سفارش تبلیغ
صبا ویژن
کسی که دانشمند را حقیر شمرد، مرا حقیر شمرده است و هرکس مرا حقیر بشمرد، کافر است [پیامبر خدا صلی الله علیه و آله]
لوگوی وبلاگ
 

دسته بندی موضوعی یادداشتها
 
شعر ، دنیز ، آذربایجان ، ارومیه ، علیار ، قلیزاده ، مصطفی ، غربی ، امام ، ترکی ، علی ، ترکی ، شاعر ، دنیزنیوز ، حوزه ، هنری ، حسین ، اسلامی ، حمیدی ، غزل ، محمد ، حاج ، ایران ، فارسی ، باکو ، قرآن ، کتاب ، نشریه ، اسلام ، تبریز ، طنز ، کتاب ، عاشیق ، شهریار ، اکبر ، انقلاب ، مصطفی قلیزاده علیار ، نخجوان ، شهید ، سایت ، سید ، باکو ، اهل بیت ، ابراهیم ، سفر ، دریاچه ، فخری ، ادبیات ، تصویر ، خمینی ، دفاع ، رضا ، پیغمبر ، جمعه ، اسرائیل ، مقدس ، نامه ، مهدی ، حوزه هنری ، حمید ، صادق ، فاطمه ، پیامبر ، بهرام ، اکبر ، اهر ، فاطمه زهرا ، نارداران ، مقاله ، عاشورا ، عکس ، زهرا ، ترکیه ، کربلا ، همایش ، واقف ، ترکیه ، بسیج ، بیت ، جمهوری ، اهل ، انتظار ، امام علی ، ادبی ، در ، عراق ، صابر ، شهر ، شامی ، خامنه ای ، خدا ، دوستی ، زن ، سعید ، اسدی ، آیت الله ، امام حسین ، هنرمندان ، ورزقان ، هفته ، مردم ، موسیقی ، نقد ، قم ، محمود ، کانون ، امام خمینی ، جنبش ، جشنواره ، خاطرات ، حافظ ، حجاب ، حسنی ، حسن ، تاریخ ، سال ، رستمی ، شیخ ، عکس ، فرهنگی ، فرهنگ ، فضولی ، عید ، عشق ، سیاسی ، رمضان ، زبان ، سلیمانپور ، شاعران ، سوریه ، ترجمه ، تهران ، به ، حاج علی اکرام ، ایرانی ، آمریکا ، وبلاگ ، واحدی ، نویسنده ، مدح ، محفل ، مجلس ، مجتبی ، میرزا ، مرثیه ، مصر ، آمریکا ، آراز ، احمد ، استاندار ، اکرام ، حیدر ، تبریزی ، پیامبر اسلام ، سلبی ناز ، روز ، زندگی ، زینب ، رضوانی ، دو ، داستان ، صراف ، عظیم ، علی یف ، علیزاده ، علمیه ، علمدار ، فتح الهی ، فرانسه ، فلسطین ، فیلم ، شاهرخ ، شجاع ، دو هفته نامه ، دیدار ، رسول ، رجبی ، زلزله ، پیام ، بهمن ، حزب ، جواد ، ادب ، اردوغان ، آذربایجان غربی ، آثار ، مطبوعات ، مشهد ، مهدی موعود ، محمداف ، کانون ، نویسندگان ، هفته نامه ، هنر ، وطن ، ولی ، یاد ، هادی ، نوروزی ، نماز ، قیام ، کرکوک ، محسن ، مثنوی ، ماه ، مایل ، ملی ، آذری ، آزادی ، ارشاد ، از ، اسماعیل زاده ، انگلیس ، اورمیه ، اکرام ، جاوید ، حدیث ، حسینی ، حضرت ، بهرامپور ، بعثت ، روزنامه ، رهبری ، سعدی ، رباعی ، رزم آرای ، دینی ، دانشگاه ، شب ، غدیر ، غفاری ، علامه ، عرب ، عرفان ، فارس ، فرزند ، صمداف ، صادقپور ، صدر ، طلعت ، طلاب ، خوی ، دوزال ، رهبر ، بزرگ ، بیداری ، تبلیغات ، حمایت ، حماسه ، حاجی زاده ، جعفری ، توهین ، امین ، انتخابات ، انجمن ، امام زمان ، الله ، استاد ، اخلاق ، آیت الله خامنه ای ، آران ، آغدام ، آقازاده ، منظومه ، مسلمان ، مراغه ای ، مسئولان ، موعود ، موسی ، ماهر ، محمدی ، هریس ، یادداشتهای ، وفات ، یحیی ، یک ، کردستان ، کربلا ، نوروز ، نمایندگان ، وحید ، مایل اوغلو ، گرمان ، مولانا ، میلاد ، نباتی ، مسجد ، مرگ ، مرسی ، مسئول ، معلم ، آغری ، آذربایجانی ، اسلامگرایان ، اسماعیل ، ارمنستان ، ارمنی ، ارزشها ، اشغال ، باکو 10 ،

آمار و اطلاعات

بازدید امروز :146
بازدید دیروز :117
کل بازدید :2955088
تعداد کل یاداشته ها : 881
103/9/8
10:52 ص
مشخصات مدیروبلاگ
 
قلیزاده علیار[263]

خبر مایه
پیوند دوستان
 
سرچشمه ادب و عرفان : وب ویژه تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید شقایقهای کالپوش بچه مرشد! سکوت ابدی هم نفس ►▌ استان قدس ▌ ◄ نغمه ی عاشقی جریان شناسی سیاسی - محمد علی لیالی سرچشمه همه فضـایـل مهــدی(ع) است ساده دل ماییم ونوای بینوایی.....بسم الله اگرحریف مایی ....افسون زمانه طراوت باران تنهایی......!!!!!! جـــیرفـــت زیـبا سارا احمدی بیصدا ترازسکوت... .: شهر عشق :. پیامنمای جامع شهر صبح ماتاآخرایستاده ایم سایت روستای چشام (Chesham.ir) وبلاگ گروهیِ تَیسیر منطقه آزاد محمدمبین احسانی نیا رازهای موفقیت زندگی مرام و معرفت یامهدی Dark Future امام خمینی(ره)وجوان امروز عشق ارواحنا فداک یا زینب سیاه مشق های میم.صاد مهاجر مردود دهکده کوچک ما گروه اینترنتی جرقه داتکو بسیج دانشجویی دانشکده علوم و فنون قرآن تهران هفته نامه جوانان خسروشهر آتیه سازان اهواز بیخیال همه حتی زندگیم عمو همه چی دان پـنـجـره صل الله علی الباکین علی الحسین تینا شهید آوینی Chamran University Accounting Association پدر خاک فقط خدا از یک انسان ع ش ق:علاقه شدید قلبی تبریک می گوییم شما به ساحل رسیدید!!!!! گاهنامه زیست جوک و خنده دهاتی دکتر علی حاجی ستوده قلب خـــــــــــــــــــــــــــاکی کشکول sindrela شیدائی تنها عاشقانه سیب آریایی نیروی هوایی دلتا ( آشنایی با جنگنده های روز دنیا ) به یاد تو آخوند مالخر و تمام طرفدارانش در سیستم حکومتی فروشگاه من قاضی مالخر یا قاضی طمع کار کدامیک ؟؟؟؟ پایگاه خبری،قرآنی، فرهنگی آذربایجان غربی عاشقانه زنگ تفریح

