سفارش تبلیغ
صبا ویژن
هر کس جویای حکمت است، باید خاندان مرا دوست بدارد [پیامبر خدا صلی الله علیه و آله]
لوگوی وبلاگ
 

دسته بندی موضوعی یادداشتها
 
شعر ، دنیز ، آذربایجان ، ارومیه ، علیار ، قلیزاده ، مصطفی ، غربی ، امام ، ترکی ، علی ، ترکی ، شاعر ، دنیزنیوز ، حوزه ، هنری ، حسین ، اسلامی ، حمیدی ، غزل ، محمد ، حاج ، ایران ، فارسی ، باکو ، قرآن ، کتاب ، نشریه ، اسلام ، تبریز ، طنز ، کتاب ، عاشیق ، شهریار ، اکبر ، انقلاب ، مصطفی قلیزاده علیار ، نخجوان ، شهید ، سایت ، سید ، باکو ، اهل بیت ، ابراهیم ، سفر ، دریاچه ، فخری ، ادبیات ، تصویر ، خمینی ، دفاع ، رضا ، پیغمبر ، جمعه ، اسرائیل ، مقدس ، نامه ، مهدی ، حوزه هنری ، حمید ، صادق ، فاطمه ، پیامبر ، بهرام ، اکبر ، اهر ، فاطمه زهرا ، نارداران ، مقاله ، عاشورا ، عکس ، زهرا ، ترکیه ، کربلا ، همایش ، واقف ، ترکیه ، بسیج ، بیت ، جمهوری ، اهل ، انتظار ، امام علی ، ادبی ، در ، عراق ، صابر ، شهر ، شامی ، خامنه ای ، خدا ، دوستی ، زن ، سعید ، اسدی ، آیت الله ، امام حسین ، هنرمندان ، ورزقان ، هفته ، مردم ، موسیقی ، نقد ، قم ، محمود ، کانون ، امام خمینی ، جنبش ، جشنواره ، خاطرات ، حافظ ، حجاب ، حسنی ، حسن ، تاریخ ، سال ، رستمی ، شیخ ، عکس ، فرهنگی ، فرهنگ ، فضولی ، عید ، عشق ، سیاسی ، رمضان ، زبان ، سلیمانپور ، شاعران ، سوریه ، ترجمه ، تهران ، به ، حاج علی اکرام ، ایرانی ، آمریکا ، وبلاگ ، واحدی ، نویسنده ، مدح ، محفل ، مجلس ، مجتبی ، میرزا ، مرثیه ، مصر ، آمریکا ، آراز ، احمد ، استاندار ، اکرام ، حیدر ، تبریزی ، پیامبر اسلام ، سلبی ناز ، روز ، زندگی ، زینب ، رضوانی ، دو ، داستان ، صراف ، عظیم ، علی یف ، علیزاده ، علمیه ، علمدار ، فتح الهی ، فرانسه ، فلسطین ، فیلم ، شاهرخ ، شجاع ، دو هفته نامه ، دیدار ، رسول ، رجبی ، زلزله ، پیام ، بهمن ، حزب ، جواد ، ادب ، اردوغان ، آذربایجان غربی ، آثار ، مطبوعات ، مشهد ، مهدی موعود ، محمداف ، کانون ، نویسندگان ، هفته نامه ، هنر ، وطن ، ولی ، یاد ، هادی ، نوروزی ، نماز ، قیام ، کرکوک ، محسن ، مثنوی ، ماه ، مایل ، ملی ، آذری ، آزادی ، ارشاد ، از ، اسماعیل زاده ، انگلیس ، اورمیه ، اکرام ، جاوید ، حدیث ، حسینی ، حضرت ، بهرامپور ، بعثت ، روزنامه ، رهبری ، سعدی ، رباعی ، رزم آرای ، دینی ، دانشگاه ، شب ، غدیر ، غفاری ، علامه ، عرب ، عرفان ، فارس ، فرزند ، صمداف ، صادقپور ، صدر ، طلعت ، طلاب ، خوی ، دوزال ، رهبر ، بزرگ ، بیداری ، تبلیغات ، حمایت ، حماسه ، حاجی زاده ، جعفری ، توهین ، امین ، انتخابات ، انجمن ، امام زمان ، الله ، استاد ، اخلاق ، آیت الله خامنه ای ، آران ، آغدام ، آقازاده ، منظومه ، مسلمان ، مراغه ای ، مسئولان ، موعود ، موسی ، ماهر ، محمدی ، هریس ، یادداشتهای ، وفات ، یحیی ، یک ، کردستان ، کربلا ، نوروز ، نمایندگان ، وحید ، مایل اوغلو ، گرمان ، مولانا ، میلاد ، نباتی ، مسجد ، مرگ ، مرسی ، مسئول ، معلم ، آغری ، آذربایجانی ، اسلامگرایان ، اسماعیل ، ارمنستان ، ارمنی ، ارزشها ، اشغال ، باکو 10 ،

آمار و اطلاعات

بازدید امروز :91
بازدید دیروز :232
کل بازدید :2951284
تعداد کل یاداشته ها : 881
103/9/4
12:44 ع
مشخصات مدیروبلاگ
 
قلیزاده علیار[263]

