به گزارش سایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجانشرقی، "ابوالفضل علیمحمدی" اظهار داشت: با بررسیهای انجام شده هادی بهجت تبریزی فرزند استاد شهریار، دکتر باقر صدرینیا، دکتر صمد رحمانی، دکتر مینو امیرقاسمی، زکریا طرزمی، استاد جمشید علیزاده، دکتر حمید سفیدگر، دکتر رحمان مشتاقمهر، دکتر اسدالله واحد، استاد مصطفی قلیزادهعلیار، دکتر حسن ذوالفقاری، دکتر منصور ثروت، دکتر کاووس حسنلی، دکتر توفیق سبحانی، دکتر اکبریبیرق، حسن علیزادهپروین، دکتر محمد خاکپور، خسرو سرتیپی و محمدمحمدپور به عنوان اعضای هیات علمی این همایش میباشند.
وی افزود: آوازهی اشعار نغز استاد شهریار هم در سرزمین ایران اسلامی و هم در فراسوی مرزهای این خاک زرخیز طنینانداز شده و نام او را از قید زمان و مکان فراتر برده است.
علیمحمدی تاکید کرد: استاد شهریار در قلمرو ادب و فرهنگ ایران زمین از چنان مرتبهی والای سخنسرایی برخوردار است که از تعریف،تمجید و تحسین بینیاز است و امروز کمتر کسی است که با شعر و ادب الفتی داشته باشد و «شهریار» را نشناسد .
وی افزود: همایش بینالمللی "فرهنگ مردم در شعر استاد شهریار" همزمان با 27 شهریور ماه 1393 (روزملی شعر و ادب) که بعنوان روز بزرگداشت استاد شهریار، در تقویم ملی ایران به ثبت رسیده، برگزار میشود .
علیمحمدی، محورهای همایش بینالمللی فرهنگ مردم در شعر استاد شهریار شامل: آداب و رسوم ایرانی – اسلامی در آثار استاد شهریار، بازیهای محلی در آثار استاد شهریار، قصهها و داستانهای محلی در آثار استاد شهریار، نقش موسیقی در اشعار استاد شهریار، ترانه ها، ضرب المثل هاو متل ها در آثار استاد شهریار، مقایسه ی آثار فولکلوریک شهریار با نظایر بومی و خارجی، مردم گرایی در آثار استاد شهریار، بازتاب فولکلور آذربایجان در اشعار استاد شهریار، بازخوانی جامعه شناختی و روانشناختی منظومه ی حیدربابا، هویت شناسی اندیشه ی استاد شهریار، نوآوریهای ادبی در آثار استاد شهریار، بررسی اندیشه های اجتماعی استاد شهریار، گردشگری فرهنگی و ادبی در آذربایجانشرقی (بناهای تاریخی و گردشگری آذربایجان در آثار استاد شهریار) و زمینههای تاریخی و جغرافیایی منظومه حیدربابا، عنوان کرد.
وی آخرین مهلت ارسال اصل مقالات را تا سیام مردادماه 1393 عنوان کرد.
مهمانان «سید محمد آقا» نوجهمهر
(یادداشتی کوتاه از یک سفر)
مصطفی قلیزاده علیار
امامزاده «سید محمد آقا» در روستای «نوجهمهر» از توابع شهرستان جلفا قرار دارد، واقع در ساحل رود ارس، نزدیک منطقه آزاد تجاری و صنعتی ارس و گمرک «نوردوز» در مرز ارمنستان به فاصله 65 کیلومتر از جلفا؛ که از بقاع متبرکه و معتبر منطقه ارسباران و بلکه کل ایران به شمار میرود و مردم منطقه از جان و دل به این مکان مقدس عشق میورزند و اعتبار و احترام معنوی و حتی کرامت قائلاند.
اهالی منطقه در هر کجای کشور که زندگی میکنند، معمولاً در ایام خاصی همچون ماههای محرم و صفر، ایام فاطمیه، نیمه شعبان، تعطیلات نوروزی و تابستانی به زیارت مقبره این امامزاده میشتابند و به تعبیر ظریف روحانی این زیارتگاه: «مهمان سید محمد آقا» میشوند و یا لااقل نذورات خود را به سید محمد آقا از دور هم که شده، فراموش نمیکنند و میفرستند و قربانی ذبح میکنند و... حتی مسافران سیاحتی و تجارتی هم که به منطقه میروند، به زیارت این امامزاده مشرف میشوند مگر مسافران غافل یا بی توفیق!
