عاقل عزت اوغلو زینال اف - 1
یازان: اکبر حمیدی علیار
عاقل عزت اوغلو، زینال اف. ایرانین قرهداغ ماحالینین ایزهوان کندینده آنادان اولوب،آناسی علییئوا فاطما حمید قیزی دا ایرانین قرهداغ ماحالینین علیار کندینده آنادان اولوب. علیارلی حمید مرحومون اوشاقلاری (اوچ اوغلو و بیر قیزی) بیر چوخ قرهداغلیلار و علیارلیلار کیمی واختی ایلا آغدام شهرینه ایشلهمهیه گئدرمیشلر و موقتی اولاراق اوردا آیلارلا ساکنلشرمیشلر. ایران-شوروی مرزلری و سرحدلری باغلاندیقدا حمید اوشاقلاریندان مرحوم نوری کی اهل- عیالی علیاردا ایمیش قاییدیر و باشقالاری اوردا قالمالی اولورلار، عزت مرحوم دا ایزهوان خانلیغی قوللوقچولاریندان ایمیش کی خانین غضبینه گرفتار اولدوقدا ایزهواندان قاچیر و آغداما پناه آپاریر و علیارلیلارلا تانیش اولدوقدا فاطما حمیدی قیزی ایله عائیله قورور و عاقل مرحوم 1927-نجی ایلده آغدامدا بو عائیلهده دونیایا گؤز آچیر؛
آذربایجان پئداقوژی اینستیتوتونون فیزیکا-ریاضیات فاکولتهسینی بیتیرن عاقل زینالاوف آغجابدی رایونوندا معلیملیک فعالیتینه باشلاییب. پئداقوژی فعالیتی دؤورونده او، بیر نئچه مکتبده تدریس-حیصهمودیری، مکتب مودیری و رایون معارف شعبهسینین موفتّیشی وظیفهسینده ایشلهییب.نمونهوی پئداقوژی فعالیتینه گؤره اونا "قاباقچیل معارف خادیمی"،"امکدار معلیم" فخری آدلاری وئریلیب. فیزیکا-ریاضیات معلیمی اولماسینا باخمایاراق او، همیده یاخشی ادبیاتچی ایدی. خصوصی طبعه و استعدادا مالک اولان عاقل معلیمین تئز-تئز او دؤورکو قزئت و ژورناللاردا شعرلری، مقالهلری و دیگر یازیلاری چاپ ائدیلیردی.
ایشلهدیگی مکتبلرده، یاشادیغی آغجابدی، دوغولدوغو آغدام و دیگر قونشو رایونلاردا خصوصی حؤرمت و نفوذا مالک اولان عاقل زینالوو 1976-جی ایلده 49 یاشیندا اورک چاتیشمامازلیغیندان دونیاسینی دهییشیب.بو گون اونون 7 اؤولادی، 12 نوهسی و 6 نتیجهسی آتا و بابالاری عاقل معلیمین آدینی و عزیز خاطیرهسینی یاشادیرلار.
عاقل زینالاوفون اوستاد شهریارا خطاب "شهریار" پوئماسی اثری، تاریخی باخیمدان اؤنملی دیر، او بو پوئمادا آتاسینین نئجه و نییه ایراندان قاچماسینی و خانلیق دؤورونون حاقسیزلیقلارینی آچیقلاییر، قارداشی نصرالدین علییئفین دئدیگینه گؤره ،او بو پوئمانی یاخین دوستو پروفسور غلامحسین بیگدلینین واسطهسی ایله اوستاد شهریارا گؤندرمیشایمیش، آنجاق شهریارین الینه چاتیب چاتمادیغیندان خبرسیزیک؛ آشلغیدا بو پوئمادان بیر حیصهسینی اوخویوروق :
شهریار پوئماسیندان
شهریاریم، کتابینی آلمیشام
اوخوموشام واللاه حئیران قالمیشام
هر سؤزونه خیلی فیکره دالمیشام
نه صاف، تمیز اورهگین وار شهریار
هر شعیرین مین سیرر آچار شهریار.
