سفارش تبلیغ
صبا ویژن
دانش نه در آسمان است که بر شما فرود آید و نه در زیر زمین تا برایتان بیرون آید؛ بلکه دانش در دلهایتان سرشته شده است . به آداب روحانیان متأدّب شوید تا برایتان آشکار گردد . [امام علی علیه السلام]
لوگوی وبلاگ
 

دسته بندی موضوعی یادداشتها
 
شعر ، دنیز ، آذربایجان ، ارومیه ، علیار ، قلیزاده ، مصطفی ، غربی ، امام ، ترکی ، علی ، ترکی ، شاعر ، دنیزنیوز ، حوزه ، هنری ، حسین ، اسلامی ، حمیدی ، غزل ، محمد ، حاج ، ایران ، فارسی ، باکو ، قرآن ، کتاب ، نشریه ، اسلام ، تبریز ، طنز ، کتاب ، عاشیق ، شهریار ، اکبر ، انقلاب ، مصطفی قلیزاده علیار ، نخجوان ، شهید ، سایت ، سید ، باکو ، اهل بیت ، ابراهیم ، سفر ، دریاچه ، فخری ، ادبیات ، تصویر ، خمینی ، دفاع ، رضا ، پیغمبر ، جمعه ، اسرائیل ، مقدس ، نامه ، مهدی ، حوزه هنری ، حمید ، صادق ، فاطمه ، پیامبر ، بهرام ، اکبر ، اهر ، فاطمه زهرا ، نارداران ، مقاله ، عاشورا ، عکس ، زهرا ، ترکیه ، کربلا ، همایش ، واقف ، ترکیه ، بسیج ، بیت ، جمهوری ، اهل ، انتظار ، امام علی ، ادبی ، در ، عراق ، صابر ، شهر ، شامی ، خامنه ای ، خدا ، دوستی ، زن ، سعید ، اسدی ، آیت الله ، امام حسین ، هنرمندان ، ورزقان ، هفته ، مردم ، موسیقی ، نقد ، قم ، محمود ، کانون ، امام خمینی ، جنبش ، جشنواره ، خاطرات ، حافظ ، حجاب ، حسنی ، حسن ، تاریخ ، سال ، رستمی ، شیخ ، عکس ، فرهنگی ، فرهنگ ، فضولی ، عید ، عشق ، سیاسی ، رمضان ، زبان ، سلیمانپور ، شاعران ، سوریه ، ترجمه ، تهران ، به ، حاج علی اکرام ، ایرانی ، آمریکا ، وبلاگ ، واحدی ، نویسنده ، مدح ، محفل ، مجلس ، مجتبی ، میرزا ، مرثیه ، مصر ، آمریکا ، آراز ، احمد ، استاندار ، اکرام ، حیدر ، تبریزی ، پیامبر اسلام ، سلبی ناز ، روز ، زندگی ، زینب ، رضوانی ، دو ، داستان ، صراف ، عظیم ، علی یف ، علیزاده ، علمیه ، علمدار ، فتح الهی ، فرانسه ، فلسطین ، فیلم ، شاهرخ ، شجاع ، دو هفته نامه ، دیدار ، رسول ، رجبی ، زلزله ، پیام ، بهمن ، حزب ، جواد ، ادب ، اردوغان ، آذربایجان غربی ، آثار ، مطبوعات ، مشهد ، مهدی موعود ، محمداف ، کانون ، نویسندگان ، هفته نامه ، هنر ، وطن ، ولی ، یاد ، هادی ، نوروزی ، نماز ، قیام ، کرکوک ، محسن ، مثنوی ، ماه ، مایل ، ملی ، آذری ، آزادی ، ارشاد ، از ، اسماعیل زاده ، انگلیس ، اورمیه ، اکرام ، جاوید ، حدیث ، حسینی ، حضرت ، بهرامپور ، بعثت ، روزنامه ، رهبری ، سعدی ، رباعی ، رزم آرای ، دینی ، دانشگاه ، شب ، غدیر ، غفاری ، علامه ، عرب ، عرفان ، فارس ، فرزند ، صمداف ، صادقپور ، صدر ، طلعت ، طلاب ، خوی ، دوزال ، رهبر ، بزرگ ، بیداری ، تبلیغات ، حمایت ، حماسه ، حاجی زاده ، جعفری ، توهین ، امین ، انتخابات ، انجمن ، امام زمان ، الله ، استاد ، اخلاق ، آیت الله خامنه ای ، آران ، آغدام ، آقازاده ، منظومه ، مسلمان ، مراغه ای ، مسئولان ، موعود ، موسی ، ماهر ، محمدی ، هریس ، یادداشتهای ، وفات ، یحیی ، یک ، کردستان ، کربلا ، نوروز ، نمایندگان ، وحید ، مایل اوغلو ، گرمان ، مولانا ، میلاد ، نباتی ، مسجد ، مرگ ، مرسی ، مسئول ، معلم ، آغری ، آذربایجانی ، اسلامگرایان ، اسماعیل ، ارمنستان ، ارمنی ، ارزشها ، اشغال ، باکو 10 ،

