کانون عاشیق ها
کانون عاشیق های حوزه هنری آذربایجان غربی از 26 مهر ماه 1389 آغاز به کار کرد و هر هفته روز دوشنبه بعد از ظهر در سالن صفی الدین اورموی حوزه هنری در ارومیه با حضور هنرمندان موسیقی عاشیقی و علاقمندان و شاعران برگزار می گردد. عاشیق ها به تناوب و با برنامه ریزی و تعیین وقت قبلی و هماهنگی های لازم از سوی واحد موسیقی حوزه هنری، می نوازند و می خوانند و این هنر محلی اصیل آذربایجانی را زنده نگه می دارند و ترویج می کنند. کانون عاشیقها، عاشیقهای مجلس آرا و بزمی مردمی را، به انسجام و سازمانی شدن و منظم بودن عادت می دهد. از دیگر فواید این کانون آن است که جوانان هنرمند و علاقه مند این هنر، در کنار پیش کسوتها می نشینند و اجرای برنامه می کنند. جوانان از تجربه های پیران و اساتید بهره مند می شوند و پیران پیشکسوت به وجود جوانان هنرمند امیدوار می شوند و تجربه های خود را به آنها انتقال می دهند...
گزارش گونه های برخی از برنامه های هفتگی کانون عاشیق ها از اوایل سال 90 در هفته نامه »آراز آذربایجان« در هشت شماره تحت عنوان «محفل عاشقان» چاپ و منتشر گردید.... اینک تداوم آن را به همان روش پی می گیریم در دو هفته نامه دنیز، ذیل عنوان «کانون عاشیق ها».
کانون عاشیق ها – 1
کانون عاشیق ها روز دوشنبه 17 یهمن ماه 1390 برابر با 13 ربیع الاول 1433، رأس ساعت 4 بعد از ظهر کار خود را آغاز کرد. با همان دو مجری سابق اش: عاشیق علی کریمی قره آغاجی و مصطفی قلیزاده علیار. ابتدا قلیزاده علیار در مورد دهه فجر انقلاب اسلامی و همزمانی آن با هفته وحدت و ربیع الاول و میلاد پیامبر (ص) و میلاد امام جعفر صادق (ع) و مولودیه های ادبی و هنری در ادبیات و هنر موسیقی عاشیق های آذربایجان مطالبی گفت و تأکید کرد که عشق به حضرت محمد (ص) و خاندان پاک آن حضرت در شعر و موسیقی عاشیقها همواره در تلاطم بوده و عاشیق ها بهترین شعرها را در حماسی ترین آهنگها تقدیم آستان حضرت رسول کرده اند.
عاشیق علی کریمی قره آغاجی هم در سخنانی بیان داشت: برای ما هر روز، روز میلاد پیامبر (ص) و متعلق به آن حضرت و اهل بیت اوست.
عاشیق حیدر نیرومندی نخستین عاشیقی بود که با نیرومندی تمام اشعاری حماسی و شور انگیز از مرحوم »صدق علی« را با آهنگ »محترمی« (مصری کور اوغلو) تقدیم ملت انقلابی ایران کرد و مجلس را سر ذوق آورد:
ظلم آلتینا گئتمز ملت ایران
بو وطن یولوندا جان قویاریق جان
ای دیللر ازبری شاه شهیدان
اورکلرده اولان حسرته بیر باخ!
افقدن گلیری توپلارین سسی
داغلاردان قووزاندی ایگیت نعره سی
دوشوبدو دیللره اسلام نغمه سی
بیرلیگی یارادان ملته بیر باخ ...
عاشیق عبدالله اشرفی هم اشعاری حماسی از مختار صادق زاده در موضوع انقلاب اسلامی با آهنگ حماسی خواند:
نه گؤزل بار وئریب انقلابیمیز
هر یاندا ائللریم وئریب ال اله...