بیر سیخایدیم تبریزده اؤز الینی
ائشیدهیدیم شیرین اؤتن دیلینی
بیر گؤرهیدیم منیم، سنین ائلینی
من اؤپئیدیم تورپاغیندان، داشیندان
بو بیر سئودا اولوب کئچیر باشیمدان..
تبریزینده بیر شن مجلیس قورایدین
شعیرینله صؤحبته دوز وورایدین
مجلیسلرین باشیندا سن دورایدین
دینلهیهیدیم صؤحبتینی، سؤزونو
من اؤپئیدیم اللرینی، اوزونو.
ساوالانین کئچیدینی کئچهیدیک
اصفاهانی گزمهیه یئر سئچهیدیک
ماراغانین بوز سویوندان ایچهیدیک
بیر دادایدیم ایزهوانین دوزونو
سیندیرایدیم علیارین صاف قوزونو..
دده یوردوموزدو سیزین ایزهوان
ددم قوجالیبدی او قالیب جاوان
حسرتیندن قالماییب تابو-توان
ننهم تئز-تئز خاطیرلاییر علیاری
اوردا کئچیب شن اوشاقلیق چاغلاری.
...
"جبی دؤوله"، "جبی سلطنه" وار ایمیش
ایزهواندا اونلار حکمدار ایمیش
آجیقلی ایمیش دئمزمیش یاز یا دا قیش
هر کیمی ایستهسه پیس-پیس سؤیرمیش
چوبوق ایلا دؤیدورهرمیش، دؤیرمیش.
مهتر ایمیش آتام جوان یاشیندا
بیر اؤلمز محبت وارمیش باشیندا
عشقین جیدیریندا، یار ساواشیندا
جبی دؤوله کمک ائتمیش آتاما
خسته دوشوب یار دئییبن یاتانا.
خان دؤیرکن بیرگون مهتر یولداشین
زورلا قاچیردیبدی آتام سیرداشین
غضبلهنمیش خان ایتیرهرکن باشین
اؤلوم حکمو وئرمیش یازیق آتاما
مکافات آییرمیش اونو توتانا.
دوستونو قورتاریب چتیندن، داردان
ال اوزموشدو آتام دوغما دیاردان
خانا بسلهدیگی کؤهلن آتلاردان
مینیب قاچمیش او "میر یوسف" آتینی
جبدؤولهنین قاچیرمیش قاناتینی.
قاچقین آتام قاراباغا گلیبدی
جنّت کیمی بیر بوجاغا گلیبدی
بول نعمتلی اود-اوجاغا گلیبدی
اؤز اوغلو تک یئر وئرهرک قاراباغ
آتامی ساخلامیش قلبی، اوزو آغ.
..
قالانینی ایکینجی حصه ده اوخویون
منبع: "دنیز" نشریه سی، 17- جی نؤمره،تاریخ: 7/4/1391 – اورمیا شهر
بعثت - 3
حسین جاوید
اشاره: آذربایجانین بؤیوک شاعری، منظوم نمایش یازان متفکر "حسین جاوید"ین شاه اثرلریندن بیر ده "پیغمبر" منظومه سی دیر کی اونو 1922 باکیدا اصیل الفبا ایله چاپ ائتمیشدی. بو اثری حؤرمتلی شاعر اکبر حمیدی علیار منظوم صورتده فارس دیلینه ترجمه ائدیبدیر. بورادا حمیدی جنابلارینا تشکروموزو بیلدیریر، پیغمبر اثری نین "بعثت" حصه سیندن و اونون ترجمه سیندن بیر پارچالار گتریریک:
اوچونجو حصه
ملک:
حقی تبلیغ ایچین سنین آنجاق
رهبرین صنعت کلام اولاجاق .
