گنج شاعریمیز
احمد اسدی
گنج شاعر و یازیچی احمد اسدی 1367- جی ایلده اورمودا دونیایا گؤز آچدی. آتاسی اورمونون تانینمیش ادیب و شاعرلریندن بیری اولان جناب بهرام اسدی، آناسی ایسه حؤرمتلی شاعره، معلمه فریده خانم سلیمانی دیر. اونا گؤره احمد کیچیک یاشلاریندان بئله بیر ادبیات سئور عایلهده شعر، بدیعی ادبیات و اینجه صنعتله تانیش اولوب، ادبی محیطده بویا- باشا چاتدی. 1386- جی ایل علوم تجربی دیپلومونو آلارکن، اورمونون دانشگاهینا داخل اولدو، 1390- دا «منابع طبیعی» رشتهسینده لیسانس آلدی.
احمدین تحصیل آلماقلا برابر مختلف ادبی و هنری چالیشمالاری دا اولوب. «آتالار سؤزو» و "قیز چوجوغو"(ناظم حکمتین شعرلری) اونون چاپ اولونموش ایکی کتابی نین آدیدیر.
احمد، عاشیق موسیقیسی نین ده وورغونوندور. ساز چالیر و اونونلا یاناشی عاشیق ادبیاتیندا آراشدیرمالار آپاریر. او اورمودا عاشیقلار درنهگی (کانون عاشیق های آذربایجان غربی) نین فعال اشتراکچیلاریندان ساییلیر. بو استقامتده کئچمیش عاشیقلارین حیات و یارادیجیلیغی حاقدا گئنیش تدقیقات آپاریر، مقاله لر یازیر و نشر ائدیر.
اونون شعرلری ده واردیر. شعرلری عمومیتده هجا وزنینده دیر، عاشیق شعری اوسلوبوندا یازیر و یارادیر. احمدین ژورنالیستی فعالیتلری ده دقته لایقدیر و ایندیلیکده اورمودا چیخان "آراز آذربایجان" گوندهلیک قزئتی نین تورکجه صحیفه سی نین رداکتورودور. ها بئله دؤور مطبوعاتدا بیر یازیچی کیمی چیخیش ائدیر. اونون آیدین گله جه یی وار. احمد اسدی یه الله تعالی دان جان ساغلیغی و توتدوغو علم و صنعت یولوندا آرتیق نائلیت لر آرزولاییر، بورادا اونو ایکی شعرینی بیرگه اوخویوروق:
دورنالار
سیز اوچورسوز نه خوش گؤیلر اوزونده
اؤلکهلر آشیرسیز دایم دورنالار
گؤی اوزونده بیر آن دایانین دورون
دردیمی سیزلره دئییم دورنالار
گونشیم باتیبدی، گون قارالیبدی
سیز گؤرن چؤللری دوم قار آلیبدی
گولستان سولوبدو، گول سارالیبدی
ایلیم، گونوم، هفتهم، آییم دورنالار
هارای چکدیم بو دونیانین الیندن
آیریلمیشام اؤز ائلیمین دیلیندن
سیز سؤیلهیین او آللاها قولوندان
گؤیلره یوکسهلیر واییم دورنالار
بو دونیایا نامرد فلک غم اکیب
احمدین آشینا غملری تؤکوب
اذن وئرسز بو دونیادان ال چکیب
درویش دری سینی گئییم دورنالار.
