کتاب «حدیقةالسعداء» حکیم فضولی بغدادی
در حوزه هنری آذربایجان غربی بازخوانی شد
مصطفی قلیزاده علیار در این برنامه با اشاره به تألیفات ملامحمدفضولی بغدادی، آثار این شاعر و اندیشمند بزرگ شیعه را به عنوان یکی از وزین ترین و باشکوه ترین آثار در حوزه ادبیات دینی و عرفانی بیان کرد و بر آشنایی و معرفی آثار فضولی بغدادی به نسل کنونی جامعه تاکید کرد. قلیزاده علیار در بازخوانی بخشی از کتاب مقتل حدیقة السعدا ضمن شرح لغات، اشارات، تفسیر معانی جملات و معرفی برخی از اسامی ذکر شده در این مقتل، بر زیبایی و شیوایی نثر این اثر به عنوان نخستین کتاب مقتل به زبان ترکی آذربایجانی تأکید کرد. مسئول واحد آفرینشهای ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی افزود: حدیقة السعداء نخستین کتاب مقتل به زبان ترکی آذربایجانی است که بعدها نویسندگان آذربایجانی به پیروی از فضولی چندین مقتل را خلق کرده اند که کتاب «سحاب الدموع» از ملا محمد نخجوانی (قرن 14 هجری) یکی از بهترین این آثار است. وی خاطرنشان کرد: از حدیقةالسعداء که در قرن 10 هجری تالیف شده، امروز چندین نسخه خطی در کتابخانه های دنیا وجود دارد که شاید بهترین آنها نسخه پاریس باشد که در سال1181 هجری کتابت شده و دارای نقاشی های مینیاتور زیبا و منحصر بفردی است. منبع: سایت حوزه هنری آذربایجان غربی Arturmia و هفته نامه «دنیز»، شماره 18 مورخ 97/7/19 |
گفتنی است محفل فضولی خوانی در حوزه هنریآذربایجان غربی در ارومیه از روز دوشنبه 17 مهر 1397 به مدیریت مصطفی قلیزاده علیار شروع شد و هر ماه دو جلسه روزهای سه شنبه یه هفته در میان، ادامه یافت و در طول یک سال 22 جلسه برگزار شد که به خوانش و شرح غزلهای ترکی و گاه فارسی فضولی اختصاص داشت و در سال دوم هم ادامه دارد |
فاطمه زهرا (س) الگوی کامل زندگی
برای همه مسلمانان و غیر مسلمانان است
گزارشی از عصر شعر و موسیقی «ریحانه آفرینش» در ارومیه
به مناسبت ایام ولادت مادر خوبیها حضرت فاطمه زهرا (س) و سلاله پاکش امام خمینی(ره) مراسم عصر شعر و موسیقی با عنوان «ریحانه آفرینش» در ارومیه برگزار شد.
در این مراسم که به همت واحد آفرینش های ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی برگزار شد، اهالی ادب، هنر و رسانه حضور داشتند.
حضور نمایندگان رسانه های خبری اعم از تصویری و نوشتاری در این ویژه برنامه حکایت از توجه وِیژه و خاص حوزه هنری استان به مقام والای مادر و پاسداشت از زحمات همسران ایران زمین است.
در این مراسم 20 شاعر ارومیه ای اشعار خود را به سه زبان ترکی، فارسی و کردی قرائت کردند ازجمله محمد میلانی، فضه جوادی، محمد صفری، یاسین حاجی زاده، غلامرضا دانش فروز، رویا خادم بالقچی، کامران امیری، علی شجاع، تبسم شدتی، مینا ماهوتی، سید حیدرعلی آران، احد افخمی نیا، سید نعیم موسوی، باباعلی جوانمرد و ...؛ همچنین اجرای موسیقی عاشیقی عرفانی در مدح اهل بیت (ع) توسط هنرمند سرشناس عاشیق رضا پوینده از دیگر بخشهای این مراسم بود.
تجلیل از اعضای کانون شعر و ادب و محفل فضولی خوانی حوزه هنری از دیگر بخشهای این مراسم بود که طی آن از «بهمن بهرام پور» نویسنده کتاب «حجاب»؛ «یاسمن بهرام پور» نویسنده کتاب «ویژگی حضرت فاطمه (س) و رشادت زینب کبری»؛ داریوش علیزاده مسوول کانون عاشیقها، معصومه آذری عضو محفل فضولی خوانی، خانم پارسایی مهر شاعر، شاعره خردسال مهدیس نجفی و تعدادی از اصحاب رسانه همکار با واحد ادبیات حوزه هنری، از جمله حسین علیزاده، محمد عبدالعلی زاده، حمید یوسف زاده، تجلیل به عمل آمد.
