آرازباری کتابی نین تقدیمات مراسمی اورمیادا کئچیریلدی
تانینمیش آذربایجانلی معاصر شاعره «سونا ولییوا»نین «آرازباری» آدلی شعر کتابی ایرانلی شاعر و یازیچی اکبر حمیدی علیارین واسطه سیله اسکی الفبایه کؤچورولوب، بو ایل ایراندا، قم شهرینده آوای منجی نشریاتینین تشبثیایله چاپ اولوب.
دنیزنیوز سایتینین وئردیگی خبره گؤره، بو کتابین تقدیمات مراسمی شهریور آیینین 5 ده اورمیه شهرینده حوزه هنری طرفیندن برپا ائدیلدی. بو مراسمده 50 یه یاخین شاعر و ادبی تنقیدچی اشتراک ائتمیش، نئچه نفر اؤز فکیرلرینی کتاب حاقدا سؤیلهدیلر. مراسمین باشلاغیجیندا، حوزه هنرینین ادبیات شعبهسینین مدیری مصطفی قلیزاده علیار، شاعره «سونا ولییوا»نین شعر و فکیرلرینی مترقی قیمتلندیریب، دئدی: سونا خانم ولییوا چاغداش دونیامیزین احوال روحیه سینی تانیمیش، بیر متفکر شاعر کیمی اؤز مترقی و انسانی فیکیرلرینی شعر دیلی و شاعر دویغوسو ایله بیان ائدیبدیر.
-« سونا ولییوانین شعر دونیاسی چوخ اینجه دویغولو و محبتدن دولودور، اونون اؤز ملتینه، وطنینه و دوغما تورپاغینا سونسوز عشقی وار»، دئین م. قلیزاده علیار وورغولادی: «سونا ولییوا وطن تورپاغینین بؤیوک حصهسی اوزون مدت ائرمنی اشغالیندا قالماسی، شاعرهنین اورهینی سیخیب، اؤز شعرلرینده نالهیه گتیریر و اوخوجونو دا اؤزو ایله بیرگه آغلادیر.»
تانینمیش اورمیهلی شاعر حمید واحدی ده بو مراسمده اؤز فکیرلرینی مجلس اهلی ایله بؤلوشدو. او سونا خانمین شعرلرینی فیکیر باخیمیندان دقته لایق بیلدی و دئدی: سونا خانمین شعرلری ساده دیلده اوسادا، فیکیر باخیمیندان چوخ دهیرلیدیر و یئنی دوشونجه وار.
او «کیمسه یوخدو آغی دئسین بو کنده» آدلی شعری درین اجتماعی بیر فکیر کیمی دهیرلندیردی.
اوستاد محمود شامی ده، اکبر حمیدی علیارا آذربایجان شاعرلرینین اثرلرینی کؤچوردویونونه گؤره اؤز تشکرونو بیلدیریب، دئدی: اکبر حمیدی علیار بو گون آذربایجان ادبیاتینا بویوک قایغی گؤستریر و اونلاردان بیری بو دهیرلی و درین فیکیرلی «آرازباری» کتابیدیر.
رویا شاه حسین زاده، علی شجاع، خلیل شیخلو، شاهرخ رضوانی، زهرا کریمزادگان، علی رزم آرای، قنبر حاجیوند و اسماعیل مددی اؤز نقطعه یی نظرلرینی «آرازباری» کتابی حاقدا بیلدیردیلر.
تهراندان بو مراسمه تلفون واسطهسیله قوشولان اکبر حمیدی علیار دا اؤز تشکرونو غربی آذربایجان ولایتینین حوزه هنری ادارهسینه و مراسم اشتراکچیلارینا بیلدیریب، سؤیلهدی: منجه سونا خانمین شعرلری بوگونون شعریدیر و بو گونکی اجتماعی - انسانی حال- هوانی عکس ائتدیریر.
قید ائدک کی، اورمیه عاشیق مکتبینین گؤرکملی صنعتکاری عاشیق نباتعلی علیزاده ده بو مراسمده سونا خانمین ایکی شعرینی ساز ایله اوخودو.
از خبرنگاران ارومیه تجلیل شد
در پایان نشست خبری شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر ارومیه، به مناسبت روز خبرنگار، تعدادی از اصحاب رسانه و مطبوعات استانی از سوی شهردار و اعضای شورای اسلامی مورد تجلیل قرار گرفتند. مصطفی قلیزاده علیار مدیر مسئول دو هفته نانه «دنیز» و مدیر سایت خبری «دنیزنیوز» جزو تجلیلیها بود ( نفر ششم از سمت راست ردیف نشسته در عکس ذیل:
عکس از محمد آقایی پر (خبرگزاری تسنیم)
همسایه دیوار به دیوار
مصطفی قلیزاده علیار
خانه هامان در تمام عمر،
همسایه دیوار به دیوارند
اما، ما
-چون خفتگانی خاموش
در گورهایی در کنار هم-
بیخبر از احوال هم هستیم
دریغ از یک سلام ...