ساچما، هپ ساچما باشقا معجزهلر،
شو کتاب ایشته ان بؤیوک رهبر :
بحث ایدهر بوسهدن، محبتدن ،
اینجیلر سرپر علم و حکمتدن.»
پیغمبر
بن محبت اسیرییم .. هر آن،
هر زمان اؤزلهرم بیر اؤیله جهان،
کی بوتون کائناتی عشق اولسون،
گؤنول اوچدیقیجه اعتلا بولسون.
رقص ایدیب اوزده محتشم بیر حس،
یاسه باتسین ده آغلاسین ابلیس .
قاندن اصلا گؤرولمهسین ده اثر ،
ساچسین آل غونچهلر شفقلی سحر.
اورده یوز بولماسین شکنجه، کدر،
اوقشاسین روحی پنبه رؤیالر ؛
بانا گولسون ده هپ او نازلی خیال؛
آه او، یالنیز او غایهی آمال!..
بعثت
ترجمه از اکبر حمیدی علیار
شبی روشن و پرستاره،کوه حرا نزدیک مکه... در اطراف غارها، صخره هایی با شیب تند، سرازیریهای زرد، پرتگاه های ترسناک.... پیغمبر دست روی پیشانی اش گذاشته و عمیقاً به فکر رفته است... او چهل ساله، زیبا، دارای سیمایی موقر.. پیشانی اش بلند، سینه اش فراخ، چهارشانه، صورتش گندمگون و نورانی، موهایش نه زیاد ساده و نه زیاد مجعد، ریشش نیمه بلند و پرپشت و کامل...مچ دستانش و بازوانش کلفت و قدرتمند... سرش بزرگ، ابروانش کمانی، بینی اش کشیده، چهره اش ، قدش متوسط، استخوانهایش درشت، پلکهایش بلند، بین دو ابرویش باز ولی نزدیک به هم، چشمانش درشت و سیاه... اینک آن چشمان پریشان و پر رمز و راز در حالیکه صدای حزین و مدهوش کننده سکوتنواز شبِ زمزمه ی عودی را می شنود، ازخود بیخود شده مثل اینکه خوابیده باشد. در این هنگام فرشته ای افسونگر با بالهای طلایی و در میان نورهای سفید و آبی و بنفش از آسمان فرود آمده و با صوتی الهی شروع به حرف زدن با پیغمبر می کند.
فرشته
تو ای اعظم ای رهنمای گران
بپا خیز! اینک نگه کن چه سان
شده غرق رؤیا در و دشت و کوه
پر از عشق و احساس کرده ست روح
شب همراه انجم چه مدهوش هست
فضا گشته ساکت تو را گوش هست.
منبع: دو هفته نامه "دنیز" شماره 16 مورخ 22/ 3/ 91
بعثت - 2
حسین جاوید
اشاره: آذربایجانین بؤیوک شاعری، منظوم نمایش یازان متفکر "حسین جاوید"ین شاه اثرلریندن بیر ده "پیغمبر" منظومه سی دیر کی اونو 1922 باکیدا اصیل الفبا ایله چاپ ائتمیشدی. بو اثری حؤرمتلی شاعر اکبر حمیدی علیار منظوم صورتده فارس دیلینه ترجمه ائدیبدیر. بورادا حمیدی جنابلارینا تشکروموزو بیلدیریر، پیغمبر اثری نین "بعثت" حصه سیندن و اونون ترجمه سیندن بیر پارچالار گتریریک:
ایکینجی حصه
ملک :
باق شو انگین فضا، شو قویتو دنیز
نه قدهر خوش، ناسیل گؤزل، لکهسیز...
اوچوشور هر طرفده ییلدیزلر ،
رقص ایده_ر سانکی نازنین قیزلر .
هپ بیرهر شعر، سن ده بیر شاعر،
هر تماشاسی عشقه عائد دیر .
پیغمبر
بنجه دونیاده ان سئویملی دیلهک
اونا قوشمق، اونونله بیرلشمک...
