سیری از روحانیت تا شعر و تحقیق
نویسنده: علی رزم آرای
مصطفی قلیزاده عَـلیار روحانی، شاعر، محقق و روزنامهنگار است. او زاده روستای علیار در استان آذربایجان شرقی، شهرستان اهر، بخش ورزقان است. تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم و در رشته فرهنگ وادب در تبریز و در ادامه تا کارشناسی رشته علوم قرآنی در دانشگاه علوم قرآن وحدیث شهر ری. خود میگوید: تا درس خارج فقه و اصول درحوزه های علمیه تبریز و قم (تا سال1375) خواندم و دارای «اجازه نامه نقل حدیث» کتبی از فقها و اساتید حوزه از جمله استاد آیتالله جعفر سبحانی (از مراجع تقلید) و اندیشمند بزرگ اسلامی استاد محمدرضا حکیمی خراسانی هستم. اساتید حوزوی خود را اینگونه معرفی میکند: آیتالله شیخ جعفر سبحانی، مرحوم آیتالله شیخ احمد پایانی، مرحوم آیتالله شیخ قدرتالله وجدانی فخر، مرحوم حاج میرزا عمران علیزاده، مرحوم حاج شیخ رضا خوشزبان مرندی، مرحوم میرزا علیاکبر محدث، آقا میرزا ابراهیم وثوقی و آقا میرزا طاها رضائی.
از سوابق آموزش او تدریس معارف اسلامی، تاریخ اسلام، منطق، فقه، اصول فقه، ادبیات عرب و ادبیات فارسی در دبیرستانهای تبریز، مراکز تربیت معلم تبریز، جامعه الزهرای قم، دانشگاه آزاد اسلامی تهران – مرکز سما (1374- 1375)، حوزه علمیه نخجوان (از سوی سازمان مدارس و حوزه های علمیه خارج از کشور- قم) به مدت چهار سال (از سال 1375 تا 1379)
سوابق مدیریتی نیز بسیار گران و با اهمیت هستند: مدیریت و مدرسی «مدرسه علمیه امیرالمؤمنین» (ع) در نخجوان، مسئولیت بخش آموزش مدرسه امیرالمؤمنین نخجوان، مدیریت حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی 1379- 1384، مسئول واحد آفرینشهای ادبی حوزه هنری آذربایجان غربی در ارومیه از بهار1389، مسئول دفتر مطالعات و فرهنگ پایداری حوزه هنری آذربایجان غربی در ارومیه از سال 1390، عضو افتخاری اتحادیه نویسندگان آذربایجان – باکو، از سال 2005م/ 1383ش .
پیرامون سوابق تحقیقی و تألیفات خود چنین میگوید: ازسال 1370 درکنار دیگر فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و مدیریتی، مشغول پژوهش و نگارش در موضوعات دینی، ادبی و تاریخی نیز بودهام و تاکنون (بهار1394) بیش از 22 جلد از تألیفاتم در داخل و خارج چاپ و منتشر شده است از جمله: شرف الدین عاملی چاووش وحدت، پژوهشکده باقر العلوم قم وسازمان تبلیغات اسلامی، تهران، بهار 1372، شهید صدر بربلندای اندیشه و جهاد، پژوهشکده باقر العلوم قم و سازمان تبلیغات اسلامی، تهران1372، تابستان، شیخ محمد خیابانی خروش حماسهها، پژوهشکده باقر العلوم قم و سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، زمستان1373، دعبل خُزاعی شاعر دار بر دوش
چاپ سوم، بوستان کتاب، قم – 1388، مدینه شهر پیامبر (با مشارکت حجتالاسلام محمد صحتی سردرودی)، بوستان کتاب و پژوهشکده باقر العلوم، قم 1377 ، بهارمان شکوفا میشود (مجموعهای از اشعار ترکی شعرای عضو انجمن ادبی اهل بیت (ع) در نخجوان)، با الفبای لاتین، چاپ باکو1999، دیوان صراف تبریزی (تصحیح و ویرایش)، انتشارات آذر فخر با مشارکت حوزه هنری، تبریز1382،صراف سخن (مقدمه، گزینش، ویرایش و تنظیم مجموعه مقالات همایش بزرگداشت حاج رضا صراف تبریزی غزلسرا و شاعر اهل بیت(ع) در عصر مشروطیت) که در اسفند 1383 در تبریز و باکو برگزار شد. ترجمه صراف سخن به آذری با الفبای لاتین، چاپ انتشارات بین المللی الهُدی، باکو 1383 / 2005 م، خاطرات حاج علی اکرام علیاف رهبر اسلامگرایان جمهوری آذربایجان (با