جیغالی تجنیس
مجنون اولوب بو داغلاردا گزهنین
بیلمهلیدی، درد و بلا سریندی
آشیق دئیهر سریندی
داغلار سویو سریندی
داردا قالان چارهسیز
مولاسینا سریندی
گولون عؤمرو باخمایین کی چوخ آزدیر
گولستاندا ناز و عشوه سریندی
دوعا اوچون قنوت ائدیب بوداقلار
دردیم دئدیم، باخ گؤر نئجه بوداغلار
آشیق دئیه ر بوداغلار
بو یارالار بو داغلار
مجنون تکین چؤلده یم
مسکنیم دیر بوداغلار
آهیم اوددور، اریده جک بوداقلار
آما کؤنلوم صبیرلی دی، سریندی
محشر اولدو، صوراسرافیل چالیندی
حساب گلدی عمللریم چالیندی
آشیق دئیه ر چالیندی
حاق قاپیسی چالیندی
ایللر گلیب اؤتوشدو
عؤمور باغیم چالیندی
میسکین احمد مولا درین چال ایندی
مولا گلر، آچ دردینی سرایندی
منبع: "دنیز" هفته نامه سی - شماره 17؛ تاریخ 1391 تیر آیی نین 7 سی (7/4/91) ارومیه
اوشاق دونیاسی و اوشاق ادبیاتی
بهرام اسدی
اوشاقلیق عالمی سیرلی-سئحیرلی بیر عالمدیر. ساده و صمیمی بو بالاجا انسانلار اؤز عالملرینده سادهلیک و صمیمیتله یاشاییرلار. اونلار هر گون اؤز دونیا باخیشلارین گئنیشلندیریرلر. اوشاغین دونیا گؤروشو چوخ سادهدیر آنجاق او اطرافینداکی هر نهیی آرتیق تانیماق و سیناماق ایستهییر.
اوشاق هله ان کؤرپه چاغیندا الینه دوشن هر نهیی دیشینه وورور و آغزینا تپیر. بو، اوشاغین بیرینجی و ان یاخین سیناق وسیلهسیدیر. اوشاق بوی آتارکن اویونچاقلاری. گلینجیکلری، ائو اشیالاری و الینه دوشن هر نهیی سؤکور. داغیدیر و اونون ایچین ائشیگه تؤکور. بئلهلیکله او یئنی عالملر کشف ائدیر، یئنی دونیا گؤروشو کسب ائدیر. او حتی باشقا اوشاقلاری و بؤیوکلری ده گلینجیک کیمی فرض ائدیب بارماغین اونلارین گؤزونه، آغزینا و دیشینه سوخور و اونلارین دا ایچریسین گؤرمک ایستهییر.
اوشاق داها بیر آز دیرچلیرکن بؤیوکلرین باشماغین و پالتارین گئییر. بونونلا او بؤیوک اولماق و داها جدی عالمی تانیماق آرزولاییر.
اوشاق بیرینجی گون عالمدن هئچ نه بیلمیر. او هر بیر یئنی شئی کشف ائدرکن هئچ ده تعجبلنمیر و اونو عالمین بیر پارچاسی کیمی قبول ائدیر.
اوشاق رئال عالم ایله یاناشی اؤز خیال عالمینده ده بیر شئیلر یارادیر. آنجاق اونلاری دا خیال دگیل رئال کیمی قبول ائدیر.
اوشاق پریلره و دئولره علاقه گؤستریر و اونلاری اولدوغو کیمی قبول ائدیر. ناغیللاری ائشیدرکن ناغیللاردا یاشاییر، اؤزون اونلارین یئرینه دگیل اونلارین بیری بیلیر و ناغیللاردان آلینان بو سونوچ و نتیجهنی جاندان-اورهکدن قبول ائدیر و بو سونوچ سون گونهدک اوشاغین ذهنینده یئر آلیر و اونون یادداشیندا یورد سالیر و بو اوشاق بؤیویندن سونرا دا گرکلی یئرلرده همین یادداشلار اونا یول گؤستریجی اولا بیلیر.
اوشاق دیلی و اوشاق ادبیاتینا گلدیکده دئمهلیییک: اوشاق ادبیاتی اوشاغین عالمیندن آیری دگیل. یوخاریدا اشاره اولونان سادهلیکلر. صمیمیّتلر، خیاللار، هامیسی اوشاق ادبیاتیندا یئر آلیر.
اوشاق، دیل آچاندا بیر و سونرالار چوخ ایکی هجالی سؤزلر ایله دیل آچیر.
بیر هجالی سؤزلردن(جیز-بوو) و ایکی هجالی سؤزلردن (قاقا- پپه-بابا- چیچی) و بئله سؤزلری مثال گتیرمک اولار.