حضرت فاطمه( س) الگویی کامل برای مسلمانان و غیرمسلمانان است
مسوول واحد آفرینش های ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی گفت: حضرت فاطمه( س) الگوی کامل برای همه مسلمانان و حتی غیرمسلمانان است.
مصطفی قلیزاده علیار اظهار داشت: حضرت فاطمه(س) تربیت شده مکتب پیامبر (ص) و یک اسوه به تمام معنا در عرصه انسان دوستی، انسان پروری، عشق و عبادت به خدا، خدمت به مردم، عفاف و پاکدامنی، خانه داری و تربیت فرزند و ...است.
وی افزود: امروز الگوی تمامی مردان و زنان جهان حتی غیر مسلمانان می تواند حضرت زهرا (س) باشد.
قلیزاده علیار اضافه کرد: محبت به اهل بیت (ع) مربوط به تمامی مسلمانان جهان چه شیعه و چه سنی است.
مسوول واحد آفرینش های ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی تصریح کرد: ترویج فرهنگ همه ارزش ها به خوبی در زندگی حضرت زهرا (س) دیده می شود و همگان باید از این سبک زندگی الگو بگیرند.
وی با بیان اینکه حضرت فاظمه زهرا (س) خود یک شاعر بود، اذعان کرد: در رابطه با فصاحت و بلاغت حضرت فاطمه زهرا(س) مستندات زیادی در منابع تاریخی و حدیثی وجود دارد و این فرصتی است که شاعران می توانند بهره لازم را ببرند.
قلیزاده علیار با بیان اینکه امروز ما بیش از هر زمانی به این الگو در میان مردم خود نیاز داریم، ادامه داد: حضرت فاطمه(س) تمام هستی خود را در راه دفاع از حریم ولایت و ولی زمان خود از دست داد و توانسته است با حمایت ها و روشنگری های خود، در کنار حضرت علی(ع) بعد از پیامبر، پرچم اسلام و شیعه را سرافراز نگه دارد.
میهمان ویژه این مراسم نویسنده و مترجم سنی مذهب از کشور ترکیه بود؛ «اسماعیل بندی دریا» کتاب زندگی چهارده معصوم و حضرت فاطمه (س) را به ترکی استانبولی به رشته تحریر درآورده و دهها کتاب در موضوع تاریخ و معارف اسلامی را از فارسی به ترکی ترجمه کرده است. وی به عنوان دیگر سخنران مراسم پشت تریبون رفت و سخنان خود را با شعری در وصف حضرت فاطمه (س) شروع کرد.
مکتب کربلا حاصل تربیت حضرت فاطمه (س) است
این نویسنده و مترجم ترک گفت: مکتب کربلا حاصل تربیت حضرت فاطمه (س) است.
بندی دریا اظهار داشت: من با کتاب «فاطمه، فاطمه است» از دکتر علی شریعتی حضرت فاطمه (س) و شخصیت او را بیشتر شناختم و اینکه چرا قبر یگانه فرزند پیامبر اسلام ناشناخته مانده است!
وی افزود: فاطمه زهرا (س) علاوه بر دخت رسول الله (ص)، همسر حضرت علی(ع) و مادر امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) بودن که الگوی همه دختران و زنان و مادران مسلمان است؛ خودش یک انسان کامل الهی و نمونه بود که بر قله های بلندی از انسانیت گام گذاشته بود.
این نویسنده و مترجم ترکیه ای اضافه کرد: متعجم از اینکه چرا در صلوات فرستادن شیعه و سنی تفاوت وجود دارد در حالی که صدها سال پیش در حکومت عثمانی های سنی مذهب ما در اراضی ترکیه امروز و دیگر قلمرو حاکمیت عثمانی صلوات واحد بود و گفته می شد «الهم صل علی محمد و آل محمد»!
بندی دریا همچنین ضمن یادآور شدن همزمانی این ایام خجسته با زادروز رهبر فقید انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) و گرامیداشت این روز مهم با ذکر خاطراتی از امام راحل از زبان دختر ایشان، از امام خمینی به عنوان انسان بزرگی یاد کرد که با علم، ایمان، عرفان و اعتقاد منشأ تحولی عظیم در دنیا شد.
وی در ادامه سخنانش ولادت بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران؛ امام خمینی(ره) را به مردم ایران تبریک گفت.
حضرت فاطمه (س) مادر شیعه و سنی است
معاون تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی نیز در این مراسم گفت: حضرت فاطمه (س) مادر همه مسلمانان شیعه و سنی و نقطه مشترک اتحاد مسلمانان جهان است.
