وصیت نامه علامه حلی

علامه حِلّی (حسن بن یوسف) از نامدار ترین دانشمندان و نوابغ تاریخ بشر، از بزرگ ترین فقیهان شیعه و از عالمان کم نظیر اسلامی است که به ندرت می توان شخصیتی با استعداد سرشار و نبوغی شگفت چون او را در تاریخ نشان داد. به سبب همین نبوغ شگفت انگیز علامه بود که به او لقب « آیت الله» (نشانه خدا) داده بودند. وی متولد ماه رمضان است که در این ماه خدا و در سال 648 هـ. در شهر حِلّه عراق و در خانواده ای کاملاً علمی و مذهبی به دنیا آمد. پدرش شیخ یوسف و دائی اش محقق حلی هم از فقهای برجسته زمان بودند. علامه در محضر آنان و دیگر عالمان معروف زمان از جمله خواجه نصیر الدین طوسی درس خواند. علامه آثار قلمی فراوانی در زمینه های علمی و فقهی و اصولی و حدیثی و اعتقادی دارد. پسرش شیخ محمد معروف به «فخر المحققین» هم از فقها و علمای بزرگ بود. علامه حلی در سال 726 هـ. در 78 سالگی وفات کرد و در جوار امیر المؤمنین (ع) در نجف اشرف به خاک سپرده شد. این عالم بزرگ وصیت نامه ی جالبی دارد خطاب به پسرش محمد فخر المحققین که البته همیشه و برای همگان – به ویژه جوانان دانشجو و طلبه و هنرمند و شاعر و نویسنده و فعال در دیگر حوزه انسانی و اجنماعی - خواندنی و آموزنده است و روح دین و آموزه های دینی و مکتب اهل بیت (ع) در این وصیت نامه ی ارزشمند جریان دارد. بنده در آینده – ان شاءالله - ترجمه تمام آن را ارائه خواهم کرد.  فعلاً در اینجا به ترجمه خلاصه و جملات مهم تر آن که مناسب این ایام معنوی ماه مبارک رمضان است، برای تیمن و تبرک اکتفا می کنم:

 « فرزند عزیزم، امیدورارم خداوند تو را به اطاعت خود و انجام کارهای نیک موفق فرماید... تو را وصیت می کنم به داشتن تقوا، چرا که تقوا شیوه پایدار اولیا، امری واجب، سپری در برابر آتش دوزخ و توشه ای ماندگار در نزد خدا برای آخرت انسان است و بهترین اندوخته ای است که انسان برای روز قیامت آماده می کند... تو را وصیت می کنم به صرف عمر خود در راه تحصیل کمالات و فراگیری دانش و ارتقا از حضیض نقص به قله کمال و از حضیض جهل به اوج عرفان...فرزندم، کمک به برادران دینی را فراموش نکن. بدی افراد را با نیکی پاسخ ده ... از معاشرت با اراذل و افراد پست و نادان دوری کن که معاشرت با آنان اخلاق تو را فاسد می کند . با عالمان و دانشمندان انس و الفت داشته باش، چرا که معاشرت با اهل علم تو را برای تحصیل کمالات آماده تر می کند. همواره توکل به خدا داشته باش. در راه خدا صبور باش و راضی به رضای او. هر روز و هر شب به اعمالی که انجام داده ای و انجام می دهی، رسیدگی ( محاسبه نفس) کن. بیشتر استغفار کن. از نفرین مظلومان به ویژه یتیمان و پیره زنان برحذر باش... نماز شب را حتماً بخوان، چرا که پیامبر (ص) به آن تأکید داشت. فرزندم، صله رحِـم را از یاد مبر و با اقوام و خویشان ارتباط مستمر داشته باش، چون این کار عمر انسان را زیاد می کند. خوش اخلاق باش؛ پیامبر فرموده است:« شما که نمی توانید از اموالتان به همه ی مردم بدهید، پس با اخلاقتان به همه ی مردم احسان کنید!». فرزندم، به فرزندان پیامبر و سادات علوی نیکی کن، چرا خداوند [در قرآن] مودت و نیکی در باره ایشان را مورد تأکید قرار داده و محبت و نیکی به ذریّه ی رسول الله را پادش رسالت او قرار داده است ... در راه کسب علوم و معارف دینی بیشتر کوشش کن... بدان که خداوند خود سرپرست و نگهدارتوست.»

شیعه شدن انیشتین، افسانه یا واقعیت؟!

در برخی سایت ها و مطبوعات مطلبی به این مضمون نقل شده و مدام هم نقل می شود که دانشمند و فیزیکدان معروف آلبرت انیشتین به دست زعیم بزرگ شیعه مرحوم آیت الله بروجردی شیعه شده بود یا اینکه مکتب تشیع را قبول کرده بود.