 

 

نقش عثمانی در حمایت از عشایر یاغی ارومیه

حجت یحیی ­پور  

اشاره:

هفته­ نامه «فریاد» از ابتدای اسفند 1285 تا اوایل آذر 1286 خورشیدی به مدت 9 ماه روزهای شنبه در ارومیه منتشر می‌گردید و به عنوان نخستین و یگانه نشریه ارومیه در آن دوران معروف به «روزنامه فریاد» بود که اخبار و مقالاتی در موضوعات مختلف اجتماعی و دینی و سیاسی و تاریخی را منعکس می ساخت، جمعا 23 شماره منتشر شده و در بیداری مردم ایران به ویژه غرب کشور، بسیار موثر بود و حتی به ممالک اروپایی و ترکیه و روسیه هم می رفت و خوانده می شد. سردبیری این نشریه را مرحوم محمود غنی زاده بر عهده داشت و به همت روشنفکران و نویسندگان متعهد ملی، از جمله مرحوم میرزا حبیب الله آقازاده سلماسی در ارومیه منتشر می شد. حوادث منطقه نیز در این نشریه هفتگی «روزنامه فریاد» انعکاس می یافت که آن روز جنبه اطلاع رسانی داشت و امروزه جنبه تاریخی و سندیت پیدا کرده است. روزنامه فریاد، غارتگری، حملات و شرارت اشرار مرزی منطقه آذربایجان غربی و حوالی شهر ارمیه و پشتیبانی دولت عثمانی از این اشرار محلی غرب کشور با اهداف نامقدس و شرارت بار در اوایل قرن بیستم، از جمله اخباری است که روزنامه فریاد به خوبی انعکاس داده و با انتشار مجموعه اسناد و گزارش‌ها پرده از حمایت دولت خبیث عثمانی از اشرار داخلی ایران برداشته است، همچنین حاوی اخبار و گزارشهای ارزشمندی از تلاش امرای ارومیه جهت سرکوب اشرار است.

نوشتار حاضر به بیان موضوع حمایت‌ دولت عثمانی از اشرار محلی، ورود ارتش عثمانی به ایران به نفع این اشرار و اشغال نواحی غربی آذربایجان و نیز جنایات آنان در اطراف ارومیه پرداخته و مجموعه اخبار، گزارشها و تحلیل‌های 23 شماره­ی روزنامه فریاد به عنوان اساس، مبنا و منبع این پژوهش در نظر گرفته شده است.

 

تشکیل اردوی ملی مدافع وطن در ارومیه

برخی از عشایر غرب آذربایجان که مدت‌ها سر به شورش گذاشته و امنیت منطقه را به خطر انداخته بودند از حوالی سال 1284 خورشیدی به حملات خود شدت بخشیده و نواحی تحت سکونت خود را از سلطه قوای دولتی خارج ساختند.

افزایش توان مالی و نظامی این اشرار، همزمان با خلاء حاکمیت کارآمد، سبب شد تا دشت‌ها و روستاهای زیادی به تصرف آنان در آمده و خوانین بیشتری به آنان ملحق گردند. به این ترتیب خودباوری اشرار روز به روز افزایش یافت تا جایی که حوزه عملیاتی خود را تا روستاهای اطراف ارومیه و سلماس گسترش دادند.

اوج این شرارت‌ها در سال 1286 خورشیدی بود و هیچ یک از اقوام آذری و کُرد و ارمنی و آشوری از حملات اشرار در امان نبودند. در جریان این شرارت‌ها حدود 1500 نفر از اهالی منطقه به طور مستقیم توسط اشرار به قتل رسیدند و مقدار بی­حسابی از اموال و اثاثیه اهالی روستاهای دور و نزدیک توسط آنان به تاراج رفت.

در خرداد 1286 خورشیدی و به منظور سرکوب اشرار، به همت اهالی ارومیه قوای چهار هزار نفری متشکل از همه گروه‌های ساکن در شهر ارومیه و شهرهای اطراف اعم از آذری و کرد و ارمنی و آشوری تشکیل شد و «جمشید خان مجدالسلطنه» به عنوان فرمانده این نیرو انتخاب گردید. بسیاری از خوانین کُرد از جمله تیمور آقا، پرو بیک، عمر خان و ... با قوای خود به این قوا پیوستند و تفنگداران مسیحی نیز به اردو ملحق شدند، همچنین مسیحیان ارومیه با هزینه خود تعداد هزار فشنگ تهیه کرده و به اردو اهدا نمودند. به این ترتیب اردوی ملی ایرانیان در شهر ارومیه و با همت اهالی این شهر متشکل از همه اقوام و ادیان تشکیل گردید و جهت سرکوب اشرار به حرکت در آمد.

عشایر یاغی که نواحی غربی ارومیه را تحت تسلط خود داشتند و در مرز با عثمانی در رفت و آمد بودند خیلی زود توانستند با عشایر مسلح و اتباع عثمانی ارتباط برقرار کنند به طوری که حداقل دویست نفر از اشرار مسلحِ تحت تابعیت عثمانی در میان آنان به کشتار و غارت در شهرها و روستاهای اطراف ارومیه می­پرداختند. دولت عثمانی نیز روابط تنگاتنگ و حسنه‌ای با این عشایر یاغی برقرار کرده بود و این اشرار در قبال کمک‌های مادی و معنوی که از عثمانیان دریافت می‌کردند، در جهت پیشبرد سیاست‌های عثمانیان در نواحی غربی ایالت آذربایجان از هیچ فرومایگی فروگذار نکردند تا جایی که حتی مالیات مناطق تحت تصرف خود را با نام دولت عثمانی دریاف می‌کردند!

سربازان و امرای نظامی عثمانی، ماه‌ها پیش از تشکیل اردوی ملی به طور غیر قانونی از مرز عبور کرده و ضمن اشغال بخش‌های کوچکی از اطراف ارومیه اقدام به آموزش، تربیت و تجهیز اشرار می‌کردند. در اوایل فرودین 1286 خورشیدی میرزا جوادآقا ناطق در جریان سفر خود به ارومیه و سخنرانی در میان اهالی ارومیه در مسجد جامع این شهر، ضمن اشاره به این موضوع بیان می­دارد دولت عثمانی که خود از جانب دول اروپایی مورد تهدید است، سودای اشغال بخش­هایی از «ملک شش هزار ساله ایران» را در سر می­پرواند!

عثمانیان که با واکنشی از سوی دولت و قوای نظامی ایران مواجه نبودند رفته رفته پیشروی کرده و نواحی بیشتری را به اشغال خود در آوردند، به طوری که کمی پیش از حرکت اردوی ملی در اوایل خرداد 1286 خورشیدی مجدالسطنه در مجموعه نام­نگاری‌های خود با انجمن ایالتی تبریز، به پیشروی قوای عثمانی در نواحی تحت تسلط اشرار اشاره کرده و از تصرف «گمرک‌خانه دولتی برادوست» به دست قوای عثمانی صحبت به میان آورده است!

