خاری بولبول
اکبر حمیدی علیار
«خاری بولبول» طبیعتده
"خاری بولبول" شوشانین میللی سیموولودور. دونیانین هئچ بیر یئرینده راست گلینمهین خاری بولبول تانرینین آذربایجانا گؤندردیگی ان بؤیوک معجزهدیر. طبیعتین معجزهسیدیر. خاری بولبول سانکی گولون اوزرینه قونموش بولبولو خاطیرلادیر. بولبولون باغرینین آلتینداکی گول آل-قیرمیزی رنگه بویانیب. بو چیچکلر اساساً آلپ چمنلیگینده اولور. آران یئرده تئز سولسا دا داغلاردا اوزون مدّت قالیر.
«خاری بولبول» تاریخ و ادبیاتدا
وطن باغی آل-الواندیر.
یوخ ایچینده "خاری بولبول" ،
عؤمور سورمهلی دؤوراندیر،
سسین گلسین باری بولبول.
خاری بولبول حاقیندا بیر چوخ روایتلر موجوددور. بئله دئییرلر کی، قاراباغ خانی ابراهیمخانین قیزی «آغابهییم آغا»نی تهراندا یاشایان، قجر شاهلاریندان اولان فتحعلی شاها وئریرلر. او واخت خانلیقلار آراسیندا علاقهلر یاراتماق اوچون "نیکاح دیپلوماتییاسی" دئییلن قیز آل-وئریندن استفاده ائدیردیلر. آغابهییم آغا دا بئله بیر ازدواجین قوربانی اولموشدو. خان قیزی غوصهلنمهسین دئیه، شاهزاده سارایین یاخینلیغیندا اونون اوچون بیر وطن باغی سالدیرمیش، قاراباغ تورپاغینین یئتیردیگی بوتون آغاجلاردان، گول-چیچکلردن گتیریب همین باغدا اکدیرمیشدی. آما نه قدر ائدیبلرسه ده "خاری بولبول" گولونو عمله گتیره بیلمهییبلر. بو خلق ماهنیسی دا ائله او واختدان یارانیب، همین اووقاتا کؤکلهنیب. چوخ گومان کی بو ماهنی دا «عزیزینم قاراباغ/ شکی، شیروان،قاراباغ/ قوربت جنت اولسا دا/ یاددان چیخماز قاراباغ» بایاتیسینین شاعری، آدینی یوخاریدا چکدیگیمیز آغابهییم آغادان دیر.[1]
"خاری بولبول" طبیعته وئردیگی گؤزللیگی ایله یاناشی معالیجه اهمیتلی بیتگیدیر. "خاری بولبول"دن خلق طبابتینده مختلیف خستهلیکلرین معالیجهسینده ده گئنیش استیفاده ائدیلیر.
"خاری بولبول" خلقین یادداشیندا (افسانهلرده)
روایته گؤره بیر گون بولبول اؤز سئوگیلیسی گولون گؤروشونه گئتمک ایستهدیگی واخت برک کولک اسیر. کولهیین مقصدی گولو بولبولون گؤزلری قارشیسیندا آلچالتماق ایمیش.
کولک اؤز گوجونه، قوووهسینه حددیندن آرتیق اینانیرمیش. او اسنده، حرکته گلنده، عالمی توزاناغا بوروینده بوتون جانلیلار اونون قارشیسیندا اَییلرمیش. مقاویمت گؤسترمک ایستهینلری نئچه یئره شاخبوداق ائلهییب یئرله-یکسان ائدرمیش.
بیر گون کولک وار قوووهسیله اسیرمیش. نهنگ چینارلار، اوجا سرولر، سالخیم سؤیودلر اونون قارشیسیندا دؤنه-دؤنه اَییلیردیلر. یالنیز ظریف، گؤزل، عطیرلی گول کولهیین آزغینلیغینا، یئکهخانالیغینا تابع اولموردو. بونو گؤرن کولک حئیرته گلدی:
_ آی ظریف، آی ضعیف گول، سن هانسی جسارتله منه باش اَیمیرسن؟ سن بو گوجو هاردان آلیرسان؟
گول ایناملا جاواب وئردی:
_ محبتدن! محبتین گوجو یئنیلمز اولور. سئوهن ووقارلی اولور، او هئچ کسه باش اَیمک ایستهمیر. من بولبولو سئویرم. اونون صاف محبتی منی باش اَیمهیه قویماز.