من کاری به صحت و سقم این مطلب ندارم، منکر آن هم نیستم و اگر چنین واقعیتی رخ داده باشد، واقعاً مایه مباهات ما شیعیان است. اما بنده به عنوان یک مسلمان و شیعه اثنی عشری، چنین ادعایی را دور از منطق می بینم. بنابر این از نشر دهندگان این مطلب و امثال آن سؤال می کنم که اولاً آن دو شخصیت بزرگ و مشهور ( آیت الله بروجردی و انیشتین) کجا همدیگر را ملاقات کردند که این یکی به دست آن یکی شیعه شد؟ ثانیاً دانشمندی تجربی مثل انیشتین که در غرب و دور از دسترسی به معارف اسلام می زیست و سرش به کار خودش مشغول بود، مگر چند سال و چه مقدار با معارف اسلام و قرآن و اهل بیت (ع) آشنا شده بود که به همین سادگی شیعه شد؟ آن به دست آیت الله بروجردی که هرگز همدیگر را ندیده اند! لطفاً نشر دهندگان این مطلب اصلاً عصبانی و ناراحت نشوند و اگر ممکن است به سؤال بنده پاسخ دهند که آیا واقعاً به نظر شما این ادعا به همین سادگی قابل قبول است؟

البته ممکن است انیشتین از علاقمندان آیت الله بروجردی بوده  یا به ایشان احترام خاص قایل می شد مثل خیلی از غیر مسلمانان دیگر؛ یا با ایشان ارتباط غیر مستقیم و حتی مکاتبه داشته باشد، اما آیا این احترام و علاقمندی و ارتباط ، به معنی شیعه شدن اوست؟ آن هم به دست آن مرجع بزرگ که هیچ ملاقاتی بین آن اتفاق نیفتاده؟!

می خواهم بگویم که هر حرف و ادعایی باید منطق خود را داشته باشد. ادعای فوق چندان منطبق با منطق نیست. اگر چنین واقعیتی هم در کار بوده، به نظر می رسد راویان آن نمی توانند آن را به صورت منطقی نقل و بیان کنند و به شکل قابل قبولی ارائه دهند.  به ظاهر غیر منطقی و عامیانه می نماید.

تاریخ ما با مردان بزرگ زنده است و در هر روز از تاریخ ما مسلمانان به ویژه ما ایرانیان مردی بزرگ، قهرمانی سترگ و انسانی با عظمت حضور دارد، آغاز دهه دوم تیر ماه یاد آور دانشی مردی ولایتمدار است و او مجاهد خستگی ناپذیر عرصه حق، دلداده محبت اهل بیت (ع) نویسنده کتاب افتخار آمیز « الغدیر» حضرت آیت الله علامه شیخ عبد الحسین امینی است. من کوچک تر از آنم که در تعریف یا توصیف آن نادره دوران سخنی بگویم، باید بزرگان علم و اندیشه و جهاد و ایمان در وصف علامه امینی سخن گویند تا شایسته او باشد. اینجانب از باب ارادت و احترام به مقام آن یگانه عصر، دوستان اهل مطالعه و پژوهش و اندیشه را دعوت می کنم به خواندن کتاب « حماسه غدیر» از نویسنده بزرگ واندیشمند صاحب درد جناب استاد محمد رضا حکیمی که به تنهایی در آن کتاب کوچک، در شناسایی علامه امینی کار یک کنگره بزرگ را به انجام رسانده است.

یک خاطره با حال ... و کمی تا قسمتی شرم آور!

دنباله یک بحث پر از «اما و اگر های دوستانه...»

سلام به دوستانی که در خصوص نوشته نه چندان مهم اینجانب تحت عنوان « از چادر به مانتو...» اظهار نظرهای متفاوتی کرده بودند. از لطف همه شان ممنونم و از مدیریت محترم پارسی بلاگ نیز هم. اما باز هم تصریح می کنم که مانتو هم اگر بدن زن را پوشش دهد و از نمایش حجم اندام جلوگیری نماید، حجاب اسلامی و کافی است ( نظر قاطبه فقها و همه صاحب نظران دین شناس) و من نگفته بودم که حجاب فقط چادر است و بس. اما بحث بنده این بود که ای مردم عزیز و مسلمان ایران اسلامی ما که از سال 21 قمری، اسلام را با طیب خاطر پذیرفته ایم یعنی 1410 سال پیش؛ پوشیدن بدن زن در ملاء عام و در برابر دیدگان حریص نامحرمان، جهت جلوگیری از ترویج شهوترانی و فساد جنسی و اخلاقی یک امر واجب اسلامی است و در صدر اسلام «جِلباب» یک حجاب کامل برای زنهای مسلمان بود (قرآن – سوره احزاب). خب، این از این. اما بحث در آن بود که چرا امروز این مانتوی پوشش دهنده و آبرومند، به صورت افتضاحی در آمده و تبدیل شده به ضد حجاب در جامعه مسلمان ما که به پیامبر و اهل بیت او (ع) عشق می ورزد؟ آخر کجای این «مانتو اندامی» تنگ مد شده در کشور ما که حجم و حرکات هیجان انگیز بدن دختران و زنان را به شکل جذاب و شهوانی نمایش می دهد، به گروه خون حجاب اسلامی مورد نظر پیامبر و اهل بیت او ، می خورد؟!... بله؟!

