خاری بولبول
اکبر حمیدی علیار
«خاری بولبول» طبیعتده
"خاری بولبول" شوشانین میللی سیموولودور. دونیانین هئچ بیر یئرینده راست گلینمهین خاری بولبول تانرینین آذربایجانا گؤندردیگی ان بؤیوک معجزهدیر. طبیعتین معجزهسیدیر. خاری بولبول سانکی گولون اوزرینه قونموش بولبولو خاطیرلادیر. بولبولون باغرینین آلتینداکی گول آل-قیرمیزی رنگه بویانیب. بو چیچکلر اساساً آلپ چمنلیگینده اولور. آران یئرده تئز سولسا دا داغلاردا اوزون مدّت قالیر.
«خاری بولبول» تاریخ و ادبیاتدا
وطن باغی آل-الواندیر.
یوخ ایچینده "خاری بولبول" ،
عؤمور سورمهلی دؤوراندیر،
سسین گلسین باری بولبول.
خاری بولبول حاقیندا بیر چوخ روایتلر موجوددور. بئله دئییرلر کی، قاراباغ خانی ابراهیمخانین قیزی «آغابهییم آغا»نی تهراندا یاشایان، قجر شاهلاریندان اولان فتحعلی شاها وئریرلر. او واخت خانلیقلار آراسیندا علاقهلر یاراتماق اوچون "نیکاح دیپلوماتییاسی" دئییلن قیز آل-وئریندن استفاده ائدیردیلر. آغابهییم آغا دا بئله بیر ازدواجین قوربانی اولموشدو. خان قیزی غوصهلنمهسین دئیه، شاهزاده سارایین یاخینلیغیندا اونون اوچون بیر وطن باغی سالدیرمیش، قاراباغ تورپاغینین یئتیردیگی بوتون آغاجلاردان، گول-چیچکلردن گتیریب همین باغدا اکدیرمیشدی. آما نه قدر ائدیبلرسه ده "خاری بولبول" گولونو عمله گتیره بیلمهییبلر. بو خلق ماهنیسی دا ائله او واختدان یارانیب، همین اووقاتا کؤکلهنیب. چوخ گومان کی بو ماهنی دا «عزیزینم قاراباغ/ شکی، شیروان،قاراباغ/ قوربت جنت اولسا دا/ یاددان چیخماز قاراباغ» بایاتیسینین شاعری، آدینی یوخاریدا چکدیگیمیز آغابهییم آغادان دیر.[1]
"خاری بولبول" طبیعته وئردیگی گؤزللیگی ایله یاناشی معالیجه اهمیتلی بیتگیدیر. "خاری بولبول"دن خلق طبابتینده مختلیف خستهلیکلرین معالیجهسینده ده گئنیش استیفاده ائدیلیر.
"خاری بولبول" خلقین یادداشیندا (افسانهلرده)
روایته گؤره بیر گون بولبول اؤز سئوگیلیسی گولون گؤروشونه گئتمک ایستهدیگی واخت برک کولک اسیر. کولهیین مقصدی گولو بولبولون گؤزلری قارشیسیندا آلچالتماق ایمیش.
کولک اؤز گوجونه، قوووهسینه حددیندن آرتیق اینانیرمیش. او اسنده، حرکته گلنده، عالمی توزاناغا بوروینده بوتون جانلیلار اونون قارشیسیندا اَییلرمیش. مقاویمت گؤسترمک ایستهینلری نئچه یئره شاخبوداق ائلهییب یئرله-یکسان ائدرمیش.
بیر گون کولک وار قوووهسیله اسیرمیش. نهنگ چینارلار، اوجا سرولر، سالخیم سؤیودلر اونون قارشیسیندا دؤنه-دؤنه اَییلیردیلر. یالنیز ظریف، گؤزل، عطیرلی گول کولهیین آزغینلیغینا، یئکهخانالیغینا تابع اولموردو. بونو گؤرن کولک حئیرته گلدی:
_ آی ظریف، آی ضعیف گول، سن هانسی جسارتله منه باش اَیمیرسن؟ سن بو گوجو هاردان آلیرسان؟
گول ایناملا جاواب وئردی:
_ محبتدن! محبتین گوجو یئنیلمز اولور. سئوهن ووقارلی اولور، او هئچ کسه باش اَیمک ایستهمیر. من بولبولو سئویرم. اونون صاف محبتی منی باش اَیمهیه قویماز.