اسم مستعار عبدالحسین شهیدی ارسباران) از انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران 1385، میرزای شیرازی، انتشارات قلم نو، قم چاپ دوم 1389، مردی شبیه خود (زندگانی و مبارزات امام خمینی)، انتشارات عروج، تهران1387،خاطرات شیخ عبدالحمید بُنابی (روحانی شهیر و مبارز تبریزی قبل از انقلاب)، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران 1388، از نسل سرافرازان (زندگی و اندیشه دانشجوی جهادگر شهید جواد امامعلی سبزی)، انتشارات یاز، با حمایت سازمان جهادکشاورزی آذربایجان غربی – ارومیه 1388در موضوع دفاع مقدس، نامه هایی از زندان ( ترجمه نامههایی که حاج علیاکرام رهبر جنبش اسلامی جمهوری آذربایجان در دوران مبارزه و حبس نوشته و تأثیر انقلاب اسلامی در خاج از ایران را انعکاس میدهد)
نشر یاز، ارومیه با حمایت سازمان تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی،1389، انبیاء از دیدگاه امام خمینی – 1392، تهران انتشارات عروج، شوق دیدار – ترجمه اشعار شاعران معاصر جمهوری آذربایجان در موضوع حضرت مهدی – عج- به فارسی همراه با متن ترکی (دو زبانه)، انتشارات نور ولایت، تبریز 1390، شوق دیدار (?övq-didar) متن لاتین، همان ناشر، 1391 (2012) ، مراجع ثلاث (پژوهش در تاریخ معاصر حوزه علمیه قم، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران 1389، پیر پیشگام (خاطرات حاج حمید فاسونیه چی از مبارزان و پیشگامان انقلاب اسلامی در ارومیه)، انتشارات سوره مهر، تهران 1392،آیتالله بروجردی، انتشارات قلم نو، قم، چاپ دوم 1390(95 ص خشتی).
دیوان حاج مایل– شاعر اهل بیت(ع) (برگردان، تصحیح) 1394?
گفتنی است کتاب «شرف الدین عاملی چاووش وحدت»، توسط آقای نثار احمد زینپوری به زبان اُردو تحت عنوان» شرف الدین عاملی نقیب اتحاد« ترجمه و در سال1375 از سوی انتشارات انصاریان قم چاپ و منتشر و در کشور پاکستان در بین شیعیان پخ شد.
مصطفی قلی زاده روزنامهنگار نیز هست. او فعالیت روزنامهنگاری خود را از همکاری با مطبوعات کشور در تبریز و تهران و قم و ارومیه ازاواسط دهه 1360 آغاز کرده است.
هم اینک صاحب امتیاز و مدیر مسئول دو هفته نامه «دَنیز» به دو زبان فارسی و ترکی در ارومیه، از سال 1390 تاکنون بوده که 70 شماره از آن را منتشر شده کرده است.
او همچنین با سایت دنیزنیوز در دنیایی مجازی نیز حضور داشته فعالیت خود را همچنان ادامه میدهد
منبع: روزنامه «آراز آذربایجان» مورخ چهارشنبه 18 شهریور 1394
و سایت آراز آذربایجان /http://www.araznews.ir
«پیغمبر» جاوید در کانون شعر و ادب حوزه هنری مورد بررسی قرار گرفت
به گزارش سایت دنیزنیوز، کتاب منظومه «پیغمبر» اثر شاعر و متفکر بزرگ مسلمان «حسین جاوید» در حوزه هنری آذربایجان غربی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
بر اساس همین گزارش منظومه «پیغمبر» اثر جاویدان شاعر و متفکر بزرگ مسلمان «حسین جاوید» به مناسبت فرارسیدن سالروز میلاد پیامبر اکرم محمد مصطفی (ص) در کانون هفتگی شعر و ادب حوزه هنری آذربایجان غربی مورد نقد و بررسی قرار گرفت. در این نشست ادبی که با حضور بیش از چهل نفر از شعرای ارومیه تشکیل شده بوده، مسئول واحد آفرینشهای ادبی حوزه هنری استان با تقدیر از اقدام و زحمات اکبر حمیدی علیار شاعر و مترجم کتاب مزبور، گفت: حسین جاوید از شاعران بزرگ آذربایجان و متفکر برجسته مسلمان است که قربانی استبداد استالینی شد، ولی آثار جاودانش از جمله کتاب منطوم «پیغمبر» او را در تاریخ ادبیات جهان اسلام جاودانه ساخت.