خبر مایه
پیوند دوستان
 
سرچشمه ادب و عرفان : وب ویژه تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید شقایقهای کالپوش بچه مرشد! سکوت ابدی هم نفس ►▌ استان قدس ▌ ◄ نغمه ی عاشقی جریان شناسی سیاسی - محمد علی لیالی سرچشمه همه فضـایـل مهــدی(ع) است ساده دل ماییم ونوای بینوایی.....بسم الله اگرحریف مایی ....افسون زمانه طراوت باران تنهایی......!!!!!! جـــیرفـــت زیـبا سارا احمدی بیصدا ترازسکوت... .: شهر عشق :. پیامنمای جامع شهر صبح ماتاآخرایستاده ایم سایت روستای چشام (Chesham.ir) وبلاگ گروهیِ تَیسیر منطقه آزاد محمدمبین احسانی نیا رازهای موفقیت زندگی مرام و معرفت یامهدی Dark Future امام خمینی(ره)وجوان امروز عشق ارواحنا فداک یا زینب سیاه مشق های میم.صاد مهاجر مردود دهکده کوچک ما گروه اینترنتی جرقه داتکو بسیج دانشجویی دانشکده علوم و فنون قرآن تهران هفته نامه جوانان خسروشهر آتیه سازان اهواز بیخیال همه حتی زندگیم عمو همه چی دان پـنـجـره صل الله علی الباکین علی الحسین تینا شهید آوینی Chamran University Accounting Association پدر خاک فقط خدا از یک انسان ع ش ق:علاقه شدید قلبی تبریک می گوییم شما به ساحل رسیدید!!!!! گاهنامه زیست جوک و خنده دهاتی دکتر علی حاجی ستوده قلب خـــــــــــــــــــــــــــاکی کشکول sindrela شیدائی تنها عاشقانه سیب آریایی نیروی هوایی دلتا ( آشنایی با جنگنده های روز دنیا ) به یاد تو آخوند مالخر و تمام طرفدارانش در سیستم حکومتی فروشگاه من قاضی مالخر یا قاضی طمع کار کدامیک ؟؟؟؟ پایگاه خبری،قرآنی، فرهنگی آذربایجان غربی عاشقانه زنگ تفریح

بیر قلبین سیرری

«تانری سئوگیسی» کتابینا بیر باخیش

کؤنول اسماعیل­زاده / کؤچورن: اکبر حمیدی علیار

اشاره: حؤرمتلی یازیچی، پوبلیسیست و شاعر صابر شاهتاختی جنابلاری­نین تانری سئوگیسی آدلی شعر توپلوسونو کئچمیشده دنیز سایتی و قزئتینده عزیز اوخوجولارا تانیتدیرمیشدیق، بو کتاب تزه‌لیکده حؤرمتلی اسماییل فتحی خسروشاهی جنابلاری­نین زحمتی ایله اسکی الیفبادا تک­درخت نشریاتی طرفیندن تهراندا نشر ائدیلیب­دیر، ایندی ایسه شرق­شوناس عالیم کؤنول اسماعیل­زاده­نین همین کتابا یازدیغی «بیر قلبین سیرری» آدلی رأیینی حؤمتلی اوخوجولارا تقدیم ائدیریک:

خالقین میللی دیه­رلرینه صاحیب چیخان، آتالاریمیزدان قالان عرف و عادتلریمیزی گؤز ببه­یی کیمی قورویان، ائلی­نین هر داشینی، جیغیرینی، سرین بولاغی­نین شیریلتیسینی، یاشیل مئشه‌سی­نین عطرینی، اوباسی­نین تویونو-بوساتینی، ننه‌لرین یاپدیغی چؤره­یین دادینی قان یادداشینا یازان ناخچیوان ائلی­نین هر بیر قوجاسی و جاوانی، عینی زاماندا بو زنگینلیکلری نسیلدن نسیله اؤتورمکله تاریخ قارشیسیندا بیر عالی میسسییانی یئرینه یئتیریر.

زنگه­زور و باشقا اوبالاریمیزین یادلارا وئریلمه‌سی ان بؤیوک آجییی محض ناخچیوانا یاشاتدی. اون­ایللیک­لرله آنا وطندن آیری قالماق مجبوریتی، عصرلرله سنه دوشمن کسیلمیش یادلارین بابالاردان میراث قالان تورپاقلاردا مسکن سالماسی - بو اوره­ک داغلایان حقیقته صبر ائتمک شوبهه‌سیز کی، چوخ چتین اولوب.

محض بو سببدن­دیر کی، ناخچیوان اهلی­نین اؤزونو، تاریخینی، عادت-عنعنه­لرینی، دیلینی و دینینی قوروماق و ان خیردا یاد عونصوردن بئله مدافعه ائتمک باجاریغی اینانیلماز درجه‌ده گوجلودور.

بو تورپاقلاردا بؤیویوب بویا-باشا چاتمیش صابر شاهتاختی (حاجی­یئو) ناخچیوان کیمی صفالی وطنینده یاشارکن بئله بؤیوک وطن حسرتی ایله یاشایان ضیالیلاریمیزدان­دیر. اؤزونو درک ائدن و وطن سئوگیسی ایله دولغونلاشمیش هر بیر کس شاعرین "اؤلکه‌میز، ائلیمیز، بیزیم کندیمیز" آدلی پوئماسیندا دئدیگی کیمی:

 ناخچیوان، قاراباغ، شیروان، بورچالی،

زنگه­زور، قازاخ­دیر ائلین ماحالی،

تبریزه قارداش­دیر باکی و گنجه،

اولانلار عبرت­دیر قوجایا، گنجه.

سینه­مه اود چکیب همدان، دربند،

تاریخ صحیفه­لنیر بوردا بندبه­بند -

 اونون شیمالیندان جنوبونا، شرقیندن غربینه‌د­ک هر بیر قاریشینی عزیز توتور.

