اکبر حمیدی علیار دان ایکی شعر
داریخمیشام
یالقیز، قریب بیر نئی کیمی
یئنه یامان داریخمیشام.
کؤکسو نملی قوزئی کیمی
گونه یامان داریخمیشام.
بیر دیله یی گؤره سی یم
اوزون یوللار گئده سی یم
سانکی چیلله گئجه سی یم
دانا یامان داریخمیشام.
روزگاردیر..
بیرجه تهر
یاخشی، پیسدن
اؤتوب کئچر
دوغروسونو دئسه م اگر
سنه یامان داریخمیشام.
بولوت
گؤیدن گلدی بیر آغ آتلی
«قان دیمدیکلی، سو قاناتلی»
«ماهنیلاری تاتلی-تاتلی»
او آغلادی.. من آغلادیم ...
آی، اولدوز، گوندن دانیشدی
گؤوده یه تیندن دانیشدی
یئرین بوش!.. سندن دانیشدی
او آغلادی.. من آغلادیم...
لاپ ایچیمه دولدو سسی
ایچین-ایچین هؤنکورمه سی..
ایسلاندیقجا یار هوسی
او آغلادی.. من آغلادیم...
گل گئدک -دئدی- یاز اولاق
تورپاغا، داشا یازیلاق
دویغولاندیق زولاق-زولاق
او آغلادی.. من آغلادیم...
منبع: سایت دنیزنیوز www.Daniznews.ir
رواج فرهنگ قلیان کشی در بین زنان
رقیه پورغفار
«قلیان»؛ اولین چیزی است که با دیدن این وسیله و شنیدن کلمه ای درخصوص آن در ذهن تداعی می شود، عبارت است از دود، زغال سرخرنگ، نی قلیان و صدای قلقل آب! ... اما همه اینها چیزهایی هستند که شاید افرادی با سن و سال من در کودکی بیشتر شاهد مصرف و استعمال آن توسط افراد مسنّ در خانواده ها بوده اند. اما با توجه به اعتراضها، هشدارها و برخوردهایی که به جهت مضرات آن اتفاق افتاد، آیا اکنون نیز باید شاهد استفاده از این وسیله به قولی سنتی و زیانبار در اماکن عمومی و خانوادهها باشیم؟ مگر نه این است که کشیدن یک بار قلیان از مصرف یک پاکت سیگار مضرتر و پرخطرتر است؟ مگر نه این است که متخصصان و حتی وزارت بهداشت و علوم پزشکی بارها و بارها در باره زیانهای جبران نشدنی آن هشدارها داده اند؟ و در خصوص تصمیم گیری بارها با وزارت صنعت معدن و تجارت و نیروی انتظامی نشست هایی داشته است؟ حال نتیجه این نشستها به کجا انجامید؟ چرا بین این وزارتخانه ها جهت ممانعت از استعمال قلیان در اماکن عمومی تعاملی ایجاد نشد. چرا جلسات متعدد جهت تصویب قانون جامع مبارزه با دخانیات در مجلس شورای اسلامی نتیجهای نداده است؟
آیا جهت رسیدن به پاسخ چنین سؤالهایی باید همچنان شاهد سرو قلیانهای مختلف (خوانسار، میوهای و اسانسدار و طعمهای متعدد آن) باشیم . بی محابا باید گفت که متاسفانه گرایش جوانان (دختران و پسران) و خانواده ها به استعمال قلیان افزایش یافته است و صاحبان سفره خانه ها، قهوه خانه ها و اماکن عمومی با افتخار و غرور مشغول ارائه قلیانهای کلاسیک و مدرن (به قول خودشان) هستند که گاهی نیز عنوان می کنند که مجوز از طرف مراکزدولتی جهت ارائه قلیان دارند! اما آیا مجوز ارائه به بانوان و جوانان و نوجوانان کم سن و سال را هم در محیطی باز دارند؟! حتی اوقاتی که مسافران و گردشگران زیادی در کل کشور در حال سفر به اماکن عمومی، تفرجگاهها و ... در شهرهای مختلف هستند. با کمال تاثر هیچ حرکتی از طرف شهرداری و زیباسازی شهر نیز در نصب حداقل نماد یا بنرهایی که مضمون نوشته هایی به جهت عدم استفاده از این دخانیات مضر در محیط های سیاحتی، پارکها و ... دیده نمی شود.
