این خانم شاعره استثنایی را بشناسیم
خانم «امّ لیلا» متخلص به «کنیز فاطمه» از اهالی روستای دومریق شهرستان کلیبر در آذربایجان شرقی، در سال 1362 قمری (1321شمسی – اوایل پهلوی دوم) در کربلا وفات کرد وآنجا هم به خاک سپرده شد. بازماندگانش همین الان در تبریز زندگی می کنند (خانواده های زارعی مصطفی چای و آقازاده دومریق). این زن از شاعره های پرکار و ناشناخته آذربایجان و تمام اشعارش مخصوص مدایح و مراثی اهل بیت (ع) است بلا استثناء. دیوان خطی اش «غمام البکاء» را داده برادر خوش نویس اش ملا محمد رضا کتابت کرده. ماجرایش زیاد است. امسال این دیوان ترکی نوحه و مراثی و مدایح به همت محقق پرتلاش و ارجمند حسین دوستی اهری در قم (نوید اسلام) چاپ شده در 361 صفحه و در قطع جیبی. من روز جمعه 11 آذر از تلویزیون تبریز و در برنامه «مقتل» خیلی اجمالی معرفی اش کردم. اما لازم است خوانده شود بیشتر معرفی گردد. استثناء بودن این خانم شاعره (کنیز فاطمه) آن نیست که مثلاً اشعاری شاهکار آفریده و دست شاعران مرد را مثلاً از پشت بسته!... بلکه استثنایی بودنش این است که یک عمر فقط به اهل بیت شعر گفته و لاغیر؛ و این فضیلت والای است. از شاعران مرد خیلی بوده اند که فقط نوح و مدح و مراثی آل محمد (ع) سروده اند، اما آیا شما اینگونه بانویی در ادبیات عرب یا فارسی می شناسید که تمام دیوانش مخصوص این موضوع باشد؟ ظاهراً او تنهاست رحمه الله علیها.
به مناسبت امروز (تاسوعا) و به یاد عظمت حضرت ابوالفضل العباس (ع) بیتی چند از کنیز فاطمه را می آورم:
شجاعت حضرت اباالفضل(ع)
او گونکه اهل بیت آرا سوسوزلوق آشکار اولوب
چو یادگار مرتضی ائشیتدی بی قرار اولوب.
سکینه نی سوسوز گؤروب کسیلدی صبر و طاقتی
اسردی جسمی برگ تک، گلنده جوشه غیرتی
خطاب ائدردی نفسینه، عباس ائیله راحتی
سوسوز یانا کباب اولا بو گون حسینون عترتی؟
چکردی آه جانگداز، دو عینی درّ بار اولوب....