اوشاغین دیلی تکمیللشدیکجه سؤزلرینین هجاسی دا آرتیر، آنجاق اوشاق ادبیاتی و اوشاق شعرینین هجالاری چوخ بئش و یئددی هجالی شعرلر اولور و چوخهجالی شعرلر اوشاق عالمینه داخل اولمورلار، چونکی اوشاغی سادهلیکدن اوزاقلادا بیلیرلر.
اوشاق دیل آچارکن ایلک باشدا چوخ قیسا جملهلر یارادیر: بابا گلدی .. قاقا آلدی. اوشاق ادبیاتی دا بو قیسالیق و بو سادهلیگی اؤزونه اؤرنک توتمالیدیر. بیز اوشاغا غزل یاخود قصیده اوخویانماریق چونکی اونون ذهنینده اونا یئر یوخدور. آتا-بابالاریمیز و اوزون ایللر بویو نسیللریمیزین سیناغیندان چیخمیش اوشاق ادبیاتی و اوشاق فولکلورو بوگونکو اوشاق ادبیاتی و اوشاق شعری یازانلارا گؤزل نمونهلردیر.
مین ایللرین سوزگجیندن سوزولموش بو قوشماجایا دقت ائدک:
. .
-ایینه-ایینه اوجو دویمه
بربرینجی شام آغاجی
شاتیر کئچر قوز آغاجی
هاپبان هوپبان
یاریل ییرتیل
سو ایچ قورتول.
هر بیر اوشاق، بو قوشماجانی دینلهدیکده اونو تکرار ائتمک ایستهییر چونکی بو بالاجا اوشاق اویونو اوشاغین روحونا اویغوندور، اونون مصراعلاری ایکی، اوچ و دؤرد هجالی سؤزلردن یارانیب.
هابئلهدیر:
بورا بیر قوش قوندو
بو گؤردو
بو توتدو
بو بیشیردی
بو یئدی
جیققیلییا قالمادی، جیققیلییا قالمادی.
هجالاردان علاوه اوشاغین ذهنین و فکرین اؤزونه چکن باشقا بیر فاکت، سؤزون و شعرین موسیقیسیدیر. بو پارچایا دقت ائدک:
بو دئدی: گلین گئدک اوغورلوغا
بو دئدی: هانی اوجا نردیوان؟
بو دئدی: مندن اوجا نردیوان؟
بو دئدی: آللاها باخین، تانرییا باخین گئتمیین
بو دئدی: خالام قیزین آلین منه
تاپدییین بونون باشینا،
تاپدییین بونون باشینا.
گؤروندوگو کیمی بورادا هجالارین سایی چوخ اولسا دا سؤزون موسیقیسی اونو اویناق بیر ریتمه سالیب و بئلهلیکله اونو اوشاق عالمینه و اوشاق ادبیاتینا داخل ائدیبدیر.
اوشاق شعرینده و اوشاق ادبیاتیندا گاهدان کلاسیک شعریمیزین قایدالاری پوزولور و مصراعلارین هجا سایلاری و قافیه و ردیف قانونلاری ایزلنمیر و بو دا اوشاغین یئنی عالملر یاراتماغی و رئال عالمین چرچیوهسینده دایانماماغینا بیر ثبوتدور:
-بنؤوشه
-بنده دوشه
-بیزدن سیزه کیم دوشه؟
باخین، بو اوشاق اویونونون بیرینجی مصراعسی 3، ایکینجی 4، و اوچونجو مصراعسی 7 هجالی گلیبدیر.
اوشاق فولکلورو و اوشاق ادبیاتیندا ایکی طرفلی دانیشیق اؤزونه مخصوص یئر آلیر، بو ایسه اوشاغین دقتین اؤزونه چکن عامللردن بیریدیر:
پیس- پیسلی خالا هاردان گلیسن؟
-گیلاندان.
- هانی به شلهن؟
-آلدیلار.
-نیه وئریردین؟
-ووردولار.
-سن ده وورایدین.