آمار و اطلاعات

بازدید امروز :1047
بازدید دیروز :330
کل بازدید :2947158
تعداد کل یاداشته ها : 881
103/9/2
4:47 ص
مشخصات مدیروبلاگ
 
قلیزاده علیار[263]

خبر مایه
پیوند دوستان
 
سرچشمه ادب و عرفان : وب ویژه تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید شقایقهای کالپوش بچه مرشد! سکوت ابدی هم نفس ►▌ استان قدس ▌ ◄ نغمه ی عاشقی جریان شناسی سیاسی - محمد علی لیالی سرچشمه همه فضـایـل مهــدی(ع) است ساده دل ماییم ونوای بینوایی.....بسم الله اگرحریف مایی ....افسون زمانه طراوت باران تنهایی......!!!!!! جـــیرفـــت زیـبا سارا احمدی بیصدا ترازسکوت... .: شهر عشق :. پیامنمای جامع شهر صبح ماتاآخرایستاده ایم سایت روستای چشام (Chesham.ir) وبلاگ گروهیِ تَیسیر منطقه آزاد محمدمبین احسانی نیا رازهای موفقیت زندگی مرام و معرفت یامهدی Dark Future امام خمینی(ره)وجوان امروز عشق ارواحنا فداک یا زینب سیاه مشق های میم.صاد مهاجر مردود دهکده کوچک ما گروه اینترنتی جرقه داتکو بسیج دانشجویی دانشکده علوم و فنون قرآن تهران هفته نامه جوانان خسروشهر آتیه سازان اهواز بیخیال همه حتی زندگیم عمو همه چی دان پـنـجـره صل الله علی الباکین علی الحسین تینا شهید آوینی Chamran University Accounting Association پدر خاک فقط خدا از یک انسان ع ش ق:علاقه شدید قلبی تبریک می گوییم شما به ساحل رسیدید!!!!! گاهنامه زیست جوک و خنده دهاتی دکتر علی حاجی ستوده قلب خـــــــــــــــــــــــــــاکی کشکول sindrela شیدائی تنها عاشقانه سیب آریایی نیروی هوایی دلتا ( آشنایی با جنگنده های روز دنیا ) به یاد تو آخوند مالخر و تمام طرفدارانش در سیستم حکومتی فروشگاه من قاضی مالخر یا قاضی طمع کار کدامیک ؟؟؟؟ پایگاه خبری،قرآنی، فرهنگی آذربایجان غربی عاشقانه زنگ تفریح

شهریار و آیین نوروز در آذربایجان

(چکیده یک مقاله پژوهشی)