مصطفی قلیزاده علیار تأکید کرد: حسین جاوید با ادبیات فارسی و اندیشههای عرفانی و فلسفی و دینی بزرگانی چون عطار و مولانا و فردوسی و سهروردی آشنایی عمیق داشت و از آراء و اندیشههای آنان در آفرینش هنری و میراث ادبی خود الهام گرفته است؛ امیدواریم همه آثار این شخصیت بزرگ در ایران ترجمه و بیشتر شناخته شود و نسل ادبدوست و مراکز دانشگاهی و اهل ادب و اندیشه با اندیشههای این شاعر بزرگ آشنا شوند.
علی رزمآرای از شاعران و منتقدن ادبی ارومیه نیز طی سخنانی گفت: زبان ادبی حسین جاوید در منظومه «پیغمبر» بسیار محکم و دارای جوشش عاطفی و تصاویر زنده است و مترجم محترم کار خوبی که کرده، متن اصلی و ترکی آن را در بخش دوم کتاب آورده تا علاقمندان و اهل ادب و نظر بتوانند آن را هم بخوانند و هم با متن ترجمه مقایسه نمایند.
وی افزود: به نظر میرسد مترجم پرتلاش آقای حمیدی علیار در ترجمه اثار حسین جاوید کاری ابتکاری کرده ولی حق مطلب صددرصد در ترجمه این اثر شاهکار به خاطر ترجمه منظوم و موزون به فارسی ادا نشده و تکلفبار شده، با این حال، ترجمه فارسی منظوم اثری قابل توجه است، اگر ترجمه آن به نثر شاعرانه و ساده انجام میگرفت شاید رساتر از این میشد.
گفتنی است ترجمه کتاب منظوم «پیغمبر» اثر شاعر و متفکر بزرگ مسلمان «حسین جاوید» در سال جاری از سوی انتشارات «آوای منجی» در قم منتشر و به بازار کتاب عرضه شده است.
منبع: سایت دنیزنیوز www.Daniznews.ir
جمهوری آذربایجان، ریشه در تاریخ ایران
نوشته: علی رزم آ رای
مردم جمهوری آذربایجان، دین مبین اسلام و مذهب تشیع را چون اذانی که در بدو تولد به گوش نوزاد زمزمه میکنند، با ترنم مداوم در گوش جان خود، پاس داشت و از این پاس داشتن خود هویت گرفت! شاید پایمردی بزرگانی چون، شهید شیخ عبد الغنی بادکوبه ای، حسین جاوید، شیخ عبد الغفار اردوبادی، حاج علی اکرام علی یف ناردارانی و دیگران در زندانهای جور سرخ و اعقاب معاصر آن و زندگی سراسر فضیلت و مجاهدت آنان، گواه این هویت یافتن و پاس داشتن باشد.
مذهب تشیع به هر زبان، به هر زمان و به هرمکان نشانهای بر پرچم خود دارد و این نشانه همچون رازی است که بقا و مقاومت این دژ مستحکم دین خدا را ضمانت کردهاست و آن قدرت بزرگ، نه گفتن! است. نه گفتن به ظلم و باطل. مردم جمهوری آذربایجان این درس و این راز را به دل و جان خوب فرا گرفتهاند که هم شبح کمونیسم و هم شبح صهیونسیم و اعقاب آن، پای تا زانو در برابر آنان کمر خم کردهاند.
باری با این پیشینه است که باید بخشی از تاریخ شیعه را لااقل به شکل معاصر در این کشور جسم، که روحش هر چه کنند ایرانی است و ایرانی، جستجو کرد.
