محفل عاشقان- 2
دوشنبه 12 اردیبهشت 90، بعد از ظهر، سالن «صفی الدین اورموی» حوزه هنری آذربایجان غربی، شهر ارومیه، خیابان شهید امینی. سالن نیمه پر است از عاشیق های ارومیه و جمعی از علاقمندان موسیقی مردمی آذربایجان، حدود 60 نفر می شود. داریوش علیزاده مسؤول واحد موسیقی حوزه هنری و مصطفی قلیزاده علیار مسؤول واحد آفرینشهای ادبی حوزه هنری پشت تریبون قرار می گیرند. قلیزاده علیار آغاز هفته بزرگداشت مقام معلم را به همه معلمان کشور تبریک می گوید و نقش دانشمند و قیلسوف بزرگ اسلامی شهید مرتضی مطهری را در تبیین اندیشه های حیاتی، اجتماعی و فلسفی اسلام در دوران معاصر ، جهانی و تأثیر گذار می خواند.
داریوش علیزاده یادآور می شود که تنی چند از عاشیقهای استاد ارومیه ( عاشیق دهقان، عاشیق بولوت، عاشیق قربان، عاشیق هدایت)هفته پیش در باکو به اجرای برنامه پرداختند که به طور مستقیم پخش شد. این حرکت نشان می دهد که امروز دنیای موسیقی به عاشیقهای ارومیه توجه می کند و این رویداد در تاریخ مکتب ارومیه بسیار مهم است.
هنرمند جوان عاشیق غلامرضا علیزاده نخستین دو عاشیق این هفته کانون عاشیق هاست که ابتدا شعری از میر علی وکیلی اردبیلی می خواند. آنگاه آهنگ دلنشین و حماسی« عاشیق حسینی» را به سبک مکتب قره داغ می نوازد و از «عاشیق شمشیر» می خواند:
اوغول دئییم سنه اولسون امانت/ ازل بو زماندان اؤزونو گؤزله/ آتانین سؤزلرین ائیله نصیحت/ یاخشی اول، یاماندان اؤزونو گؤزله - نامرد الی شمشیر توتسا ائندیره ر/ اوزده گولر چراغینی سؤندوره ر/ حیله قورار یاد آتینا میندیره ر/ خام اولما، یاماندان اؤزونو گؤزله.
بعد با آهنگ «ایران گرایلیسی» می خواند:
نانجیبه بئل باغلاما/ قارا پولا ساتار سنی/ خوش گونونده جان جان دئیر/ یامان گونده آتار سنی.
غلامرضا علیزاده خوب می خواند و ساز را خوبتر می نوازد، در عین حال در حال تجربه اندوزی است و بی شک آینده ای موفق دارد.
استاد محمود صادقپور «شامی» از شعرای مشهور ارومیه دعوت به شعر خوانی می شود. شامی شعری از زلیمخان (سلیم خان) یعقوب و بعد شعری از خود – هر دو تغزل آمیز - می خواند که به نظر می رسید شعر شامی شاعرانه تر بود.
عاشیق نباتعلی علیزاده با آهنگ « همدان گرایلیسی» در مقابل حاضران قرار می گیرد و با صدای رسا و حماسی اش می خواند: چرخین دؤنسون زمان سنین/ قسمت ائتدین نه لر منه/ گؤر نئجه درده دوشموشم/ گولور دیوانه لر منه.
بعد از آن با آهنگ « تره کمه» می خواند: قاصد کئدر اولسان شهر اصفهانا/ یئتیر بو نامه می یاره بزیرگان/ گذارمیز دوشوب چؤل همدانا / یازسین آل اوستوندن قاره بزیرگان.
برنامه دعدی معرفی « دنیای عاشیق ها» ( عاشیقلار دونیاسی) است که داریوش علیزاده با همکاری امین عزتی (تصویربردار) این کار را انجام می دهد و «عاشیک محزون شریف» از ترکیه را با صدا و تصاویر وی معرفی می کند که در سال 2002 درگذشته و از علوی های بکتاشیه ترکیه بود.
بابا علی جوانمرد شعری تقدیم به ساحت حضرت فاطمه زهرا (س) و شعری در موضوع بیداری امت اسلامی می خواند: ... بو گون عالمده بوتون خلق مسلمان اویانیر
غلامرضا علیزاده در نوبت دوم با آهنگ « هجران کریمی» جلو می آید و در کنار پدرش عاشیق علی علیزاده قرار می گیرد. پسر ساز می نوازد و پدر شعر تجنیس را دیکلمه وار می خواند. بعد غلامرضا « ترسی گرایلی» می زند و شعر می خواند. عاشیق صبور شریفی شعری در تعظیم مقام معلم تقدیم می کند: قلم عاجز قالیر وصفینی یازسین/ گؤزومون قاراسی، آغی معلم ....