هئچ شوبهه‌سیز کی، ص.شاهتاختی­نین وطن سئوگیسی ایلک اولاراق اؤز اوباسینا، کندینه، آتا اوجاغینا اولان باغلیلیغیندان و سوی کؤکونه اولان توکنمز محبتدن، جوشغون رغبتیندن­دیر. شاعرین دده-بابا یوردونا اولان صداقتیندن بهره­لنن وطن عشقینی بو مصراعلاریندا آچیق-آیدین حیس ائتمک اولار:

 

...اثری حصر ائتدیم اولو روحلارا،

بورجومو قایتاریم دوغما تورپاغا...

اؤده­مک چتین­دیر ائلین بورجونو،

وطنین زنگین­دیر شرف خورجونو.

 شاعرین 1991-جی ایلده شوشادا یازدیغی مصراعلاریندا آنا و وطن آدلاری­نین قوشا چکیلدیگی­نین و بونلارین مؤلف اوچون مقدس معنا داشیدیغی­نین شاهدی اولوروق:

 وطنله آنانین معناسی قوشا،..

...زیروه‌سیز همیشه گؤزومده قوشا.

 قیسا، لاکین مضمونجا اهمیتلی "داغلارا بزه­ک شوشا" (شوشا، 1991)، "خان یایلاغی" (شکی،2000) شعرلری انسانین یاشیندان آسیلی اولمایاراق دوغما ائللره حیرانلیغینی تصویر ائدن اوره‌یه یاتان لیریکا نمونه‌لریندن­دیر. آنالاریمیزین لایلاسی­نین، بایاتیسی­نین ساده دیلینده یازیلمیش بو شعرلر ائل-اوباسینا صداقتله باغلی اولان هر بیر کؤنوله خطاب ائدیر.

کتابدا شاعرین وطن­پرور شعرلری ایله یاناشی دینی، بعضاً ده فلسفی فکیرلرین دویولدوغو بیر سیرا شعرلری اوخوجونون دقتینی جلب ائدیر. اثرلری­نین مضمون زنگینلیگی ایله خالقیمیز آراسیندا بؤیوک رغبت قازانمیش زمانیمیزین فیلوسوف-لیریکی و گؤرکملی شاعری رامیز رؤوشن، بؤیوک ادیبلریمیز بختیار وهابزاده، خلیل رضا و دیگر معاصرلریمیز یارادیجیلیقلاری­نین مختلیف دؤورلرینده بو آسپئکتلی ماراقلی شعیرلر یاراتمیشلار. انسانین بو دونیادا یارادیلیشینین سیررینی آراماغا چالیشان، اونون جاهاندا یئرینی، تانری­نین سونسوز رحمتینی تصویر ائدن ص.شاهتاختی البتده کی، بؤیوک شاعیریمیزین داوامچیلاریندان ساییلا بیلر.

 ...تانری­نین چرخینده فیرلانیریق بیز،

تانری سئوگیسییله نورلانیریق بیز،

طالع بیر یئلکن­دیر، دونیا بیر دنیز،

بو سیرری یارادان تانری­یا حیران.

 "گؤیلره قوناق" ،"هئچدن" ،"هر آن او یانی" ،"ربیمه یاخین" ،"عبادت" ،"بو سیرری یارادان تانری­یا حیران" سرلؤوحه‌لی شعرلرده بعضاً تانری قارشیسیندا عؤمرون کئچن گونلری­نین حساباتی، بعضاً اونا سونسوز باغلیلیق و شوکور، بعضاً ده "هئچ نه‌یه احتیاج یاشامایان آللاهین قدرتی..." تصویر اولونور.

"تانری بنده‌سیندن نییه آرالی؟" شعرینده (باکی، 2007) مؤلف حیاتدا قارشیلاشدیغی حاقسیزلیقلدان، ماددی جهتدن زنگین لاکین روحاً جیلیزلاشمیش انسانلارین قلبی­نین غدارلیغیندان گیلئی ائدیر، یارالی خالقی­نین دردینه سانکی تانریدان درمان دیله‌ییر:

 ...گؤز یاشی­نین ناله‌سیندن باتیر سسلر،

حاق تاپدانیر، دین سؤیولور، پول گولدورور،

دوز اَییلیر، دوزلمه‌ییر قامتلر،

بنده تانریسیندان نییه آرالی؟

 

شعرین ماراقلی بیر آسپئکتی آدی­نین "تانری بنده‌سیندن نییه آرالی؟" اولدوغو حالدا ص.شاهتاختی­نین اصلینده انسانلارین حاقدان، دیندن، انصافدان، تانری سئوگیسیندن اوزاق دوشمه‌سینی، "...بنده­نین تانریدان آرالی" قالماسینی اوره­ک آغریسی ایله گؤسترمه‌سی­دیر.

 ...کیمی چؤرک دردین چکنمیر اؤلور،

کیمی ثروت اوچون سارالیب-سولور،

کیمی کورسو اوچون بیناموس اولور،

بنده تانریسیندان نییه آرالی؟

 آغیر طبیعتی، جیدی­لیگی و ایللرین تجروبه‌سیندن گلن تمکینی ص.شاهتاختی­نین شعر دیلینه ده یانسیییب. سانکی مؤلف اؤز آستا سسی ایله اؤز اوخوجوسو ایله صحبت ائدیر، قلبینی اونا آچیر.