-باخاریق! سن محبتینی سینا، من ده گوجومو…
کولک بو سؤزلری دئییب کوکرهدی. ائله بو واخت بولبول سئوگیلیسی گولون گؤروشونه گئدیردی. کولهیین غضبی یئره، گؤیه سیغمیردی. ظریف اوتلاردان توتموش فیل گؤودهلی آغاجلارا قدهر اونا باش اَییردی. آرتیق گول سون قوووهسینی توپلاییردی. اونون مقاویمتی توکنمهیه باشلاییردی. چونکی او، تک قالمیشدی. اگر بولبول یانیندا اولسایدی…
گول بیر یارپاق اَییلدی. کولک غلبهسیندن سئوینهرک داها برکدن اوغولدادی. بیر آز دا کئچهجک، کولک گولو اؤز گوجو ایله ایکیقات ائدهجکدی. بولبول اؤزونو واختیندا گولون هارایینا چاتدیریر. او، سینهسینی یاواش-یاواش اَییلن گولون کؤکسونه سؤیکهییر. کولک داها دا حددتلهنیر. بولبول گولون اَییلن قامتینی دوزلدیر. آنجاق گولون خاری (یعنی تیکانی) اونون سینهسینه سانجیلیر. بولبول محو اولور، گولو بیر آددیم بئله اَییلمهیه قویمور. ائله همین واختدان اؤزونو محبت اوغروندا فدا ائدن بولبولون آدی خاری بولبول قالیر. گول خاری بولبول گؤرکمینده گوللر آچیر. همین خاری بولبول گولو هئچ بیر قیزیلگول کولونا و گولونه بنزهمیر.
[1] -آغاباجی تخلصو ایله آذربایجان تورکجهسی و فارس دیللرینده شعرلر یازان آغابهییم آغا، قاراباغ خانی ابراهیم خلیلخانین قیزی و خورشیدبانو ناتوانین بیبیسیدیر. تخمیناً 1781-1780-نجی ایللرده پناهآباددا (ایندیکی شوشادا) آنادان اولموشدور. 1801-نجی ایلده ایران حکمداری فتحعلی شاها اره وئریلمیش و عمرونون سونونا کیمی وطن حسرتی، قوربت عذابی چکدیگی تهراندا یاشامیش، 1832-جی ایلده اورادا وفات ائتمیش و دارالایمان آدلاندیریلان قوم شهرینده دفن اولونموشدور.
منبع: «دنیز» هفته نامه سی، نؤمره 59 - نشر تاریخی 29 آبان 1393 - اورمیه شهری
دکتر جواد هیئت وصیت کرده بود در «ابن بابویه» تهران دفن شود
پزشک دانشمند ایرانی و ادیب معروف مرحوم دکتر جواد هیئت سه شنبه 22 مرداد 93 در باکو درگذشت و امروز 24 مرداد در قبرستان مشاهیر شماره 2 فخری باکو با حضور شخصیتهای علمی و ادبی ایرانی و آذری و خانواده آن فقید، به خاک سپرده شد. حجت الاسلام اردبیلی بر جنازه وی نماز خواند.
بر اساس وصیتنامهای که خود مرحوم دکتر جواد هیئت در اختیار سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو قرار داده، آن مرحوم میخواست در «ابن بابویه» تهران دفن شود.
به گزارش سایت دنیزنیوز از سفارت ایران در باکو، سیدمحمد آیتاللهی مسئول رسانهای سفارت جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان با ابراز تأسف از درگذشت دکتر جواد هیئت گفت: وی از پزشکان و جراحان مجرب قلب در ایران بود که در سال 1341 برای اولین بار توانست در ایران عمل جراحی قلب باز را انجام دهد و سپس در سال 1347 اولین عمل پیوند قلب را در تهران با موفقیت به انجام رساند.
وی با اشاره به این که دکتر هیئت، سالها نماینده ایران در "انجمن بینالمللی جراحی" و عضو "آکادمی جراحی پاریس" بود، افزود: مرحوم دکتر هیئت در دوران حیات خود بیش از 25 مقاله و سخنرانی در کنگرههای بینالمللی جراحی به زبانهای فرانسه و انگلیسی داشته و از مفاخر پزشکی جهان است.
آیتاللهی در مورد محل دفن دکتر هیئت نیز گفت: بسیار علاقمند بودیم در اجرای وصیتنامهای که دکتر هیئت در اختیار سفارت قرار داده بودند، ایشان با تجلیل و در پی یک تشییع باشکوه در محل ابن بابویه در تهران دفن شوند، اما اینک که خانواده محترم دکتر هیئت، تصمیم به دفن ایشان در باکو گرفتهاند، به این تصمیم احترام میگذاریم.