عاشیق نباتعلی علیزاده در نوبت دوم با صدای پرطنین خود در آهنگ « مسلمان کشوولوسو» ( مسلمان کشکولی) می خواند و در پایان دستان.
امروز هم محفل عاشقان خوب بود جماعت را بر سر شور و حال آورد
گزارش از: مصطفی قلیزاده
(منبع:پایگاه اطلاع رسانی حوزه هنری آذربایجان غربیwww.arturmia.ir ؛ و هفته نامه آراز آذربایجان، شماره 208 ، مورخ 18/2/90 )
محفل عاشقان -1
کانون عاشیق های واحد موسیقی حوزه هنری آذربایجان غربی، فعالیت هفتگی و مستمر خود را با حضور عاشیق های استان، از روز دوشنبه 26 مهر 1389 در ارومیه آغاز کرد و به طور هفتگی در سالن صفی الدین اورموی حوزه هنری تداوم بخشید. در هر برنامه هفتگی معمولاً دو عاشیق، هر کدام در دو نوبت اجرای مویسقی داشتند و برخی مباحث نظری هم در باب هنر عاشیقی آذربایجان توسط اساتید فن مطرح و زندگی و ارثیه هنری اساتید گذشته و همچنین آثار برتر عرصه عاشیقی برای حاضران معرفی می شد و اغلب دو – سه نفر از شاعران نیز اشعار خود را قرائت می کردند. عاشیق علی کریمی قره آغاجی ( کارشناس امور هنر عاشیقی) و مصطفی قلیزاده علیار ( کارشناس امور شعر و هنر عاشیقی) دو مجری دائمی این کانون هستند. به گفته داریوش علیزاده کارشناس امور موسیقی و مسئول واحد موسیقی حوزه هنری استان: هدف اصلی از فعالیت کانون عاشیق ها، آشتا ساختن بیشتر نسل جوان با هنر عاشیقی، انسجام بخشیدن به فعالیت های این قشر از هنرمندان مردمی استان، ارتقا دادن به آن و معرفی بیشتر «مکتب ارومیه» در هنر عاشیقی است که عرفاتی ترین شاخه موسیقی آذربایجانی است ولی متأسفانه مجهول مانده است.
کانون عاشیق ها که به صورت محفل هفتگی برگزار می شود، محفل 20 خود را روز دوشنبه29 فروردین 1390 برپا نمود. در این محفل هنری که حدود 60 نفر از عاشیق ها و شاعران و علاقمندان از مرد و زن و پیشکسوت و جوان شرکت داشتند، ابتدا قلیزاده علیار ضمن تبریک روز ارتش، مطالبی در باره نوآوری در هنر عاشیقی مطرح کرد و متذکر شد: «اگر عاشیق ها به فکر ابتکار و نوآوری در شعر عاشیقی و آهنگهای عاشیقی نباشند و فقط به تقلید اساتید گذشته بپردازند، نمی توانند در زمانه خود و آینده ثأتیر گذار باشند».
هنرمند توانا عاشیق شناخته شده «قربان پور ولی علیار» نخستین عاشیق بود که در نوبت اول خود به اجرای دو آهنگ : « «نخجوانی» و «روحانی» همراه با شعر پرداخت . وی یاد آور شد که مجموع آهنگهای عاشیقی آذربایجان از نظر محتوا و جانمایه درونی به چهار دسته تقسیم می شود: شاد (گؤزللمه)، حماسی (قهرمانلیق)، حزین (غم آهنگ) و عرفانی (الهی).
بهرام اسدی شاعر، نویسنده، ناشر و معلم، دو شعر برای حاضران تقدیم کرد: کؤنول هر کیمسه یه دئمه سرینی/ قلبینده امانت وار اولماز، اولماز
دومین عاشیق « نور الدین علیزاده» بود که در نوبت اول خود با آهنگ همدان گرایلیسی برای حاضران خواند: اول، اول بو دونیایه/ آدم ایله حوا گلدی/ امر اولوندو الهی دن / یئره آبرو، حیا گلدی/ یاخشی اولار خاصلار خاصی/ سیلکینر کؤنلومون پاسی/ بهشت اعلی لباسی/ فاطمه زهرایه گلدی.... .... اشعار ظاهراً از خسته قاسم بود.