ص.شاهتاختی یارادیجیلیغی­نین مهم بیر حصه­سی محبت لیریکاسینا عاییددیر. مختلیف ایللرده یازیلمیش محبت شعرلری کیمی کؤورک و صمیمی کیمی چیلغین و آلوولو نوتلارلا زنگین­دیر.

"قییارام­می؟" ، "اوزاق ائت عشقیمی دوشمن شرریندن" شعرلرینده شاعر یارینا سونسوز دیه­ر وئردیگینی، اونو آیریلیقلاردان، غصه -کدردن، تنهالیقدان قوروماغا چالیشدیغینی گؤستریر.

 

...من سئوگینی یاشامیرام، دویورام،

آخان گؤز یاشلارینا قییارام­می؟

من حیس­لرین، دویغولارین وورغونویام،

اوره­ک چیرپینتینا هئچ قییارام­می؟

شاعرین "گؤزللر گؤزه‌لی" (شانخای، 2004)، "روا بیلمه" (تبریز، 2007)، "سوروش" (باکی، 2007)، "گؤرمه­ییم بسدیر" (باکی، 2007)،"سئوگی مئهمانی" (باکی، 2007) شعرلری مؤلفین صمیمی و تمیز حیس­لرینی اینجه کؤنوللره توخوندوراجاق شیرین بیر دیلله اوخوجویا چاتدیریر.

ص.شاهتاختی­نین "گؤزلر" (باکی،2007)، "گؤزللر گؤزه‌لی" (شانخای، 2004)، "یاراشیق" (تئهران، 2007)شعرلرینده، گنج خانیمین جان آلان باخیشلاری سانکی شاعرین قلبینه ملهم اولور.

 قلم قاشلار گؤزلرینه یاراشیق،

سنی گؤروب یئری­ییرم دولاشیق،

باخیشلارین گؤزوندن ده یاراشیق،

گؤزون رنگی یاراشیغا یاراشیق...

 و یاخود

 عوضسیز یاراشیر گؤزلر صورته،

بئل-بوخون بزکدیر قدده قامته.

قلبده‌کی او سئوگی لاییق قییمته،

غالیبسن ثروته، وارا دؤولته.

 مؤلفین گؤزللیی،اینجه باخیشا، خوش غمزه‌یه حصر اولونموش بو مصراعلارینی اوخویان هر بیر خانیم سانکی او تصویرلرده اؤزونو گؤرور.

"شبنم" شعری ص.شاهتاختی یارادیجیلیغیندا خصوصی یئره مالیک صمیمی دویغولاری، آیریلیق حسرتینی، وصال سئوینجینی هر کلمه‌سینده گؤسترن بیر اثردیر.

 ...آچیلمیر اوره­ییم حسرت غمیندن،

حسرتین آغیردیر قدرت غمیندن.

 

منیم سئوینجیم­سن، هم ده کی، غمیم،

سنسیز بو حیاتدا غم­دیر همدمیم،

بیلمیرم نه دئییم، هارایا گئدیم،

بلکه بو دونیادان تله‌سیک گئدیم.

 

ایللرله قوربت ائللرده چالیشیب وطنینه سؤزو ایله، قلمی ایله خدمت ائدن ص.شاهتاختی اونون یولونو دونیانین ان صاف و تامامیله تمناسیز محبتله گؤزله‌ین اؤولادلارینی، کؤرپه قیزینی "گؤره‌جه­یم"(تهران، 2008) "تانری­نین واری" (2007) آدلی شعرلرینده تصویر ائدیر. اونلاری باغرینا باساجاغی آنی حسرتله گؤزله‌ین آتا بئله یازیر:

 گلیب سنی گؤره‌جه­یم،

ساچلارینی اؤپه‌جه­یم،

اسه‌جه­یم یارپاق کیمی،

جوشاجاغام بولاق کیمی...

 بو یازیمیزدا شعرلرینی آراشدیرماغا چالیشدیغیمیز ص.شاهتاختی عینی زاماندا "اؤلکه‌میز، ائلیمیز، بیزیم کندیمیز" ،"تورقای و گولای" پوئمالاری­نین، دئتئکتیو رومانلار کیمی سلسله نثر اثرلری­نین، گونوموزون نبضینی توتان اونلارلا مقاله‌نین مؤلفی­دیر. شوبهه‌سیز کی، وطنه شرفله خدمت ائدن صابر قلمی دؤورون آکتوال موضوعلارینی عکس ائتدیرمه‌یه اوغورلا داوام ائده‌جک­دیر.

  منبع: دنیزنیوز سایتی

 

 

 

 

 


93/6/24::: 11:32 ع
نظر()
  

یادداشتی پیرامون کتاب

منظومه پیغمبر(ص)          

حسین دوستیاهر

   در سفرهایی که به جمهوری خودمختار نخجوان داشتم بادعوت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران( در بهمن 1384 و مهر1385) هر بار که از آرامگاه حسین جاوید در نخجوان دیدن کرده و فاتحه ای نثار ارواح این شاعر مبارز و همسر و پسرش می نمودم ،آرزو می­کردم که ای­کاش نمایشنامه منظوم« پیغمبر» که یکی از شاهکارهای ادبی این شاعر مسلمان مبارز است، به زبان فارسی ترجمه می­شد تا مردم ایران، بیش از پیش با آثار و اندیشه­های این شاعر ترک­زبان مسلمان آشنا می­شدند.

