شامی شعر و ادب ارومیه
نگاهی به زندگی استاد محمود شامی
شاعر برجسته و نامی استاد محمود صادقپور متخلص به «شامی»، به گفته خودش در سال 1324 شمسی ( و در شناسنامه 1327) در روستای «بارجوق» از محال بکشلو در اطراف شهر ارومیه در خانواده¬ای کشاورز و باغدار به دنیا آمد و به قول خود در آغوش طبیعت بزرگ شد و روح و جانش از زیبایی¬های سحرانگیز طبیعت سرشار گردید، به طوری که در طول حیات پربارش و در مسیر آفرینش¬های ادبی همواره تحت تاثیر همان شگفتی¬ها و زیبایی¬های دلربا قرار داشته و هنوز هم بعد از هفتاد سال عمر پر برکت، همان انس و الفت دیرینه با طبیعت زیبا و حیرت¬آور را حفظ کرده است.
تحصیل و شعر:
شامی تحصیلات رسمی خود را تا ششم قدیم ادامه داد اما مطالعات عمیق و مستمر و گسترده او در عرصه ادبیات و دواوین شعرای فارسی و ترکی، ذوق فطری شاعرانه این شاعر باغدار را شکوفاتر کرد. مهم¬ترین منبع الهام شاعرانه شامی عبارت است از طبیعت زیبا، آثار شعرای بزرگ و واقعیتهای تلخ و شیرین جامعه. از استاد شامی تاکنون دو مجموعه شعر به نامهای: «طبیعتین قوینوندا» 1369(درآغوش طبیعت) و «داشلی یول» 1384(سنگ فرش) به چاپ رسیده و چندین دفتر و مجموعه شعر هم آماده چاپ و نشر دارد. در اشعار استاد شامی موضوعات انسانی و اجتماعی بیشتر مورد نظر است از جمله وطن دوستی، خانواده، منزلت زن، تربیت، طبیعت، شعور ملی، طنز انتقادی، خرافه ستیزی، ستایش قهرمانان ملی و شهداء، عدالت طلبی و فلکولور آذربایجان که می¬توان او را شاعر ارزشها و فرهنگ آذربایجان نامید چرا که از آداب و رسوم محلی و ضرب¬المثل¬های ترکی آذربایجانی منظومه¬هایی جاودانه و گاه طنزآمیز ساخته است.
او از دلداگان شعر و هنر شاعر بزرگ زمان استاد شهریار است. زبان لطیف و حماسی و ساختن تصاویر بدیع از ویژگی¬های شعری استاد شامی است و باید گفت که او در ادبیات آذربایجان جایگاهی والا و سبک و سیاقی مخصوص به خود دارد. شامی همزمان با عشق ورزی به آذربایجان و ایران، به شهر تاریخی ارومیه به عناون زادگاهش، عشقی آتشین و نگاهی واقع¬بینانه دارد: داغلارین اصلان بئجریب گوزل شانین شهرتین وار کؤرد، آسوری، ارمنی له قیریلمایان وحدتین وار یاشا- یاشا جوان اورمو دل استاد شامی به عنوان یک همسر و پدر نسبت به زندگی، همسر و دو فرزندش مزدک و مانی، سرشار از عشق و مهربانی است و در اشعارش این عشق پاک را انعکاس داده است. اما نگاه او به وطن بسیار گسترده و قابل ستایش است:
هارا قاچیرسینیز کؤچری قوشلار
ایندی کی ائل لرین یامان چاغی دیر
ایگیت اولان مگروطنی بوشلار
گـؤرنده مملکت غم دوستاغی دیـر؟!
شامی بازنشسته فروشگاه شهر و روستاست. او از 40 سال پیش در انجمنها و کانونهای ادبی ارومیه و در اغلب شبهای شعر و همایش¬های شاعرانه استان و گاه دیگر استانها حضوری فعال داشته و در جریان¬سازی ادبی در استان موثر بوده است. شامی علاوه بر ایران، در ممالک دیگر از جمله ترکیه و آذربایجان هم، شاعری شناخته شده است.
دوستلار منی سالین یادا
شعری از استاد شامی
من یاشادیم عؤمور بویو
توپ تفنگین قاباغیندا
شاهد اولدوم قان یاشلارا
آنالارین یاغیندا.
بیر فدایی شاعر اولدوم
آزادلیغین سوراغیندا
سیزدن اوزاق اولسون قادا
دوستلار منی سالین یادا.
*
گونوم کئچدی باشدان باشا
آجی - آجی، قره – قره
بیر گولمه دیم بو دونیادا
حسرت قالدیم خوش گونلره
نغمه قوشدوم، حیاتیمی
صرف ائله دیم بو هنره
اویمادیم شهرته،
آدا دوستلار منی سالین یادا.
نویسنده: مصطفی قلیزاده علیار
اونوت منی!
محمد آراز
دیلیم دینمز کیپریک لریم سس ائیلر
نئجه خوشدور اوره ییمی کس ائله!
قالان عمره یاریم اوره ک بس ائیلر
اونوت منی، آلدات منی، آت منی!
ائنیشی قار، یوخوشو قار بو یولون
یاد نفس¬دن بوز قایاسی سو اولور...
یالان یولو بئش آددیملیق سو یولو
آلدات منی، اونوت منی، آت منی!
سن عؤمرونون آتشینده یاناندا
کؤلگندن ده گرکسیزدیم یانیندا
قیمتلی بیر ایتیک ساخلا یانیندا
اونوت منی، آلدات منی، آت منی!
گؤزدن گؤزه کؤرپو سالماق نر ایشدی
باخیشلارین میلینی تئز ده ییشدی
تزه آددیم اؤزو تزه دؤیوشدو
آلدات منی، اونوت منی، آت منی!
بو سئودادان نه یئتیردیک، نه اوزدوک
دالغاسینا نه غرق اولدوق، نه اوزدوک
آخیر سنی دوزده قویدو بو دوزلوک...
اونوت منی، آلدات منی، آت منی.
مجموعه اشعار عاشیق علی علیزاده منتشر شد
کتاب «خاطرلا منی» (یادم کن، یاد آر مرا) مجموعه اشعار ترکی هنرمند مردمی متعهد مرحوم عاشیق علی علیزاده قشلاقی ( متولد 1330 در روستای قشلاق از بخش ورزقان در شهرستان اهر و متوفای 11 مرداد 1390 در ارومیه) است که اخیراً از سوی انتشارات یاز با همکاری حوزه هنری آذربایجان غربی در ارومیه منتشر گردید. اشعار عاشیق علی در موضوعات مختلف اجتماعی، انسانی، دینی، وطنی، عاطفی ئ اخلاقی است که توسط شاعر معاصر بهرام اسدی جمع آوری و تنظیم شده، دارای یک مقدمه فارسی به قلم مصطفی قلیزاده علیار (مسئول واحد آفرینش های ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی)، یک مقدمه از بهرام اسدی و یک یادداشت از خود مرحوم عاشیق علی است. کتاب «خاطرلا منی» شامل ده بخش می شود که بنابر قالبهای شعری تقسیم بندی شده و در بخش نهم سروده های دیگران در باره عاشیق علی علیزاده و در بخش دهم عکسهای یادگاری آمده است و در کل به 302 صفحه می رسد.