دیللره دوشوبدور اتحادیمیز
اوجالاردا یازیلیبدیر آدیمیز
یارانیب وطنه اؤز اولادیمیز
دوشمنین جانینا سالیب زلزله
در قسمتی دیگر از برنامه این هفته کانون، عاشیق علی کریمی قره آغاجی تحقیقی میدانی را که در باره بازشناسی صدای مرحوم عاشیق فرهاد (درگذشته به سال 1343) از پیرمردهای روستای دول دیزج ارومیه کرده بود، پخش نمود. گفته شد این صدا را هنرمند جوان احمد اسدی از آرشیو صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (مرکز) پیدا کرده است.
عاشیق قربان پور ولی علیار و همکارش: خداد سبزی هنرمند بالابان و محمد محمدی هنرمند دف به اجرای موسیقی شاد پرداختند. عاشیق علی یکانلی هم شعر » امداد ائله بیزه سن اؤزون الله... را که از سروده های خودش در موضوع بیداری اسلامی است، قرائت کرد، بعد شعری دیگر با آهنگی حماسی: صاحب دوراندی گلیر....
نور الدین حسینی شعری از مرحوم دده کاتب را در عرض ادب به پیامبر اسلام خواند با ردیف » یا رسول الله«
عاشیق نور الدین علیزاده و عاشیق صبور شریفی هم به اجرای برنامه پرداختند و درگاهقلی عطارد شعر خواند. داریوش علیزاده مسئول واحد موسیقی حوزه هنری در بخشی از برنامه، خبر از فعال شدن سایت حوزه هنری در پخش صدای عاشیق ها و ارائه تصویرهای کانون عاشیق ها داد و افزود: از این پس علاقمندان می توانند از سایت حوزه هنری در موضوع هنر عاشیقی بیشتر استفاده کنند.
منبع:هفته نامه دنیز شماره 9 مورخ 17.11.90 چاپ ارومیه
یامان درد
شاعر: عمران کارجو علیار
بوتون بلالرین بتری سن سن
سالدین منی سن آزارا یامان درد
دئییرلر داریخما اؤتر سن سن
گتیردین جانیمی زارا یامان درد.
آه و زاردا کئچیر عؤمروم زمانیم
چاتمیر هیچ کیمسه یه ناله م، فغانیم
بوگوندن صاباحا یوخدور گومانیم
قویدون منی سن آوارا یامان درد.
نباتی نین عرفانی شخصیتی (اختصارلا)
اکبر حمیدی علیار
آذربایجانین آدلیم عارفلریندن و باجاریقلی و گوجلو شاعرلریندن اولان حکیم سید ابوالقاسم میر یحیی اوغلو نباتی1191 -نجی ه.ق قره داغین دوغو دیزمار ماحالیندان اولان اوشتوبون کندینده حضرت پیغمبره منسوب اولان محترم بیر عائیله ده دونیایه گؤز آچدی :
محترم اوغلویام آدیم نباتی / ذاتیمیز هاشیمی اصلیمیز عرب
هاشیمی یم وارث فخرالکلام / بیزلره بو شیوه آباییمیش
حکیم نباتیدن 5000 بیت دن آرتیق شعر، فارس و تورک دیللرینده بیزه یادگار قالمیش و او اؤز شعرلرینده نباتی، مجنون، مجنونشاه و خان چوبانی تخلصلری ایله اؤزونو تقدیم ائتمیشدیر.
