وصیت نامه علامه حلی
علامه حِلّی (حسن بن یوسف) از نامدار ترین دانشمندان و نوابغ تاریخ بشر، از بزرگ ترین فقیهان شیعه و از عالمان کم نظیر اسلامی است که به ندرت می توان شخصیتی با استعداد سرشار و نبوغی شگفت چون او را در تاریخ نشان داد. به سبب همین نبوغ شگفت انگیز علامه بود که به او لقب « آیت الله» (نشانه خدا) داده بودند. وی متولد ماه رمضان است که در این ماه خدا و در سال 648 هـ. در شهر حِلّه عراق و در خانواده ای کاملاً علمی و مذهبی به دنیا آمد. پدرش شیخ یوسف و دائی اش محقق حلی هم از فقهای برجسته زمان بودند. علامه در محضر آنان و دیگر عالمان معروف زمان از جمله خواجه نصیر الدین طوسی درس خواند. علامه آثار قلمی فراوانی در زمینه های علمی و فقهی و اصولی و حدیثی و اعتقادی دارد. پسرش شیخ محمد معروف به «فخر المحققین» هم از فقها و علمای بزرگ بود. علامه حلی در سال 726 هـ. در 78 سالگی وفات کرد و در جوار امیر المؤمنین (ع) در نجف اشرف به خاک سپرده شد. این عالم بزرگ وصیت نامه ی جالبی دارد خطاب به پسرش محمد فخر المحققین که البته همیشه و برای همگان – به ویژه جوانان دانشجو و طلبه و هنرمند و شاعر و نویسنده و فعال در دیگر حوزه انسانی و اجنماعی - خواندنی و آموزنده است و روح دین و آموزه های دینی و مکتب اهل بیت (ع) در این وصیت نامه ی ارزشمند جریان دارد. بنده در آینده – ان شاءالله - ترجمه تمام آن را ارائه خواهم کرد. فعلاً در اینجا به ترجمه خلاصه و جملات مهم تر آن که مناسب این ایام معنوی ماه مبارک رمضان است، برای تیمن و تبرک اکتفا می کنم:
« فرزند عزیزم، امیدورارم خداوند تو را به اطاعت خود و انجام کارهای نیک موفق فرماید... تو را وصیت می کنم به داشتن تقوا، چرا که تقوا شیوه پایدار اولیا، امری واجب، سپری در برابر آتش دوزخ و توشه ای ماندگار در نزد خدا برای آخرت انسان است و بهترین اندوخته ای است که انسان برای روز قیامت آماده می کند... تو را وصیت می کنم به صرف عمر خود در راه تحصیل کمالات و فراگیری دانش و ارتقا از حضیض نقص به قله کمال و از حضیض جهل به اوج عرفان...فرزندم، کمک به برادران دینی را فراموش نکن. بدی افراد را با نیکی پاسخ ده ... از معاشرت با اراذل و افراد پست و نادان دوری کن که معاشرت با آنان اخلاق تو را فاسد می کند . با عالمان و دانشمندان انس و الفت داشته باش، چرا که معاشرت با اهل علم تو را برای تحصیل کمالات آماده تر می کند. همواره توکل به خدا داشته باش. در راه خدا صبور باش و راضی به رضای او. هر روز و هر شب به اعمالی که انجام داده ای و انجام می دهی، رسیدگی ( محاسبه نفس) کن. بیشتر استغفار کن. از نفرین مظلومان به ویژه یتیمان و پیره زنان برحذر باش... نماز شب را حتماً بخوان، چرا که پیامبر (ص) به آن تأکید داشت. فرزندم، صله رحِـم را از یاد مبر و با اقوام و خویشان ارتباط مستمر داشته باش، چون این کار عمر انسان را زیاد می کند. خوش اخلاق باش؛ پیامبر فرموده است:« شما که نمی توانید از اموالتان به همه ی مردم بدهید، پس با اخلاقتان به همه ی مردم احسان کنید!». فرزندم، به فرزندان پیامبر و سادات علوی نیکی کن، چرا خداوند [در قرآن] مودت و نیکی در باره ایشان را مورد تأکید قرار داده و محبت و نیکی به ذریّه ی رسول الله را پادش رسالت او قرار داده است ... در راه کسب علوم و معارف دینی بیشتر کوشش کن... بدان که خداوند خود سرپرست و نگهدارتوست.»
شیعه شدن انیشتین، افسانه یا واقعیت؟!
در برخی سایت ها و مطبوعات مطلبی به این مضمون نقل شده و مدام هم نقل می شود که دانشمند و فیزیکدان معروف آلبرت انیشتین به دست زعیم بزرگ شیعه مرحوم آیت الله بروجردی شیعه شده بود یا اینکه مکتب تشیع را قبول کرده بود.