ملک
اوده ممکن، دوشون ده حق یولی دوت،
آتالردن قالان نه وارسه اونوت !
ییق خرافاتی، اسکی بوتلری قیر،
کیم یول آزمیشسه حقه دوغرو چاغیر !
مردیوهنلر یاپوب گؤنوللردن ،
پارلا یوکسل وجود مطلقه سن .
پیغمبر
اؤیله بیر عصر ایچیندهیم کی جیهان
ظلم و وحشتله قاوریلوب یانییور
یوز چئویرمیش ده تانریدن انسان
کفرو حق، جهلی معرفت سانییور.
ملک:
ال وئریر سنده اولسون عزم و ثبات،
شو قارانلیق محیطی گیت پارلات !
پیغمبر
پیغمبر:
هانکی معجزله؟.. بن کی پک عاجز
بیر قولم کیمسهسیز، مدافعهسیز .
منبع: دو هفته نامه "دنیز" شماره 16 مورخ 22/ 3/ 91
بعثت
حسین جاوید
اشاره: آذربایجانین بؤیوک شاعری، منظوم نمایش یازان متفکر "حسین جاوید"ین شاه اثرلریندن بیر ده "پیغمبر" منظومه سی دیر کی اونو 1922 باکیدا اصیل الفبا ایله چاپ ائتمیشدی. بو اثری حؤرمتلی شاعر اکبر حمیدی علیار منظوم صورتده فارس دیلینه ترجمه ائدیبدیر. بورادا حمیدی جنابلارینا تشکروموزو بیلدیریر، پیغمبر اثری نین "بعثت" حصه سیندن و اونون ترجمه سیندن بیر پارچالار گتریریک:
بعثت
«آیدین و ییلدیزلی بیر گئجه، مکه یاقینلیغینده حرا داغی... اطرافده مغارهلر، یالچین قایالر، سارپ ائنیشلر ، قورقونج اوچوروملر... پیغمبر الی آلنینده دوروبن دوشونجهلره دالمیش.. او قیرق یاشینده، گؤزل ، وقارلی بیر سیما... آلنی، کؤکسی، اوموزلرینین آراسی گئنیش؛ رنگی گول رنگینه مایل اسمریمیسی و نورانی... ساچلری نه پک قیویرجیق، نه ده پک دوز؛ ساققالی بیر توتام، سیق و تام... بیلهکلر، قوللر قالین و قوّتلی... بؤیوک باشلی، هلال قاشلی، چکمه بورونلو، دهگیرمی چهرهلی، اورتا بویلو، ایری گمیکلی؛ کیپریکلری اوزون، ایکی قاشینین آراسی آچیق، فقط بیر بیرینه یاقین؛ گؤزلری قارا و بؤیوجک... ایشته او دالغین و معمالی گؤزلر ، گئجهنین سکوتینی اوقشایان حزین و باییلتیجی بیر عود زمزمهسینی دینلیهرک – اویویور کیبی – کندیندن گیچمیش... بو سیراده پنبه، ماوی، منهکشه نورلر ایچینده آلتین قاناتلی، فسونکار بیر ملک گؤگدن اینهر و ایلاهی بیر آهنگله پیغمبره خطاب ائتمگه باشلار.»
ملک :
اولو داهی، سن ای بؤیوک رهبر !
قالق، اویان!.. ایشته هر طرف، هر یر،
هپ طبیعت دالیب دا رؤیایه ،
جلب ائدر روحی شعر و سئودایه.
گئجه ییلدیزلریله پرخولیا ،
سنی دینلهر سکوت ایچینده فضا..
پیغمبر:
«باشینی قالدیریر ، حیرت و اضطراب ایله »
یئنه رؤیامی گؤردیگیم عجبا !؟
سن نه سن، سؤیله..
ملک: بنمی؟ - هیچ سورما، -
ازلیت شفقلرینده آچان
تازه بیر غونچه، پنبه بیر ییلدیز ؛
ابدیت افقلرینده اوچان ،
تانری قوینینده بسلهنن بیر قیز .