  سالها گذشت و آرزوهای بسیاری برآورده شدند. «هر دم از این باغ بری می­رسد/ تازه­تر از تازه­تری می رسد». ادیبی توانا و پرتلاش، در یک فعالیت شش ماهه، ترجمه منظوم این نمایشنامه را عهده­دار شد و به حسن انجام رساند. اینک عین نمایشنامه «پیغمبر» به زبان ترکی و ترجمه منظوم و شیوای آن به زبان فارسی، در یک مجلد از قلم شاعر توانا و خوش استعداد ارسبارانی- جناب آقای مهندس اکبر حمیدی علیار- از سوی نشر آوای منجی- در شهرمقدس قم – چاپ ومنتشر شده و چشم و دل علاقمندان پیامبر اعظم (ص) و دوستداران ادبیات نمایشی آذربایجانی - فارسی را می­نوازد.

 حسین جاوید، شاعر متفکر و اندیشمند مسلمان آذربایجانی در سال 1882 م در نخجوان متولد شده و از سال 1899 تا 1904 م جهت تکمیل علوم دینی و فلسفی به مدرسه طالبیه تبریز آمد و مدتی نیز در ارومیه رحل اقامت افکند. او بعد از مدتی سکونت در ترکیه ، به باکو برگشته و در دارالمعلمین باکو ، به تدریس پرداخت .

 حسین جاوید، در دوره حکومت کمونیستها در آذربایجان ، بر مرام و ایده آنان تسلیم نشد و با اشعار و مقالات و نمایشنامه­های خود به دفاع از مردم مسلمان و عقاید آنان پرداخت و با نوشتن اثر فاخر خود – پیغمبر (ص) – از سیمای حقیقی اسلام و پیامبر اکرم(ص) و حریم این مکتب انسان­ساز دفاع کرد. این فعالیتها باعث شد تارژیم کمونیستی، از انتشارآثار و نمایش نمایشنامه­های وی جلوگیری نماید و لذا در سال 1937م توسط حکومت استالین دستگیر و به تبعیدگاه مخوف (ماقادان) باسرمای 50درجه زیرصفربه سیبری فرستاده شد. درسال1940م به تبعید­گاه دیگر شوروی به نام (ایرکوتسگ ) منتقل و تا پایان عمر درآنجا ماند و در بیمارستان بازداشتگاه وفات نمود و در گورستان روستا دفن شد. لکن بعد از 40 سال، جنازه شاعر در 1982 به نخجوان منتقل و در جوارخانه­اش در باغ جاوید مدفون شد .

  نمایشنامه منظوم «پیغمبر» که در سالهای 23-1922 میلادی نوشته شده بود، یکی از بهترین نمایشنامه­های 20 گانه حسین جاوید به شمار می­رود که اینک قلم روان و رسای شاعر توانمند آقای مهندس اکبر حمیدی علیار- پنجره ای روشن به آفاق اندیشه­های روشن و آرمان انسانی و معنوی این شاعر بزرگ آذربایجانی می­گشاید .

  حسین جاوید در این نمایشنامه چهار پرده­ای با عناوین: بعثت، دعوت، هجرت و نصرت  صحنه­هایی شاعرانه و مقدس را به تصویر کشیده است که نظر شنونده و بیننده را به سیمای معصوم و دوست­داشتنی پیامبر اسلام (ص) و مبانی دین مقدس اسلام جلب می­نماید و انصافاً در این راه موفق شده و مترجم توانای آن نمایشنامه نیز به خوبی و شایستگی به ترجمه آن نایل آمده است.

رجاء واثق دارد این خدمت مقدس از سوی شاعر و مترجم، مورد عنایت پیامبر گرامی (ص) قرار گرفته و پیام آور صلح و دوستی و دانایی و حکمت باشد.  

 در این کتاب علاوه از مقدمه مترجم، یادداشتهایی از دو ادیب و روزنامه­نگار برجسته چاپ شده که بر ارزش ادبی کتاب افزوده است. یاد داشتی ازآقای صابر شاه تختی (از جمهوری خود مختار نخجوان) و مقاله­ای از استاد مصطفی قلیزاده علیار (از شعرا و نویسندگان برجسته ایرانی – ساکن ارومیه).

    سپاس و قدردانی محبان رسول الله (ص) بدرقه راه این 4 فرهیخته باد که در دفاع از حریم نبوی (ص) قلم می زنند.

منبع: دوهفته نامه «دنیز» شماره 52


  

 

 

تانری سئوگیسی

اکبر حمیدی علیار

شاه­تختی تخلصو ایله یازیب یارادان یازیچی و شاعر صابر حبیب­اوغلو حاجی­یف 1968-نجی ایلده نخجوانین شاه­تختی کندینده آنادان اولموشدور. 1993-نجو ایلده آذربایجان دولت نفت آکادئمیاسینی، 2007-نجی ایلده آذربایجان رئسپوبلیکاسی­نین پرئزیدئنتی یانیندا دولت اداره­چیلیک آکادئمیاسینی بیتیرمیشدیر.