عرب، فارس و تورک دیللرینی مکمل بیلمک حکیم نباتی یه مختلف فلسفی و عرفانی مکتبلری آراشدیریب اؤیرنمه یی ممکن ائتمیشدیر، مقدس قرآنی ازبردن بیلن حکیم جوشغون هوشو واسطه سی ایله کلاسیک ادبیاتی دا دریندن اؤیره نیب و غزل شعرینه اؤز دامغاسینی وورموشدور، البت کی اونون شعرینده اولو فضولی نین عرفانی، حکیم خیامین فلسفی ادراکی و آذربایجانین شفاهی خالق ادبیاتی تأثیرسیز اولماییب آمما شاعر، حافظه اؤزللیکله ارادتینی وورغولاییر :
جورعه کش مئیکده حافظم / وه نه عجب گؤوهر غرراییمیش
دئمه لی ایک حؤرمتلی حکیم، شاعیر اولوب معنوی مقاملارا چاتماغی بیر آلله وئرگیسی آدلاندیریر:
گوجونن دگول عزیزیم بو شهاب عشق دور عشق
کی او برق نخل ایمن هر اودون ییغانه گلمز
بیلدیگیمیز کیمی اسلام عرفانی آلتی اساس مرحله دن عبارتدیر کی هر بیر مرحله اؤزو ده آلتی پیلله یه بؤلونور، بو اساس مرحله لر بونلاردیرلار: حرکتی باشلاماق و هدایت ائله مک - علاقه لری غئیردن کسیب یولدا اولان مانعه لری قالدیرماق- باشلانیشدان مقصده یولا دوشوب گئتمک- بو یولدا(سلوک یولوندا) اوز وئرن حاللار- وصال و اوندان سونراکی حاللار- حرکتین سونو و فنادا دایانماق(توحید یا وحدت)؛ بو مرحله لری حکیم اوغورلا بیر - بیر گئریده قویوب و بو اونون شعرلرینده کسگینلیکله حس اولونور، او عشق یولونا قدم قویماغینی بئله افاده ائدیر:
یار اتگیندن الون اوزمه بودور راه عشق
گؤزله اونی عالمی تابع و مینقاد قیل
و بو مرحله نین پیلله لریندن اولان ایسته مک(ارادت) و توکل مقاملارینا بئله توخونور:
توشه راه فنا بیرجه توکّلدو بس
سو یئرینه گؤزلرین دجله ی بغداد قیل
سن بئیله بیلوردون کی اؤزون عاشیق اولوبسان
کول باشینه اولسون
دور پوفله اوجاقی بو اودون یاشدور آلیشماز
اؤز باشینه یانماز
او سئوگی نین مکانی اولان اوره یی و اوره یین صاحبی اولان انسانی بو سایاق دیه رلندیریر:
سجده ی حق اولدو چون زومره ی انسانه فرض
سجده ی انسان اولوب جومله ی امکانه فرض
غافیل ایدیم بو دیلِ دیوانه دن
دیل دئمه اوغلان بو کی دریاییمیش
بعضیلر عرفاندا گاهدان بیر شک و شوبهه و شرکه اوغراییرلار و بو مرحله نی بیر پیلله ساناراق اوندان اؤتوب یوکسه لیرلر، حکیم نباتی نین ده حیاتیندا بئله حاللار دفعه لرله اوز وئریب و او یول بویو چوخ ائنیش-یوخوشا دوشموشدور:
پر و بال خسته دارم هله لنگ لنگ لنگم
تن زار و خسته دارم هله لنگ لنگ لنگم
نه ز کافم و نه از نون نه ازین دو حرف بیرون
نه نباتی یم نه مجنون هله لنگ لنگ لنگم
البته بو ایلکین مرحله لرده دیر، قطعاً حکیم بونلاری گئریده قویوب موراقبت، مواظبت و گؤزله مک پیلله لرینه کئچمیش و شریعتله عینی استقامتده اولان اصیل اسلامی عرفانینی داوام ائتمیشدیر:
دوتگینن دامن شریعتدن / ائیله حفظ مراتب اسلام
حکیم نباتی بو مقاملاردان دا اؤتدوکده شوق و تسلیم مقامینا چاتمیشدیر:
صنعان کیمی تسبیح و ردانی اودا سالدیم
ترسا دئدین اولدوم
شیمدی دییه سن دور اوده گیر منده نه یارا
موقوف بر ایما