سوال اینجاست که چرا مراکز مربوطه دولت گاهی به جمع آوری و پلمپ مکانهای عرضه محصولات دودی مثل قلیان اقدام میکنند و گاهی بی خیال آن می شوند؟
دوستی می گفت که با بسته شدن اینگونه اماکن بیکاری در حد گسترده ای اتفاق می افتد و شاید مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری هم در این مورد متضرر گردند. اما برای همگان واضح است که ارائه و سرو قلیان اکثراً در ملاء عام در پارک شهر ها گاه به صورت مسابقه نیز انجام میگیرد و به وضوح میتوان در تمام طول روز و حتی سال، شاهد قلیانهای کوچک و بزرگ دست پیر و جوان حتی نوجوان و دختران و زنان در این اماکن بود.
در فضای اینترنت شاهد مطلبی بودم که نوشته بود: وزارت بهداشت اعلام نموده قهوه خانه هایی که مجوز عرضه قلیان را دارند تا سال 95 می توانند عرضه این محصول (دشمن سلامتی) را ادامه دهند. اما آیا وزارت بهداشت راهی موثرتر نمیتوانست پیشنهاد نماید تا شاید شاهد قلیانهای چاقشده با قیمت خیلی پایین (3500 تومان) سایزهای کوچک و بزرگ در دست همگان و در ملاء عام و اماکن عمومی با رنگها و اسانسهای دلفریب که خود نوعی تبلیغ فرهنگ قلیانکشی در خانوادهها و حتی بین بانوان است، نباشیم؟
وقتی خانواده هایی در پارکها می بینیم که دور چند عدد قلیان چاق شده نشسته اند و نوبتی به پک زدن نی قلیان دست رد نزده و همراه با آن به موسیقی ملایم و استفاده از تکنولوژی و موبایل و ... میپردازند، این سوال در ذهن تداعی میشود که آیا عصر ارتباطات و تکنولوژی با فرهنگ قلیان کشی کاملتر می گردد؟ دشمن سلامتی با آگاهی همگان مهمانِ خانه ها و همراه صمیمی خانواده ها شده است! چه باید کرد؟
مگر نه این است هرکدام از ما به سهم خود وظیفه ایجاد جامع های سالم را بر دوش داریم؟ پس کدام وزارتخانه، نهاد، سازمان و ... گامی مثمر ثمر در این خصوص برداشته است؟! چرا هیچ دستگاهی به آگاه سازی جوانان کشور عزیزمان در شناساندن این فرهنگ غلط و دشمن سلامتی نمی پردازد و مانع گسترش چنین فرهنگ غلطی بین خانواده ها نمی شود؟ چرا راهکارهای مناسب و موثر در برخورد با فرهنگسازی این فرهنگ غلط استعمال دخانیات و قلیان ارائه نمیگردد؟ آیا رسانه ها میتوانند نقشی در کاهش مصرف دخانیات داشته باشند؟ راستی مسئول این کژراهه ها کیست؟
منبع: نشریه «دنیز» شماره 45 - 14/11/92
آنالار، قادینلار
زهرا بادره
یورقونلوق سون حدینه چاتیب یورغان - دوشکلری سالدی. ایسته دی هر شئیی اونودوب بیر آز دینجلسین؛ آمما ایستر ایسته مز کئچیردیگی گون اونون ذهنینده جانلاندی...
گون چیخان واخت یوخودان دوروب چای - چؤره ک حاضیرلاییب، هامیا صبحانه وئریب اوشاقلاری مدرسیه آپاریب یولون اوستونده ائوه لازم
اولانلاری آلدی.
ائوی سیلیب سوپوروب، سونرا آشپزخانیا گیریب ناهار پیشیرمگه باشلادی. لاپدان گؤزو ساعاتا دوشوب تیلویزیوندا چوخ سئودیگی برنامهسی نین واختی یئتیشدیکده تلهسیک تیلویزیونو آچدی. ایندی ایسه اونون قولاغی تیلویزیوندا، اللری، گؤزلری آشپازخانادادیر! او دادلی خورک پیشیرمهیه اوره کدن چالیشیر. عایله عضولرینی، ارینی، اوشاقلارینی سئویندیرمهیه داها آرتیق ان آتیر.
گوناورتا چاغی یئتیشیب. گئدیر شاقلارینی مدرسهدن گتیریر. بیر ساعاتدان سونرا هامی سفره باشیندا اگلهشیب، یئییب - ایچیب هر کس اؤز ایشینیه گئدیر. گینه ده بو آیاغا دوروب یویوب ییغیشدیریر. آیریجا ایشلرین دالیسیجا گئدیر.
فکیرلشدیر. گون اولور پالتار یویور، گون اولور تیکیش تیکیر، ایراق اولسون بیری ائوده ناخوشلاسا اونو دوکتورا آپاریر، اونا ساغلاملیغینی تاپانا کیمی، یئتیشهجک.