«سید محمد آقا» را از سادات اصیل قرن نهم هجری نوشتهاند و سلسله نسب شریفش بنا بر تعیین و تأیید آستان قدس رضوی، با هفت واسطه به امام دهم حضرت علی النقی (ع) میرسد: محمد بن، سالم بن صادق بن محمود بن شعیب بن مبرقع بن موسی بن ابوطالب بن علی (النقی - ع) بن محمد (تقی-ع) بن علی بن موسی الرضا (ع). البته در عرف عام میگویند از اولاد امام موسی بن جعفر(ع) است که این هم درست است.
امسال در ایام فاطمیه (س) که اتفاقاً مصادف بود با دومین دور تعطیلات اول سال – از سه شنبه 12 فروردین تا آخر هفته بود، تشرف و ازدحام مهمانان سید محمد آقا بسیار چشمگیر بود. ما از دو روز پیش به واسطه دوستان منزل گرفته بودیم و دو سه روزی مهمان سید محمد آقا شدیم. اما با وجود بیش از 260 واحد اقامتی، در آن دو سه شباروز باز هم بسیاری از زائران نتوانستند منزلی گیر بیاورند و حتی در واحدهای اقامتی خارج از محوطه امامزاده در داخل روستا هم جا به سختی پیدا میشد.
با تمام این قضایا، معمولاً مهمانان سید محمد آقا بالاخره شب را در مجموعه زائرسرای اقامتی امامزاده به صبح میرسانند، اگر نشد در داخل امامزاده بیتوته میکنند، یا بیرون از آن و حتی در چادرها وداخل ماشینهایشان میمانند، بی آنکه گلهای داشته باشند.
باری، شب شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) جناب حجت الاسلام آقای حاج شیخ حسین علیزاده نوجهمهری روحانی و تولیت آستان امامزاده سید محمد آقا، منبر رفت و از فضایل آن بانوی دو عالم سخن گفت به ویژه فضیلت تسبیح بعد از نمازهای واجب که همه مسلمانان آن را انجام میدهند و یادگار حضرت فاطمه و سنت حسنه آن حضرت است که پدر بزرگوارش پیامبر اکرم (ص) به ایشان آموخت و سایر فضایل ایشان... در پایان روضه جانسوزی هم خواند.
آقای علیزاده بعد از نماز صبح روز شهادت فاطمه زهرا(س) – 14 فروردین 93- هم منبر رفت و خواب ماندهها را مذمت کرد و بعد در باب ولایت امیر مؤمنان علی (ع) و قضایای بعد از رحلت پیغمبر (ص) و فتنه سقیفه و موضوع خلافت و مظلومیت خاندان پاک رسالت دادِ سخن داد و به نقش فاطمه زهرا (س) در دفاع از حق علی (ع) پرداخت و اشارهای هم به کتاب عظیم «الغدیر» علامه امینی (ره) کرد... و بعد روضهخوانی شهادت دختر مظلومه پیغمبر.
ما تعجب میکردیم از آن همه تحرک خستگیناپذیر و جانانه این روحانی بسیار فعال که قبل از نماز صبح به امامزاده میآمد و تا ساعت 12 شب و گاه بعد از آن هم در آنجا بود و به امور زائران رسیدگی میکرد و به سؤالات شرعی پاسخ میداد و بر روند امور همکارانش در محوطه امامزاده نظارت می نمود و در عزاداری عمومی خودش شرکت فعال داشت و گاه صریحاً به برخی زائران انگشتشمار بیمبالات و بیتوجه، تذکر میداد و ... این همه فعالیت گسترده البته از یک نفر ممکن و ساخته نیست مگر در سایه احساس عمیق مسئولیت.
به هر حال، در نتیجه همین مدیریت کارآمد و حضور مستمر و فعالیت مسئولیتمحور حاج آقای علیزاده و برادران ارجمند و دیگر همکاران ایشان است که امامزاده سید محمد آقا امروزه از بقاع متبرکه فعال و جذاب و فرهنگی و تمیز و باصفای استان آذربایجان شرقی و منطقه ارسباران محسوب میشود. کتابفروشی کنار امامزاده هم برای زائران لطفی مضاعف دارد.