و بو تسلیم اولماق اونون معرفتیندن یارانمیش و نئجه دئیه رلر بهیشت- جهنم اونون داورانیشیندا و عملینده ائتگیسیز اولموشدور:
بیری صهبادن اولور مست بیری مینادن
منی دیوانه قیلوب بیر گؤزو شهلا شهلا
نه بیلوردوم کی پنیر هانسی دو یا ماست ندور
ائیله دون سن منی بیر عاریف دانا دانا
بوتون عارفلر و بو یولو باشا وورانلار -عرفان یولوندا رهبرسیز و باشچی سیز مقصده چاتماق ممکن دئییل-دئییرلر ، حکیم نباتی ده بو قایدادان غافل اولماییب :
گؤرجک ابدالی اؤپ ایاغیندان جان فدا ائیله قوم اوتاده
قورخمه موج دن، ناخدا کیمی کئچ بو کشتی دن/شهریاره باخ
سن گئدنمه سن اول قره نلیقه خیضری تاپگینن/سال قباقینه
عرفانین سون مرحله لرینده عارفین گؤزو، قولاغی، دیلی و بوتون وارلیغی اؤز اختیاریندان چیخیب یارادانین ایستگی و اراده سی ایله داورانیر، باشقا سؤزله دئسک بو یئره چاتان عاشق و عارف "اناالحق" سؤیله ییر، گؤرک نباتی حضرتلرینده بو نئجه دیر:
بئیله مستم بیلمرم کیم مئی ندور مینا ندور
گول ندور بولبول ندور سونبول ندور صحرا ندور
یئتدی عؤمرون آخیره سن بیر نباتی بیلمدون
کیمدو گؤزدن او باخان یا دیلده بو گویا ندور
مؤعجزات همه پیغمبر اولور مندن عیان
بیلمک اولماز منی بیر سیرر هوئیدایم من
اولو شاعر و عارف حکیم سید ابوالقاسم نباتی عمرونون سون ایللرینده محتشم عارف شیخ شهاب الدین اهری حضرتلری نین مرقدینده اعتکاف و عبادته مشغول اولوب معنوی مقاملاری الده ائتیکدن سونرا اؤز دوغما کندینه قاییدیر و دونیادا هئچ بیر آرزیسی نین قالماماغینی آشاغیداکی بیتلرینده وورغولایاراق "یا ایتهاالنفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه" شریفه سینه سس وئریر و 1262-نجی ه.ق ایلینده اوشتوبون کندینده دونیاسینی ده ییشیر و اؤز سئوگیلیسینه قوووشور :
- نباتی دور هر سحرگاه اوخو حمد و قل هو الله
قالمادی الحمد لله آرزون دونیاده دونیاده
منبع: دنیز نشریه سی، نؤمره 8 – تاریخ 28/10/90 – اورمیه شهری
شوق دیدار در مطبوعات باکو
کتاب شوق دیدار مشتمل بر اشعار ترکی 23 نفر از شاعران معاصر جمهوری آذربایجان در موضوع انتظار حضرت مهدی (ع) نخستین کتاب در موضوع دینی – ادبی از هنرمندان آن کشوراست که همراه با ترجمه فارسی آم به صورت دو زبانه توسط نویسنده و شاعر معاصر کشورمان مصطفی قلیزاده علیار، امسال در در ایران و شهر تبریز از سوی انتشارات نور ولایت چاپ و منتشر گردید و مورد استقبال اهل شعر و ادب و شیفتگان دیدار امام زمان (ع) قرار گرفت. این کتاب در بین شاعران و نویسندگان متعهد و متدین جمهوری آذربایجان نیز از استقبال گرمی برخوردار بود و در برخی مطبوعات باکو معرفی گردید که هفته نامه اسلامگرای » اسلام حقیقتلری« یکی از آن نشریات متعهد بود و در شماره 318 خود به تاریخ 21 اکتبر 2011 به معرفی این کتاب پرداخت.
(منبع: دو هفته نامه «دنیز» - شماره 6 مورخ 23/ 09/90)
دوستلاریملا گؤروش
(طنز ساتیرا)
یازان: اکبر حمیدی علیار
منبع: دوهفته نامه «دنیز» شماره 6 - مورخ 23 آذر 90