اوشاقلارین دا درسلرینه ائوده یئتیشمک هر گئجه کی ایشیدیر.
آللاه هئچ ائوی قوناقسیز ائله مسین. اگر ائوینه قوناق گلسه بو قادین قان - تر ایچینده یاری گئجیه جن ایشی واردیر. او یئرینین ایچینده بیر دولانیر جیناغینین آغریسیندان گؤزونه یوخو گیرمیر. هئچ شکایت ائله مگی ده باجارمیر.
یئنهده صبح آچیلان واقت زنگین سسی ایله دوروب هامان گونلر باشلانیر...
آمما... آمما ....بو ایشلرین هئچ بیری اونون آدینا یازمیرلار! ... هامی دئییر: ائوین زحمت چکهنی کیشیدیر!
منبع: «دنیز» نشریه سی، شماره 44 مورخ 30/10/92
تانری سئوگیسی
اکبر حمیدی علیار
شاهتختی تخلصو ایله یازیب یارادان یازیچی و شاعر صابر حبیباوغلو حاجییف 1968-نجی ایلده نخجوانین شاهتختی کندینده آنادان اولموشدور. 1993-نجو ایلده آذربایجان دولت نفت آکادئمیاسینی، 2007-نجی ایلده آذربایجان رئسپوبلیکاسینین پرئزیدئنتی یانیندا دولت ادارهچیلیک آکادئمیاسینی بیتیرمیشدیر.
2007-نجی ایلدن آذرتاج خبر آگئنتیلیگینین و آزتیوینین ایرانداکی رسمی نمایندهسیدیر. 15 کتاب، چوخسایلی علمی و یوزلرله پوبلیسیست مقالهلرین مؤلفیدیر. روسیا، اوکراینا، گورجوستان و ایراندا فارس، انگلیس و روس دیللرینده کتاب و مقالهلری درج اولونموشدور. او شعر و روماندان باشقا، تاریخی تدقیقلر و تألیفلرله ده مشغولدور؛ آذربایجان-ارمنیستان داغلیق قاراباغ مناقشهسی ایله علاقهدار ارمنیستان تاریخی، ارمنیستانین آذربایجان تورپاقلاری و خلقی علیهینه اولان تجاوزو و خوجالی سویقیریمی حاقدا آراشدیرمالاری دقته و تقدیره لایقدیر. اثرلریندن"خزل اولدو خوجالینین خزنگولو" (X?z?l oldu xocal?n?n x?z?ngülü) کتابینی آد آپارماق اولار، بو کتابین فارسجا ترجمهسی "گل خزان خوجالی پرپر شد" عنوانی ایلا 2012-نجی ایلده تهراندا صداقت نشریاتی طرفیندن نشر ائدیلمیشدیر.
آذربایجان یازیچیلار بیرلیگینین عضوو شاهتختی 2010-نجو ایل آذربایجاندا "ترقی" میدالینا لایق گؤرونموشدور. سون واختلار سیاسی علملر اوزره فلسفه دوکتورلوغونو بیتیرن شاعرین (TANRI SEVG?S?) "تانری سئوگیسی" پوئزیا توپلوسو 2013-نجو ایل باکیدا "بیلیک" نشریاتی طرفیندن نشر ائدیلمیشدیر، بو کتاب ایراندا دا اسکی الفبایا کؤچورولموش و چاپ عرفهسیندهدیر. کتابین بیرینجی حصهسینده "تورقای و گولای" سئوگی داستانی منظوم شکیلده یئرلهشیب، قالانی دا مختلف اجتماعی –عاطفی شعرلردیرلر، عمومیتده نخجوان و کند محیطینه، تاریخینه و شاعرین اوشاقلیق چاغلارینا عائددیر. کتاب آشاغیداکی بیتلرله باشلانیر:
تانری سئوگیسی
آللاهین آدی ایلا باشلارام ایشه
چالیشدیم اویمایام خراب وردیشه
حلالی ایلک اوّل سؤزده آرادیم
کؤنولده آرادیم، گؤزده آرادیم
هر شئیه شوکر ائدیب "آللاه" دئیهرم
نادانا، جاهله بئله سؤیلهرم:
حکمت اؤزوندهدیر بؤیوک آللاهین
گؤرونور هر یئرده یئری واللاهین.
سؤزون ده آخیری عملله گرک
دوز اولا، اویوشا، تام اولا گئرچک.
الیمدن دوشمهییر "قرآنی-کریم"
روحوما قاناددیر آللاها عشقیم.