خانم فاطمه صغری ( بی بی هیبت)
خانم فاطمه صغری (ع) مشهور به «بیبی هیبت» در مدخل شهر باکو پایتخت جمهوری آذربایجان مدفن دارد. او یکی از چهار دختر حضرت موسیبنجعفر (ع) و از خواهران امام غریب موسیالرضا (ع) است. خواهران دیگر او به ترتیب خانم فاطمه معصومه(ع) در قم، خانم فاطمه وسطی(ع) در اصفهان وفاطمه آخری(ع) در رشت مدفن دارند.
آستانه مبارکه بیبی هیبت در طول اعصار و قرون مورد توجه خاص شیعیان در داخل و خارج خاک جمهوری آذربایجان بوده و هست. پس از پیدایش کمونیسم حرم مطهر این خواهر بزرگوار امام رضا(ع) به دستور استالین در سپتامبر سال 1936 میلادی با دینامیت منفجر شد و روی قبر مطهر آسفالت گردید. عوامل مستبد استالینی با این عمل قصد داشتند که مردم مؤمن و شیعه جمهوری آذربایجان را مجبور کنند که از روی قبر مطهر جگر گوشه آقا موسیبنجعفر عبور کنند! اما مردم که یارای مقابله نداشتند فقط با رد شدن از کناره خیابان سعی میکردند که حرمت این قبر مطهر را نگه دارند و از روی آن عبور نکند. نظام استبدادی استالینی برای مجبور ساختن مردم به این کار از دو طرف محل حرم بی بی ، ستونهای قطور نصب کرده و بر فراز آن طاق نصرت زدند تا دیگر گریزی از عبور مردم ازروی قبر مطهر وجود نداشته باشد. اما مردم آگاه و مومن جمهوری آذربایجان در صفهایی طولانی با حوصله و تحمل بسیار میایستادند تا از گذرگاه باریکی که در دو طرف طاق نصرت برای عبور پیادهها منظور شده بود، عبور کنند....
ادامه (متن کامل) مقاله را در سایت دنیزنیوز (www.daniznews.ir) و نشریه «دنیز»، شماره 28- مورخ 11/11/91 بخوانید
دنیز یک ساله شد - نقد و نظر (6)
دنیزی قالدیریب آلمیش بئلینه ...
علی رزم آرای (نویسنده، روزنامه نگار)
دنیز یعنی جای خالی، وقتی تا سال پیش مطبوعات این دیار از همه چیز و همه کس می گفتند و می آراستند، از همه در می گذشتند و صدا اندر می دادند که ارومیه را و آذربایجان غربی را چنین شایسته نیست که ژورنالیسمش اسم باشد و نه رسم!
اسمش هرچه باشد رسمش از همه گونه اجتماعات و فرهنگ خالی بود. ادبیات و هنر که به خطه فراموشی مهاجرت کرده بود و اثری از آثار ادب و هنر جدا ً و رسما ً خالی بود در مطبوعات مدعی ارومیه و آذربایجان!
همین است که در پیشانی این نوشتار گفته آمد دنیز جای خالی است. جای خالی ادبیات و هنری که به نسیان، تبعید شده بود به حسرت و اینجا و این زمان است که به قامت انتشار به سیرت یک دوهفتگی یادآورمان می شود و مخلص کلام ادبیات و هنر در ارومیه صاحب منزل شد و سرای؛ که پیش از این نه ارجی بود و نه قربی ادبیات و هنر را ، فرهنگ و اجتماعیات را در ژورنالیسم این دیار!
دنیز به اهتزاز، یک سالمان را مرور کرد. از همسایه هم زبان گفت، مردمی اش دید و نامردمی اش هم! از اخلاق جمعی مان گفت و تخصص را فدای تعهد نکرد که بی تعهد تخصصی نیست و بی تخصص تعهد به کاری نمی آید.
دنیز یک سال ، یک گام به کمال نزدیکتر شد و به مصداق کلام شهریار:
دنیزی قالدیریب آلمیش بئلینه / سانکی سیمرغ خیالم اوجالیر
منبع: دو هفته نامه «دنیز» شماره 22 - مورخ 30/6/91