انسان بر چه استوار است؟
امروزه مد شده که همگان معمولاً برای اینکه خود را روشنفکر و رند و آزاده نشان دهند، در گفتگوها نسبت به نصیحت و اخلاق و پند و اندرز، اظهار بیزاری و حتی نفرت می کنند. و مسائل اخلاقی را تحقیر می کنند به ویژه در فیلمها و سریالهای سیمای ما نصیحت و اخلاق را مترادف با مزخرف بودن می دانند و می نامند!... البته این مسأله عواملی دارد مثلاً اینکه « توبه فرمایان چرا خود توبه کمتر می کنند؟! ...» و از این حرفها. من با دو مطلب، حرفم را کوتاه می کنم:
یک – پیامبر ما در بیان فلسفه ی بعثت خود، فرموده:«بُعـِثـتُ لاُتمّم مَـکارمَ الاخلاق»(من مبعوث شده ام تا اخلاق نیک را به کمال برسانم). پس اخلاق خیلی مؤثر است در تربیت انسان و کمال انسانی انسان.
دو – همه انسانهای پست و مشکل دار همواره در عمل و زبان، اخلاق را مورد هجوم و تحقیر قرار داده اند و انسانهای والاتبار و اندیشمند و فرهیخته و پاک نفس همواره طرفدار اخلاق و ترویج منشهای اخلاقی بوده اند و رعایت اخلاق انسانی را پایه همه علوم و فنون و هنر و فرهنگ و تمدن وانسانیت دانسته اند. ببینید یکی از اندیشمندان فرهیخته روزگار ما جناب استاد دکتر محمد علی اسلامی ندوشن در کتاب نفیس « سخن ها را بشنویم» چه کلام والایی در این مورد دارد: « یک جامعه بر چه استوار است؟ بر انسان وانسان بر اخلاق که مجموع آن در اصطلاح امروز فرهنگ خوانده می شود.» - ص 214
پس بیایید اخلاق را همان انسانیت بنامیم و با جلوگیری از تزلزل اخلاقی در جامعه، انسانیت و فرهنگ و اعتقاد و معنویت و ناموس و اولاد و نسل پاک خود را پاس بداریم. البته حرف من از جنس کلاسهای فرمایشی و ملال آور اخلاق نیست که معمولاً به ضد اخلاق در مراکز علمی تبدیل شده است!...
مصطفی قلیزاده علیار
مهدی موعود ( عج) در شعر معاصر جمهوری آذربایجان- مصاحبه
«شوق دیدار» منتشر شد
منبع: خبر گزاری کتاب ایران (ایبنا IBNA مورخ 4/4/90)
|
«شوق دیدار» عنوان کتابی درباره حضرت مهدی(عج) در شعر معاصر جمهوری آذربایجان است. این کتاب با انتخاب و ترجمه مصطفی قلیزاده علیار و توسط انتشارات نور ولایت منتشر و راهی بازار کتاب شد.
قلیزاده علیار در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره این کتاب گفت: تاکنون از شاعران جمهوری آذربایجان مجموعه مذهبی ترجمه و منتشر نشده بود و این کتاب نخستین اثر مذهبی منتشر شده با محوریت حضرت مهدی(عج) در آثار شاعران این کشور است.
وی ادامه داد: در این کتاب نمونه اشعاری از 23 شاعر آذربایجانی که در حال حاضر 21 تن از آنان در قید حیات هستند به صورت دو زبان ارائه شده است.
این مترجم در پاسخ به پرسشی مبنی بر تفاوت شاعران ایرانی و آذربایجانی در پرداختن به شخصیت حضرت مهدی(عج) توضیح داد: شاعران آذربایجانی به موضوع مهدویت و حضرت مهدی(عج) بیشتر نگاه اجتماعی دارند. آنها از بیعدالتیها ناله میکنند و منتظر ظهور آن حضرت هستند. در اشعار آنها عموما شرح حال جامعه و دنیایی که این شاعران در آن زندگی میکنند آمده است.
وی اظهار داشت: این شاعران راه حل تمامی مسائل و مشکلاتی که در جامعه با آن روبرو هستند را تنها در ظهور حضرت مهدی(عج) میبینند. اما در شعر شاعران ایرانی بیشتر جنبه های فلسفی، دینی و دیدگاههای فلسفی دیده میشود
قلیزاده علیار به قالب اشعار شاعران آذربایجانی اشاره و تشریح کرد: بخش اعظم اشعار این مجموعه در قالب اوزان عروضی و بحور متعارف در شعر کلاسیک ترکی سروده شده است؛ یعنی همان بحوری که در عرصه شعر شاعران متقدم و معاصر فارسی نیز کاربرد بسیاری داشته است و دارد. امروز در باکو شاعران زیادی به شیوه متقدمان و در قالبهای غزل، قصیده و مثنوی شعر میسرایند و انجمنهای ادبی متعددی را به سبک گذشتگان فعال نگاه داشتهاند.
وی در ادامه گفت: آن دسته از شاعران آذربایجانی که در ایران شناخته شدهاند بیشتر در زمان شوروی سابق مشهور بودهاند و شاید بتوان گفت بیشتر دیدگاههای کمونیستی در اشعار آنها دیده میشده است
این مترجم ادامه داد: این در حالی است که جمهوری آذربایجان دومین کشور شیعی دنیاست و شاعران بسیاری با این دیدگاه در عرصه شعر فعالیت میکنند. این کتاب میتواند فضاهای جدید شعر آذربایجان را نیز به علاقهمندان حوزه شعر نشان دهد.
