام نمایند. ما هم با لحاظ این موارد »مؤسسه امور خیریه ضمیر منیر بصیر« را با کمترین سرمایه یعنی یک میلیون تومان در سال 1390 به ثبت رساندیم البته فعالیت آن را از سال 1389 شروع کرده بودیم.
- شیوه جمع آوری کمکهای مردمی به واسطه مؤسسه شما چگونه است؟
ما کمکهای نقدی و غیر نقدی را به واسطه افراد و نیروهای خودمان از مردم و افراد متمکن به صورت مستقیم جذب می کنیم، همچنین از طریق صندوق صدقات، تابلو تسلیت، نذورات، کمکهای مستقیم بازاریان به صورت نقدی و یا کالا.
- کالا معمولاً چه نوع کالاهایی است؟
همه کالاهایی که مردم در زندگی به آن نیاز دارند از ظروف، کفش و جوراب، پوشاک تازه، فرش و پتوی آبرومند، انواع خوراکی های ضروری مثل حبوبات و گوشت و میوه (توسط باغداران و مغازه داران)، روغن و حتی نان و ربّ گوجه و ماکارونی، انواع داروهای تازه و تاریخ مصرف نگذشته، لوازم التحریر، لوازم سرمایشی و گرمایشی و ... گاهی حتی می بینیم کسی گوسفندی (نذری) را به صورت زنده می آورد که ما هم پس از حصول اطمینان از سالم بودنش، آن را قبول می کنیم و پس از ذبح، گوشتش را تقسیم کرده به خانواده های مستحق می رسانیم. خلاصه هیچ محدودیتی در نوع کمک و انواع کالا در مؤسسه ما نیست. در ماه مبارک رمضان البته انواع خوراکی ها و اطعام و نذورات مصرفی مثل گوشت و قند و چای و برنج و نان بیشتر می رسد. ما هم به کمکهای مردمی با دیده احترام می نگریم و هرچه بدهند با احترام قبول می کنیم و به دست اهلش و افراد نیازمند می رسانیم، بالاخره در جامعه ما همه رقم مستحق و نیازمندی پیدا می شود.
- شما افراد نیازمند واقعی را چگونه شناسایی می کنید؟
روش ما این است که فراخوان می دهیم و از طریق اشخاص مورد احترام و مراکز مورد وثوق مثل روحانیون و برخی مسئولان مورد اعتماد و مساجد و بیمارستانها اطلاع رسانی می کنیم و خودمان هم البته تحقیق و افراد را شناسایی و پس از تشکیل پرونده ثبت نام می کنیم که حال حاضر بیش از 80 خانوار مستق تحت پوشش داریم که تحت پوشش یا مستمری بگیر مؤسسات و مراکز مشابهی مثل کمیته امداد امام خمینی یا صندوق های مستمندان دیگر قرار ندارند.
- شیوه کمک رسانی مؤسسه شما چگونه است؟
افراد عضو مؤسسه امور خیریه ضمیر منیر بصیر، اغلب سالمندان بی درآمد، کودکان بی سرپرست،افراد سالم کم درآمد و فقیر، بیمار و زمین گیر هستند که ما هم با در نظر گرفتن وضع زندگی شان نیازهای ضروری شان را بر طرف می کنیم و پول یا کالا رامی بریم تحویل می دهیم وبه کسانی که قادر به حرکت هستند یا کسی را دارند، محترمانه از طریق تلفن اطلاع می دهیم که بیایند سهم شان را از فلان کالا – مثلاً گوشت، میوه – ببرند. گاهی کسی را به اداره کار یا بیمارستانی معرفی می کنیم که هزینه درمانی اش بین مؤسسه و بیمارستان از جمله بیمارستان امام رضا (ع)، طالقانی، بیمارستان مطهری، امام خمینی ارومیه،تقسیم می شود و با آنها به نوعی تعامل داریم همین جا از مسئولان محترم آن مراکز درمانی تشکر می کنم. گاهی مسافری که در راه مانده و هزینه سفر ندارد، مراجعه می کند ما هم بلیت راه و کمی هم خرج راهش را می دهیم و از ترمینال روانه اش می کنیم و ... خلاصه همچنان که انواع جذب کمکهای ما محدود به موارد خاصی نیست، شیوه کمک رسانی ما هم محدود نیست گاه حتی قابل پیش بینی هم نیست که به اقتضای حال و مقام اقدام می کنیم.
- چه حرفی با مردم دارید؟
ما از مردم متدین و خیرخواه و خیّر ارومیه تشکر می کنیم و همچنان استمداد می کنیم که محرومان را فراموش نکنند. هر کمکی – کم یا زیاد - که از دستشان بر می آید می توانند از طریق مؤسسه ما به مستحقان واقعی برسانند، ما دعوت می کنیم بیایند و فعالیت مؤسسه را ببینند و با کمک ما مساعدتهای نقدی یا غیر نقدی را به دست نیازمندان حقیقی برسانند.