هیچ شاعری در ادبیات آذربایجان به اندازه استاد شهریار درموضوع عید نوروز و آداب و رسوم ملی و محلی آن به شکل زنده و پوینده و تأثیر گذار شعر نگفته است نه در آذربایجان ایران و نه در جمهوری های آذربایجان و داغستان و گرجستان که همگی مال ایران بود و هنوز هم مال ایران است اما هنوز هم جدا از پیکر مام وطن، ایران بزرگ مانده اند. به هر حال، سخن بر سر نوروز است، نه اراضی اشغالی و از دست رفته ایران در نتیجه خیانت و زورگویی همسایه همیشه خاین ما دولت روس. بلی شهریار بیشتر و بهتر از اسلاف خود در این باره سخن گفته به ویژه در منظومه جاودانه «حیدر بابایه سلام». سابقه موضوع نوروز در شعر آذربایجان به سید عماد الدین نسیمی (قرن هشتم) می رسد و شاید به قبل از آن هم. اما شهریار ملک سخن نوروز ایرانی را با رنگ و روح آذربایجانی آن جهانی کرد و باعث شد که شاعران بسیاری در این موضوع شعرها بگویند هم در این سوی ارس و هم در آن سوی ارس. هرچند هیچکدام به عظمت شعر شهریار نرسیده و ظاهر این است که از این پس نیز نخواهد رسید. شهریار در «حیدر بابا» از چشمه و آب و آیینه و کوه و ترانه و عاشیق های آذربایجان و هندوانه و پونه و تخم مرغ رنگ کردن و قاب بازی و آیین شال و گلهای نوروزی و جشن عروسی داماد و مهمانی ها و نیت کردن و ...و دیگر آداب مرسوم نوروزی در بین مردم آذربایجان به زبان مؤثر شعر داد سخن داده است و ....

 


91/1/2::: 3:25 ع
نظر()
  

     نسیمی‏نین قیزیل عرفانی – ایکینجی حصه

 

یازان: بهرام اسدی

 

 

عارف‏لر دونیانی، دونیا زینت‏لرینی و دونیا مقاملارینی نه قدر ده بؤیوک اولسالار اللرینده بولدوقلاری بیر دم ایله دگیشمزلر.

 شول باشا کی تاج دولت ائندی / نئیلر کمری نئدر کلاهی

    ××××

 گل ای سلطان عالم عارف اوْل کیم / ملیک معنیده عارف‏دیر نه فغفور

 اسلام پیغمبری بویورموشدور: الفقر فخری. فقیر اولماق منیم افتخاریم‏دیر. من یوخسوللوغوما اؤیونورم همین سؤز بیر چوخ عارفلرین تایی نسیمی دیلینده ده گؤزل ترنّم اولور :

 ای کی سلطان اولماق ایسترسن فقیر اول کیم یقین

کیم کی سلطان اولدو درویش اولمادی سلطان دگیل

 عرفان مکتبینده و مذهبی آنلاملاردا دونیا دارالغرور آدلانیر یعنی دونیا آلدادیجی بیر ائودیر، اونا آلدانان آماجینا چاتماقدان گئری قالیر:

 چون جمله قیل و قال‏ایمیش دارالغرورون حاصلی

شول بی ثباتین دوشمه‏گیل بیهوده قیل و قالینا

 عشق ائله بیر وارلیق‏دیر کی ایلک باشدا آسان گؤرونسه ده اونو باشا وئرمک چوخ دا آسان اولمور :

 گر چه آسان سانیر ای جان عشقینی هر بی‏هنر

هر کیم اول سودایا دوشدو بیلدی کیم آسان دگیل

 آنجاق بو عشق یولونون چتین‏لیگی عارفی مرامیندان گئری قایتارمیر و ترسینه اونو آرتیق ماراقلاندیریر و عارف بیر یئره چاتیر کی عاشق اولمایانین دردین درمانسیز بیلیر:

 چکمه‏ین عشقین بلاسین گؤرمه‏ین هجرین غمین

دردی درمانسیزدیر آنین چاره یوخ درمانینا

 عرفان عالمی‏نین بیر سیرا سیررلری ده اولور. عارف او اسراری ائشیگه وئرمز. او سیررلری باشا دوشن‏لر اؤزلری عارف اولور باشا دوشمه‏ین ایسه، عارفلرین عالمین دانیر اؤزلرین ده یولسوز سانیر، اونا گؤره ده عارف هر کس ایله هم‏صحبت اولمور و هر کیمسه ایله اوتوروب دورمور :

 تحقیق خبردیر بو کی الجنس مع‏الجنس / انسانا ایریش صحبت عرفان طلب ائیله

 ارکانسیز اولانلارلا رفیق اولما نسیمی / یول اهلینه گؤزله ادب، ارکان طلب ائیله

 نسیمی اؤز هم‏جنسین تاپاراق اوندان عرفان صحبتین طلب ائتمکده چتین‏لیک چکیر:

 وار رازینی فاش ائتمه نسیمی بو عوامه / عالمده بو گون محرم اسرار بولونماز

 او گاهدان اؤز اسرارینی دان یئلینه دانیشیر:

 سن نسیمی رازینی ای دان یئلی یاره یئتیر/ سنسیزین حالی پریشان بی‏قرار اولدو یئنه

 بو بی‏قرارلیق ایسه اونو دینج قویمور و نهایت اسراری فاش ائتمگه یؤنه‏لدیر:

 غمزه‏لرین سیررینی جاندا دئدیم ساخلارام / داشه بوراخدی کؤنول پرده‏دن اسراریمیز

    ××××

 منصور اولدوم چون بوگون عالمده فاش اولدوم سیزه

من اناالحق سؤیلرم عرفانه خوشدور یاخشی‏دیر

 نسیمی زاهدین افسانه‏سینه قولاق وئرمیر و آللاه کلامی اولان قرآنین معناسینین اونا آچیلدیغین بیلدیریر:

 چون بیزه معلوم اولوبدور معنی امّ‏الکتاب / عارفم سمعیمه سیغماز زاهدین افسانه‏سی

 بئله بیر خزینه‏نی گیزلتمگه بیر خارابا و بیر ویرانه لازم‏دیر و بئله‏لیک‏له عارف فنا مقامینا واصل اولور یعنی اؤزون محو ائدرک آللاهی اؤزونده گؤرور :

 سرّ عشقین گنج‏ایمیش آنین یئری ویرانه‏دیر

ییخدی عشقین کؤنلومو اول گنجی ویران ائیله‏دی

 و بورادادیر کی نسیمی‏نین عرفانی باشقا عارفلرین عرفانلاریندان فرق‏لنیر. نسیمی آیریلاری کیمی بیر خانقاها گئده‏رک ورد اوخویوب ذکر ائتمک‏ایله کفایت‏لنمیر. او گرک اولورسا اینامی و دوشونجه‏سی یولوندا قیلینج دا گؤتورور و قانینا دا بلشه بیلیر.

 خانقاهلارداکی عارفلرین عرفانلارین یاشیل عرفان آدلاندیرماق اولسا نسیمی‏نین عرفانی قیزیل عرفان‏دیر قانلی - قادالی عرفان‏دیر :

 کیم کی ایستر دلبرینین خلوتینه یول بولا / جان فدا قیلماق گرک‏دیر مین کره در پای عشق

 او ایسه اؤز دلبرینین وصلینه قانی قیمتینه چاتیر :

 دلبر الینده عاشقین قتلی نه‏دن حرام اولا / عاشقه چون حلال ائدر وصلینی قان بهاسینه

 نسیمی عشقی اوغروندا اؤلمگی شهادت بیلیر و بو شهیدین قان‏بهاسی تانری تعالا اؤزودور :