کتاب «شوق دیدار» به معرفی و نمونه اشعار 23 شاعر از شاعران معاصر آذربایجان اختصاص دارد که پیرامون موضوع حضرت مهدی(عج) و مهدویت شعری سرودهاند.
مترجم در تدوین این مجموعه ابتدا اشعار را از الفبای امروزی آذربایجان(لاتین) به الفبای اصیل و تاریخی آن یعنی الفبای فارسی- عربی برگردانده است؛ سپس به زبان فارسی ترجمه کرده و در کتاب هر دو متن را به همراه زندگینامه کوتاهی از شاعران به صورت دو زبانه ارائه کرده است.
این کتاب همچنین مقدمهای به قلم علمدار ماهر، شاعر باکویی، پیرامون موضوع «پیشینه شعر انتظار فرج در ادبیات آذربایجان» دارد.
حسین راضی، مایل علییف، علمدار ماهر، کامل سربندی، سلطان علیزاده، غضنفر طالب، سیدآقا رحیم، خالده افندی، سید نورالدین، میرزا داهی، گلناره لمان، مهرعلی عاصم، خاطره واقف، دلشاد آراز، الناره شمس، جسور، عوض قربانلی، گل بالا، واله روحی، صبیره، اشرف حاجیزاده، عارف بوزونالی و یاشار جاهد شاعرانی هستند که زندگینامه و نمونه اشعار مهدوی آنها در این کتاب آمده است.
کتاب «شوق دیدار» در 141 صفحه و شمارگان هزار نسخه توسط انتشارات نور ولایت منتشر و راهی بازار کتاب شد
شیوه درس اخلاق چیست؟
یادم هست در ایام تحصیل و سالهای حسّ قداست و قناعت طلبگی در تبریز – که یادش برای همیشه بخیر باد! – مرحوم آقا میزا علی اکبر محدث (درگذشته به سال 1367) که از علمای بزرگ، مدرسان توانمند فقه و اصول، مفسر قرآن و از آموزگاران اخلاق انسانی و اسلامی وانساتی سلیم النفس بود و همیشه مجهول القدر یعنی که ناشناخته ماند – رحمه الله علیه - می فرمود:
« درس اخلاق فقط آن نیست که کسی بیاید و بنشیند و موضوعی را مورد بحث و آموزش قرار بدهد، بلکه در ترویج اخلاق عملی و منش انسانی، روش زندگ و حضور معلم اخلاق در جامعه بیشتر تأثیر گذار است تا آموزش گفتاری و کلاسی و توضیح لغات و مفاهیم؛ روش پیامبران و ائمه اطهار (ع) نیز در تعلیم اخلاق و احکام، اغلب اینگونه بوده است.»
مصطفی قلیزاده علیار
بعد از اینکه نوشتار « از چادر به مانتو ...» را در وبلاگ گذاشتم، نظرات مختلفی دریافت نمودم که یکی هم شعر ترکی طنز آمیز به زبان عامیانه از دوست شاعرم « اکبر حمیدی علیار» بود که در ذیل می خوانید. البته بنده به ضرورت مجبور بودم جای برخی کلمات را سه نقطه بچینم!! امیدوارم شاعر از من دلخور نشود:
اولور (اخوانیه ترکی - 3)
مانتو گئتدیکجه نه تکجه دار اولور
چئوریلیر بلکه بولوز- شالوار اولور
اوغلان اوخشور قیزلارا قاش آلدیریر
قیز- گلین ده اوغلانا اوخشار اولور
خلق برابر بیر حقوقه ال تاپیر
مین ایلین یاتمیشلاری بیدار اولور
بیرجه تعداد دا سنینله من کیمی
بو برابرلیک گؤزونه خار اولور
کاش کی، بو تغییر مانتودا قالا
گئت- گئده چوخ وجه لر آشکار اولور
یوخ اولالی چوخلو ...لار بوگون
چوخلودا قوندارما ... وار اولور!
قوی بیرینده سؤیله ییم سؤز گلدی دای
جنسی آلتلر دؤنور سیّار اولور
آی کیشی سن هارداسان؟ بیر عده لر
ایت ایله، میمون ایله باردار اولور
دای اولوب همجنس بازلیق دا راحات
بیر سیرا ژئللرله یول هموار اولور!
جبر یوخدور فقه میزده دای بیزیم
گئت- گئده آرتیق بشر مختار اولور
شهرده بیرده تمدّن دور بولار
باخما کتدی-کوتدو بیز تک زار اولور!
کاش کی بو تغییر مانتودا قالا
گون بگون آرتیر حئییف بسیار اولور
بو سایاقلار ای حمیدی یاز قالا
توپلانار بیرگون بؤیوک آثار اولور.
اکبر حمیدی علیار
این یک بیت حکیم سنائی را با هم زمزمه و اگر شده صد بار تکرار کنیم:
ازاین مشتی ریاست جوی رعنا هیچ نگشاید
مسلمانی ز سلمان جوی و درد دین ز بودردا
چه قدر زنده است این سخن حکیمانه هنوز هم بعد از نهصد سال! البته منظوری خاص و مخصوص و اخصّ ندارم ها دوستان! ایییی... همینطوری!!