گسترش عملیات نظامی اشرار مسلح در جغرافیای وسیع‌تر و استقرار قوای عثمانی در مناطق تحت تسلط آنان سبب شد تا نیاز به تشکیل یک اردوی نظامی جهت برقراری نظم و امنیت، بیش از پیش احساس گردد. به این ترتیب در خرداد 1286 خورشیدی اردوی ملی با فرماندهی جمشید مجدالسلطنه و با حضور داوطلبانه همه اقوام ارومیه تشکیل شد و با وجود نبود امکانات و تجهیزات مناسب، در حالی که حتی چادر برای اسکان سربازان وجود نداشت، اردو با بدرقه باشکوه مردم ارومیه جهت سرکوب اشرار به حرکت در آمد.

 شخصی به نام «منتظم السلطان» که به عنوان «معلم کل» در اردو به خدمت مشغول بود به طور منظم گزارش‌های کامل و ارزشمندی از حرکت اردو و اخبار جبهه‌ها به روزنامه فریاد ارسال می‌کرد. به این ترتیب در حدود نیمی از شماره‌های روزنامه فریاد به اخبار و گزارشات مهم و ارزشمند اردو پرداخته شده است. بر اساس این گزارش‌ها در آغاز حرکت اردو، پیش‌قراولان در نزدیکی رودخانه باراندوز با 18 نفر پیاده نظام عثمانی و دو نفر ضابط و یک راهنمای کُرد مواجه می­شوند! سربازان عثمانی سریعاً حالت جنگی به خود می­گیرند ولی قوای ایران بدون درگیری از کنار آنان عبور می‌کنند!

مجدالسلطنه در تلگراف‌های ارسالی به رجال سیاسی کشور بارها به روابط حسنه عثمانیان با اشرار و نیز به تعدی عثمانیان به مرزهای ایران اشاره کرده است. از جمله در جریان یکی از نخستین عملیات‌های نظامی علیه اشرار در تلگرافی به اتابک اعظم بر این حقیقت صحه گذاشته و به صدر اعظم اطلاع می‌دهد که اشرار پس از شکست‌های پیاپی، اموال و اهل و عیال خود را به خاک عثمانی منتقل می­کنند و با خیالی آسودی پس از تجدید قوا به کوهستان‌های مرزی بازگشته و به شرارت ادامه می‌دهند! روابط عثمانی با عشایر شورشی و اشرار مسلح به همین جا ختم نشد و این اشرار به زودی در قالب قوای نظامی عثمانی ظاهر شدند و سرکوب آنان از نظر دولتمردان عثمانی به عنوان جنگ علنی ایران با دولت عثمانی تلقی گردید! مجدالسلطنه پس از موفقیت‌های اولیه در میدان جنگ در تلگرافی دیگر به اتابک اعظم، یکی از شروط مورد نظر جهت بخشش اشرار را خودداری از رفت و آمد آنان به عثمانی اعلام می‌کند و ابراز امیدواری می‌نماید که بتواند حدود مرزی ایران را از اشرار و عساکر عثمانی پاکسازی نموده و به شهر بازگردد.

سربازان ایرانی با وجود کمبود امکانات، با رشادت و حس میهن‌دوستی در جنگ مقابل اشرار به پیروزهای ارزشمندی دست یافتند اما اردوی ایران در برابر اشرار (که توسط عثمانیان به بهترین نحو تجهیز شده بودند) همچنان از کمبود تجهیزات نظامی و تدارکات رنج می‌بُرد و با وجود درخواست‌های مکرر مجدالسلطنه از تبریز، این تدارکات هنوز به ارومیه ارسال نشده بود. مجدالسلطنه در تلگرافی به انجمن ایالتی تبریز ضمن اعلام نارضایتی از اینکه سرنوشت مردم ارومیه اهمیتی برای اهالی تبریز ندارد، بار دیگر به عبور غیر قانونی سربازان عثمانی از مرز اشاره کرده و این نکته را یادآور گردید که مردم ارومیه به عنوان مرزبانان ایران سپر بلای دیگر هموطنان از جمله اهالی تبریز شده­اند، در حالی­که مردم تبریز از رسیدن تجهیزات کمکی به دست ما جلوگیری به عمل می‌آورند!

در ایامی که نبردها به اوج خود رسیده بود، به کریمخان هرکی و عبدالله بیگ (دو تن از سرداران کُرد اردوی ملی) دستور داده شد تا حهت سرکوب اشرار به سمت جرمی و بیدکار حرکت کنند. کریمخان اخبار مبنی بر افزایش روز افزون قوای عثمانی در منطقه جهت حمایت از این اشرار را مانع از حرکت به سمت اهداف مورد نظر می‌داند، اما مجدالسطلان با قاطعیت به او جواب می‌دهد که دولت عثمانی هرگز نمی‌تواند بطور رسمی وارد خاک ایران شده و با قوای نظامی خود از اشرار حمایت کند. البته مدت زیادی طول نکشید تا خلاف این امر بر مجدالسلطنه ثابت شد! عملیات اردوی ملی ایران در نواحی غربی ارومیه جهت سرکوب اشرار و برقراری امنیت در منطقه، کارساز واقع شد و در مدت کوتاهی بخشهای بزرگی از منطقه توسط اردوی ملی فتح گردید و پرچم ایران پس از دو سال بار دیگر در این نواحی به اهتزاز در آمد. خوانین شورشی یکی پس از دیگری تسلیم گشته و ضمن قبول همه شروط، از دولت مرکزی اعلام اطاعت می‌کردند. مهم­ترین شروط از این قرار بود که مالیات‌های به تاخیر افتاده با احتساب بهره آنها تا دینار آخر پرداخته شوند و هر طایفه شورشی جهت ضمانت یک گروگان در ارومیه داشته باشد و اینکه هرگونه رابطه با دولت و اتباع عثمانی کاملا قطع گردد. با وجود اینکه اکثر خوانین شورشی تسلیم قوای دولتی شده بودند، برخی از آنان همچنان مقاومت می‌کردند و در این میان امیدشان به وعده‌ها و حمایت‌های دولت عثمانی بود!

 

اقدام غیر انسانی قوای عثمانی

دولت عثمانی در اقدامی خبیثانه، وعده‌های فریبنده‌ای به خوانین شورشی داده و با تطمیع و ایجاد انگیزه مانع از تسلیم شدن آنان می‌شد. عثمانیان در پیام‌هایی به خوانین وعده می­دادند که اگر بتوانند به بهانه مذاکره با امرای ایرانی مدتی فوت وقت کنند، ارتش عثمانی در حمایت از آنان وارد عمل شده و با ورود رسمی به خاک ایران به قلع و قمع سربازان ایرانی خواهد پرداخت به طوری که حتی یک نظامی ایرانی در منطقه یافت نشود!

سه فقره از مکتوبات بسیار مهم عثمانیان که توسط امرالله (از ضابطان ارکان حرب عثمانی)، شیخ محمد طه و رستم بیک به خوانین شورشی و عشایر یاغی منطقه ارسال گردیده بود با همت ماموران اردوی ایران کشف گردید و پرده از نیات شوم عثمانی در ارتباط با نواحی غرب آذربایجان برداشته شد. همزمان با تکاپوی دولت عثمانی جهت تغییر اوضاع به نفع اشرار و تلاش‌ها برای زمینه­سازی جهت ورود به خاک ایران، آنگونه که مجدالسلطنه درخواست کرده بود مهمات لازم از جمله 207 قبضه اسلحه ورندال به همراه بند و سرنیزه، 31000 فشنگ، 150 باب چادر، کرناد هفت سانتی متری 64 تیر، کرناد هشت سانتیمتری 130 تیر و ... از تبریز به ارومیه رسید و از آنجا به جبهه‌های جنگ ارسال شد.