آیتاللهی با اشاره به دوستی پایدار و اشتراکات جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان افزود: دکتر هیئت مورد احترام مردم دو کشور بوده و لازم میدانیم از مسئولین جمهوری آذربایجان به دلیل فراهم نمودن شرایط مساعد برای برگزاری مراسم تشییع شایسته، تشکر نمائیم.
کتاب«هم صدایی با شهریار»در گفتگو با نویسنده کتاب
دنیزنیوز: گرچه در یکی از محافل ادبی حوزه هنری تهران در مراسمی، استاد شهریار شاعر نام آور اسلام و ایران و انقلاب، مورد اهانت یک نفر قرار گرفت،
از سوی اهل ادب و هنر و اندیشه این سرزمین، پاسخ هایی هم داده شد. با این حال انتشار کتاب»هم صدایی با شهریار«در آستانه سالروز وفات شهریار در تبریز از سوی انتشارات یاران و رونمایی آن در شهرستان تاریخی فرهنگی اهر، خبر خوشحال کننده ای بود که امروز خبرگزاری هایی منتشر کردند.
حسین دوستی نویسنده کتاب در گفتگو با سایت « اهروصال » در حاشیه مراسم رونمایی از کتاب اظهار داشت: کتابی که امروز رونمایی شد با عنوان "همصدایی با شهریار" است ما تلاش کردیم این کتاب را به مناسبت سالروز گرامیداشت استاد شهریار یعنی روز شعر و ادب فارسی رونمایی کرده و به جامعه ادبی کشورمان تقدیم کنیم ولی به علت مراسمات گوناگون برای این شاعر بزرگوار این مراسم با چند روز اختلاف انجام شد.
وی افزود:این کتاب به سه قسمت تقسیم می شود؛ در قسمت اول کتاب مکتب ادبی حیدر بابای سلام را معرفی کرده ایم. به عنوان مکتب ادبی جدیدی که چه ویژگی هایی دارد و استاد شهریار چگونه این مکتب را پایه گذاری کرده ، قسمت دوم آنهایی که دنباله این مکتب را گرفته و ادامه داده اند یعنی حیدر بابا سلام اینها نقیضه، فخریه، ترجمه نوشته اند.
حسین دوستی ادامه داد: در این کتاب در قره داغ منطقه (ارسباران) 30 نوع نقیضه، فخریه و ترجمه معرفی شده است .
نویسنده ی کتاب "همصدایی با شهریار" در مورد ارتباط استاد شهریار با ادبا و مردم ارسباران اظهار داشت: دومین قسمت این کتاب خاطره های استاد شهریار با مردم قره داغ است درباره اهالی شعر و ادب و بزرگان منطقه ارسباران که با هم ارتباط نزدیک داشته و دررفت و آمد بودند و در باب استاد، شاگرد ما با آنها مصاحبه ای کردیم و خاطراتشان را جمع آوری نمودیم و در قسمت دوم کتاب آمده است این مطالب، مصاحبه ها و خاطرات که از استاد شهریار هست در هیچ کجا به چاپ نرسیده است.
هنرمندان آذربایجان غربی از بهترین های جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران
هنرمندان حوزه هنری آذربایجان غربی جوایز برتر جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران را که از 9 تا 16 مهرماه سال جاری در تالار وحدت برگزار گردید، به دست آوردند.
براین اساس این گزارش، علی مردمی با کسب جایزه بهترین فیلم داستانی و محمد فکوری با دریافت جایزه بهترین تصویربرداری برای فیلم »باد چیزی خواهد گفت«، افتخار دیگری را برای استان آذربایجان غربی کسب کردند.
»باد چیزی خواهد گفت« عنوان اثری است که در 29 دقیقه با موضوع تلاشهای مادری برای درمان کودک معلول خود طی سال جاری در واحد هنرهای تصویری حوزه هنری آذربایجان غربی تولید شده است.
علی مردمی با بیش از 10 سال سابقه کار در رشته فیلمسازی متولد سال 1361 شهرستان ارومیه است که در کارنامه وی کسب عناوین برتر کارگردانی از جشنواره های مختلف کشوری دیده می شود. محمد فکوری نیز از هنرمندان باسابقه شهرستان ارومیه می باشد که پیش از این مقام بهترین تصویربرداری پنجمین دوره جشنواره بین المللی فیلم رویش را در کارنامه خود دارد.