من کاری به صحت و سقم این مطلب ندارم، منکر آن هم نیستم و اگر چنین واقعیتی رخ داده باشد، واقعاً مایه مباهات ما شیعیان است. اما بنده به عنوان یک مسلمان و شیعه اثنی عشری، چنین ادعایی را دور از منطق می بینم. بنابر این از نشر دهندگان این مطلب و امثال آن سؤال می کنم که اولاً آن دو شخصیت بزرگ و مشهور ( آیت الله بروجردی و انیشتین) کجا همدیگر را ملاقات کردند که این یکی به دست آن یکی شیعه شد؟ ثانیاً دانشمندی تجربی مثل انیشتین که در غرب و دور از دسترسی به معارف اسلام می زیست و سرش به کار خودش مشغول بود، مگر چند سال و چه مقدار با معارف اسلام و قرآن و اهل بیت (ع) آشنا شده بود که به همین سادگی شیعه شد؟ آن به دست آیت الله بروجردی که هرگز همدیگر را ندیده اند! لطفاً نشر دهندگان این مطلب اصلاً عصبانی و ناراحت نشوند و اگر ممکن است به سؤال بنده پاسخ دهند که آیا واقعاً به نظر شما این ادعا به همین سادگی قابل قبول است؟
البته ممکن است انیشتین از علاقمندان آیت الله بروجردی بوده یا به ایشان احترام خاص قایل می شد مثل خیلی از غیر مسلمانان دیگر؛ یا با ایشان ارتباط غیر مستقیم و حتی مکاتبه داشته باشد، اما آیا این احترام و علاقمندی و ارتباط ، به معنی شیعه شدن اوست؟ آن هم به دست آن مرجع بزرگ که هیچ ملاقاتی بین آن اتفاق نیفتاده؟!
می خواهم بگویم که هر حرف و ادعایی باید منطق خود را داشته باشد. ادعای فوق چندان منطبق با منطق نیست. اگر چنین واقعیتی هم در کار بوده، به نظر می رسد راویان آن نمی توانند آن را به صورت منطقی نقل و بیان کنند و به شکل قابل قبولی ارائه دهند. به ظاهر غیر منطقی و عامیانه می نماید.
صادق بشیری (بشیرلی) شاعر کرکوکی است و از دوستان دوره تحصیل بنده در قم که این دوستی و آشنایی به سالهای 73-1372 بر می گردد. از سال 75 که به نخجوان اعزام شدم دیگر از این شاعر جوان و مجاهد مؤمن خبر نداشتم تا اینکه اخیرا نامه ای از او در ایمیل خود دیدم و مجموعه شعر جدیدش « بیر بارداغدان بیر دَه نیز» ( از کوزه، دریایی) که بصورت pdf برایم فرستاده بود از وطنش کرکوک عراق. این مجموعه شعر صادق بشیرلی بسیار عالی است. در اینجا دو شعرش را با هم می خوانیم با عرض پوزش از عزیزانی که ترکی بلد نیستند امید که روزی بتوانم لا اقل خلاصه ای از مضامین این اشعار را به فارسی ترجمه کنم:
1- یولچو من، یول کسن من!
سنی بولوب دا، دؤنوب سنله شردیم عشقیندن
منیم اؤنومده عزیزیم «من» اولماسایدی اگر
صیغیشماز ایدی جهانه بو بیر آووج گؤنلوم
اونا بو داغلی سینه م مسکن اولماسایدی اگر
فغانلا دیلده ن اولوردوم، آزار ایله جاندان
سنین سؤزون منه بین گولشن اولماسایدی اگر.
2- بیر بهارا بین فریاد
باشلادیغیم یول صونونا
چاتدییسا یئددینجی نسیل
یورغونلوغوم
مزاریمدان چیقار او زمان.
یاندیردیغیم اومید مومو
اریدیکجه یاغلاناجاق
بو قوب – قورو آهیمدان
یاشلار دا پک اودلاناجاق.
یومسام دا گوز
بیر دنیاییم،
هر گوز بنی گؤره جکدیر.
دیکیلسه ده دوداقلاریم
هر صاپی بیر دیل اولاجاق،
کسیلسه ده حقلی دیلیم
بن صوصمایان بیر قومرویوم
بیر بهاردان اؤترو بین- بیر
فریادیم وار،
قانادیم وار،
فصیل لرده ن فصیل لره
قوناجاغیم، اؤز یوواما چاتاناده ک.
نغمه لریم ایشیده رکن
سازا باشلار یاپراقلار
اوموزلاریم اوزه رینده
پاطلاسادا ده لی طوپلار
صانکی ده نیز اوزه رینده ن
کؤپوکلردیر اوچوب گیده ر.
سلام بر امام حسن مجتبی (ع)
یادت نسیم مژده صبح است در زمین
نامت طلوع روشن صلح است بر زمین
از حُـسن انتخابِ تو حق پایدار ماند
ای فخر هر زمانه و محبوب هر زمین...