حجت الاسلام رامین حسینی اظهار داشت: کمالات حضرت فاطمه (س) ایشان را به الگوی مشترک زنان و مردان شیعه و سنی تبدیل کرده است.
وی افزود: این بانوی بزرگوار در ایفای نقش فرزندی برای پیامبر اسلام (ص)، در ایفای نقش همسرداری برای امام علی (ع) و نیز در ایفای نقش مادری برای اهل بیت پیامبر اسلام (ص) الگو و اسوه ای حسنه برای تمام بانوان هستند.
حسینی با بیان اینکه شخصیت و ویژگی های اخلاقی حضرت فاطمه (س) غیرقابل توصیف است، اضافه کرد: فاطمه زهرا (س) دارای شخصیتی بزرگ بوده و همگان بر عظمت این شخصیت و بزرگواری آن بانو و همچنین ویژگیهای بسیار مهم و منحصر به فرد وی اعتقاد دارند.
معاون تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی تصریح کرد: حضرت فاطمه (سلام الله علیها) تجسم همه ارزشها و زیباییهای معنوی است و همه هنرها از جمله فیلم، شعر و ...در برابر عظمت ایشان و فرزندانش ائمه اطهار زانو زده اند.
وی در ادامه گفت: مادران شهدا با تأسی از حضرت زهرا (س) فرزندان خود را برای حضور در عرصههای دفاعمقدس آماده کردند، لذا امروز مادران شهدا به عنوان نمونههای واقعی پیروان حضرت زهرا (س) هستند.
حسینی با بیان اینکه باید کلمه مقدس مادر را در جامعه ارج نهیم، خاطرنشان کرد: دسیسه غرب کمرنگ کردن واژه مادری برای ما است، اگر کشوری بخواهد تحت ظلم غرب قرار گیرد به طورقطع باید خانوادههای آن متزلزل شود و این اتفاق زمانی رخ میدهد که ارزش و جایگاه مادری در خانواده تنزل پیدا کرده یا از بین برود.
معاون تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی در خصوص ارزش و اهمیت جایگاه مادری برای زنان، گفت: جایگاه زن در خانواده اهمیت بسیار بالایی دارد که با کمارزش جلوه دادن آن به طورقطع جامعه بیشترین صدمه و خسارت را خواهد دید.
گفتنی است در برپایی این مراسم ادبی – هنری، اداره کل تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی، اداره تبلیغات اسلامی شهرستان ارومیه، سازمان بسیج هنرمندان با حوزه هنری استان مشارکت داشتند.
ششمین جلسه محفل فضولی خوانی در ارومیه برپا گردید
ششمین جلسه «محفل فضولی خوانی» و خوانش اشعار ترکی ملا محمد فضولی بغدادی شاعر و عارف شیعی قرن دهم هجری رو سه سه شنبه 5 دی ماه سال جاری در حوزه هنری آذربایجان غربی برگزار شد.
ششمین جلسه «محفل فضولی خوانی» در حوزه هنری آذربایجان غربی برگزار شد
ششمین جلسه «محفل فضولی خوانی» و خوانش اشعار ترکی ملا محمد فضولی بغدادی شاعر و عارف شیعی قرن دهم هجری روز سه شنبه 5 دی ماه سال جاری در حوزه هنری آذربایجان غربی برگزار شد.
در این نشست ادبی که با حضور بیش از 20 نفر از شعرا و ادبا و فضولیپژوهان ارومیه برگزار گردید، مسئول واحد ادبیات حوزه هنری در ابتدای این محفل گفت: حکیم ملا محمد فضولی به سه زبان فارسی و ترکی و عربی شعر سروده و آثاری علمی و دینی و تاریخی زیادی به نظم و نثر از خود به یادگار گذاشته که امروز هم مورد استفاده اهل دانش و عرفان و ادبیات است.
مصطفی قلیزاده علیار تاکید کرد: فضولی با توجه به وسعت اندیشه انسانی و اسلامی و عرفانی و اجتماعی و سه زبانه بودن آثارش، میتواند مهمترین عامل اتحاد اقوام مسلمان در جهان باشد ولی متاسفانه مغفول مانده و یا مصادره به مطلوب گروههای قومیتگرا شده است.