«سهند پور ولی علیار» فرزند عاشیق قربان، نوازنده جوان و توانمند و «احمد اسدی» – فرزند بهرام اسدی - دیگر نوازنده ساز عاشیقی، دو نفره با هم به اجرای برنامه پرداختند، سهند نواخت و احمد به قرائت شعری از خود پرداخت و هر دو مورد تشویق گرم حاضران قرار گرفتند. درگاهقلی عطارد شعری از خود در مایه های عرفانی از نوع شعر عاشیقی خواند. عاشیق قربان پور ولی در نوبت دوم با آهنگ « قره باغ شکسته سی» خواند و ذوق و حالی به محفل بخشید. عاشیق علی کریمی قره آغاجی مطالبی را در روش ارشاد معنوی عاشیق های استاد گذشته بیان کرد و گفت:« ارشاد دینی و معنوی از عمده کارهای هنری عاشیق ها بود و شایسته است ما عاشیق ها همین سنت حسنه را همچنان ادامه دهیم». این عاشیق در ادامه بیاناتش فضائلی از حضرت فاطمه زهرا (س) را ذکر کرد و گفت: « باید این فضایل الهی را در هنر خود منتشر نماییم».
داریوش علیزاده و امین عزتی (مسئول واحد سمعی و بصری حوزه هنری) به معرفی تصویری و صوتی «عاشیق ویصل شاطر اوغلو» از هنرمندان بنام و عارف مشرب عرصه عاشیقی از ترکیه پرداختند و علیزاده شمه ای از زندگی و فعالیت عاشیق ویصل را برای حاضران بیان کرد.
عاشیق نور الدین علیزاده نوبت دوم خود را هم اجرا نمود و در پایان عاشیق علی عابدینی یکانی یک شعر در فضایل حضرت فاطمه زهرا (س) و یک شعر در موضوع اوضاع اسفناک جهان اسلام خواند که آمریکا و استکبار غرب آتشی در ممالک اسلامی بر افروخته اند و مسلمان کشی می کنند. شعر خوانی عاشیق علی عابدینی به صورت دکلمه و همراه با نوای ساز عاشیق قربان بود که شور و حالی به محفل دادَ
دومین محفل هفتگی کانون عاشیقهای آذربایجان در ارومیه بعد از ظهر دیروز دوشنبه سوم آبان 89 در حوزه هنری آذربایجان غربی برپا شد.معلوم می شود درفاصله یک هفته گشته که از افتتاح آن می گذرد موضوع در میان عاشیقها گشته و به گوش اکثر اصحاب این هنر مردمی وموسیقی اصیل عرفانی رسیده و با استقبال ایشان و دیگر علاقمندان این هنر روبرو شده است؛ گویی عاشیقها نبود سرپناهی را با جان و دل حس می کرده اند و علی رغم بی خیالی و بی مسئولیتی به اصطلاح مسئولان امر فرهنگ و هنر در این خطه از ایران عزیز که از خاستگاههای هنر عاشیقی است، گوش به زنگ بوده اند که بالاخره چنین خبری را بشنوند و اکنون که حوزه هنری در ارومیه این گام را – هرچند دیرتر!- برداشته، اما لااقل موجب شادی این گروه هنر سالم و مردمی شده، لازم است برای سر و سامان دادن به امور عاشیقها و حفظ و گسترش هنر ایشان گامهایی اساسی تر برداشته و برنامه هایی مفید تر و ملی تر در عمق بخشیدن به این هنر طرح ریزی شود و امید است با هم فکری کارشناسان امر این آرزو تحقق پذیرد. این هم شایان ذکر است که هنر عاشیقهای ارومیه « مکتب ارومیه» را تشکیل می دهد که متأسفانه تاکنون بنا به عللی مغفول واقع شده هم در داخل ایران و هم در خارج به ویژه در جمهوری آذربایجان که خود را مسکن و مأوا و مظهر و مرکز هنر عاشیقی و قبله عاشیقهای دنیا می پندارد، ناشناخته مانده است. بنا بر این باید بیشتر گام زد تا این راه ناشناخته بیشتر هموار گردد و حوزه هنری استان آذربایجان غربی چنین مسؤلیتی را بر عهده گرفته است. من برق شادی و امید را در این چند روز گذشته در چشم عایشقهای این دیار مشاهده کردم. حمایت مسؤلان امر و برنامه ریزی دقیق و متناسب و تداوم برنامه کانون با تفاهم بیشتر و مشورت خود عاشیقها می تواند در آینده ای نزدیک نتایج مطلوبی داشته باشد.