-باخاریق! سن محبتینی سینا، من ده گوجومو…
کولک بو سؤزلری دئییب کوکرهدی. ائله بو واخت بولبول سئوگیلیسی گولون گؤروشونه گئدیردی. کولهیین غضبی یئره، گؤیه سیغمیردی. ظریف اوتلاردان توتموش فیل گؤودهلی آغاجلارا قدهر اونا باش اَییردی. آرتیق گول سون قوووهسینی توپلاییردی. اونون مقاویمتی توکنمهیه باشلاییردی. چونکی او، تک قالمیشدی. اگر بولبول یانیندا اولسایدی…
گول بیر یارپاق اَییلدی. کولک غلبهسیندن سئوینهرک داها برکدن اوغولدادی. بیر آز دا کئچهجک، کولک گولو اؤز گوجو ایله ایکیقات ائدهجکدی. بولبول اؤزونو واختیندا گولون هارایینا چاتدیریر. او، سینهسینی یاواش-یاواش اَییلن گولون کؤکسونه سؤیکهییر. کولک داها دا حددتلهنیر. بولبول گولون اَییلن قامتینی دوزلدیر. آنجاق گولون خاری (یعنی تیکانی) اونون سینهسینه سانجیلیر. بولبول محو اولور، گولو بیر آددیم بئله اَییلمهیه قویمور. ائله همین واختدان اؤزونو محبت اوغروندا فدا ائدن بولبولون آدی خاری بولبول قالیر. گول خاری بولبول گؤرکمینده گوللر آچیر. همین خاری بولبول گولو هئچ بیر قیزیلگول کولونا و گولونه بنزهمیر.
[1] -آغاباجی تخلصو ایله آذربایجان تورکجهسی و فارس دیللرینده شعرلر یازان آغابهییم آغا، قاراباغ خانی ابراهیم خلیلخانین قیزی و خورشیدبانو ناتوانین بیبیسیدیر. تخمیناً 1781-1780-نجی ایللرده پناهآباددا (ایندیکی شوشادا) آنادان اولموشدور. 1801-نجی ایلده ایران حکمداری فتحعلی شاها اره وئریلمیش و عمرونون سونونا کیمی وطن حسرتی، قوربت عذابی چکدیگی تهراندا یاشامیش، 1832-جی ایلده اورادا وفات ائتمیش و دارالایمان آدلاندیریلان قوم شهرینده دفن اولونموشدور.
منبع: «دنیز» هفته نامه سی، نؤمره 59 - نشر تاریخی 29 آبان 1393 - اورمیه شهری
مسئول کانون های فرهنگی مساجد آذربایجان غربی:
اهداف بعثت پیامبر اسلام (ص) و همه انبیاء با ظهور مهدی موعود (عج)
تحقق کامل خواهد یافت
سرویس فرهنگ: به گزارش خبرنگار "دنیز نیوز" حجت الاسلام محمدرضا بابازاده مسئول دبیرخانه کانون های فرهنگی مساجد استان آذربایجان غربی در مراسمی که از سوی کانون فرهنگی – هنری علامه مجلسی در مسجد شهدای علیار تشکیل یافته بود، ضمن تبریک عید مبعث و فرا رسیدن اعیاد شعبانیه، به بیان اوصاف پیامبر اسلام از دیدگاه قرآن کریم و سایر کتب آسمانی پرداخت و گفت: خداوند آخرین پیامبرش را در قرآن کریم و نیز در کتب مقدس سابق مثل تورات و انجیل واقعی، با صفات پسندیده و بی نظیری همچون حُسن خلق، مهربانی، رأفت، نوع دوستی و ... ستوده و آن حضرت را رحمت جهانیان "رحمه للعالمین" معرفی کرده است.