در میدان نبرد، همانطور که امرای عثمانی سفارش کرده بودند گروهی از اشرار از در حیله با اردوی ملی ایران وارد شده و اقدام به فوت وقت کردند، در این مدت گروهی دیگر از اشرار به خاک عثمانی رفته، در آنجا تجدید قوا نموده و آماده حمله همه جانبه به ارومیه شدند. عثمانیان سرانجام به وعده‌های داده شده به خوانین یاغی عمل کرده و با 1600 نفر در قالب چهار فوج پیاده به همراه شش توپ به نفع اشرار وارد عمل شدند و پس از عبور از مرز و ورود به منطقه، در جنگ مستقیم با اردوی ملی تلفات سنگینی به قوای ایرانی وارد کردند.

قوای ایرانی که به جنگ با اشرار مشغول بودند، صفوف نظامی عثمانیان را از راه دور ملاحظه می‌کردند ولی هرگز باور نداشتند که قوای عثمانی تا این میزان و در این وسعت جرأت تعدی به خاک ایران را داشته باشند. به زودی توپخانه عثمانی به سوی قوای ایرانی آتش گشود و جمعی از سربازان ایرانی و جوانان رشید آذری و کرد و ارمنی و آشوری را به خاک و خون کشید. مجدالسلطنه که نمی‌خواست خودسرانه وارد جنگ با کشور همسایه شود فرستاده‌ای به اردوی عثمانی اعزام کرد و از آنان علت تجاوز به خاک ایران و حمله به اردوی ملی ایران را جویا شد و به فرمانده عثمانی خاطر نشان کرد که در صورت صدور فرمان جنگ از جانب دولت مرکزی او نیز در مقابل قوای عثمانی به جنگ خواهد پرداخت. فرستاده پس از بازگشت از اردوی عثمانی پاسخ فرمانده عثمانی را اینگونه بیان کرد: «به مجدالسلطنه بگویید که من از طرف دولت متبوعه خودم امر شدید دارم که اردوی جناب مجدالسلطنه را ازین نقطه بکوچانم اگر تا سه ساعت حرکت ننمایند ناچارم اقدامات علی­حده شدیده نمایم!»

مجدالسلطنه که نه اجازه ورود به جنگ با دولت همسایه را داشت و نه توان مقابله همزمان با اشرار و چهار فوج تا بن دندان مسلح عثمانی را در خود می‌دید تصمیم به عقب نشینی از منطقه گرفت. اما در حین عقب نشینی، توپخانه عثمانی در اقدامی غیر انسانی و ناجوانمردانه به سوی سپاهیان ایران آتش گشود و از طرفی عشایر یاغی با حمله به قوای ایرانی همه اساس و تجهیزات را به غارت بردند. قریب به سیصد نفر از جوانان وطن در راه دفاع از سرزمینشان شهید شدند و خون پاکشان دشت‌ها و کوه‌های نواحی غرب ارومیه را رنگین کرد. همه تجهیزات و تسیلحات توسط اشرار به یغما رفت و دویست هزار تومان مهمات دولتی به دست دشمن افتاد.


اشغال نواحی ارومیه

قوای عثمانی در روزهای آتی تا منطقه پل قویون (که امروزه بخشی از شهر ارومیه است) پیشروی کرده و به آزار و اذیت اهالی می­پرداختند. به گفته نویسنده روزنامه فریاد: «سربازان تُرک هر روز به ارومیه نزدیک­تر شده و روستاهای بیشتری را به اشغال خود در می‌آورند. حقوق چندین هزار ساله با ناموس ایرانیت پایمال هوسات مشتی رذالت پروران و حشرات بی­وجدان خیانت پیشه عومه [نوعی کرم سیاه] عبدالحمید شد...» با این وجود اهالی ارومیه اتحاد و همبستگی ملی خود را حفظ کرده و با آغوش باز برادران و خواهران کرد و ارمنی و آشوری را که از روستاها و دشت‌های مورد هجوم عثمانی به شهر پناه آورده بودند در خانه‌های خود اسکان دادند اما خانه‌های اهالی برای این تعداد از آوارگان کفاف نمی‌کرد و به این ترتیب آوارگان در مساجد شهر اسکان داده شدند. ارومیه در بهت و ناباوری به سر می‌برد. دشت‌ها و کوه‌های غرب ارومیه توسط قوای عثمانی و اشرار به خاک و خون کشیده شدند. بهترین جوانان شهر به شهادت رسیدند. مجروحان و جانبازان غرق در خون بودند و امکانات مناسبی برای درمانشان وجود نداشت. موسم برداشت محصول فرا رسیده بود و کشاورزان و زارعان محل زندگی خود را ترک کرده به شهر پناه آورده بودند. محصولات کشاورزی از بین رفتند و این علاوه بر وارد کردن زیان مالی سنگین به اهالی، خطر جدی بروز قحطی را نیز تشدید می‌کرد.

قوای عثمانی که از اتحاد اقوام در ارومیه خشمگین بودند و این همبستگی را مانعی در برابر رسیدن به اهدافشان می­دانستند ضمن تلاش برای ایجاد تفرقه قومی به کشتار هدفمند اقوام مختلف دست زدند. تنها در یک مورد در هجوم به روستای موانه هشتاد نفر از جوانان را به شهادت رساندندو تعدادی از زنان را نیز به اسارت بردند و این روستا را به محل استقرار و مقر فرماندهی خود تبدیل کردند. دهات نواحی غربی ارومیه تا نزدیکی شهر تماما توسط اشرار و قوای عثمانی تخریب و خالی از سکنه شد. چنانچه گفته شد، عثمانیان که از اتحاد و همبستگی همه اقوام اعم از آذری و کرد و ارمنی و آشوری در مقابل خود خشمگین بودند، تلاش‌های زیادی انجام دادند تا اقوام ارومیه را در مقابل هم قرار داده و در منطقه نفاق قومی ایجاد کنند. ارومیه در طول تاریخ سکونتگاه اقوام مختلف با ادیان و مذاهب و زبان‌های گوناگون بوده است و امروز نیز این شهر با عنوان «دیار همزیستی اقوام و ادیان» شناخته می­شود. اقوام ساکن در ارومیه از دیرباز به عنوان یک ملت واحد با اتحاد و برادری در کنار یکدیگر زیسته­اند و این همبستگی همواره موجب ناکامی دشمنان از جمله عثمانیان در ایجاد اختلافات قومی شده است.

تلاش برای ایجاد تفرقه قومی

همزمان با جنایات عثمانیان و اشرار در منطقه و تلاش‌های قوای عثمانی جهت ایجاد نزاع قومی میان اقوام، نمایندگی وزارت خارجه در ارومیه در اقدامی هوشمندانه و در پیامی به کنسولگری‌ها، میسیونرها و روحانیون خارجی ساکن در ارومیه نظر آنها را در مورد رفتار و رابطه اقوام ساکن در ارومیه با یکدیگر جویا می‌شود. وتس (سر کنسول روس مقیم ارومیه)، رئیس روحانی آمریکا، رئیس روحانی انگلیس، آرخماندره‌ت (خلیفه روس)، مارالیه (خلیفه ارتودوکس) و نیس فریدمن (مدیر دارالایتام آلمانی در ارومیه) همگی در پیام‌های خود ضمن اذعان به روابط حسنه و برادرانه اقوام ساکن در ارومیه، تایید کرده‌اند که حرکت اردوی ایران صرفا جهت سرکوب اشرار و در داخل جغرافیای سیاسی ایران بوده و دولت عثمانی در حمایت از این اشرار به خاک ایران تجاوز کرده است.