 2007-نجی ایلدن آذرتاج خبر آگئنتیلیگی­نین و آزتی­وی­نین ایرانداکی رسمی نماینده­سی­دیر. 15 کتاب، چوخ­سایلی علمی و یوزلرله پوبلیسیست مقاله­لرین مؤلفی­دیر. روسیا، اوکراینا، گورجوستان و ایراندا فارس، انگلیس و روس دیللرینده کتاب و مقاله­لری درج اولونموشدور. او شعر و روماندان باشقا، تاریخی تدقیقلر و تألیفلرله ده مشغولدور؛ آذربایجان-ارمنیستان داغلیق قاراباغ مناقشه­سی ایله علاقه­دار ارمنیستان تاریخی، ارمنیستانین آذربایجان تورپاقلاری و خلقی علیهینه اولان تجاوزو  و خوجالی سوی­قیریمی حاقدا آراشدیرمالاری دقته و تقدیره لایق­دیر. اثرلریندن"خزل اولدو خوجالی­نین خزن­گولو" (X?z?l oldu xocal?n?n x?z?ngülü) کتابینی آد آپارماق اولار، بو کتابین فارسجا ترجمه­سی "گل خزان خوجالی پرپر شد" عنوانی ایلا 2012-نجی ایلده تهراندا صداقت نشریاتی طرفیندن نشر ائدیلمیش­دیر.

آذربایجان یازیچیلار بیرلیگی­نین عضوو شاه­تختی 2010-نجو ایل آذربایجاندا "ترقی" میدالینا لایق گؤرونموشدور. سون واختلار سیاسی علملر اوزره فلسفه دوکتورلوغونو بیتیرن شاعرین (TANRI SEVG?S?) "تانری سئوگیسی" پوئزیا توپلوسو 2013-نجو ایل باکیدا "بیلیک" نشریاتی طرفیندن نشر ائدیلمیشدیر، بو کتاب ایراندا دا اسکی الفبایا کؤچورولموش و چاپ عرفه­سینده­دیر. کتابین بیرینجی حصه­سینده "تورقای و گولای"  سئوگی داستانی منظوم شکیلده یئرله­شیب، قالانی دا مختلف اجتماعی –عاطفی شعرلردیرلر، عمومیتده نخجوان و کند محیطینه، تاریخینه و شاعرین اوشاقلیق چاغلارینا عائددیر. کتاب آشاغیداکی بیتلرله باشلانیر:

 

تانری سئوگیسی

آللاهین آدی ایلا باشلارام ایشه

چالیشدیم اویمایام خراب وردیشه

حلالی ایلک اوّل سؤزده آرادیم

کؤنولده آرادیم، گؤزده آرادیم

هر شئیه شوکر ائدیب "آللاه" دئیه­رم

نادانا، جاهله بئله سؤیله­رم:

حکمت اؤزونده­دیر بؤیوک آللاهین

گؤرونور هر یئرده یئری واللاهین.

سؤزون ده آخیری عمل­له گرک

دوز اولا، اویوشا، تام اولا گئرچک.

الیمدن دوشمه­ییر "قرآنی-کریم"

روحوما قاناددیر آللاها عشقیم.

قوّتیم پیغمبر کلامیندادیر

حراما ال آتماق قلبیمه یاددیر.

تبریزده وئردیلر بیر کتاب منه

تورک اوغلو یازمیشدی دفتری-سینه

اوخودوم "مکه­دن دوغان گونش"ی

کتابدا توپلانیب دونیا گردیشی.

زحمتین ایتمه­سین تانری یانیندا

نظامی اولاسان بهشتده باشدا.

 

هر آن او یانی

گؤزله­دیم حسرتله هرآن او یانی،

روحوملا گزیرم گئنیش سمانی.

یولومدان قوورام چنی، دومانی.

اوردا نئجه سئچیم یاخشی-یامانی؟

 

گؤزله­دیم حسرتله هرآن او یانی،

ازیرمی اوردا دا قانماز قانانی؟

نئجه یاشادارام اوردا آد، سانی؟

قویورام بورادا ناله­نی، قانی!

 

گؤزله­دیم حسرتله هرآن او یانی.

آغ گونو تاپمادیم بوردا، او هانی؟

نئینیرم عذابلی، گوناهکار جانی؟

لنگیدین، روحوم سن، یولونو تانی.

منبع: «دنیز» نشریه سی، نؤمره 44، نشر تاریخی 30 دی آیی 1392 - اورمیه

 


92/11/3::: 10:4 ع
نظر()
  

 

سَفَرِ هشتُم  (1 )

یادداشتی بر سفر اخیرم به آذربایجان

مصطفی قلیزاده علیار

 

سفر اخیر من به جمهوری آذربایجان درست یک هفته (از 28 خرداد تا 3 تیر ماه 92) طول کشید، سفری پر از خاطره­ های به یادماندنی. چرا که از هر رنگ تکلف و رسمی بودن عاری بود (تو ز همه­ ی رنگ جدا بوده­ای!). در این سفر با دوستانی هم­دل، همگام و هم­کلام بودم: اول اکبر حمیدی علیار که لابد اهل قلم و کتاب و شعر و اینترنت و وبلاگ می­شناسندش و دومی مجتبی قربانی؛ در آنجا نیز با دوستانی هم­دل و با صفا و صمیمی دیدارها، گپ و گفت­ها و گشت و گذارهایی دوستانه داشتیم که همه مربوط به عالم دل و اندیشه و ذوق و ادب و قلم و هنر بود و در مسیر آفاق و انفس سیر می­ کرد: زلیم­خان یعقوب، علمدار ماهر، مصطفی مایل­ اوغلو، گرمان، نصرت علی یف، فیروز مصطفی، شهباز خودی­ اوغلو، رحمان محمداف و ....

 

علاوه بر اینها، در این سفر دوستان جدیدی هم یافتیم که کاری با شعر و ادب و هنر ندارند، اما دلی مالامال از صفا و مهر و رفتاری سرشار از هنر انسانیت دارند: نصرت عسگراف، ائلشن­، ائلچین، نوشیروان، سیران معلم و ... که ما شرمنده محبت هر دو گروه از دوستان شدیم، چون آداب میزبانی و مهمان­نوازی (به قول خودشان: « قوناق­ پرورلیک») را در حد اعلا به جای آوردند. قصد ندارم همه خاطرات و سرگذشت سفر را بنویسم، اما برخی از دیدارها را در حد یادداشت­هایی کوتاه برای علاقه­ مندان می­آورم.