اگر روزی، صد بار
از کنار هم رد شویم
ناآشناییم و غریب
آه، ای آشنا!
آیا رستاخیزی
ما را از این غربت برخواهد انگیخت؟
93/05/17
چهار کتاب دوستی
نگاهی به روابط فرهنگی و ادبی معاصر ایران و نخجوان
اکبر حمیدی علیار
ارتباط فرهنگی و ادبی شاعران کشورمان با شاعران و اهل ادب دیگر کشورها به ویژه ممالک مسلمان و همسایه همواره بوده و خواهد بود و این ارتباطات در طول تاریخ گذشته و معاصر آثار خجستهای داشته است. چرا که این ملتها و کشوهای همسایه مشترکات دینی و فرهنگی و تاریخی نزدیکی با ایران اسلامی دارند. جمهوری خودمختار و شیعهنشین نخجوان که در ترکیب کشور جمهوری آذربایجان شناخته میشود، در طول تاریخ در حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی قرار داشته و با آن شناخته میشود. سرزمین نخجوان بر اساس قرارداد ننگین ترکمنچای جزو سرزمینهایی بود که از جغرافیای ایران بزرگ جدا گردید، اما رنگ و روح آداب و اعتقادات و باورهای معنوی و فرهنگی و ادبی و تاریخی خود را در دو قرن گذشته همچنان حفظ کرده، حتی حاکمیت هفتاد ساله کمونیستی شوروی هم – هر چند در شاخ و برگ و مظاهر فرهنگ و هویت اجتماعی بیتأثیر نبود، نتوانست ریشههای عمیق میراث معنوی، فرهنگی، هنری و ادبی این دیار را بخشکاند.
اهل شعر و ادب و هنر نخجوان به اقتضای همسایگی با استانها و شهرهای مرزی ایران (آذربایجان شرقی و غربی) ارتباط مستمر با اهالی شعر و ادب این مناطق داشتهاند، همچنین به سبب پیوندهای نسبی و خونی دیرین تاریخی با مردمان مرزنشین دو سوی رود ارس، حتی در دوره شوروی که مرزها و راههای ارتباطی به کلی بسته و تردد قطع شده بود، همین پیوند لااقل در دلها و خاطرهها همچان زنده ماند و نگسست و در ادبیات و هنر و خود را به شکلی نیرومند اما حسرتآمیز حفظ کرد. تا اینکه از سال 1991 میلادی/ 1370 شمسی با فروپاشی شوروی، چپرها و حصارهای مرزی فروریخت و رفت و آمد مردمان دو سوی مرز آغاز شد و مردم حسرتسوخته، به بازیابی فامیل و اقوام قدیمی خود پرداختند... در این میان البته ادیبان و مورخان و نویسندگان و اندیشمندان دو طرف، با حفظ احترام متقابل به حریم جغرافیایی و خانه و کاشانه همدیگر، به کاری مهمتر از اقدامات عموم مردمان دست زدند و آن بازیابی و بازشناسی ریشه آن پیوندهای مشترک تاریخی و فرهنگی دو سوی ارس و آغاز همکاری در این عرصه بود.
با تأسیس انجمن ادبی «اهل بیت –ع-» در کنار بخش فرهنگی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در نخجوان توسط مصطفی قلیزاده علیار (شاعر، ادیب ومدرّس اعزامی از حوزه علمیه قم به نخجوان برای تدریس معارف اسلامی) از سال 1996م/ 1375 ش. ارتباط دوستانه اهل شعر و ادب ایران و نخجوان آغاز و روز به روز بیشتر شد و در اندک زمانی این روابط ادبی در نشریات و مطبوعات رسمی نخجوان و تهران و تبریز و ارومیه و قم و ... انعکاس یافت که هنوز هم ادامه دارد. جلسات و نشستهای هفتگی قرائت و نقد شعر اعضای انجمن با حضور خود آنان جریان ادبی را بار دیگر در آن محیط ساکت و جنگزده نخجوان بعد از فروپاشی تجدید و تحریک کرد و رفته رفته بر تعداد اعضای آن افزود. ناگفته نماند که حمایت محمدصادق طوری سرکنسول جمهوری اسلامی ایران و مقصود پناهیان وابسته فرهنگی ایران در نخجوان در شکلگیری این انجمن و برگزاری برخی مراسم ادبی چشمگیر مثل عصر شعر میلاد پیامبر اسلام (ص) در سال 1377 و مراسم نودمین سالگرد تولد استاد شهریار با حضور شاعران و ادبای ایرانی و نخجوانی در محل سرکنسولگری ایران بسیار مؤثر بود.