شعر و حکمت، ذکا ایلاههسییم ،
اولو داهیلرین ندیمهسییم .
آیری اولساق ده ایشته هر ایکیمیز
بیر روبابین اینیلدهین سسیییز .
پیغمبر: نه ایچین گلدین آنلامام یینه سن .
ملک: «گؤگه دوغرو»
اونا قالدیرمق ایستهرم سنی بن .
پیغمبر: آه، سن دائیما گلیر ده بانا ،
سونره هپ گؤستریرسن استغنا .
بن کیمم، سؤیله!.. سن نه سن؟ گؤستر !
ملک:
ان گؤزل چاره - : ایشته عزم و ثبات..
اولما اصلا اسیر حسیّات ،
بیراقوب عجزی دورمادان یوکسل،
یوکسل ای شانلی قهرمان یوکسل!..
عرش لاهوته دوغرو آچ شهپر ،
دائما یوکسل ای بؤیوک رهبر !
پیغمبر:
یوق، قانات یوق.. بن ایشته بیر عاجز
یولجییم کیمسهسیز، تسلّیسیز ؛
چئورهم ایسسیز مغارهلر ، یالچین
قایالر، سارپ ائنیشلر –آه – آزغین
اوچوروملر، آلوو ساچان اووالر ،
روحی قسوتله ییلدیران هوالر...
بیر چمن یوق؛ آقار سویوق، هیهات !
گؤز، قولاق بورده دویماز عشق و حیات.
قالانی ایکینجی حصه ده گله جک
منبع: دو هفته نامه "دنیز" شماره 16 مورخ 22/ 3/ 91
در میکده فرهاد
از : اکبر حمیدی علیار
یاران چه صمیمانه رفتند به میخانه
در میکده ی فرهاد گشتند چه مستانه
مقصود سفر گویا گلگشت بهاری بود
این حوزه و شعر و غیر باشد همه افسانه!
این دو بیت را آقای حمیدی علیار از تهران در همراهی با ما در سفر کرمانشاه سروده و ارسال فرموده اند. راستی این سفر کرمانشاه ما هم دارد کم کم سفر قندهار می شود! بهتر است همین جا نقطه پایان بگدارم. جای شما خالی دیروز بعد از ظهر به دیدن بیستون عظیم رفتیم به یاد فرهاد ناکام! و از این افسانه ها... و امروز (چهارشنبه 27 اردیبهشت 91)قبل از ظهر به اتفاق دوستانم دکتر ضیایی و جواد کریم نزاد به تماشای مجموعه دیدنی و هنرمندانه و جالب "تکیه معاون الملک" کرمانشاه رفتم. کریم نژاد کلی عکس یادگاری گرفت. عظمت هنر و فرهنگ ایرانی به دست هزاران هنرمند نام آور و گمنام این کشور در طاق بستان و بیستون و تکیه معاون الملک این شهر تجسم یافته و جاودانه گشته است. واقعاً دیدنی است شما هم بیایید حتماً... امروز نمایش "قتل امیر کبیر" از حوزه هنری استان مرکزی در همین تکیه معاون الملک به اجرا در می آید.
دیگر اینکه کتاب "سیر داغ" (مجموعه داستانهای کوتاه از نویسندگان حوزه هنری آذربایجان غربی) به همت آقای دکتر ضیایی جمع آوری شده بود و در جشنواره تولیدات حوزه هنری حائز مقام دوم شد که دیروز جائزه اش را هم دادند. "سیر داغ" نام داستانی از نویسنده جوان مهران محمودی در این کتاب است.
سفر کرمانشاه برای ما جالب بود الحمد لله. البته بچه های هنرمند گله ها داشتند از تبعیض و فرقی که بین هتل آزادگان (محل اقامت اغلب هنرمندان این جشنواه) و هتل پارسیان (محل اقامت رؤسا و مسئولان) بود...باری به هر جهت!