 گل ای عاشق شهید اول عشق ایچینده / کی حق‏دیر اول شهیدین قان بهاسی

 و بئله‏لیک‏له بو یولدا اؤز جانین وئرن عارف سیررلرین خزینه‏سینه محرم اولور:

 یارا نسیمی بو گون جانینی قوربان قیلان / محرم اولور تا ابد مخزن اسرارینا

 و بونونلا دا آذربایجانین بؤیوک عارفی اؤز مسلکی، اینامی ، دوشونجه‏سی و داورانیشی یولوندا اؤز جانین الدن وئریر، حقّینه واصل اولور و اونونلا یاناشی قیزیل عرفانی اؤز قیزیل قانی ایله آذربایجان ادبیاتی‏نین قیزیل صحیفه‏لرینه یازیر. بیر بارماغینین هایینا قالان زاهد ایسه اؤز افسانه‏لری‏ایله چالیشیر:

 زاهدین افسانه‏سیندن سویدولار ناحق منی / حق بیلیر سندن شها صاحب‏نظرلر آغریماز

 زاهدین بیر بارماغین کسسن دؤنر حقدن قاچار / گؤر بو گرچک عاشقی سرپا سویارلار آغریماز.

(منبع: دو هفته نامه «دنیز» - شماره 5 – مورخ 6/ 9/ 90 – چاپ ارومیه)


  

      نسیمی‏نین قیزیل عرفانی – بیرینجی حصه

یازان: بهرام اسدی

 اشارت: اورمیه لی شاعر، ناثر، ناشر، معلم و گؤزل سجیه لی انسان جناب بهرام اسدی 1341 – جی شمسی ایلده دونیایا گؤز آچمیش، ادبیات ساحه سینده عالی تحصیلینی بیتیرمیش، مقدس معلم لیک ایشی ایله ایندیه دک مشغول اولموشدور. او تورکجه – فارسجا شعرلریندن علاوه، چوخلو ادبی و مدنی کتابلارین مؤلفی دیر، فضولی و نسیمی نین دیوانلارینی دا یئنی تدقیقاتلارلا چاپ ائتمیشدیر. اسدی اورمیه شهرینده فعالیت گؤستریب، یوزدن آرتیق کتابی نشره بوراخان «یاز» نشریاتی نین مدیری دیر. آشاغیداکی نسیمی عرفانینا دایر گلن مقاله ده بو گؤکملی ضیالی و ادیبات خادمی نین یازیلاریندان بیری دیر.

 

 شبهه‏ سیز کی، سید علی عمادالدین نسیمی یوردوموزون و گئنیش بیر باخیشدا شرق دونیاسینین اسلامی عرفانیندا بیر پارلاق اولدوزدور. اونون کلمه- کلمه‏سینده ، هر بئیتی و هر مصراعسیندا عارفانه دویغولار دالغالانیر:

دریای محیط جوشه گلدی/ کون ایله مکان خروشه گلدی

 سرّ ازل اولدو آشکارا / عارف نئجه ائیله‏سین مدارا

 نقاش بولوندو نقش ایچینده / لعل اولدو عیان بدخش ایچینده

 هر قطره محیط اعظم اولدو / هر ذرّه مسیح و مریم اولدو

 آدمده تجلّی قیلدی آللاه / قیل آدمه سجده اولما گمراه

 نسیمی‏نین دیوانی اینجی‏لرله دولو بیر عرفان دنیزی‏دیر. نسیمی عرفانلا دوغولوب، عارف یاشاییب وعارفجه سینه اؤز دریسینی سویوناراق یونگول قانادلی بیر بولبول کیمی قفسی سیندیریب، الهی عشق گولوستانی سئیرینه اوچوبدور.