وی افزود: در تمام دوران تاریخ پیش از اسلام همه انبیای بزرگ، بعثت حضرت محمد (ص) به عنوان آخرین پیامبر بزرگ خدا را به امتهای پیشین مژده داده بودند هر چند خیلی از آنان به ویژه یهودیان به خاطر منافع مادی خود به ایشان ایمان نیاوردند، اما به گفته قرآن کریم آنان هنگام ظهور پیامبر آن حضرت را مثل فرزندان خود می شناختند و هیچ شکی نداشتند که این پیامبر همان است که تورات و انجیل توصیف و معرفی کرده و قرنها پیش آمدنش را مژده داده است.
این روحانی مسئول براساس احادیث معتبر، مقام و منزلت آخرین پیامبر خدا حضرت محمد (ص) را از مقام و مرتبت همه انبیای عظام والاتر و برتر دانست و افزود: تلاشهای پیامبر اسلام در راه ترویج دین خدا، به مراتب بیشتر و سنگین تر از زحمات سایر پیامبران خدا بوده است.
بابازاده با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم، ظهور آخرین منجی بشریت حضرت مهدی موعود (عج) را در امتداد بعثت آخرین رسول خدا محمد مصطفی (ص) دانست و گفت: بر اساس دلایل محکم دینی و اعتقادی و به اعتقاد همه مسلمانان، امام زمان(ع) از نسل پیامبر اسلام و فرزند بلافصل امام یازدهم حضرت امام حسن عسکری (ع) است و قرنهاست که جهانیان از فیض وجودی ایشان بهره مند می شوند و آن حضرت به اذن خدا ظهور، ظلم و جور را ریشه کن و جهان را سرشار ار عدل و قسط و امنیت و صلح و معنویت خواهد کرد.
مسئول کانون های فرهنگی مساجد آذربایجان غربی اتحاد پیروان ادیان آسمانی را در پرتو ظهور مهدی موعود ممکن دانست و تصریح کرد: اهداف بعثت پیامبر اسلام و همه پیامبران به واسطه حضرت صاحب الزمان (عج) در این عالم تحقق خواهد یافت و پیروان همه ادیان در سایه حاکمیت توحیدی و جهانشمول حضرت مهدی برادرانه متحد خواهند شد.
حجت الاسلام بابازاده در پایان بیانات خود ضمن تقدیر از تلاشهای حجت الاسلام فتحعلی فضلی امام جماعت مسجد شهدای علیار و مسئول کانون فرهنگی و هنری علامه مجلسی و همچنین تشکر از حُسن همکاری و همت هیئت امنای مسجد، این مسجد و کانون فرهنگی آن را در برگزاری برنامه های متنوع فرهنگی و دینی از مساجد و کانونهای فعال ارومیه دانست.
بر پایه همین گزارش در پایان این مراسم علی سیفی از مداحان اهل بیت (ع) به مداحی و ثناخوانی در ستایش و فضایل پیامبر اکرم و خاندان پاک ایشان پرداخت. آنگاه به قید قرعه هدایایی به شرکت کنندگان مراسم اهدا گردید که اهدای کتابهای مفید اخلاقی و دینی از هدایای این مراسم بود.
گفتنی است "مسجد شهدای علیار" در سال 1372 با کمکها و مساعدتهای مردمی اهالی روستای تاریخی "علیار" (مقیم ارومیه) و بسیاری از اهالی خیابان علامه مجلسی و به همت حجت الاسلام سید علی اکبر حسینی لیلابی نخستین امام جماعت مسجد، در این خیابان که از محلات محروم و حاشیه شهر بود، احداث شد و به یاد پانزده شهید علیاری دوران دفاع مقدس به نام "مسجد شهدای علیار" نامگذاری گردید. کانون فرهنگی و هنری علامه مجلسی هم از چند سال پیش به کوشش حجت الاسلام فضلی امام جماعت فعلی مسجد تأسیس گردیده و فعالیت دارد.