منبع: دنیز شماره 23- مورخ 22/7/91 (سال دوم)
آذربایجان قادین شعر آخشامی
اشاره: تهراندا آذربایجان قادین شعر آخشامی "میرزه علی اکبر صابر" ادبی انجمنی نین تشبثی و "بهمن مدنیت سارایی" نین امکداشلیغی ایله کئچیریلمه سی خبری دنیز رکداسیا هیئتی نین عضوو حؤرمتلی شاعر و یازیچی دوستوموز اکبر حمیدی علیارین واسیطه سیله بیزه چاتدی. گئج اولسادا بئله، بو مدنی و ادبی تدبیرین خبرینی اوخوجولاریمیزا اختصارلا گتیریریک:
تهراندا تیر آیی نین 29- ندا، جمعه آخشامی، آذربایجانین آدلیم شاعره سی رحمتلیک مدینه گولگونون خاطره سینه گؤزل بیر شعر و موسیقی آخشامی کئچیریلدی، بو تؤرن تهراندا اوزون ایللر فعالیت گؤسترن ، اؤزونده بئش یوز نفر یئرلشدیرن "نغمه" سالونوندا توتولدو، دوزدور مراسمین باشلانیش واختیندا بوش صندللر گؤزه ده ییردی آنجاق سالونون دولماسی چوخ چکمه¬دی..
بو خاطره آخشامی قرآن کریمین آیه لری تلاوتی و ایران اسلام جمهوریتی نین ملی سرودونون سسلنمه سی ایله باشلاندی، مراسم "بیرینجی آذربایجان قادینلاری شعر آخشامی" آدلاندی و دوغروسو دا اؤزل و گؤزل بیر مجلس اولدو.
بو شعر آخشامیندا اون دؤرد قادین اؤز شعرلرینی، آذربایجان چاغداش قادین شعری نین نمونه سی اولاراق، مجلسده حاضر اولانلارا و داها دوغروسو دونیایا چاتدیردیلار، اؤنملی نکته بو ایدی کی بوردا اوخونان شعرلرین تخمیناً یئتمیش فاییزی قادین-کیشی آراسیندا برابر بیر حقوقون یارانماسی و هابئله قادینلارین فکری - اجتماعی بیر اؤزگورلویه ال تاپماسی اوغروندایدی.
بو مراسمده شعر اوخویان قادین شاعرلر بونلار ایدیلار:
تانینمیش یازیچی، شاعره و نئچه جیلد شعر و حکایه کتابی¬نین مؤلفی و بو مجلسین قورولماسی اوغروندا چوخلو زحمتلر چکن حؤرمتلی رقیه کبیری خوی دان، شهید بهشتی دانشگاهی نین فرانسیز دیلینده دوکتورلوق اؤیره نجیسی اولکر اوجقار تبریزدن، آنکارا بیلی یوردونون قادین حقوقو اوزره اؤیره نجیسی ترکان رضازاده اصالو اورمیه دن، دیه رلی سارای آیلیق درگیسی¬نین باشچیسی مژگان صیامی اردبیل دن، دویغولو غزللر شاعری مهناز صابونی شبستردن، آرزو مختاری بناب دان، شیدا نونهال مراغه دن، شوکرانه عالم تبریزدن، بیر نئچه اثرین مؤلفی باجاریقلی شاعره و رسام لیلی کحالی کرج دن، اولدوز صادق تبریزدن، پینار یایین ائوینین مدیری و بیر نئچه شعر توپلوسونون مؤلفی شریفه جعفری تهراندان، باجاریقلی آپاریجی و شاعره اولکر قاسم زاده تبریزدن،ساناز موحد تبریزدن،آلما موغانلی تهراندان و آرزو مرادی جلفادان.
قادینلار شعر آخشامی نین موسیقی بؤلومو ده شورلو و هیجانلی کئچدی، بیرینجی موسیقی نؤوبتینده "ائل بالاسی" تخلصو ایله ائل شنلیک لرینده اشتراک ائدن و شاقراق سسه مالک اولان ،مرحوم عاشیق حسین جوانین باجی- اوغلوسو، عاشیق ماشالله ایمانی ، مشهور بالابان اوستادی احترام گؤزلی نین مشایعتی ایله محتشم "میصری" هاواسینی ایفا ائتدی، ایکینجی موسیقی بؤلومو ایسه حؤرمتلی سولدوز مهدی پورون قوروپونون اعجازکالیغی ایلا کئچدی و باجاریقلی ساز اوستادی سولدوز مهدی پور جنابلاری سوندا دویغوسال بیر "یانیق کرمی" هاواسی ایلا مجلسه باشقا بیر حال و هیجان باغیشلادی.
آذربایجان قادین شعر آخشامی ساعت 20 ده سونا چاتدی و حؤرمتلی قادین شاعرلردن ، مجلسده حاضر اولان ائل آغساققاللاری و قوجامانلاری نین حضورو و الی ایله تقدیر اولوندو و لوحه لر باغیشلاندی..
منبع: دوهفته نامه دنیز، شماره 20 مورخ 26/5/91