منابع و پاورقی های مقاله عاشورای رضوی
1. انقلاب طوس (واکاوی جسارت ارتش تزار به حرم مطهر رضوی)، محمد حسن ادیب هروی، ستار شهوازی (بختیاری)، چ اول: تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معصر ایران، 428 ص، وزیری، 1388 ش.
2. «بررسی اسنادی از برآورد خسارت وارده به حرم رضوی در بمباران 1330ق»، ابوالفضل حسن آبادی، نشریه الکترونیکی شمسه، شماره هشتم.
3. سالشمار وقایع مشهد در قرنهای پنجم تا سیزدهم، نوشته محمدتقى مدرس رضوى، به کوشش ایرج افشار، چاپ اول: مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، آستان قدس رضوی، وزیری، 300 ص، 1378 ش.
4. زندگانی حضرت امام علی بن موسی الرضا (ع)، حسین عمادزاده، چ دوم: تهران، انتشارات گنجینه، وزیری، 2 جلد، 1361 ش.
5. کشتی نجات، سید موسی موسوی صاحب الزمانی، چاپ اول: مطبعه محمدیه، کاتب: ابوالفتح فرهودی بن نصرالله قاجار، 219 صفحه، رقعی، 1351 ق. چاپ سنگی
6. فهرست کتب چاپ سنگی کتابخانه محدث ارموی، حسین متقی و فتح الله ذوقی، چ اول: تهران: کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 2جلد، رحلی، 1389ش.
7. کتابنامه ائمه اطهار، ناصر الدین انصاری قمی، چاپ اول: قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، وزیری، 280 ص، 1378 ش.
8. الکشکول، شیخ آقا بزرگ تهرانی، تحقیق: سید جعفر حسینی اشکوری، چ اول: تهران: کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 336 ص، وزیری، 1389ش.
9. مجله پیام بهارستان شماره 10، سال سوم، زمستان 1389 ش.
پاورقی:
1. آنگاه که دعبل خزاعی شعری را که در رثای خاندان اهل بیت (علیهم السلام) سروده در محضر علی بن موسی(ع) قرائت مینماید و در انتهای شعر، از پراکندگی قبر حضرات معصومین در مدینه و نجف و کربلا و کاظمین به حضرت زهرا (س) شکوه میکند؛ امام رضا (ع) گریه میکند و دو بیت مذکور را به انتهای شعر اضافه میفرماید. و وقتی دعبل از حضرت میپرسد: «یابن رسول اللّه، این قبری که فرمودید در خراسان است، قبر کیست؟» حضرت میفرماید: «قبر من غریب است. مرا زهر میدهند و درخراسان دفن میکنند و مزار من، محل رفت و آمد شیعیان می شود.». رک: بحار الانوار، ج 49، ص 238. ابیات فوق بر روی سنگ قبر جدید امام رضا (ع) حک شده است.
2. انقلاب طوس (واکاوی جسارت ارتش تزار به حرم مطهر رضوی)، ص 132.
3. انقلاب طوس (واکاوی جسارت ارتش تزار به حرم مطهر رضوی)، ص 256.
4. زندگانی حضرت امام علی بن موسی الرضا (ع)، ج 2، ص 343، به نقل از تاریخ ایران (ژنرال سایکس)، ص 197.
5. به عنوان نمونه روزنامه انگلیس زبان تایمز در مقالهای در ارتباط با عملکرد روس در وقایع مشهد به چاپ رساند. رک: انقلاب طوس (واکاوی جسارت ارتش تزار به حرم مطهر رضوی)، ص 257.
6. انقلاب طوس (واکاوی جسارت ارتش تزار به حرم مطهر رضوی)، ص 258.
7. این مقاله در مجله الکمال، سال اول (اسفند 1299 ش)، ش 5 و همچنین در ضمن کتاب انقلاب طوس (واکاوی جسارت ارتش تزار به حرم مطهر رضوی)، ص 300 ـ 305 به چاپ رسیده است. وی در زمان این واقعه در مشهد سکونت داشته و یکی از شاهدان آن واقعه دردناک بوده است.
8. این اثر در ضمن کتاب انقلاب طوس (واکاوی جسارت ارتش تزار به حرم مطهر رضوی)، ص 319 ـ 334 به چاپ رسیده است.
9. این اثر چندین بار به چاپ رسیده است.
10. ایشان عضو اداره تشریفات و سرقرآنخوان حرم رضوی بود و بعد از وفات در دارلسعاده حرم مطهر مدفون شد.
11. این اثر در تهران، توسط چاپخانه حاج عبدالرحیم در سال 1330ق، 49ص رقعی به چاپ رسیده است.
12. اشعار ایشان در مجله پیام بهارستان شماره 10، ص 74 ـ 102 به چاپ رسیده است.
13. این اشعار در انقلاب طوس (واکاوی جسارت ارتش تزار به حرم مطهر رضوی)، ص 336 به بعد چاپ شده است.
14. الکشکول، ص 107 ـ 109.
15. اطلاعات اولیه در مورد این شاعر نخجوانی و شعر وی در این زمینه را حاج مصطفی مایل اوغلو از نویسندگان معاصر جمهوری آذربایجان متذکر شدند. البته در سال 1386 در دو هفته نامه »دعوت« (چاپ) ارومیه برای اولین بار زندگی نامه و نمونه اشعار دینی این شاعر اهل بیت (ع) به قلم دوست عزیز آقای مصطفی قلیزاده علیار چاپ شده بود.
16. با مراجعه به کتب تراجم و تذکرهها اطلاعاتی در مورد زندگی و آثار صاحب الزمانی به دست نیامد. و تنها آگاهیها درباره ایشان، سرنخهایی است که در کتاب کشتی نجات (مشتمل بر سه اثر چاپ شده از ایشان) آمده است. نسخهای از این کتاب در کتابخانه محدث ارموی در قم موجود است. رک: فهرست کتب چاپ سنگی کتابخانه محدث ارموی،
ج 1، ص 720، ش 5714.
17. کشتی نجات، ص 76 ـ 77. صاحب الزمانی عبارتی چنین در بالای شعر خود آورده است: »راجع به توپ بستن روسها گنبد مطهر حضرت ثامن الائمه (علیه السلام) که در سال 1329 هجری اتفاق افتاد و گریز به مصائب کربلا در روز عاشورا«. مسلم است که این عمل زشت در 1330 اتفاق افتاده است. حالا چرا در دیوان سید سال 1329 ق ثبت شده معلوم نیست. شاید بتوان این توجیح را متذکر شد که زمان آغاز این فتنه سال 1329 ق بوده است.
منبع: دو هفته نامه "دنیز" شماره 12 – مورخ 16/ 1/ 91 – چاپ ارومیه