وی افزود: امروز لازم و ضروری است نسل جدید شعرا و ادبا و اندیشمندان، با زبان شعری و سبک سخنوری و اندیشههای والای الهی و انسانی و جهانی فضولی آشنا شوند و به همین خاطر است که ما محفل فضولیخوانی را در حوزه هنری آذربایجان غربی در ارومیه برپا کردیم و هر دو هفته یک بار برگزار و سعی می کنیم با خوانش صحیح اشعار این شاعر عارف و بزرگ، به شکل کارگاهی به مفاهیم و تفسیر آن در حد توان با استفاده از کارشناسان و فضولیپژوهان بپردازیم.
در ادامه این برنامه «بهرام اسدی» شاعر، فضولی پژوه و ناشر دیوان فضولی در ارومیه، ضمن توضیح یکی از غزلیات عرفانی و توحیدی فضولی، دو مورد از تضمینات خود از اشعار فضولی را برای حاضران قرائت کرد.
همچنین استاد «غلامرضا دانشفروز »از شاعران پیشکسوت ارومیه شعری را در مدح فضولی خواند و شاعران حاضر در جلسه نیز از جمله رضا خسروی، معصومه آذری، فضه جوادی، میرشاهین هاشمی، اتابک تیموری، مرتضی مجربنیا، امین گنجپرور، میرتیمور جامعی، علی رشتبر، فرشاد نیکنام، امین نظرزاده، عسگر محمدی و ... اشعاری از فضولی را قرائت کردند.
در پایان این مراسم مهمان ویژه این محفل، «شاهرخ نخعی » از شهرستان تبریز ضمن قرائت دو غزل از فضولی، سردیس این شاعر توانا و اندیشمند را به محفل فضولیخوانی اهدا کرد.
حکیم ملا محمد فضولی، شاعر و اندیشمند متفکر و شاعر سه زبانهای است که تأثیر عمیقی در تاریخ ادبیات ترکی و عربی و فارسی بر جای نهاده است. نام او محمد، پدرش ملا سلیمان مفتی بوده است. بی شک او بزرگترین شاعر ترکی زبان تاریخ است و علاوه بر دیوان جداگانه غزلیات و قصاید و قطعات فارسی و ترکی و عربی، شاهکارهایی مثل «حدیقة السعداء» و «لیلی و مجنون» از آثار برجسته و فاخر او به زبان ترکی است.
منبع: دوهفته«دنیز»، شماره 114
یاد علمدار شعر آذربایجان در ارومیه گرامی داشته شد
طی مراسمی از سوی واحد آفرینش های ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی یاد حاج علمدار ماهر شاعر فقید اهل بیت (ع)، فضولی شناس برجسته و غزلسرای مشهور جمهوری آذربایجان گرامی داشته شد.
به گزارش «سایت دنیزنیوز» از ارومیه، در این مراسم که عصر روز چهارشنبه 7 اسفند، با حضور ده ها نفر از شعرا، نویسندگان،اصحاب رسانه استان و علاقمندان تشکیل شده بود، مصطفی قلیزاده علیار از دوستان دیرین حاج علمدار با اشاره به جایگاه ادبی حاج علمدار، گفت: مرحوم حاج علمدار ماهر پلی میان نسل گذشته و حال شاعران آذربایجان بود و با آثار شاعران کلاسیک از جمله فضولی و سید عظیم شیروانی به خوبی آشنایی داشت و خود نیز آثاری ارزشمند به این گنجینه گران ارج ادبی افزود.
وی خاطرنشان ساخت: حاج علمدار به عنوان یک شاعر متدین و آگاه از مبانی دینی در جمهوری آذربایجان ادبیات آئینی اهل بیت (ع) خصوصاً شعر شیعی انتظار فرج را با مفاهیمی نو و اجتماعی وارد مرحله جدیدی کرد و شاعرانی را هم در این مسیر تربیت نمود.
مسئول واحد آفرینش های ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی، حاج علمدار را شاعر متعهد و آگاه زمان خواند و گفت: علمدار ماهر در موضوعات اجتماعی، دینی و وطنی و عرفانی و جهان اسلام، اشعار زیادی سروده و موضع خود را اعلام کرده، که نمونه آن هم سرودن شعری در سوگ امام خمینی معمار انقلای اسلامی ایران به عنوان رهبر بیداری اسلامی است.
قلیزاده علیار با ذکر خاطراتی چند از حاج علمدار، گفت: او با بسیاری از شاعران ایران در اردبیل و تهران و تبریز و خصوصاً ارومیه رابطه دوستی داشت و از شرکت کنندگان در شعر ترکی رضوی ارومیه بود.
حمید واحدی شاعر شناخته شده ارومیه و از دوستان علمدار ماهر نیز در این مراسم با تجلیل از مقام ادبی وی، گفت: هم شعر و هم شخصیت علمدار ماهر تأثیرگذار و خود نیز انسانی دوست داشتنی بود.