«شَماخی» شهر شاعران بزرگ

دیدار از شهر زیبای تاریخی و شاعرپرور «شَماخی» در این سفر میسر شد که از آرزوهای دیرین من و اکبر حمیدی علیار بود و برای ما کاملاً تازگی داشت. برای همین، قبل از باکو، به خاطرات شماخی می­پردازم بعد به باکو برمی­گردم.

شماخی زادگاه شاعران بزرگ و بلندآوازه آذربایجان مثل سید عظیم شیروانی، میرزا علی­اکبر صابر، بهار شیروانی و... است و مرکز منطقه بزرگ تاریخی شیروان. روستای «مَلهَم» زادگاه خاقانی شروانی قصیده­سرای بزرگ سراسر تاریخ ادبیات فارسی هم نزدیک شماخی واقع شده است. مرحوم استاد شهریار آرزوی دیدار از شهر شماخی و دیار شیروان را داشته و این آرزو را در شعر معروف «سهندیه»­اش اینگونه به قلم آورده است:

دوه کروانی دا داغلار، یوکو اطلس دی بو حیوان،

صابرین شهرینه دوغرو، قطاری چکمه­ ده سروان،

او خیالیمداکی «شیروان».

(رشته­ کوه­ها مانند کاروان شترانی هستند که بارشان اطلس است/ ساربان، این قطار کاروان را به سوی شهر «صابر» می­برد/ همان شهر خیالی من «شیروان»)

جناب استاد حاج علمدار ماهر شاعر معاصر آذربایجان و مدیحه­ سرای آزاده اهل­ بیت (ع) پیشنهاد سفر به شماخی داد و خود نیز قبول زحمت کرد و ما را به شماخی و مَلهَم و منطقه سرسبز پیرقولو در آن اطراف برد. روز شنبه اول تیر ماه 92 به شماخی رفتیم. ابتدا در گورستان تاریخی «شاه­خندان» شهر قبر شاعر بزرگ و غرلسرای آذربایجان «حاجی سید عظیم شیروانی» (مقتول به سال 1305 هـ.ق) را زیارت کردیم.

بعد به خانه – موزه بزرگ­ترین شاعر طنزپرداز آذربایجان میرزا علی­ اکبر طاهرزاده «صابر» ( متوفی به سال 1911 م.) صاحب دیوان مشهور «هوپ هوپ نامه» رفتیم. خانه دو طبقه­ ای صابر در شهر شماخی را به موزه تبدیل کرده­ اند. عکسهایی از شاعر و معاصرانش، کتابها، نشریات و برخی اشیای شخصی و خانوادگی شاعر را به نمایش گذاشته­ اند. جالب اینکه کارگاه صابون­سازی صابر را هم در همان مکان اصلی­ اش در طبقه همکف خانه، به شکل اولیه بازسازی و همسانسازی کرده ­اند.

سه چهار نفر از خانم­های کارمند موزه حاضر بودند که یکی از ایشان (نائله جباراوا) توضیحاتی در باره بخش­های مختلف موزه ارائه کرد. قبر صابر را هم در قبرستان شماخی زیارت کردیم.

گفتنی است صابر علاوه بر تأثیرگذاری بر شعر آذربایجان، بر اشعار طنز شاعران فارسی زبان ایران در دوره مشروطه نیز تأثیری چشمگیر داشته است مخصوصاً در شعر مرحوم سید اشرف ­الدین نسیم شمال. سید اشرف که معاصر صابر و خود ترک­ زبان قزوینی بود، اشعار ترکی صابر را  می­ خوانده و مضمون آنها را گاه بی کم و کاست، به فارسی منظوم و شاعرانه ترجمه می­کرده، بی آنکه از منبع اصلی یعنی صابر اسمی ببرد، به نام خودش منتشر می­کرد. مرحوم ملک­ الشعرای بهار در این باره سروده:

احمدای سید اشرف بی­بدل

لیک هوپ هوپ نامه در زیر بغل!

شهریار هم در این مورد به شیوه مفاخره گفته:

فارس شاعری چوخ سؤزلری بیزلردن آپارمیش

صابرکیمی بیر سُفره­ لی شاعر پخیل اولماز!

(شاعر فارسی­زبان، بسیاری از حرفهایش را از ما – شاعران ترک­ زبان – به عاریت گرفته / شاعر سخاوتمندی چون «صابر» که سفره رنگین سخن و اندیشه گسترده، نمی­تواند بخیل و خسیس باشد)

صابر شاعر و متفکر دردمند اجتماعی بود و از فقر اقتصادی، فقر فکری، اختلافات و خرافه­ زدگی مسلمانان و نظام­های ستمگر حاکم بر جهان اسلام رنج می­برده و این مسائل را به زبان شوخ طنز در اشعارش می­گفت، از این رو طنز او تلخ است و گزنده. البته در مواردی خودش هم قابل نقد و انتقاد است. اینجا مجال پرداختن به ذکر نمونه­های شعر صابر و تطبیق آن با اشعار سید اشرف نسیم شمال نیست، به همین کلی­ گویی بسنده می کنم تا وقت دیگر.