در اینجا لازم است یادی بکنیم از قهرمانان ناشناخته وطن، کسانی مانند صمصام الدوله و جلال­خان و فرزندش نعمت­الله سلطان که با دست خالی و با شهامت و شجاعت مثال زدنی آمیخته با حس میهن‌دوستی در برابر دو هزار نفر از اشرار تا بن دندان مسلح یک روز تمام مقاومت کردند، اما پس از مجروحیت به اسارت در آمده و به طرز فجیعی مثله شده و به قتل رسیدند. آوازه میهن دوستی و شجاعت و شرافت صمصام الدوله و جلال­خان و نعمت­الله سلطان در ارومیه و نواحی اطراف پیچید اما آنان هرگز به مانند دیگر قهرمانان ملی جایگاه تاریخی شایسته خود را به دست نیاوردند.

در حالی که بیش از دو ماه از اشغال نواحی غربی ارومیه سپری شده بود شایعاتی مبنی بر ادامه حرکت عثمانیان جهت اشغال سرتاسر ارومیه تا سواحل غربی دریاچه ارومیه به گوش می‌رسید. نظامیان جنایتکار و بی­اخلاق عثمانی در مدت اشغال نواحی غربی آذربایجان از هیچ گونه وحشی‌گری و بی‌اخلاقی فروگذار نکردند. از جمله اقدامات وحشیانه عثمانیان که بر اساس همه قوانین جهانی ممنوع بود می­توان به قتل مجروحان جنگی، کشتار غیر نظامیان و حمله به اماکن مذهبی و مقدس اشاره کرد که نظامیان عثمانی مرتکب هر سه این جنایت‌ها شدند!

چنانچه گفته شد لشگر متجاوز عثمانی روستای موانه را به مقر خود تبدیل کرده بودند و از آنجا به قتل و غارت و کشتار پرداخته و به پیر و جوان رحم نمی‌کردند. عثمانیان که در طول تاریخ بارها به مرزهای غربی ایران یورش آورده و سابقه طولانی در تجاوز و کشتار و جنایت در شهرهای مختلف آذربایجان داشتند این بار نیز از هیچگونه جنایت و خشونت فروگذار نکردند، از بی عصمت کردن زنان و دختران هیچ ابائی نداشتند و حتی به جنازه‌ها نیز رحم نکرده و آنان را می‌سوزاندند. عمق فجایع، جنایات، تجاوزات و وحشیگری عثمانیان به اندازه‌ای بود که نویسنده روزنامه فریاد بیان می­دارد که از شرح ابعاد مختلف آن شرمگین و خجالت زده است!

هرچند عثمانیان مدت زیادی در نواحی غربی آذربایجان دوام نیاوردند و نهایتا با رایزنی‌های سیاسی و اعمال نفوذ قدرت‌های جهانی مجبور به عقب نشینی از مناطق تحت اشغال خود شدند، اما در این مدت خشم و نفرت اهالی ارومیه از جنایات و اقدامات رذیلانه و خبیثانه عثمانیان به اشکال گوناگون ادامه داشت. بازتاب احساسات میهن دوستانه و ضد عثمانی اهالی آذربایجان را در ادبیات نویسندگان روزنامه فریاد و در اشعار شاعران محلی ارومیه و سلماس و تبریز می‌توان دید که اوج آن شعر ملمع فارسی- آذری سعید سلماسی مشروطه خواه پرآوازه آذربایجانی است. این شعر که حقیقتا می­توان آن را عاشقانه‌ای حزن آلود در وصف ایران دانست به شرح زیر است:

بازم توئـــی؟ فـــدای نگــاه ملـول تو        

گل ای مــدام گریــه و افغــان ایدن وطـن

بـــازم چـــرا غریـــق خیـــال و تاثّری         

هر شب آقـــان سرشـک تاثّر نه در نه دن؟

بی خواب و بی حضوری چشمان  حسرتت         

ایلر لیـــــال  عشقمــی بر بــاد ای وطـن

ای خسته طبیــب جـو ای بـاغ خـاطرات         

ای سبزه زار شوقی سوسزدان صولان چمن

آهـــی کـه از درون مــن آید  معـانیش          

مقصودمــز خلاص وطنـدر وطـن، وطـن

ایـــام دی گذشت صبــاح بهــار ماست          

اوغرنده حاضریـز که ایدک بذل جان و تن!

 (منبع: هفته نامه «دنیز» شماره 117، مورخ 97/4/23)

 


  

 

دو حرف...

در آغاز دومین سال انتشار دنیز

 ( یادداشت مدیر مسئول دنیز)

دنیز سال دوم انتشار خود را به یاری حق تعالی با این شماره (23) آغاز می کند. همچنان لطف خدا و همت دوستان اهل قلم و صاحب ایده و اندیشه، بدرقه راه دنیز است. در این یادداشت کوتاه مسائل و مطالب چندی را یادآوری می کنم:

اول اینکه همچنان که پارسال در نخستین شماره دنیز گفتم، نشریات در استان آذربایجان غربی بنا به عللی زنده و تأثیرگذار نیست، چون برخی از نشریات در خط تجارت فعالند، آن هم چه تجارتی! ... که موضوعاً از حیطه رسالت روزنامه نگاری خارجند و شاغلان مناصب فرهنگی و مطبوعاتی هم همین شیوه را در این ولایت می پسند چرا که خوش ندارند مطبوعاتی جریان ساز حیاط خلوت آنان را برهم بزنند و مدام ضعفها و نارسایی ها را در بوق و کرنا بگذارند و نق بزنند و خفته ها را بیدار و مسئولان بالادست را متوجه این حوالی کنند موی دماغ شوند. لذا مطبوعات دردمند و متعهد وغیرتاجر، بی هیچ حمایتی ویلان و سرگردان فقط به فکر تأمین هزینه های چاپ و نشر خود هستند و آن رسالت و تعهد اصلی روزنامه نگاری هنوز هم در این استان بر زمین مانده است. واقعاً مطبوعات متعهد در این استان غریبند و مورد بی مهری متعمدانه مسئولان مربوطه؛ مخصوصاً زمانی که می بینی برخی نشریات غیر فعال یا معاند و دگر اندیش و تفرقه افکن با اعطای یارانه ها و بسته های حمایتی ویژه شاغلان مناصب فرهنگی مورد حمایت و تشویق قرار می گیرند!