-اولار ایکیایدی، من بیر ایدیم
اولار ووردوقجا من کیریدیم.
ها بئلهدیر:
-عموغلو!
-بلی.
- بیزیم تویوق سیزدهدیر؟
-بلی.
- کیشهله گلسین.
-گلمیری.
-سال تندیره.
-یانمیری.
-وور قیچی سینسین.
-سینمیری.
مین ایللردن قالان بو سؤزلر ادبیاتیمیزین و تاریخیمیزین چوخ زنگینلیگین و چوخ اسکی گلهنکلره دایاندیغین گؤستریر.
بو فولکلور و بو سادهجه قوشماجالار عین حالدا مین ایللردن قالان سؤزلری، اوستونه توز قونموش تاریخی حادثهلری و هئچ یئرده یازیلمامیش تاریخی جریانلاری اؤز ساده کلمهلری ایله داشیییر:
آ تئشتی-تئشتی-تئشتی
ووردو گیلانی کئچدی
ایکی خوروز ساواشدی
بیری قانا بلشدی
قان گئتدی چایا دوشدو
چایدان گؤیرچین اوچدو
گؤیرچین آلاپاختا
یوواسی قلبی-تاختا
اونو ووران خان اوغلو
قان قوسسون لاختا-لاختا.
چوخ ساده و آخیجی بو قوشماجادا خوروزون قانیندان بیر گؤیرچین یارانیر و بو گؤیرچینی ووران لاختا-لاختا قان قوسماق ایله قارقینیر. دئمک بورادا ابدیلیک و اؤلومسوز یاشاماق تصویر اولوبدور. هابئلهدیر گؤزل فاطما ناغیلینداکی باشی کسیلن اینهگین سوموکلرینین دانیشماغی. بورادا اسکی تورک طایفالارینین ایناملاری، دوشونجهلری و دونیا گؤروشلری چوخ ساده کلمهلرله اوشاق روحونا آشیلانیر و نسیلدن-نسیله آخیر و دوام ائدیر. آنجاق بوگونکو دونیادا و 21-جی عصرده هر شئی تزهلندیگی کیمی اوشاق فولکلوروموز و اوشاق ادبیاتیمیز دا تزهلنمهلیدیر. آوروپادا، آمریکادا، ژاپون و باشقا یئرلرده اوشاق ادبیاتینا اویغون فیلیملر، کارتونلار و یئنی-یئنی فورمالاردا ایشلر گؤرونور و گاهدان بیزیم ادبیاتیمیزدان دا اولدوقجا قیدالانیرلار. آنجاق تورک فولکلوروموز، آذربایجان اوشاق ادبیاتیمیز بو باخیمدان اینجیلرله دولو بیر اوقیانوسا بنزر. فیلیمچیلریمیز، شاعرلریمیز، یازیچیلاریمیز، زامانلا آددیملامالی و زامانلا ایرهلی گئتمهلیدیر.
منبع:دنیز شماره 15- تاریخ نشر 3/ 3/ 91 ، ارومیه
تصویر مرحوم بهرام رجبی و مرحوم حاج رزاق قهرمانی:
عکس مرحوم بهرام رجبی علیار (1327- 1390) |
|
||
عکس مرحوم حاج رزاق قهرمانی علیار (1332- 1390) |
مترقی ترین نشریات مذهبی کشور را می خواند
(به یاد بهرام رجبی)
حجت الاسلام فضل الله بابا پورعلیاری می گوید:
بنده با مرحوم بهرام رجبی ارتباطی تنگاتنگ و صمیمی داشتم. او دارای اوصاف برجسته اخلاقی و انسانی بود، اما آنچه باعث تعجب من و همه می شد، استعداد سرشار و خلاق او بود. بهرام اگر در محیطی مناسب نشو و نما می کرد و تربیت می شد، قطعاً یکی از مهندسان و مخترعان نخبه می گردید، ولی متأسفانه در محیط محروم روستایی زمان پهلوی بزرگ شد و ذهن و استعداد خلاقش امکان شکوفایی نیافت. او در زمان شاه در آن محیط آلوده تهران، در کمال پاکی و با حفظ ایمان زندگی و فعالیت می کرده و جوانی مؤمن و پاکدامن بود. در آن دوران او آبونه مجله »مکتب اسلام« شده بود و آن را مرتب می خوانده است. علاوه بر آن کتابهای مذهبی زیادی داشت و دائماً مطالعه می کرد و بر معلوماتش می افزود. بنده خیلی از کتابها را از آن مرحوم امانت گرفته در علیار مطالعه می کردم، از جمله منتهی الآمال مرحوم شیخ حاج عباس قمی. او در تهران به مهدیه تهران می رفته و پای منبرهای مرحوم کافی می نشسته است، نوارهای سخنرانی مرحوم کافی و مرحوم فلسفی را او به علیار آورد.