منبع : دو هفته نامه «دنیز» ، شماره 22 مورخ 30/6/91 - چاپ ارومیه
گنج شاعریمیز
احمد اسدی
گنج شاعر و یازیچی احمد اسدی 1367- جی ایلده اورمودا دونیایا گؤز آچدی. آتاسی اورمونون تانینمیش ادیب و شاعرلریندن بیری اولان جناب بهرام اسدی، آناسی ایسه حؤرمتلی شاعره، معلمه فریده خانم سلیمانی دیر. اونا گؤره احمد کیچیک یاشلاریندان بئله بیر ادبیات سئور عایلهده شعر، بدیعی ادبیات و اینجه صنعتله تانیش اولوب، ادبی محیطده بویا- باشا چاتدی. 1386- جی ایل علوم تجربی دیپلومونو آلارکن، اورمونون دانشگاهینا داخل اولدو، 1390- دا «منابع طبیعی» رشتهسینده لیسانس آلدی.
احمدین تحصیل آلماقلا برابر مختلف ادبی و هنری چالیشمالاری دا اولوب. «آتالار سؤزو» و "قیز چوجوغو"(ناظم حکمتین شعرلری) اونون چاپ اولونموش ایکی کتابی نین آدیدیر.
احمد، عاشیق موسیقیسی نین ده وورغونوندور. ساز چالیر و اونونلا یاناشی عاشیق ادبیاتیندا آراشدیرمالار آپاریر. او اورمودا عاشیقلار درنهگی (کانون عاشیق های آذربایجان غربی) نین فعال اشتراکچیلاریندان ساییلیر. بو استقامتده کئچمیش عاشیقلارین حیات و یارادیجیلیغی حاقدا گئنیش تدقیقات آپاریر، مقاله لر یازیر و نشر ائدیر.
اونون شعرلری ده واردیر. شعرلری عمومیتده هجا وزنینده دیر، عاشیق شعری اوسلوبوندا یازیر و یارادیر. احمدین ژورنالیستی فعالیتلری ده دقته لایقدیر و ایندیلیکده اورمودا چیخان "آراز آذربایجان" گوندهلیک قزئتی نین تورکجه صحیفه سی نین رداکتورودور. ها بئله دؤور مطبوعاتدا بیر یازیچی کیمی چیخیش ائدیر. اونون آیدین گله جه یی وار. احمد اسدی یه الله تعالی دان جان ساغلیغی و توتدوغو علم و صنعت یولوندا آرتیق نائلیت لر آرزولاییر، بورادا اونو ایکی شعرینی بیرگه اوخویوروق:
دورنالار
سیز اوچورسوز نه خوش گؤیلر اوزونده
اؤلکهلر آشیرسیز دایم دورنالار
گؤی اوزونده بیر آن دایانین دورون
دردیمی سیزلره دئییم دورنالار
گونشیم باتیبدی، گون قارالیبدی
سیز گؤرن چؤللری دوم قار آلیبدی
گولستان سولوبدو، گول سارالیبدی
ایلیم، گونوم، هفتهم، آییم دورنالار
هارای چکدیم بو دونیانین الیندن
آیریلمیشام اؤز ائلیمین دیلیندن
سیز سؤیلهیین او آللاها قولوندان
گؤیلره یوکسهلیر واییم دورنالار
بو دونیایا نامرد فلک غم اکیب
احمدین آشینا غملری تؤکوب
اذن وئرسز بو دونیادان ال چکیب
درویش دری سینی گئییم دورنالار.
جیغالی تجنیس
مجنون اولوب بو داغلاردا گزهنین
بیلمهلیدی، درد و بلا سریندی
آشیق دئیهر سریندی
داغلار سویو سریندی
داردا قالان چارهسیز
مولاسینا سریندی
گولون عؤمرو باخمایین کی چوخ آزدیر
گولستاندا ناز و عشوه سریندی
دوعا اوچون قنوت ائدیب بوداقلار
دردیم دئدیم، باخ گؤر نئجه بوداغلار
آشیق دئیه ر بوداغلار
بو یارالار بو داغلار
مجنون تکین چؤلده یم
مسکنیم دیر بوداغلار
آهیم اوددور، اریده جک بوداقلار
آما کؤنلوم صبیرلی دی، سریندی
محشر اولدو، صوراسرافیل چالیندی
حساب گلدی عمللریم چالیندی
آشیق دئیه ر چالیندی
حاق قاپیسی چالیندی
ایللر گلیب اؤتوشدو
عؤمور باغیم چالیندی
میسکین احمد مولا درین چال ایندی
مولا گلر، آچ دردینی سرایندی
منبع: "دنیز" هفته نامه سی - شماره 17؛ تاریخ 1391 تیر آیی نین 7 سی (7/4/91) ارومیه
عاشیقلار بوغازدان یوخاری!