دوستان سلام. عیدتان مبارک. میلاد امام حسن مجتبی (ع) عید همه آزادگان و نیکان است... از این حرفها که بگذریم؛ راستی شما چقدر با امام حسن مجتبی(ع) – امام به حق الهی،نواده پیامبر اسلام، فرزند علی و فاطمه زهرا و برادر امام حسین (علیهم السلام) – آشنا هستید؟ قصدم از این سؤال نه اظهار فضلی است که ندارم و نه فضولی در کار شما؛بلکه می خواهم برای آشنایی بیشتر با زندگی سراسر افتخار و حماسه و فضل و عظمت و سخاوت و حکمت حضرت امام حسن مجتبی(ع) نام دو کتاب خوب و خواندنی و مفید و روشنگر را در اینجا بیآورم که از حدود چهل سال پیش در ایران مکرر چاپ شده اند:
1- صلح امام حسن (ع) پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ – ترجمه ی آیت الله سید علی خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی
2- امام در عینیت جامعه – اثر اندیشمند بزرگ اسلامی معاصر جناب استاد محمد رضا حکیمی
علاقمندان می توانند از این دو منبع سودمند علمی و تاریخی استفاده کنند.
التماس دعا در شب میلاد آن امام معصوم و در عین حال مظلوم ... هنوز هم!!
سلام بر تو یا حسن بن علی! یا حجة الله علی خلقه
مقاله ترکی در سوگ عاشیق علی -1
دوشنبه دهم مرداد 1390هنرمند نجیب مرحوم عاشیق علی علیزاده قشلاقی از دنیا رفت. مقاله ترکی زیر (آی آشیق تئز ایدی گئدیش هوسی) و شعر مرثیه ذیل را دوست شاعر و نویسنده جناب استاد بهرام اسدی در سوگ آن استاد عزیز از ذست رفته، نوشته اند که بنده با اجازه ایشان در اینجا می آورم و در وبلاگ خود ایشان هم آمده است:
آی آشیق تئز ایدی گئدیش هوسی
(مرحوم آشیق على علیزادهنین واختسیز آرامیزدان گئتمهسی مناسبتینه)
بو ایل اوروجلوق آیینین بیرینجی گونو اوستاد شهریار دئمیشکن: بیر خبر چاتدی منه نوح نبی قارقیشی تک، دئمهلی ائل صنعتکاری و بیر عؤمور موسیقیمیز و ادبیاتیمیز اوغروندا چالیشان، متانتلی و غیرتلی، یورولماز صنعتکار آشیق علی علیزاده ابدی اولاراق گؤزلرین حیاتا یومدو و دونیاسین دگیشرک علم، موسیقی و ادبیات عالمین یاسا باتیراراق اورمو شعر و موسیقی محیطینه بیر بؤیوک ایتگی اولدو.
اورمودا آدلیم بیر آشیق کیمى تانیلاراق مختلف ادبى - هنرى ییغینجاقلاردا، مجلسلرده، اورمو رادیو- تلویزیونوندا، اورمو آشیقلار درنهگینده، اورمو ارشاد اسلامی ادارهلرینده، حوزه هنری تشکیلاتیندا و مختلف آشیقلار قهوهخانالاریندا اؤز سازى و سسىایله چیخیش ائدن آشیق على علیزاده 1330- جو ایل قاراداغین اهر شهرستانىنین ورزقان بؤلومو قایاقیشلاق کندینده دونیایا گلدى. اونون آتاسى ائوى آشیقلار ییغینجاغىایدى، بونا گؤرهده او کیچیک یاشلاریندان ساز و سؤز ایله تانیش اولدو.
على علیزاده سونرالار ساز صنعتین آشیق مشى پاشایى و آشیق ولى عبدىدن اؤیرهنرک اؤز چالیشیقلارى نتیجهسینده اؤیرهندیکلرین بوتؤولتدى.
علی علیزاده وورغونلوق اوزوندن آشیقلیق صنعتینه اوز گتیرن بیر آشیق اولموشدور و اؤز دئدیگینه گؤره کندلرینده کئچینهجگی پیس دگیلمیش و کندلرینده مینیبوس ایشلهدیب و گذرانین کئچیریرمیش، آنجاق سازا و سؤزه اولان علاقهسی اونو آشیقلیق عالمینه داخل ائدیر و آشیق علی مینیبوسو ساتاراق آشیقلیق ائدیر.