دو دیگر آنکه علی رغم شعارهای دهن پرکن شاغلان مناصب کلیدی و مسئولان بی مسئولیت این شهر و این استان، اوضاع فرهنگی و محیط ادبی و هنری این استان و شهر ارومیه، همچنان مورد بی توجهی است و بال و پر اهل فرهنگ و ادب و هنر و اندیشه به ویژه از اصحاب تعهد و ایمان، در تنگنای اجحاف و بی اعتنایی و عدم حمایت بسته تر مانده و شکسته تر شده است، هیچ تحرک و شکوفایی دیده نمی شود. به نظر می_رسد مسئولان محترم فقط برای رفع تکلیف و نه برای انجام تکلیف و به قصد ارائه دفتر قطور عملکرد و پر کردن سایت اداری به صورت بروز، هزینه و تبلیغات می کنند، هیچ نظری به نتیجه کارشان ندارند؛ برای خام کردن مسئولان بالادست، فقط گزارش کار می دهند نه ارائه کار. گاه هم در عرصه فرهنگ و هنر شاهد مسائلی می_شویم که واقعاً تأسف بار است... فعلا به همین دو حرف بسنده می کنم.

من این دو حرف نوشتم چنانکه غیر ندانست

توهم ز روی عنایت چنان بخوان که تو دانی!

مصطفی قلیزاده علیار


  

«دَنیـز» یک ساله شد

دنیز22

دوستان فرهیخته و عزیزی که نظر لطفی به وبلاگ بنده و یا نشریه دنیز دارند، آگاهند که دو هفته نامه دنیز به صاحب امتیازی و مدیر مسؤولی این جانب و همکاری بزرگوارانه و بی توقع جمعی ازصاحب قلمان و اندیشمندان و شعرا و ادبا و فرهنگ بانان متعهد ازروز پنجشنبه 31 شهریور 1390 در ارومیه چاپ و منتشر می شود و به یاری حق تعالی با همه فراز و نشیب ها و بی هیچ حمایتی از سوی متصدیان فرهنگی و ارشادی استان در این یک سال، تاکنون توانسته ایم 22 شماره از این نشریه را به زبان فارسی و ترکی منتشر نماییم و امروز پنجشنبه 30 شهریور 91 دنیز با انتشار شماره 22 یک ساله شد و قدم به دو سالگی اش گذاشت تا خدا چه خواهد.

بنده ضمن تشکر از همه همکاران عزیز، هم خودم در سرمقاله و هم تعدادی از صاحب نظران گرامی در یادداشت های کوتاه و ارزشمند خویش مطالبی را در این رابطه آروده ایم که عزیزان در این وبلاگ و از اوایل مهر در سایت دنیز مشاهده خواهند کرد . ارادتمند: مصطفی قلیزاده علیار - تلفن: 1475 115 0914 


91/6/30::: 11:46 ص
نظر()
  

رئیس سازمان بسیج هنرمندان آذربایجان غربی خبر داد:

 از هنرمندان آذربایجان غربی تجلیل می شود

 (منبع: هفته نامه «دنیز» شماره 12، مورخ 16، فروردین 1391، چاپ ارومیه)

سرویس فرهنگ و هنر نشریه دنیز: مجتبی حاجی زاده رئیس سازمان بسیج هنرمندان آذربایجان غربی در آستانه 21 فروردین روز هنر انقلاب و تشکیل سازمان بسیج هنرمندان که با سالروز شهادت شهید سید مرتضی آوینی تقارن دارد، در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار دنیز در بیا ن ویژگیهای هنر انقلاب اسلامی گفت: هنر انقلاب اسلامی منبعث از اندیشه و آرمانهای دین اسلام است و منشور انقلاب ما را معارف الهی - انسانی اسلام و قرآن و سیره پاک پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) تشکیل می دهد و هنر انقلاب اسلامی در تمام زمینه ها زیر مجموعه هنر دینی به شمار می رود.

وی افزود: اگر ما بتوانیم با بینش و تفکر اسلامی و با جلوه های هنری مخاطب را در پیمودن راه کمال یاری نماییم، در حقیقت توانسته ایم هنر دینی و انقلابی را در جامعه ساری و جاری و به وظیفه دینی و تعهد الهی خود عمل کنیم.

حاجی زاده در خصوص نامگذاری روز 21 فروردین به روز بسیج هنرمندان اظهار داشت: شهید سید مرتضی آوینی نمونه یک هنرمند متعهد و متفکر بسیجی بود که در این راه تمام هستی اش را فدای آرمان مقدس دینی خود کرد و در چنین روزی به شهادت رسید. بعدها روز شهادت وی به عنوان روز هنر انقلاب اسلامی نام گرفت و در سال 84 سازمان بسیج هنرمندان کشور نیز در همین روز پدید آمد تا تجلیلی از یاد و خاطره و خدمات شهید آوینی و نهادی در راستای گسترش و توسعه هنر انقلاب اسلامی باشد.

رئیس سازمان بسیج هنرمندان آذربایجان غربی خاطر نشان ساخت: سازمان بسیج هنرمندان آذربایجان غربی در سال 86 به وجود آمد و کانون های مختلف هنری این سازمان در ارومیه و شهرستانها از سال88 توسعه یافت که امروز 14 کانون هنری وابسته به سازمان بسیج هنرمندان در سطح استان در زمینه های ادبی و هنرهای تجسمی و نمایشی فعالیت می کنند.

این مقام مسئول در خصوص برنامه ها و فعالیتهای عمده سازمان بسیج هنرمندان در سطح استان گفت: عمده برنامه های سازمان بسیج هنرمندان آذربایجان غربی عبارت است از تشکیل انجمنهای هنری و تقویت آنها مثل انجمن داستان نویسی، انجمن شعر، انجمن عکس، انجمن نمایش، انجمن خوشنویسی و ... که با رویکرد توسعه هنر انقلاب اسلامی فعالیت دارند و نشر آثار هنرمندان متعهد در استان و تجلیل و حمایت از آنها جزو اهداف این سازمان در ردیف برنامه های آن است.

حاجی زاده با اشاره به فعالیت های سازمان بسیج هنرمندان استان در سال جاری افزود: ما امسال برنامه های گوناگونی در استان داریم و در هفته آینده مراسمی به طور مشترک از سوی سازمان بسیج هنرمندان با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه هنری استان و با حضور هنرمندان ارجمند استانی در روز 23 فروردین 91 به یاد شهید آوینی و بزرگداشت روز هنر انقلاب اسلامی در تالار کتابخانه های عمومی ارومیه برپا خواهد شد که برنامه های متنوع هنری در آن مراسم به اجرا در می آید از جمله تجلیل از هنرمندان شاخص، شعر خوانی، سخنرانی برخی شخصیتهای برجسته در پیرامون هنر انقلاب اسلامی.

وی در پایان گفت: به فرموده مقام معظم رهبری سال 91 سال تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی است، فعالیت های ما هم در سال جدید بر همین محور و با هدف تولید هر چه بیشتر هنر متعهد و حمایت از هنرمندان اندیشمند و متعهد خواهد بود، بنابر این سازمان بسیج هنرمندان آذربایجان غربی در خدمت هنرمندان عزیز اعم از پیشکسوتها و جوانان است.