(سر مقاله دو هفته نامه "دنیز" شماره 16 – مورخ 22/3/91)
یازان: میرزا سرگردان
بلی، عرض ائلی ییم آغامین قوللوغونا کی، بو دا تزه بیر مسخره دیر بیزیم جامعه ده. البته چوخدا تزه دئییل. آنجاق بئش – اون ایلدن ده چوخ اولابیلمز کی بیزیم بو یازیق فلک زده عاشیقلاری، بیزیم بو "سیما"ده یعنی همان تلویزیوندا بوغازدان یوخاری گؤستریرلر. بونو هامی گؤرور، بیلیر؛ اما من بو ایکی – اوچ گونون عرضینده صنایع دستی و میراث فرهنگی گونلری مناسبت ایله عاشیقلاری بو جور مسخره ائتمه یی سیمای مرکز استاندان بو اورمیه شهرینده داها آرتیق گؤردوم و بو عاشیق دوستلاریمیزا چوخ اوره ییم یاندی؛ آخی بو یازیقلاری نیه بیر بئله سیماده لاغا قویورلار، مسخره ائدیرلر؟! دوغروداندا، اگر عاشیقلاری – مثلاً کمردن یوخاری ساز ایله باهم تلویزیوندان نشان وئرسه لر، خلق آراسیندا یا مقدس دین و شریعـتده هانسی بیر بؤیوک مفسده اوز وئرر؟ هان؟... اگر سازی تلویزیوندان گؤسترمک حرامدیر، یا صهیونیستی بیر صحنه دیر، یا مسلمانلارین دین و ایمانینا خلل یئتیریر، نیه بس جامعه ده و جمعیت ایچینده چوخ آزادجاسینا ترویج ائدیلیر، جماعت تویلارینی عاشیق و ساز ایله، حتی بالابان – قاوال و سائره آلات لار ایله کئچیریرلر و بیر نفر ده مانع اولمور؟ حتی رسمی اداره لرده مثلاً انقلاب اسلامی نین ایل دؤنومونده، هفته دفاع مقدس ده عاشیقلاری یا دیگر موسیقی هنر صاحب لرینی موسیقی آلت لری ایله گتیریب کنسرت اجرا ائدیرلر ... آخی بو تضادلار نه دیر سیز آللاه؟... یک بام دو هوا دارد؟
هر حالدا، بو چوخ غریبه بیر حادثه دیر ( عجیب حادثه ای و غریب واقعه ای است ... – حافظ) یعنی موسیقی آلاتی نین فقط و فقط تلویزیوندان گؤستریلمه سی قاداغان ائدیلیر، مخصوصاً بیزیم بو استاندا و خصوصاً بو اورمیه ده! اما جمعیتده چالماغی، آلیش وئریشی، توکانلاردا تماشایا قویولماسی، اؤیره نیلمه سی (آموزش موسیقی) و ... هئچ بیری قاداغان دئییل، گناه دئییل، حرام دئییل، فسادی یوخدور، ... دئییرم شاید بئله بیر حال لاردا رحمتلیک آتا- بابالار دئییبلر: "آ کیشی، گؤر هاردان سینیب، هاردان سسی گلیر!"
بلی، بو دا بیزیم روزگارین غریبه ابتکارلاریندان بیری دیر کی بعضی شئیلر تلویزیوندا حلال دیر، بعضی سی حرام؛ اما جامعه ده عکسینه دیر؛ مثلاً آچیق ساچیق – بی حجاب خارجی آروادلارین فیلمینه باخماغین هئچ بیر عیبی یوخدور، اما جامعه ده قاداغاندیر چون مفسده سی وار. ساز و موسیقی آلت لری بونون عکسینه دیر، جامعه ده آلیش وئریشی، قیزلارین ساز چیگنینده خیابانلاردا گلیب گئتمه سی، چالماسی، اؤیرنمه سی و ... هئچ بیری نین عیب - ایرادی یوخدور، فقط تلویزیوندا گؤستریلمه سی و اونلارین فیلمینه باخماق چوخ آغیر و چوخ بؤیوک و چوخ - چوخ کبیره بیر گناهدیر! و هئچ بیر زمان باغیشلانابیلمز و ائله اونا گؤره ده فقط و فقط – یالنیز و یالنیز- آنجاق و آنجاق تلویزیوندان گؤستریلمه سی قاداغاندیر!!... سیز بونو باشا دوشدوز؟! ... و الله من کی چاش - باش قالمیشام. الله آخیر عاقبتینی خئیر ائله سین بو ایشلرین. سیز ساغ، من سلامت؛ اما یازیق عاشیقلار، بوغازدان یوخاری صحنه لر ایله! ...
مگر دریاچه ارومیه فرزند ناتنی ایران است؟!
اخیراً این خبر که آب دریای مازندران به کویر لوت و اصفهان خواهد رسید و دولت محترم در سفر اخیر استانی خود چنین تصمیمی گرفته? جای خوشحالی است به هر حال آبادانی ایران آرزوی هر ایرانی اصیل است. اما چرا برای دریاچه ارومیه که دارد می میرد? و خشک می شود، چنین تصمیمی قاطع نمی گیرند؟ مگر دریاچه ارومیه فرزند ناتنی ایران است؟! یا به دولت ایران ربطی ندارد مثلاً؟... باری به هر جهت. البته اینکه این تصمیم اخیر هم کی و چگونه عملی خواهد شد، نباید دلمان را صابون بزنیم ... باید منتظر بود. ولی خدا کند این یکی تحقق یابد!! یا علی