واحدی با بیان خاطراتی از علمدار ماهر، به قرائت شعری از آن شاعر فقید پرداخت و افزود: امیدواریم کتاب شرح غزلیات فضولی به قلم مرحوم حاج علمدار در ایران هم با الفبای فارسی چاپ شود تا مورد استفاده عموم علاقمندان قرار بگیرد.
در این مراسم تعدادی از شاعران به قرائت اشعار خویش پرداختند از جمله: ویدا افضلی، سید حیدرعلی آران، مهدی دهقان، امین گنج پرور، غلامرضا دانش فروز، ویدا کبیری، علی محمدیان، علی شجاع، سیروس فرجی نژاد، غلامعلی کریمی و...
گفتنی است گزارش تفصیلی این مراسم متعاقباً منتشر خواهد شد.
|
شاعر واقف محمداف
حیاتی و شعری
واقف محمداف 1948-جی ایلده آذربایجانین نخجوان مختار جمهوریتینین «صدرک» کندینده آنادان اولوب. آذر بایجان ژورنالیستلر بیرلیگینین عضوو (1992)، آذربایجان یازیچیلار بیرلیگینین عضوو (1995)، آوراسیا یازارلار بیرلی گینین عضوو، تاریخ علملری دوکتورو، و 1998-جی ایلدن نخجوان دولت دانشگاهینین «غیرت نشریاتی» مدیریدیر. 30 جلده یاخین کتابین نشر اولوب. شعرلری آذربایجانداندان علاوه خارجی اؤلکهلرده او جملهدن ایران، تورکیه، روسیه، اوکراین، اوزبکستان، آلمان، آمریکا، پاکستاندا و ... چاپ و نشر ائدیلیب. اؤزبکستاندا کئچیریلن «داشکند ترانهسی» بینالخلق شعر مسابقهسینین غالبی اولموش(1983)، یونسکو خطی ایله بغداددا کئچیریلن فضولی گونلرینده (1994)، تورکیهده کئچیریلن دهده قورقود کولتور صنعت شؤلهنینده (2001)، تهران و تبریزده کئچیریلن شهریار گونلرینده و دونیانین بیر چوخ بین الخلق بدیعی ادبیات تدبیرلرینده بیر شاعر و ادبیاتشناس کیمی فعال اشتراکی اولموشدور. بو فعالیتلر و اثرلرین صاحبی، بوتون آذربایجاندا و بیر چوخ اؤلکهلرده شاعر سیماسیندا تانینان واقف محمداف، چوخ مهربان، انسانسئور، خیرخواه و حقیقی بیر انساندیر.
پاییز نغمهسی
سن منیم عؤمرومون پاییز نغمهسی
منیم پاییزیمدا آچان چیچکسن.
سن منیم دونیامین بایاتی سسی،
کؤورهکسن، ظریفسن، تنهاسان، تکسن.
سن ائله یاغیشسان بیر دفعه یاغسان
قورویان بولاغین بوتاسی چیخار.
سن ائله گؤزهلسن بیر دفعه باخسان
سنین باخیشینین خاطاسی چیخار!
سن ائله گولسن کی، تیکانلارین وار
هر گؤرهن عطرینی اییلهیه بیلمز.
سن ائله چایسان کی، قوپسا توفانلار
سنی اؤز مجراندان ائیلهیه بیلمز.
سن ائله باغچاسان بَهَـر، باریندا
طعنهلی بیر سؤزدن سارالار، سولار
سن ائله اوجاقسان، قیشین قاریندا
قلبینین اودونا ایسینمک اولار.
سن ائله سماسان، اوفوقلرینده
گونشین، اولدوزون، آیین وار سنین.
سن ائله دونیاسان سرّین درینده
باهارین، پاییزین، یایین وار سنین.
تخت جمشید
حیرتلندیم حضوروندا دوراندا
تخت جمشید، داشا دؤنموش معجزه
داش یادداشین چؤزهلهدی بیر آندا
مین ایللردن صحبت آچدی او بیزه.
تخت جمشید تختی- تاجی دئوریلن
جمشید شاهین امضاسیمی؟ ایزیمی؟
تخت جمشید اولیایا چئوریلن
انسالارین بیزه چاتان سؤزومو؟
اونودولوب ریا، پیسلیک، خیانت،
تخت جمشید تاریخین داش حیرتی.
تخت جمشید، وقار، دؤزوم، دیانت
کئچمیشلرین بیزه چاتان غیرتی!
شیراز/ 2011
منبع: «دنیز» نشریهسی، شماره 42