ناگفته نگذارم که در همسایگی نوجهمهر، امامزاده دیگری هم هست که مردم منطقه از قدیم و ندیم - که من به یاد دارم - «شعیب آقا» میگویند اما در سالهای اخیر ارگانهای ذیربط «سید شعیب» مینویسند! این زیارتگاه، بقعه بلند تاریخی شش ضلعی و آجرنمای زیبایی دارد با عمری چند صد ساله در روستای «دوزال» که در دو سه کیلومتری نوجهمهر و لب رود ارس قرار گرفته است. رفتیم و زیارتش کردیم.
البته علاوه بر مقبره «شعیب آقا» و این اثر معماری و معنوی و تاریخی روستای دوزال؛ دوست دانشمندم، شاعر خوش ذوق، نویسنده محقق و مترجم فاضل جناب «رسول اسماعیلزاده» هم برآمده از همین روستاست و هم اکنون رایزن فرهنگی ایران در کشور ترکمنستان است که بی شک وی با خدمات فراوان علمی و فرهنگی و ملی و با نگارش و ترجمه دهها جلد کتاب ارزشمند و مفید، از افتخارات این منطقه و بلکه کشور است و خواهد بود. سراغ ایشان را از اهالی دوزال گرفتم، گفتند: بله، بله حاجی اینجاست!... بعد خانه پدریاش را نشان دادند،... معلوم شد حاج رسول رفته جلفا؛ خلاصه تماس تلفنی توسط برادر بزرگوارش «عادل» حاصل شد و او بعد از ظهر به سراغ من در نوجهمهر آمد و دیداری کوتاه میسر شد و برای سور به خانه پدریاش دعوتمان کرد که البته برای من مقدور نشد اجابتش کنم، عذر خواستم و گفتم بماند به وقتی دیگر....
منبع: هفته نامه «دنیز» شماره 49 – مورخ سهشنبه 26 فروردین 1393
زهرا (س) عشقینه
علی علیزاده (امید سلماسی)
من نه مجنونام قالام چؤللرده لیلا عشقینه
یاکی وامق تک اولام آواره عذرا عشینه
قاف تکلیکده فقط بیر داغ ایدی معناسی یوخ
قاف اولوبدور ذهنلرده »قاف« عنقا عشقینه
ایستهسن دونیای عشقین پوچ و فانی اولماسین
اوز گتیرمه اؤزلوگونده هر نه دونیا عشقینه
جانیمی ووردوم اودا، یاهو و یا حق سسلهدیم
ایستهدیم من ده یانام شوقایله مولا عشقینه
من دئدیکجه یا علی، سسلندی اود، »یا فاطمه«
یا علی! یعنی یانیرسان سن ده زهرا عشقینه
ای »امید« آرامش دریانی دریاده ن آلیر
تا آخیر گؤز یاشلارین موجایله دریا عشقینه.
دو کتاب ادبی و تاریخی با موضوع دفاع مقدس در ارومیه رونمایی شد
به گزارش خبرنگار دنیز نیوز از ارومیه، ویژه برنامه ای گسترده و متنوع هنری و فرهنگی در هفته دفاع مقدس از حوزه هنری آذربایجان غربی به هجرا درآمد. در این ویژه برنامه که شامل چهار بخش شعر، داستان، اجرای موسیقی محلی عاشیقهای آذربایجان و رونمایی از دو کتاب ادبی و تاریخی در موضوع دفاع مقدس میشد، ابتدا شاعرانی از استان اشعار خود را به زبان ترکی و فارسی در موضوع شهید و شهادت و دفاع مقدس و نیز در مدح و منقبت امام رضا (ع) قرائت کردند. علی محمدیان، شاهرخ رضوانی، احد افخمینیا، فریده سلیمانی، وحید طلعت، مصطفی قلیزاده علیار، سید حیدرعلی آران، حسین سنجیده، علی رشتبری، زهرا کریم زادگان، علی همای پناه از جمله شاعرانی بودند که در این قسمت سروده های خود را برای حاضران خواندند. علی منصورفر نویسنده جوان ارومیهای داستانی کوتاه در موضوع دفاع مقدس خواند
بر پایه همین گزارش، دکتر محمدعلی ضیایی استاد دانشگاه و نویسنده، در موضوع سیر داستان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به ایراد مطالبی پرداخت و آن را مکتبی ادبی و پیشرفته توصیف و تأکید کرد که باید در مسیر جهانیشدن ادبیات داستانی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس قرار بگیریم. حسین غفاری هم در موضوع سبب تألیف کتاب «عکس ها و خاطره ها» برای شرکت کننده های برنامه توضیحاتی ارائه کرد.