در باره میرزا نصرالله بهار شیروانی (1251 – 1300 هـ.ق)هم اشاره کنم که وی از شعرای برجسته زبان فارسی قرن سیزدهم هـ.ق بود، و اشعار ترکی خوبی هم سروده است. در سال 1295 به ایران سفر کرد و تا آخر عمر در ایران ماند، در تبریز یا خراسان وفات یافت، اما دیوان خطی­ اش به دست نیامد. برخی قصاید و غزلهای فارسی­ بهار که به صورت پراکنده مانده، بسیار دل­ انگیز و لطیف است. این چند بیت از آغاز قصیده ­ای است که ظاهراً به ناصرالدین شاه تقدیم کرده:

شبم به ناله و روزم گذشت در تاری

فغان ز گردش این آسمان زنگاری

گذشت از سر بام آفتاب عمر، هنوز

ز بخت خفته ندارم امید بیداری

خمیده شد قدم از بار محنت ایام

بلی خمیده شود قامت از گران­باری

منم سپهر غمین، شادمان که شب تا صبح

ستاره­های سرشکم کنند سیاری

به بوستان جهان همچو بید مجنونم

کنم ترقی معکوس در نگونساری...

استاد شهریار در مقدمه دیوان خود (جلد اول: «مکتبها و سبکهای شعری ایران») با شگفتی از نبوغ شعری بهار شیروانی یاد کرده و این دو بیت او را به نقل از ایرج میرزا آورده است:

زهد زاهد همه را رهبر و خود گمراه است

چون چراغی که بُود در کف نابینایی.

 

اشک ریای زاهدان ریخت به خانه خدا

ق...به مسجد افکند طفل حرام­زاده را!


این را هم بگویم که حاج علمدار در طول راه درباره صابر و سید عظیم و دیگر شاعران آذربایجان مطالبی ظریف و نکاتی جالب گفت که برای ما تازگی داشت.

آخرین دیدار ما در شهر شماخی، از مسجد جامع تاریخی شهر بود که در سال­های اخیر بازسازی و اطرافش تعریض شده و توسعه داده ­اند و اکنون زیبایی و عظمت خیره­ کننده این مسجد هر بیننده­ ای را به حیرت می­ اندازد، از بیرون که به بنا و حیاط مسجد نگاه می­ کنی، مسجد النبی مدینه جلو چشمت مجسم می­شود. در کنار حاج علمدار، نماز ظهر و عصر را در مسجد خواندیم و روانه باکو شدیم.

راستی، جناب حاج علمدار 63 ساله با همه لاغری که حاصل بیماری­ اش در یک سال اخیر بوده، چقدر توانمند و خستگی­ ناپذیراست که امروز از اول صبح تا ساعت 7 عصر نزدیک 12 ساعت یا پشت فرمان نشسته، یا پابه پای ما پیاده آمده، حرف زده و ما را هم سرزنده نگه­ داشته است. خدایش به سلامت دارد... ادامه دارد

 
منبع: هفته نامه «دنیز» شماره 36 ، مورخ 92/4/31  سابت: دنیزنیوز  www.daniznews.ir

 

 

 


  

یاددان چیخیر قاراباغ؟  !

(یادداشتی بر آخرین سفرم به جمهوری آذربایجان)

از 28 خرداد تا سوم تیر ماه سال جاری به اتفاق دوستان عزیز آقایان اکبر حمیدی    علیار و مجتبی قربانی در سفر باکو بودم. ظاهراً این هشتمین سفرم به جمهوری آذربایجان بود و خیلی خوش گذشت. چرا که سفر دل و اندیشه و سیر آفاق و انفس بود. امامزاده «بی بی هیبت» و «نارداران» و مقبره دو شاعر بزرگ تاریخ آذربایجان «حاج سید عظیم شیروانی» و میرزا علی اکبر طاهرزاده «صابر» و بازدید از موزه خانگی صابر در شهرتاریخی و زیبای شماخی  و دیدار با دوستان شاعر و نویسنده و روزنامه نگار و فرهیخته و هنرمند و دیگر دوستان اهل معرفت و صمیمی از برنامه های این سفر به یادماندنی بود

اما همین جا بگویم که آذربایجان به ویژه پایتخت آن باکو - باکوی زیبا- در اثر توسعه و زیباسازی و ساخت و سازهای دو – سه سال اخیر به سبک دوبی، رفته رفته زیباتر و فریبنده تر می شود و شبهایش البته رؤیایی تر از روزهایش است. این خوب است و لازم. اما ترسم این است که از یاد رود قاراباغ!... آذری ها یک ترانه حسرت آلود حماسی و بی نظیر و افسونگر دارند که دو مصرعش این است: «عالم جنته دؤنسه/ یاددان چیخماز قاراباغ...» یعنی اگر عالم تماماً جنت هم باشد، باز هم زیبایی فسونکار و طبیعت زیبای بی نظیر قره باغ فراموش نمی شود.

امیدواریم زیبایی ساحرانه باکو، اشغال قره باغ را از یادها نبرد و ملت و دولت آذربایجان مسأله آزادی اراضی اشغال شده آذربایجان توسط ارامنه را از یاد نبرند و فراتر از شعار، در عمل کاری بکنند. اما گاهی بوی فراموشی به مشام می رسد!!

باری، دوستان ما در باکو بسیار لطفها در حق ما داشتند خدایشان خیر دهاد. در یادداشتهای آتی به آن اشاراتی خواهم داشت ان شاءالله تعالی.

مصطفی قلیزاده علیار

 

 

 


  
   1   2   3      >