یکی از عزیزان برای من نوشته بود که در کشورهایی مثل لبنان و سوریه و ترکیه و عراق حجاب چنین و چنان است و چادر را ما ایرانیها اختراع کرده ایم و قبل از انقلاب در کشور ما هم مثل آنها بود و از این حرفها. در جواب این بزرگوار محترمه، باید عرض کنم که اولاً سخن از حجاب اسلامی ( پوشش کامل و کافی) است نه مدل نیم بند فلان کشور. ثانیاً در آن کشورها مردم مسلمان یا رومیِ رومی اند یا زنگیِ زنگی! در وسط میدان حیران نمانده اند یعنی زنانشان یا پوشش اسلامی لازم و کافی ( اعم از مانتو ی آبرومند با روسری، یا چادر عربی) دارند یا ندارند و بی حجاب اند. اما در کشور ما یا با حجاب کامل و لازم اند، یا بد حجاب و شرم آور. که نه با حجاب اند نه بی حجاب! حد وسطی است ما بین حجاب و بی حجابی. این از پدیده های سالهای اخیر کشور ماست. لطفاً مرا به قشرگری و از این حرفها متهم نکنید. من می خواهم بگویم این پدیده از بی حجابی قبل از انقلاب خطرناکتر است. این ادعا را هم از روی مشاهدات هر روزه ام دارم. کسانی که بگویند ای بابا، تو هم گیر دادی به یک موضوع بی اهمیت؛ به نظر می رسد در باغ نیستند و از پی آمدهای ویرانگر این پدیده و امثال آن غافلند که اقل کم برداشته شدن قبح بی حجابی و فساد جنسی و تحریک شهوت جوانان و زمینه ساز بسیاری از شرارتها مثل زنا و تجاوز به عنف و سست شدن ارکان خانواده و فریبکاری و شیطنتهای دیگر است. تو خواه از سخنم پند گیر ، خواه ملال ...

در پایان این کلام ملال آور، خاطره ی با حالی را برایتان تکرار می کنم. چندی پیش در ضمن نوشتار « پیام فاطمه زهرا و جامعه ما» خاطره ای را در وبلاگم گذاشته بودم،که در اینجا باز هم می آورم و سخنم را برای همیشه در این باب مختومه اعلام می کنم با عرض معذرت از کسانی که از این حرفها خوششان نمی آید:      

یک خاطره عجیب و شرم آور!

  «چندی پیش که سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) بود، حدود ساعت 5 بعد از ظهر زنگ خانه به صدا درآمد. رفتم باز کردم، یک خانم جوان حدود 20 – 22 ساله، تماماً بزک کرده با روسری خوشرنگ و جذاب، نصف موهای بور سرش بیرون از روسری، مقداری از سینه و گردن باز و مانتویی تنگ و خوشرنگ بر تن، با یک دختر بچه ده – دوازده ساله که شلوار قرمز رنگ و تنگی پوشیده بود، دم در ایستاده و منتظر بود تا آش نذری وفات فاطمه زهرا را بدهد! بوی عجیب ادکلن اش هم به جای خود معلوم و ملحوظ!... از همسایه های نزدیک ما نبود، شاید هم مهمان یکی از همسایه ها بود و آمده بود برای کمک به پخش آش نذری... باری به هر تقدیر! من هرچه فکر کردم، نتوانستم مناسبتی بین ظاهر فریبنده و گناه آلود و آلوده کننده آن خانم مسلمان و نذر فاطمه زهرا (س) پیدا کنم و یا عوامانه خودم را راضی کنم که ای بابا، به ما چه ربطی دارد! شاید حضرت از او بپذیرد! ... خلاصه، من گفتم که خدا قبول کند و او با لبخندی رفت به طرف خانه دیگر همسایه و سراغ کار خودش که آش نذری می داد.

 اما جای شرمساری است که امروزه پیام حجاب فاطمه زهرا دارد از موضوعیت خود در جامعه اسلامی و شیعی ما می افتد و در حد منبر و موعظه و کلاس درس اخلاق و بینش اسلامی و صحبتهای کارشناسان محترم مسائل دینی صدا و سیما و ... خلاصه می شود و در این عرصه البته هم زن و هم مرد هر دو غافلند یا تغافل و سهل انگاری می کنند؛ عوامل هم که مقصرند جای خود، ...افسوس! » - پایان خاطره

اما از شما چه پنهان، بعد از رفتن آن خانم، در دل خود گفتم: قربان شأن و عظمت حضرت (س) گردم، چه مریدان با حالی دارد!! (شوخی)

چرا ماه رجب در ادبیات ما کمتر مورد توجه است؟

در بین ماههای اسلامی – از محرم الحرام تا ذی الحجّه – ماه رجب با داشتن آن همه فضایل معنوی سرنوشت ساز که در کلام پیامبر (ص) و اهل بیت او – علیهم السلام – آمده، در ادبیات مسلمانان - تا جایی که من می دانم - کمتر مورد توجه و تلمیح و استعاره قرار گرفته به ویژه در مقایسه با ماه شعبان المعظم و ماه مبارک رمضان. علتش را من نمی دانم. از فرصت خدایی – و نه طلایی - این ماه خدایی (ماه رجب) غافل نشویم.