قوّتیم پیغمبر کلامیندادیر
حراما ال آتماق قلبیمه یاددیر.
تبریزده وئردیلر بیر کتاب منه
تورک اوغلو یازمیشدی دفتری-سینه
اوخودوم "مکهدن دوغان گونش"ی
کتابدا توپلانیب دونیا گردیشی.
زحمتین ایتمهسین تانری یانیندا
نظامی اولاسان بهشتده باشدا.
هر آن او یانی
گؤزلهدیم حسرتله هرآن او یانی،
روحوملا گزیرم گئنیش سمانی.
یولومدان قوورام چنی، دومانی.
اوردا نئجه سئچیم یاخشی-یامانی؟
گؤزلهدیم حسرتله هرآن او یانی،
ازیرمی اوردا دا قانماز قانانی؟
نئجه یاشادارام اوردا آد، سانی؟
قویورام بورادا نالهنی، قانی!
گؤزلهدیم حسرتله هرآن او یانی.
آغ گونو تاپمادیم بوردا، او هانی؟
نئینیرم عذابلی، گوناهکار جانی؟
لنگیدین، روحوم سن، یولونو تانی.
منبع: «دنیز» نشریه سی، نؤمره 44، نشر تاریخی 30 دی آیی 1392 - اورمیه
«پیغمبر» جاوید در کانون شعر و ادب حوزه هنری مورد بررسی قرار گرفت
به گزارش سایت دنیزنیوز، کتاب منظومه «پیغمبر» اثر شاعر و متفکر بزرگ مسلمان «حسین جاوید» در حوزه هنری آذربایجان غربی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
بر اساس همین گزارش منظومه «پیغمبر» اثر جاویدان شاعر و متفکر بزرگ مسلمان «حسین جاوید» به مناسبت فرارسیدن سالروز میلاد پیامبر اکرم محمد مصطفی (ص) در کانون هفتگی شعر و ادب حوزه هنری آذربایجان غربی مورد نقد و بررسی قرار گرفت. در این نشست ادبی که با حضور بیش از چهل نفر از شعرای ارومیه تشکیل شده بوده، مسئول واحد آفرینشهای ادبی حوزه هنری استان با تقدیر از اقدام و زحمات اکبر حمیدی علیار شاعر و مترجم کتاب مزبور، گفت: حسین جاوید از شاعران بزرگ آذربایجان و متفکر برجسته مسلمان است که قربانی استبداد استالینی شد، ولی آثار جاودانش از جمله کتاب منطوم «پیغمبر» او را در تاریخ ادبیات جهان اسلام جاودانه ساخت.
مصطفی قلیزاده علیار تأکید کرد: حسین جاوید با ادبیات فارسی و اندیشههای عرفانی و فلسفی و دینی بزرگانی چون عطار و مولانا و فردوسی و سهروردی آشنایی عمیق داشت و از آراء و اندیشههای آنان در آفرینش هنری و میراث ادبی خود الهام گرفته است؛ امیدواریم همه آثار این شخصیت بزرگ در ایران ترجمه و بیشتر شناخته شود و نسل ادبدوست و مراکز دانشگاهی و اهل ادب و اندیشه با اندیشههای این شاعر بزرگ آشنا شوند.
علی رزمآرای از شاعران و منتقدن ادبی ارومیه نیز طی سخنانی گفت: زبان ادبی حسین جاوید در منظومه «پیغمبر» بسیار محکم و دارای جوشش عاطفی و تصاویر زنده است و مترجم محترم کار خوبی که کرده، متن اصلی و ترکی آن را در بخش دوم کتاب آورده تا علاقمندان و اهل ادب و نظر بتوانند آن را هم بخوانند و هم با متن ترجمه مقایسه نمایند.
وی افزود: به نظر میرسد مترجم پرتلاش آقای حمیدی علیار در ترجمه اثار حسین جاوید کاری ابتکاری کرده ولی حق مطلب صددرصد در ترجمه این اثر شاهکار به خاطر ترجمه منظوم و موزون به فارسی ادا نشده و تکلفبار شده، با این حال، ترجمه فارسی منظوم اثری قابل توجه است، اگر ترجمه آن به نثر شاعرانه و ساده انجام میگرفت شاید رساتر از این میشد.
گفتنی است ترجمه کتاب منظوم «پیغمبر» اثر شاعر و متفکر بزرگ مسلمان «حسین جاوید» در سال جاری از سوی انتشارات «آوای منجی» در قم منتشر و به بازار کتاب عرضه شده است.
منبع: سایت دنیزنیوز www.Daniznews.ir