گفتنی است موسیقی عاشیقی آذربایجان از هنرهای فاخر حماسی، تأثیرگذار و سالم ایرانی است که در طول تاریخ در ترویج مکتب تشیع و ولایت ائمه اطهار (ع) قرار گرفته و بعد از انقلاب اسلامی در خدمت تبلیغ آرمانهای انقلاب و دفاع مقدس بوده است و در این برنامه ادبی – هنری حضور هنرمند ان موسیقی عاشیقی بسیار چشمگیر بود و استاد عاشیق علی عابدینی یکانی و هنرمند جوان عاشیق غلامرضا علیزاده، دو نفر از اعضای کانون عاشیقهای حوزه هنری آذربایجان غربی در بخش موسیقی این ویژه برنامه، به اجرای آهنگهای حماسی و انقلابی پرداختند و اشعاری در موضوع دفاع مقدس خواندند.همچنین یاد و خاطره هنرمند متعهد مردمی مرحوم عاشیق علی علیزاده با حضور خانواده وی در همین بخش گرامی داشته شد و دو نمونه از کلیپهای موسیقی وی پخش شد.
در پایان ویژه برنامه ادبی – فرهنگی فوق کتاب «خاطرلا منی» مجموعه اشعار ترکی مرحوم عاشیق علی علیزاده در موضوعات دینی، انقلابی و اخلاقی و کتاب «عکسها و خاطرهها» نوشته حسین غفاری با موضوع شهدای دفاع مقدس استان آذربایجانغربی طی ویژه برنامه ای ادبی – هنری از سوی حوزه هنری آذربایجان غربی در ارومیه رونمایی شد. شایان ذکر است هر دو کتاب فوق در سال 1391 از سوی حوزه هنری آذربایجان غربی و توسط انتشارات یاز در ارومیه منتشر شده است.
مقدمه فارسی حوزه هنری بر دیوان شعر عاشیق علی علیزاده:
عاشیق علی علیزاده هنرمند متعهد مردمی
هنرمند برجسته مردمی شادروان عاشیق علی علیزاده قشلاقی (1330-1390) به حق از هنرمندان متعهد کشورمان بود که عمری را با فروتنی، سادگی و سربلندی در کنار مردمش زیست، گوهر گران ارج هنر عاشیقی خود را به شیوه عاشیقهای اصیل آذربایجان نثار غم و شادی و حماسههای تاریخی ملت سرافراز ایران کرد. او هیچگاه در سایه نام و اعتبار عاشیقی و هنر خود به دنبال منافع شخصی و مادی نگشت و به عنوان یک هنرمند مسلمان از هنر نوازندگی و شعر و خوانندگی خویش در راستای ترویج فرهنگ و آداب ملتش و غنا بخشیدن به هنرش از آرمانهای مقدس مردم افتخارآفرین این سرزمین بهره برد، از حقایق ناب دینی و قرآنی و تاریخی الهام گرفت و هرگز حدود و ثغور ملی و دینی مردم و کشورش را نادیده نگرفت و این از ویژگیهای یک هنرمند متعهد، اصیل، ملی و مردمی است که در عرصه زندگی واقعی و در صحنه هنر حرفهای مرحوم عاشیق علی علیزاده تجلی عینی یافته بود. کتاب حاضر (خاطیرلا منی: یاد کن مرا) مجموعه اشعار مرحوم عاشیق علی علیزاده، آینه اندیشه و آرزوهای بزرگ این هنرمند موسیقی اصیل آذربایجانی و بهترین گواه ادعای ماست و همانطور که اشاره شد زندهیاد عاشیق علی علاوه بر هنر و کلام عاشیقی، در هنر رفتاری و منش انسانی خود هم آنگونه بود که در این کتاب میبینیم.