به یاد دارم که روزی سه جلد از سالنامه »مکتب تشیع« را در کتابخانه دایی ام مرحوم حجت الاسلام میرزا محمود خالقی ( 1315- 1368) دیدم و سؤال کردم شما این نشریه را از کجا آورده اید؟ گفت: آنها را آقا بهرام به من داده است. اهل اطلاع و فرهنگ و تاریخ می دانند که من چه می گویم، مرحوم بهرام در آن زمان بهترین و مترقی ترین نشریات مذهبی کشور را می خواند و به دیگران هم می داد تا بخوانند و بر سطح آگاهی خود غنا بخشند. این هم گفتنی است مادر بهرام رجبی مرحومه بانو »آغا بیگم« بود و آغا بیگم دختر روحانی معروف منطقه ارسباران در زمان پهلوی اول مرحوم ملا اسماعیل خالقی (متوفی به سال 1318ش.) بود. بی شک تأثیر خانوادگی مذهب را هم با خود داشت. خدایش بیامرزاد که در جایگاه خود مردی ذوفنون بود.
(منبع: دنیز، شماره 10، ویژه نامه – مورخ 30 /11 /90)
انسانی دوست داشتنی
(به یاد بهرام رجبی)
از: حیدرعلی طهماسبی
شادروان بهرام رجبی ، انسانی خوش مشرب و جذاب بود؛ کسی از همراهی و دوستی با وی سیر نمی شد. من وقتی به او و خاطراتی که از او دارم می اندیشم، بیشتر متعجب می شوم که چگونه یک نفر این همه هنر را یکجا جمع کرده بود. هنر انسان بودن، با انصاف بودن، باسواد بودن، خوش ذوق و شاعر بودن، اهل مطالعه، اهل کار سخت اعم از کشاورزی، بتن کاری، نجاری، امور برق، سیم کشی و...
از همه مهم تر اخلاق نیک و پسندیده ای بود. یادم هست یک روز از ارومیه به شهرستان اهر رفته بودم و کار اداری داشتم . سوار یک تاکسی شدم. راننده چون فهمید همولایتی و دوست بهرام رجبی هستم، خیلی با من گرم گرفت و از اخلاق و جوانمردی مرحوم آقا بهرام خیلی تعریف و تمجید کرد. من خیلی تعجب کردم و با خود می گفتم چطور شده که ما بهرام را در این حد نمی شناسیم . این مرد قدرشناس اهری وی را بهتر از من می شناسد. وقتی در مقصد پیاده شدم، راننده تاکسی را دراختیارم گذاشت و گفت: به خاطر احترام آقا بهرام و حقی که او در گردن من دارد، به همه همولایتی ها و دوستان او احترام قائلم، شما هم با ماشین من برو کارت را تمام کن و برگرد به فلان آدرس که منزل من آنجاست، ناهار هم در خدمت شما هستیم.....
این برای من یک خاطره دل انگیز و جالبی بود که مردم یک منطقه در شهرها و روستاها ی دور و نزدیک حتی به نام بهرام رجبی احترام می گذاشتند. وقتی این خاطره را به خود آن مرحوم هم نقل کردم، بی آنکه خود را گم کند، فقط تبسم کرد.
(منبع: دنیز، شماره 10، ویژه نامه – مورخ 30 /11 /90)