آشیق على قیشلاقلى 1369- دا اورمویا کؤچدو و بو شهرین مختلف ییغینجاقلاریندا و شعر و ادب انجمنلرینده چیخیش ائتدی و بو شهرده آشیقلار آراسیندا و ائل ایچینده مخصوص حؤرمت قازاندی. منیم اؤزومون ده آشیق ایله تانیشلیغیم همین ایللرده و اورمونون شعر و ادبیات درنهگینده اولموشدور. سونرالار آرامیزداکی علاقه آرتیب و عایلهوی گئت- گل ایله تکمیللشمیشدیر. هر مناسبتده خصوصیله بایراملاردا و ایل بایرامیندا بیرینجی گئتدیگیم ائولردن آشیق علینین ائوی اولوب و اونونلا بایراملاشماغی اؤزومه بورج بیلردیم.
آشیق علی تبریز و قاراداغ آشیق مکتبینین اورمودا بیرینجی یاییجیسی اولدو و اوندان سونرا آشیق قوربان و باشقا آشیقلار بو ایشی دوام ائتدیردیلر و دئمک اولار اورمو- تبریز آشیق موسیقیسینین آراسیندا بیرینجی کؤرپونو آشیق علی ووردو و بو یولدا چوخلو شاگردلر تربیت ائدیب موسیقی عالمینه زنگینلیک باغیشلادی.
مرحوم آشیق علی اؤزونه مخصوص سبک و اوسلوبو وار ایدی و بو اوسلوب ایله باشقا آشیقلاردان سئچیلیردی و ائله بونا گؤره ده دفعهلرله رادیو- تلویزیونون استانی موسیقیلرینین فستیوالینا قاتیلاراق بیرینجیلیک الده ائدیب یاخود مقام گتیریب و اورمو رادیو- تلویزیونونا شرف پایلامیشدی.
علی علیزاده بیر مدّت تورکمنلرین ده آراسیندا یاشامیشدی و ائله بو اوزدن تورکمنجهنی ده یاخشی بیلیردی.
آشیق علیزاده هم ده شاعردیر و اونون مختلف آشیق شعری قالبلرینده شعرلری موجوددور. شعرلرینده «علی قیشلاقلی» تخلص ائدیر. اومود ائدیریک اونون شعرلرین توپلاییب چاپا وئره بیلهک. مرحوم آشیقدان نئچه داستان دا قالیبدیر.
علی قیشلاقلی ائلین قئیدینه قالان و ائلین شاد گونونده شاد و غملی گونونده غملی اولان بیر آشیقایدی. او دفعهلرله اؤز ائوینده آشیقلار مجلسی قوروب و آشیقلاری بیر یئره توپلامیشدی. بو مراسملردن بیری رحمتلیک آشیق کاماندارین یاس تؤرهنی ایدی. بلکه ده بوتای آذربایجاندا آشیق کاماندارا قورولان بیرینجیک یاس مجلسی ائله همین مجلس اولدو.
آشیق علی علیزاده سون اولاراق دوغما یوردو قاراداغدا سفرده اولدو و قوهوم – قارداشلاریایله گؤروشدو. بیر هفتهلیک بو سفردن قاییداندان نئچه ساعت سونرا 10/5/1390 تاریخینده ساغ – سلامت اولاراق ناگهاندان اورهگی دایاندی و ابدی اولاراق اؤز هوسکارلاریندان آیریلدی.
مرحوم آشیغین حیات یولداشی، اوچ اوغلو و ایکی قیزی قالیر. بونلاردان بؤیوک اوغلو آشیق غلامرضا علیزاده اونون لیاقتلی دوامچیسی و شرفلی صنعت وارثی ساییلیر.
آشیق علی علیزادهنین جنازه تؤرهنی 11/5/1390 تاریخینده قورولدو و بیر چوخ ساییدا ادبیات و موسیقی هوسکارلاری و اورمونون بیر سیرا ادبی - هنری مسؤوللاری آراسیندا بؤیوک بیر اوزونتو ایله تورپاغا تاپشیریلدی. اونون مسجدینده ده مثلی گؤرونمهین اشتراکچی بولوندو و ائل اونو لایقینجه عزیزلهدی و چوخ اوزونتو ایله اؤز بالاسیندان ابدی آیریلدی. تانری تعالا اونا رحمت ائلهسین، مزاری نورلا دولسون.
مرحوم آشیق علینین وفاتیندا یازدیغیم بیر قوشما:
کؤچدو بیر صنعتکار، گئتدی بیر آشیق
نیسگیلی سازینین تئلینده قالدی
هر ماهنیسی اولان ائله یاراشیق
ان گؤزل ماهنیسی دیلینده قالدی
ائللرین ایچینده ماهنیسی بیتدی
آخرت دئیهرک سون سفر ائتدی
اللرین اوستونده مزارا گئتدی
ائلی گؤز یاشینین سئلینده قالدی
آی آشیق، تئز ایدی گئدیش هوسی
قولاقلارا دولدو سازین نالهسی
ائشیتمز اولدوق او غیرتلی سسی
سسینین حسرتی ائلینده قالدی.
بهرام اسدی-اورمو
14/5/1390