اعتقاد به توحید و مبدأ و معاد در کلام او جلوهای درخشان و بنیادین دارد:
سنی نوردان خلق ائیلهییب او گؤزل پروردگار
عقل، شعور وئریب سنه، میزاندادیر هر نه وار
(ص 17)
اعتقاد به وجود مقدس پیامبر اکرم و اهل بیت آن حضرت صلواتاللَّه علیهم در اشعار عاشیق علی پرتو افکنده و عرض ارادت به اهل بیت )ع( در جای جای سرودههای عاشیق علی به چشم میخورد )ص 231 230 165 164 و ...( این عاشیق دلداده خاندان وحی در مقام توسل به ساحت قدسی امیرمؤمنان علی مرتضی )ع( میگوید:
بیر نظر قیل کیمسه سیزه مرتضی
سندن ساوای داده یئتن یوخ منه
کرم دریاسیسان، دینین ستونو
گوناهکارام، ستم اولوب چوخ منه
(ص91)
وطندوستی از موضوعات محوری است که در کلام عاشیقهای آذربایجان نمود بسیار بارزی داشته و دارد و اشعار مرحوم عاشیق علی، سرشار از حس وطنپروری است و اشعار متعددی را به این موضوع ملی و انسانی دینی اختصاص داده است:
افتخار یارادان غیرتلی وطن
باش اوجا یاشایان شهرتلی وطن
تورپاغی وقارلی، حؤرمتلی وطن
ملتیمین دوز ایمانی گؤزهلدی
(ص 40)
آنا تورپاغیما کج باخان بیلسین
بو اودلار یوردونون بیر اودویام من
چاپارام قایا تک کج خاینلاری
وطنیم شیریندیر، فرهادیام من
(ص 49)
او به عنوان یک هنرمند آگاه و متعهد کشورش، تمام ارزشهای وطنی و حافظ وطن را دوست میداشت و آنها را میستود که در این میان نقش بیبدیل نهاد انقلابی و مردمی "بسیج" را به مثابه یک واقعیت مبارک در راستای پاسداری از میهن اسلامی ایران میدید و در مقابل دشمنان خاماندیش به وجود بسیج افتخار و خود را بسیجی معرفی میکرد:
ایگید اؤلکهسیدیر بیلسین دوشمنلر
وطن قوروماغا گئییرم کفن
قوچاق اوغلانلاری دوروب کئشیکده
بسیج اؤلکهسینده بسیجم یئنه
(ص 41)
از دیدگاه اجتماعی و فرهنگی اگر به اشعار عاشیق علی علیزاده بنگریم، تنوع مضامین، غنای محتوا، تازگی موضوع و آیینه زمان بودن در سخن او بسیار چشمگیر است که کتاب "خاطیرلا منی" گواهی زنده بر این حقیقت میتواند باشد. سایر موضوعات انسانی، اخلاقی، اجتماعی، توصیف مناظر طبیعی و ... هم با دیدگاهی نو در شعر این هنرمند دیده میشود که همه آموزنده و تأثیرگذار است.
عاشیق علی علیزاده طی چندین سال متوالی با حوزه هنری و سایر نهادهای انقلابی، فرهنگی و هنری ارومیه همکاری مستمری داشت و از مهر ماه 1389 که "کانون عاشیقها" از سوی واحد موسیقی حوزه هنری استان آذربایجان غربی فعالیت هفتگی خود را بعد از ظهر دوشنبهها در ارومیه شروع کرد، حضور فعال مرحوم عاشیق علی علیزاده (اغلب به صورت شعرخوانی یا اجرای موسیقی) آن را پربارتر میساخت. حوزه هنری آذربایجان غربی با اظهار تأسف عمیق از فقدان این هنرمند بیادعا، مراتب سپاس خود را از انتشارات یاز (ناشر کتاب اشعار مرحوم عاشیق علی علیزاده) و از جناب بهرام اسدی (گردآورنده و تنظیمکننده آن) ابراز میکند و یاد و خاطره عاشیق علی علیزاده را گرامی میدارد و از خداوند متعال برای آن عزیز فقید رحمت واسعه آرزو میکند.
واحد آفرینشهای ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی
ارومیه 15خرداد 1391