نخستین جُنگ شعر مشترک از آثار اعضای انجمن ادبی اهل بیت (اهل بیت شعر مجلسی) اعم از شاعران ایرانی و نخجوانی تحت عنوان”Ç?Ç?KL?N?R BAHARIMIZ” (چیچکلهنیر بهاریمیز: بهارمان شکوفا میشود) به همت مصطفی قلیزاده – مؤسس و دبیر انجمن ادبی اهل بیت نخجوان- تنظیم و آماده شد و در سال 1999 با حمایت مالی آقای محمدصادق طوری سرکنسول وقت ایران، از سوی انتشارات «گنجلیک» در باکو چاپ و منتشر شد. بعدها همین سنت ادامه پیدا کرد و دو جُنگ شعر دیگر («دوستلوق چلنگی»: دستهگل دوستانه؛ و «نورلو مصراعلار»: مصرعهای نورانی) به اهتمام سید رضا میرمحمدی – وابسته فرهنگی وقت ایران در نخجوان چاپ و منتشر گردید که یکی با الفبای سرلیک و دیگری با الفبای لاتین بود.
در سال 2008 چهارمین مجموعه شعر مشترک شاعران ایران و نخجوان توسط داوود حاجی ناصری (وابسته فرهنگی وقت ایران) و عاصم یادگار (رییس اتحادیه نویسندگان نخجوان) با عنوان “DOSTAR TÖHF?S?” (دوستلار تحفهسی: ارمغان دوستان) تهیه و تنظیم و در نخجوان چاپ و منتشر شد. در باره ارزش ادبی، تاریخی و محتوایی هر کدام از این چهار کتاب ادبی باید در فرصتی دیگر به بحث و بررسی بپردازیم. اما در اینجا همین قدر میتوان گفت که این کتابها مصداق روشن همکاری فرهنگی و روابط ادبی اهالی شعر و ادب شاعران مسلمان ایران و نخجوان در تاریخ معاصر است.
در این چهار کتاب مجموعه شعر شاعران آذربایجانی دو سوی ارس – که میتوان اسمش را «چهار کتاب وحدت» یا «چهار کتاب ادبی وحدت و دوستی» گذاشت، محدودیت موضوعی وجود ندارد و شامل اشعاری در قالبهای مختلف نو و کلاسیک شعر آذربایجانی و موضوعاتی مثل اجتماعی، میهنی، تغزلی، دینی و عرفانی میشود.
گفتنی است بنابر آنچه شنیدم از میان این چهار کتاب (کتب اربعه!)، کتاب چهارم اخیراً توسط شاعر و ادیب پرتلاش ارومیهای علی رحمانی (درویش) از الفبای لاتین آذری به الفبای اصیل و تاریخی ایرانی – آذربایجانی برگردانده شده که انشاءالله در آینده نزدیک به زیور طبع آراسته خواهد شد است. ضمن تشکر از ایشان، امید میرود زمینههای همکاری فرهنگی و ادبی دو کشور مسلمان ایران و آذربایجان و جمهور خودمختار نخجوان روز به روز افزایش یابد.
تا جایی که راقم این سطور اطلاع دارد و در این مدت نزدیک به 20 سال از دور و نزدیک ناظر بودهام، نقش آغازگر و تأثیرگذار انجمن ادبی اهل بیت (ع) در ایجاد و گسترش روابط فرهنگی و ادبی ایران و نخجوان چنان مثبت و مؤثر بود که در اندک زمانی از سوی دستگاههای رسمی و شخصیتهای ادبی نخجوان نیز مورد استقبال قرار گرفت و در کتاب «آراز- 4» (جُنگ ادبی اتحادیه نویسندگان جمهوری خودمختار نخجوان) مورد تقدیر واقع گردید و رسماً در تاریخ ادبیات معاصر آن دیار به قلم مرحوم حسین ابراهیماف نویسنده خلق آذربایجان ثبت شد و به دنبال آن فعالیتهای ادبی مشابهی نیز از سوی دانشگاه دولتی نخجوان و اتحادیه نویسندگان آن جمهوری انجام گرفت.
منبع: هفته نامه دنیز، شماره 53- مورخ 12 تیر ماه 93