91/1/20::: 12:58 ع
نظر()
  

جایگاه فرهنگ و هنر در استانی با مدل چند فرهنگی

در گفتگوی اختصاصی دو هفته نامه دنیز با مدیر کل فرهنگ و ارشاد آذربایجان غربی اسلامی

(منبع: دو هفنه نامه دنیز، شماره 9 مورخ 17 /11 /90 چاپ ارومیه)

 اشاره: استان آذربایجان غربی استانی ویژه است، هم به لحاظ طول جغرافیایی و همسایگی با سه کشور خارجی با طول مرزی نزدیک  به هزار کیلو متر و هم به لحاظ ترکیب جمعیتی خاص و سکونت اقوام مختلف و اصیل ایرانی و حضور پیروان ادیان و مذاهب متنوع  و دیگر ویژگی های منحصر به فرد این استان. اینجا مسلمان و مسیحی؛ تـُرک، کـُرد، ارمنی و آشوری قرنهاست که در کنار یکدیگر زندگی مسالمت آمیز برادرانه ای داشته اند و دارند، وحدت ملی به معنی حقیقی کلمه در این استان ساری و جاری و متجلی است. خلاصه اینکه سیمای جذاب همه ایران  بزرگ را در آینه این استان می توان دید. بنابر این پیچیدگی های بسیار ظریفی در مدیریت استان آذربایجان غربی مخصوصاً مدیریت فرهنگی آن -  با عنایت به مدل چند فرهنگی استان - وجود دارد که مدیر فرهنگی استان باید آنها را نفیا یا اثباتاً رعایت کند و هوشیاری مضاعفی داشته باشد.

حجت الاسلام محمد باقر کریمی چهارمین مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان غربی، از آبان 1388 عهده دار مدیریت فرهنگی این شمال غربی ترین استان ویژه کشور است. وی متولد 1344 ارومیه است و در بیست و اند سال گذشته در مسئولیتهای خرد و کلان فرهنگی و تبلیغی شاغل بوده و تلاش کرده و بر خلاف شیوه مرسوم مدیران، مدیریت های سابق بر خود را تخطئه و احیاناً تکفیر نمی کند! و کاسه - کوزه های ضعف و نارسایی های موجود را فله ای به گردن گذشته ها نمی اندازد و حتی از آنان قدردانی هم می کند که این خود یک پدیده جالب و نادر در عرف مدیران ماست! و البته قایل به برخی ضعف ها و یا قصورها و تقصیرها در گذشته و فرقی بیّن در مقایسه حال و گذشته است.

بعد از این مقدمه نه چندان کوتاه و نه چندان بلند، نه چندان لازم و نه چندان غیر لازم و نه چندان تازه و تا حدی تکراری، متن گفتگوی اختصاصی دنیز با حجت الاسلام کریمی مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان غربی را که اخیراً انجام داده ایم، باهم می خوانیم، هر چند ما قبل از شما دو - سه بارخوانده ایم تا اغلاط تایپی نداشته باشد انشاءالله!

 

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان غربی ابتدا به مناسبت فرارسیدن ایام دهه فجر، ایام تاریخی دهه فجر سال 1357 را بسیار با اهمیت خواند و افزود: ایام دهه فجر سال 1357 روزهای تعیین سرنوشت ملت بزرگ ایران به دست خود این ملت و به رهبری حکیمانه امام خمینی (ره) بود که مردم انقلابی ایران سمت و سوی تاریخ این کشور عزیز را تغییر داد و ما امروز ثمره آن را که استقلال واقعی و عظمت درخشان و پیشرفت همه جانبه ملت ما در سایه حاکمیت ارزشهای اسلامی است، می بینیم.

کریمی با اشاره به حماسه مردم ارومیه در روز دوم بهمن 1357 گفت: حماسه پرشکوه دوم بهمن 57 در ارومیه از افتخارات ماندگار تاریخ انقلاب اسلامی است که جایگاهی ملی و بسیار والا دارد هر چند مدیران و مسئولان و نویسندگان و هنرمندان و مستند سازان و دست اندرکاران فرهنگی و سیاسی و انقلابی این استان تا حال نتوانسته اند آن حماسه ملی- دینی و تاریخی بزرگ را به طور شایسته در سطح کشور و حتی استان معرفی نمایند و این مایه تأسف است.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد استان در این رابطه افزود: خوشبختانه اخیراً توجه به معرفی این حماسه تاریخی مردم ارومیه بیشتر شده و یکی از دغدغه های مسئولان استان به ویژه خود استاندار محترم جناب آقای مهندس جلال زاده این است که در راستای معرفی قیام مردم ارومیه و مقابله مسلحانه به فرماندهی مجاهد نستوه و امام جمعه مجاهد ارومیه حاج آقا حسنی در دوم بهمن 57  با عمال مسلح رژیم شاه، اقداماتی هنرمندانه و ماندگار و تأثیرگذار انجام بگیرد.

وی در توضیح این حرف خود افزود: حماسه دوم بهمن 57 و حوادث آن روز تاریخی ارومیه را به صورت آثار هنری حجمی بازسازی می کنیم که امیدواریم در بهمن ماه سال آینده از آن رونمایی شود.

کریمی در موضوع تدوین تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس در استان گفت: تدوین تاریخ و ثبت اسناد مکتوب و تصاویر انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس در ارومیه و استان هنوز به شکل جدی مورد توجه پژوهشگران و مسئولان و مستند سازان قرار نگرفته است، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در صدد است تا با همکاری ادارات و نهادهای ذیربط از جمله حوزه هنری استان و مرکز و بنیاد شهید و بنیاد حفظ آثار، این بار مسئولیت بر زمین مانده را بردارد تا تاریخ پر افتخار این خطه پیشگام در کشاکش انقلاب و جبهه های دفاع از کشور تدوین و اسناد و تصاویر آن جمع آوری و عرضه گردد.

وی تأکید کرد: البته کارهایی هم شروع کرده ایم و استاندار محترم با حمایت دولت خدمتگزار اعتبارات بالاتری را به این امر اختصاص داده اند.

کریمی با اشاره به انجام اقدامات هنری استان با درونمایه های تاریخی و حماسی در سطح ملی اظهار داشت: سعی داریم وقایع انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در استان را به صورت فاخر و در لباس هنر به تصویر بکشیم تا ماندگارتر و تأثیرگذارتر باشد از آن جمله ساخت سریال شهید مهدی باکری در ارومیه را می توانم نام ببرم.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تنوع در برنامه های ملی و فرهنگی را یک اصل اساسی دانست و افزود: در گذشته کارهای مختلفی در عرصه فرهنگی در استان انجام گرفته که نمی توان منکر شد و ما از مدیران و دست اندر کاران سابق تقدیر می کنیم، ولی در یکی دو سال اخیر بنده با همکاری همکاران پرتلاش در اداره کل و ادارات تابعه در شهرستانها سعی کرده ایم تنوع بیشتری و سرعت افزونتری به برنامه های فرهنگی در استان بدهیم و به یاری خدا موفق هم بوده ایم گر چه معتقدم باید بیشتر از اینها هم باشد.

حجت الاسلام کریمی داشتن بیش از پنجاه نشریه فعال متنوع و مختلف در سطوح گوناگون علمی و فرهنگی و اجتماعی و سیاسی و ادبی استان را از شاخص های رشد فرهنگی ارزیابی کرد و گفت: تنها در سال 90 به طور بی سابقه ای به 32 نشریه در استان آذربایجان غربی مجوز نشر صادر شده که اغلب کار انتشار را در شهرهای مختلف استان شروع کرده اند و اولین روزنامه استانی ما به نام »آراز آذربایجان« امسال در ارومیه انتشار یافت، این اقدام نشان می دهد که اداره کل فرهنگ و ارشاد استان به امور فرهنگی به ویژه مطبوعات توجه کافی داشته و کار صدور مجوز را با جدیت کامل پیگیری نموده است و دولت دهم هم به ظرفیتهای فرهنگی استان عنایت ویژه داشته و دارد.