 ای بولبول قدسی نه گرفتار قفس‏سن / سیندیر قفسی تازه گولستان طلب ائیله

 بؤیوک عارف، عالیم و متفکرشاعریمیز نسیمی اولدوغو کیمی تانینمامیش، بو باخیمدان مظلوم قالیبدیر. نسیمی مطلق بیر مبارز یا خود یالنیز بیر اومانیست کیمی تانیتدیرانلار اونا ظلم ائدیبلر و بو دنیزین سایسیز اینجی‏لرینی اؤرتولو ساخلاییبلار، اونون مبارزه‏سی و اومانیست اولدوغو دا آنجاق عرفانینا باغلی‏دیر و اوندان آیری بیر شئی دگیل .

 نسیمی‏نین وجودو فرد مطلق / بو توحیدین احددن‏دیر اساسی

 

    ×××××

 

 توحید ایچینده نقطه اسراری بولموشام / صاحب‏نظر گره ک کی بو حاله خبیر اولا

 نسیمی‏نین عرفانی بیر مقاله‏یه و نئچه صحیفه‏یه سیغمایاندیر. اونا آنجاق بیر باش اوزالتماغا نئچه - نئچه کتابلار یازیلمالی‏دیر.

 فکر ائدرم کی یازاییم ذرّه‏جه عشق سیررینی / بحر مداد، آغاج قلم، تاس فلک دوات اولور

 آنجاق نسیمی‏نین اولو روحوندان اوتانا - اوتانا نسیمی عرفانینا نئچه اشاره‏ایله کفایت لنمه‏لی‏یم .

 نسیمی بوتون عرفان عالمینده سئیر ائدنلر کیمی زامانین و کایناتین قاتلاریندان چیخاراق، هله لیک عالملر یارانمامیشدان اول اؤزونو عاشق بیلیر:

 یئر ایله گؤی بنا اولمازدان اوّل / نسیمی عاشق ایدی اول جماله

 بو نسیمی عشقی ذرّ عالمینده و قرآن کریمدن آلیناراق بوتون عارفلرین ازبری اولان «الست» گونونون محصولودور. نسیمی عارفلر یانیندا منفی معنا داشیان صوفی‏نی و فقیهی ده هله بو عالمده گزمگه چاغیریر:

 بری گل صوفیا کی مست اولالیم / مست جام می الست اولالیم

    ××××

 عشق ایچینده دین و دلدن گل کئچ ایندی ای فقیه

شیخ صنعان کیمی اول گل سن دخی ترسای عشق

 

آنجاق عارف ایله زاهدین همیشه چکیش - بکیش‏لری اولوب. بو اونو او ایسه بونو قبول ائتمه‏ییبلر.

 زاهدین محراب ایچینده ذکر و طاعت‏دیر ایشی

عاشقین محبوب اؤنونده چنگی زیر و بم دورور

    ××××

 عاشقین اوزو همیشه دلبره قارشی دؤنر / عابدی گؤر کیم نئجه دیواره دؤندرمیش اوزون

 نسیمی عالمینده هر نه وار عشق‏دیر. عشقسیز دیلده خبر، گؤزده ایشیق، مکتبده قورآن و تفسیر اوخوماق هامیسی فایداسیزدیر، اونلارین هامیسینا معنا باغیشلایان عشق و بیر داها عشق‏دیر.

 جاندا کی عشق اولمادی دیلده خبر نه فایده / گؤزده کی گؤرمک اولمادی نور بصر نه فایده

 هر کیمی کیم ازلده اول بی‏نصیب اولدو معنیدن / آیت و تفسیر و کلام آنا خبر نه فایده

 هر ایشه، بیر قابلیت لازم‏دیر. هر کسین هر نه‏یه استعدادی و چیخاری اولمادیغی کیمی عشق تکین ایلاهی بیر وارلیغین دادین دا آنجاق محرم اولانلار بیلر، نامحرم‏لر ایسه کنارا گئتمه‏لی اولورلار و اسراری دینله‏مگه لایق گؤرونمورلر:

 دگمه نامحرم نه بیلسین عاشقین اسرارینی / محرم اول اسراره گیر یا مندن اسرار ایسته‏مه

    ××××

 عاشقین اسرارینی عاشق گرک‏دیر کیم بیله / اولمایان عاشق نه بیلسین عاشقین اسرارینی

 عرفان و الله معرفتی یعنی تانرینی تانیماق هر کسین پایینا دوشمز و هر کسدن معرفت آلینماز و عرفان الده ائتمک اولماز:

 معرفت‏دیر خالص آلتون سکّه‏سی فضل و هنر/ آلتونو تانی دغلدن آری دینار ایسته‏مه

 هئچ کیمسه نسیمی سؤزونو درک ائده بیلمز/ بو قوش دیلی‏دیر بونو سلیمان بیلیر آنجاق

 

 عارفین بو حالین عارف اولمایان بیلمز:

 نور و صفا ایچینده‏یم غرقه ولی بو حالتی / اوْل نه بیلیر کی دوشمه‏دی مهر روخون هواسینه

 عارف اؤزونو هر آن تانری تعالا ایله اوز - اوزه و اؤزونو اونون تاپی‏سیندا و محضرینده گؤرور اونا گؤره ده تانریدان باشقاسی اونو ماراقلاندیرمیر:

 اوزونو - قاشینی گؤرن قارشی به قارشی، گؤز به گؤز

سانما کی باخا اول گؤیون بدرینه یا هلالینه

 تانریدان اؤزگه‏سینه سئوگی بسله‏ین‏لر ایسه کاینات دوردوقجا اونون حسرتینده افسوس ائده‏جک‏لر :

 تا ابد حرمان ایمیش حقدن نصیبی هر کیم اوْل / سندن ای دلبر ایکی عالمده دیدار ایسته‏مز

 عارف‏لر دونیاسینین باشقا اؤزل‏لیک‏لریندن اونلارین هر یئرده و هر نه‏ده تانری تعالانی گؤرمک‏لری‏دیر. عارف داشدا - قاشدا، آغاجدا - قورودا - یاشدا آللاهی گؤرور :

 گؤزوندن گرچی پنهان‏دیر نگارین صورتی امّا / گؤرونن وجهی‏دیر آنین نظر قیلدیقجا هر جایه

 و ائله بونا گؤره‏دیر کی او بوتون عالمی سئویر، بوتون عالمه و عالمده‏کی‏لره سئوگی بسله‏ییر، عرفان عالمینده ایکی‏لیک آرادان گئدیر (دونیا و عقبادا بیردیر یار توتمون یار ایکی) بوتون عالم واحد بیر وارلیق داشی‏ییر اوندا آغ دا، قارا دا تانری نین یارانمیشی‏دیر. عارف‏لر قاتیندا اختلاف یوخدور و عالم بیرلیکده تانرینی چاغیریر :

 جرعه جام ایلاهی عاشقی مست ائیله‏دی / جام مست و باده مست و ساقی ابرار مست

 چنگ و دف، هم عود و نئی سرمست اولور افغان ائدر / بو خراباتین ایچینده سؤیلنن گفتار مست

    ××××

 علم قرآن و حدیث و خبر و وعظ ایله درس / قامو بیر معنی ایمیش بونجا بو تکرار نه‏دیر؟

 

عرفان دوشونجه‏لرینده مسجد ایله کلیسانین، کعبه‏ایله بتخانه‏نین مقامی بیردیر. اونلارین ایچینده ائشیدیلن هر سیزیلتی و هر تاپینما و چئشیتلی عبادت‏لر هامیسی نهایتده تانری تعالایا عاید اولور:

 صفاسیز صوفی‏نی گؤر کیم حرام دئر دینله‏مز سازی

 کی اهل حق اولان کیشی نه غم، گیرسه کلیسایه

 بؤیوک عارف مولوی دئمیشدی : صوفی ابن‏الوقت اولار. یعنی کئچنه قلم چکر، اؤز دوشونجه‏سینی گله‏جک‏ایله چالیشدیرماز و الینده‏کی زامانی هئچ قیمت‏ایله الدن وئرمه‏یرک اوندان نهایت قدر فایدالانار و اؤزونو تانریسینا یاخینلادار. مختلف عارف‏لر بو حاقدا اؤز دوشونجه‏لرینی بیلدیریبلر. آذربایجان ادبیاتی نین گؤرکملی عارفی نسیمی ده بو حقیقته گؤزل یاناشیر:

 گل بو دمی خوش گؤره‏لیم اول کئچن دم دم دگیل

کیم بو دم قدرینی بیلمز ائیله بیل آدم دگیل

 غافل اولما دم اوزات وئرمه دمی اؤزگه دمه / اول کئچن دمدن نه حاصل چون بیزه همدم دگیل

 آدم ایسن دم بو دم‏دیر قویما بو دم فوت اولا / حاصل عمر جوانی باده کئچر دم دگیل

 

قالانینی ایکینجی حصه ده اوخویون

 

 (منبع: دو هفته نامه «دنیز» - شماره 5 – مورخ 6/ 9/ 90 – چاپ ارومیه)


  

یا حسین بن علی! 

عماد الدین نسیمی ( قرن 8 هـ.، عارف شهید)

نور چشم اولیاسین یا حسین بن علی

درّ تاج اتقیاسین یا حسین بن علی

مخزن اخلاق و لطف و منبع هر معجزات

معدن جود و سخاسین، یا حسین بن علی

سنسن اشراف ائیله ین صبح ازلده عالمی

نور شمس والضحی سین یا حسین بن علی

هم شریعت، هم طریقت، هم حقیقت، معرفت

سنده دیر، مشکل گشاسین، یا حسین بن علی

میوه ی باغ نبوت سن، گل باغ حبیب

نور عین مصطفی سین یا حسین بن علی

طیب و طاهر کیم اول خیر النسانین فخری دیر

گوهر خیر النسا سین یا حسین بن علی

بیر صدفدن دیر ایکی درّ یتیم بی بهاء

چون حسن احسن لقاسین، یا حسین بن علی

مؤمن و منکر قاپوندا بولمادی رد و قبول

هم امام پیشواسین یا حسین بن علی

ذره ی مهرین هواسینا دوشن عاشیقلری

حاشا کی محروم قویاسین یا حسین بن علی

جان و دلدن درویشین گؤونلو سنین مهرینده دور

شعله دن آییرمییاسین یا حسین بن علی

چون «نسیمی» مدح ائدیب مدحین امید ائدر بوگون

یارین آنی قورتاراسین یا حسین بن علی!

خاطیرلاما: عزیز اوخوجولار دقت یئتیرسینلر کی بیز نسیمی نین بو شعریندن نئچه بیتینی اختصارلا گتیردیک و شاعرین اؤز یازدیغی دیل و لهجه ده اسکی نسخه لرین اساسیندا نقل ائتدیک. تأسفلر اولسون کی بیر سیرا اشخاص خاص سببلره گؤره آذربایجانین اسکی و اصیل ادبیاتینی و کلاسیک لرین اثرلرینی ده ییشیر، معاصیرلشدیریر، اصلینی ایتیرمک ایسته ییرلر. حال بوکی اسکی ادبیاتی معاصر قایدالارا اویغونلاشدیرماق (معاصر سازی) آذربایجان ادبیاتتینا بؤیوک خیانتدیر! و نسیمی نین تورکجه دیوانینی ایراندا بعضی شخص لر نئچه دفعه معاصرلشدیریبلر و خیانت ائدیبلر. سعی ائدین قدیم نسخه لری تاپیب اصلینی الده ائده سیز. بو حاقدا گله جکده آرتیق معلومات وئره جه ییک ان شاءالله تعالی - یا علی!