مدیر کل فرهنگ و ارساد اسلامی استان در پاسخ به این س‍ؤال که حمایت های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان غربی از عموم نشریات استانی تا چه حد است، گفت: حمایتها دو نوع است، یکی حمایت معنوی و علمی که با برگزاری دوره های رایگان آموزش فنون و شیوه های تخصصی روزنامه نگاری و کمیته های فنی با حضور متخصصان این عرصه انجام می گیرد و مدیران مسئول و سردبیران و طراحان نشریات، ظرایف روزنامه نگاری جدید را در این دوره ها یاد می گیرند؛ دیگری حمایتهای مادی است مثل توزیع آگهی و یارانه کاغذ و بیمه خبرنگاری و ... که البته به نظر من این گونه حمایت از مطبوعات هنوز به صورت شایسته و در خور شأن نشریات در استان ما تحقق نیافته که آن هم عللی دارد از جمله نبود آگهی های ادارات و عدم توجه ادارات به این امر است.

کریمی در توضیح این مشکل افزود: طبق مقررات قانونی آگهی های دولتی باید در اختیار اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قرار بگیرند تا اداره کل به تناسب نوبت نشر هر نشریه به صورت عادلانه در بین آنها توزیع نماید، ولی متأسفانه ادارات دولتی به این وظیفه خود عمل نمی کنند و آگهی ها را به هر نشریه ای که خود دوست دارند می سپارند، این مسأله باعث شده که اکثر نشریات استانی ما از حمایت جدی برخوردار نباشند.

مدیر کل فرهنگ وارشاد اسلامی استان در این رابطه افزود: البته ما با استاندار محترم و معاونان ایشان، هم برای حل این مشکل و هم برای مساعدتهای دیگر به نشریات به ویژه نشریات جدید الانتشار صحبت کرده ایم و تدبیرها اندیشیده ایم که ان شاءالله در آینده نزدیک نتیجه خواهد داد.

کریمی در بیان توسعه فرهنگی و اجتماعی استان در برگزاری جشنواره های بزرگ و بین المللی به میزبانی ارومیه و برخی دیگر از شهرهای استان در بازیهای آسیایی، جشنواره های نشریات، جشنواره نویسندگان نو قلم (گام اول)، جشنواره شعر رضوی و شعر مقاومت بین الملل اسلامی ، جشنواره قرآنی -  بین المللی » ترنم وحی« ، جشنواره قصه گویی 14 کشور ، جشنواره خوشنویسی وحدت ( در هفته وحدت اسلامی) و ... اشاره کرد و افزود: علاوه بر اینها که از شاخص های رشد فرهنگی استان ما در گستره بین المللی در یکی دو سال اخیر است، از سال 1391 نماشگاه کتاب برای اولین بار به صورت بین المللی در ارومیه برگزار خواهد شد که اتفاق فرهنگی بسیار مبارکی برای استان آذربایجان غربی در راستای توسعه بین المللی آن است

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تمرکز زدایی در برنامه های فرهنگی خرد و کلان استانی را مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: ما دیدگاه تمرکز زدایی داریم و تمرکز زدایی از ارومیه به عنوان یک وظیفه راهبردی مد نظر جدی ماست و بر این سعی می کنیم در میزبانی و اجرای برنامه های فرهنگی خرد و کلان داخلی و بین المللی همه شهرهای استان را با لحاظ موقعیت و ظرفیتهای آنها شرکت دهیم از جمله مهاباد، سردشت، بوکان، نقده، پیرانشهر، میاندوآب، ماکو، خوی، سلماس و ... تاکنون هم در حد وسع و امکان چنین کرده ایم تا ان شاءالله عدالت را رعایت کرده باشیم.

برپایی نمایشگاه های فرهنگی و هنری و حضور هنرمندان و گروه های موسیقی استان در کشورهای همسایه مثل ترکیه، اربیل عراق و دهوک و نخجوان و آذربایجان از دیگر فعالیتهای فرهنگی استان بود که کریمی از آنها نام برد و تأکید کرد: اینها همه نشانگر توسعه فرهنگی استان ماست و ما البته سعی می کنیم روز به روز بر آن بیفزاییم.

حجت الاسلام کریمی در جواب این سؤال که حمایت از اهل قلم و نویسندگان استانی از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد تا چه حد است؟ گفت: ما حد اکثر حمایت های دولتی را برای اهل قلم و پدید آورندگان آثار مکتوب و فاخر استانی جلب کرده ایم برای مثال، راه اندازی بیمه هنرمندان، فعال سازی صندوق حمایت از نویسندگان، هنرمندان و خبرنگاران، خرید آثار فاخر از مؤلفان و هنرمندان، تجلیل از نویسندگان و ناشران برتر استانی، حمایت از کتابهای منتشره استانی در سال 90 ، اعطای وام خود اشتغالی اهل فرهنگ و هنر برای اولین بار در استان در سال جاری و اشتغال زایی فرهنگی برای 95 نفر، اخذ سهام عدالت برای دهها نفر، برقراری بیمه فعالان قرآنی، بیمه خبرنگاران، برداشتن مقررات دست وپا گیر حوزه صنعت چاپ و آسان گیری صدور مجوز چاپ و نشر کتاب و نشریات و تبلیغات و ... حمایتهایی است که انجام گرفته و یا در حال انجام است و سعی می کنیم بیش از اینها هم باشد.

وی با ارائه برخی آمارهای رشد فعالیتهای فرهنگی استان آذربایجان غربی در دو سال اخیر تصریح کرد: امسال 1400 برنامه فرهنگی داریم که 114 عنوان آن مختص ایام دهه فجر همزمان در شهرها و روستاهای استان است و این حجم انبوه برنامه فرهنگی امسال نسبت  به سالهای پیش رشد 300 در صدی را نشان می دهد چرا که در یک سال به اندازه 30 سال رشد داشته ایم؛ 574 مورد صدورمجوز فرهنگی در موضوعات مختلف در سال 89 داشتیم که در شش ماه اول امسال به 586 مجوز ارتقا یافته است و این رشد چشمگیر نشان از پویایی عرصه فرهنگی در استان ما دارد.

مدیر فرهنگی استان آذربایجان غربی فعالیت دانشگاه علمی کاربردی ارومیه در رشته های فرهنگی و توسعه آن تا رشته کارشناسی ارشد را خاطر نشان ساخت و افزود:  دانشگاه علمی کاربردی ارومیه در سالهای اخیر به مرحله پویایی و تحرک گسترده ای رسیده است.  

 مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در پایان این گفتگو ضمن آرزوی موفقیت برای همه نشریات جدید الانتشار استانی، گفت: دو هفته نامه متعهد »دنیز« در این مدت اندک به طور مرتب  با موفقیت انتشار یافته، که به مدیر مسئول آن و همکاران ایشان تبریک می گویم و امیدوارم همچنان منتشر گردد، روز به روز موفق تر باشد و بر غنای محتوا و تکنیک روزنامه نگاری اش بیفزاید.

 



  
   1   2      >